Wpływ aktywności

ruchowej na organizm

młodzieży

Co to jest aktywność

ruchowa?

Aktywność ruchowa = Motoryczność = Antropomotoryka

Jest to biologiczna potrzeba człowieka zapewniająca mu

zachowanie zdrowia jako warunek pozytywnego

pojmowania zdrowia.

To podstawowa potrzeba człowieka, szczególnie ważna w

okresie dzieciństwa i młodości, gdyż warunkuje ona

prawidłowy rozwój.

Co to jest aktywność

ruchowa?

Aktywność ruchowa

jest podstawą:

•

sprawności fizycznej

•

kultury fizycznej

•

zdrowia

Daje nam możliwość:

•

samorealizacji

•

pozytywnych przeżyć

•

motywuje do działania

Uwarunkowania aktywności

ruchowej

•

czynniki genetyczne, np. temperament, predyspozycje,
zdolności, właściwości konstytucjonalne

•

czynniki biogeograficzne, np. temperatura otoczenia,
klimat

•

czynniki społeczne i ekonomiczne

Ruch powoduje wiele korzystnych

zmian w organizmie człowieka,

szczególnie w organizmie

młodzieży!

Zmiany w układzie ruchu:

•

mineralizacja kośćca

•

wzrastanie kości u dzieci i młodzieży

•

zapobieganie i/lub korygowanie wad postawy

•

wzmacnianie stawów, ścięgien, więzadeł i przyczepów
mięśni

•

zwiększanie siły, napięcia i sprężystości mięśni

Zmiany w układzie

krwionośnym:

•

zwiększenie liczby erytrocytów, hemoglobiny i
leukocytów

•

zwiększenie pojemności tlenowej krwi

•

zwolnienie tętna do 40 – 50 uderzeń/min

•

zmniejszenie ciśnienie krwi, zwiększenie ekonomiki
pracy serca

Zmiany w układzie

oddechowym:

•

zwiększenie pojemności życiowej płuc

•

zwiększenie głębokości oddechu, a co za tym idzie
również pułapu tlenowego o ok. 25%

•

zmniejszenie ilości oddechów/min

Zmiany w układzie

nerwowym:

•

szybsze dojrzewanie ośrodków ruchowych w mózgu –
przyspieszenie rozwoju motoryczności

•

wzrost szybkości przewodzenia bodźców nerwowych

•

polepszenie koordynacji ruchowej

•

zmniejszenie poziomu lęków i stanów depresyjnych,
polepszenie jakości snu

Zmiany w układzie

hormonalnym i

immunologicznym:

•

korzystny wpływ na budowę i funkcje przysadki
mózgowej, co może być czynnikiem intensyfikującym
rozwój fizyczny

•

polepszenie funkcjonowania systemu obronnego

•

wzrost odporności na zachorowania

Uprawianie sportu powoduje

zmniejszenie ilości tkanki

tłuszczowej, co ma istotne znaczenie

w profilaktyce otyłości !

Aktywność ruchowa uczniów

w starszym wieku szkolnym

W tym okresie między płciami zaznaczają się różnice w
rozwoju:

•

fizycznym

•

intelektualnym

•

sprawnościowym

•

wydolnościowym

a także w stanie zdrowia.

Dziewczęta

•

U dziewcząt dojrzewanie rozpoczyna się zazwyczaj
między 12 a 14 rokiem życia.

•

Dochodzi do wzrostu piersi, rozwoju narządów
płciowych, pojawiają się pierwsze krwawienia
miesiączkowe.

•

Zaczynają funkcjonować narządy rozrodcze,
uruchomiona zostaje produkcja hormonów, dzięki
którym następują wszelkie zmiany w organizmach
młodych ludzi.

Chłopcy

•

U chłopców pojawia się zarost na twarzy, rysy twarzy
stają się bardziej ostre.

•

Charakterystyczne dla okresu dojrzewania jest zmiana
głosu, który obniża się i przybiera typowo męską barwę.

•

Rozpoczyna się rywalizacja.

•

Uruchomienie produkcji hormonów.

Badania podjęte nad określeniem ramowych potrzeb

ruchu w poszczególnych grupach wieku wykazały, iż

dziewczęta w starszym wieku szkolnym do

prawidłowego rozwoju potrzebują 4,5 godziny ruchu

dziennie, natomiast chłopcy w tym samym wieku 5

godzin.

Ruch w okresie dojrzewania

Na okres młodości przypada najintensywniejsze
dojrzewanie. Dla młodzieży właściwie użyty i dozowany
ruch ma ogromne znaczenie, bowiem:

•

łagodzi przebieg procesów rozwojowych

•

zwiększa odporność fizjologiczną

•

koryguje zniekształcenia postawy

•

kształtuje pozytywne nawyki ruchowe

Uaktywnienie ruchowe młodego człowieka wpływa nie tylko

na rozwój motoryczny ale i pozostałe sfery rozwoju i

funkcjonowania jego organizmu.

