WYKŁADNIA
PRZEPISÓW
PRAWNYCH
Koncepcje wykładni
Semantyczna( klaryfikacyjna)
J.Wróblewski
Derywacyjna
Z.Ziembiński i M.Zieliński
Poziomowa
R. Sarkowicz
Argumentacyjna
L.Morawski
Fazowa
L.Leszczyński
WYKŁADNIA JAKO PROCES I JAKO REZULTAT
PROCESU
CEL: USTALENIE ZNACZENIA NORM PRAWNYCH
ZAWARTYCH W PRZEPISACH PRAWNYCH, tj.
-zrekonstruowanie normy (A, O,N/Z, Z) z
przepisów ( przepisy zrębowe niezupełne
uzupełnione i ew. zmodyfikowane)
Ustalenie aktualności obowiązywania przepisów
(problemy walidacyjne)
Ustalenie znaczenia słów i wyrażeń
Ew. stwierdzenie, czy prawodawca wprowadził
do tekstu zwroty niedookreślone
Ew. skorygowanie błędów prawodawcy
Tekst prawny może być
interpretowany na trzech różnych
poziomach:
Poziom deskryptywny – interpretacja
bez przygotowania prawniczego: opis
osób ,rzeczy, zdarzeń postulowanego
świata
Poziom dyrektywny – „czytanie”
zawartych w przepisach norm
Poziom presupozycji – informacje o
świecie współczesnym prawodawcy
Role spełniane przez
wykładnię
Rola percepcyjna pierwotna i finalna
Rola dydaktyczna „ujaśniająca” ( w
tym rekonstrukcyjna) i objaśniająca
Rola naprawcza
Rola usprawniająca
Rola uzupełniająca konsekwencyjnie
i kreująco
Rodzaje wykładni
Abstrakcyjna -
Merytoryczna -
Wiążąca -
oficjalna -
dosłowna -
Konkretna
Formalna
Niewiążąca
Nieoficjalna
korygująca
Rodzaje wykładni
ze względu na podmiot jej
dokonujący
Wykładnia formalna- dokonuje organ
państwa
Autentyczna (prawodawca)
legalna (organ upoważniony)
operatywna (w toku stosowania
prawa)
Wykładnia doktrynalna
Wykładnia nieoficjalna (prawnik-
doradca)
Wykładnia autentyczna
Wykładnia autentyczna
Wykładnia legalna
Wykładnia operatywna
Dokonują sądy i administracja w toku
rozpatrywania indywidualnych spraw
na użytek tych spraw
Wiąże tylko w konkretnej sprawie
Organ może być wyjątkowo związany
Organ może być wyjątkowo związany
decyzją innego organu (albo własną
decyzją innego organu (albo własną
):
):
Por.koniecznie s. 158
Por.koniecznie s. 158
podręcznika !!!!! UWAGA! Ważne!
podręcznika !!!!! UWAGA! Ważne!
Wykładnia operatywna
-Wykładnia Sądu Najwyższego i
NSA
Założenie
racjonalnego
prawodawcy
Fazy wykładni przepisów
prawa
Faza porządkująca
Faza rekonstrukcji normy
Faza ustalenia jednoznacznej
treści normy
Rekonstrukcja normy
prawnej
Elementy treściowe
innych przepisów
Przepis
zrębowy
niezupełny
Rekonstrukcja normy prawnej
Żołnierz, który nie wykonuje lub odmawia wykonania
rozkazu albo wykonuje rozkaz niezgodnie z jego
treścią, podlega karze aresztu wojskowego albo
pozbawienia wolności do lat 3 – art. 343 § 1 k. k.
Żołnierzem jest
osoba pełniąca
czynną służbę
wojskową art. 115
§
17 k.k.
Rozkazem jest polecenie
określonego działania lub
zaniechania wydane służbowi
żołnierzowi przez przełożonego lub
uprawnionego żołnierza starszego
stopniem. – art 115 § 18 k.k.
Reguły wykładni
Językowe
Systemowe
Funkcjonalne