Zorganizowany, ukierunkowany i racjonalny ruch działa

bodźcowo na organizm przyśpieszając wzrastanie

układu mięśniowego, kostnego, pobudza proces

rośnięcia. Wpływa także na przemianę materii.

Aktywność ruchowa młodzieży ściśle wiąże się z wejściem

osobnika w kontakt z inną jednostką, zespołem lub

przedmiotem. Motoryczność to także gotowość osobnika

do czynnego reagowania uwagą, myślą, działaniem na

różne sytuacje.

Aktywność fizyczna pomaga młodym ludziom nawiązywać
kontakty, odnajdywać wspólne zainteresowania i pasje,
kształtuje cechy charakteru, takie jak:

•

umiejętność współdziałania w zespole

•

umiejętność dowodzenia

•

współodczuwanie

•

współzawodnictwo i walka fair play

•

poczucie własnej wartości.

Już w wieku 14 lat dziecko pracuje na

swoje dorosłe życie i zdrowie !

Wyniki wielu badań ukazują zdrowotne znaczenie

aktywności ruchowej. U młodzieży aktywnej fizycznie

występuje mniejsze prawdopodobieństwo zapadnięcia

na choroby układu krążenia i nowotwory.

U osób tych ryzyko wcześniejszego zgonu jest mniejsze niż

u ludzi o ograniczonej aktywności ruchowej. Ruch

stanowi, więc szansę na bezpieczne i dłuższe życie.

Badania na populacji 6380 uczniów

wykazały ,że ćwiczenia

międzylekcyjne w 60% szkół

organizowane są sporadycznie, a w

40% nie są prowadzone.

Bezruch

•

W okresie wzrostu organizmu bezruch może przyczynić
się do powstania zaburzeń harmonijnego rozwoju ciała
(wady postawy) oraz spowodować powstawanie
kalectwa z następstwami psychofizycznymi.

•

Badania dowiodły, że unieruchomienie prowadzi do
przyspieszenia czynności serca, zmniejsza się też
objętość wyrzutowa serca, zaburzenia krążenia
obwodowego (najgorszym powikłaniem jest choroba
zatorowo – zakrzepowa).

Bezruch

•

Prowadzi też do zaburzeń układu oddechowego.

•

Akinezja powoduje upośledzenie działania
mechanizmów odpornościowych, upośledza wydolność
fizyczną.

•

Zmiany w układzie nerwowym dotyczą zaburzeń czucia
powierzchniowego i głębokiego oraz odruchowego
napięcia mięśni i zaburzeń snu.

Bezruch

W sferze psychicznej bezruch może prowadzić do:

•

zachowań agresywnych, przemocy

•

braku kontaktu z rówieśnikami

•

nieumiejętności wyrażania uczuć i emocji

•

braku możliwości odreagowania stresu, a co za tym
idzie do stanów lękowych i depresyjnych

•

braku poczucia własnej wartości i pewności siebie

•

niskiej samooceny.

Jak i gdzie?

Kształtowanie aktywności ruchowej młodzieży starszych

klas obejmować powinno rozwój aktywności sportowej w

szkole i poza nią. Metody pracy winny uwzględniać

różnorodne układy zadań, nauczane ruchu programowe

jak również konwencjonalne formy ruchu.

Niestety aktywność ruchowa ponad połowy dzieci i

młodzieży w Polsce sprowadza się głównie do udziału w

zajęciach wychowania fizycznego i nie zaspokaja to

potrzeb ruchowych dzieci .

Promocja aktywności

ruchowej wśród młodzieży

W promowaniu aktywności ruchowej istotną rolę
odgrywa ukierunkowane kształtowanie zamiłowania do
niej. Na rozwijanie tego zamiłowania składają się:

•

przyjemne przeżycia

•

życzliwa i sympatyczna atmosfera

•

ciekawe zajęcia i możliwości.

Pojawienia się w/w zachowań, emocji i rozwijanie
zamiłowania do aktywności ruchowej sprawia, że uczeń
zaraża się „bakcylem” aktywności ruchowej.

Przykłady promowania

aktywności ruchowej

•

kącik wiedzy i ciekawostek z zakresu fitness, wiedzy o

sporcie, zdrowym żywieniu ( z aktywnym udziałem

uczestników)

•

zestaw ćwiczeń wzmacniających i wyszczuplających dla

dziewcząt z nadwagą

•

wystawki tematyczne o sporcie

•

konkursy ruchowe

•

sprawdzanie wiedzy o historii sportu, elementy

biograficzne znanych sportowców, wydarzeń

olimpijskich,

•

mecze towarzyskie - można zorganizować cykl

promocyjny

Ogromną rolę w

promowaniu aktywności

fizycznej wśród młodzieży

odgrywają pedagodzy!

Dziękujemy za cierpliwy udział w

wykładzie i zapraszamy do

korzystania z dobrodziejstw,

jakie niesie ze sobą aktywność

ruchowa.