LEPTOSPIROZA BYDŁA
ETIOLOGIA
Spirochety LEPTOSPIRA (26 serogrup
obejmujących 200 serotypów)
Określony serotyp zaadoptowany jest do
zwierząt danego gatunku
Bydło:
- Leptospira hardjo
- L. pomona w Ameryce Płn.
- L. grippotyphosa (u zwierząt
wolnożyjących)
EPIZOOTIOLOGIA
Źródło:
- zwierzęta chore i bezobjawowi nosiciele
poprzez mocz, mleko, nasienie
Drogi zakażenia:
- uszkodzona skóra, błony śluzowe (pochwy
i
spojówki)
- droga alimentarna (zanieczyszczona
moczem woda, pasza)
- droga płciowa (nasienie)
PATOGENEZA
Zakażenie
leptospiremia (krew i narz. miąższowe)
eliminacja z krążenia przez przeciwciała
kanaliki kręte nerek i tkanki układu
rozrodczego samic i samców
Uk. rozrodczy i moczowy najczęściej!!!
OBJAWY KLINICZNE
Okres inkubacji 4-10 dni
Brak objawów patognomonicznych
Na terenach enzootycznych – p. utajona
RONIENIA!!! - 3-10 tyg. od zakażenia lub w
3 trymestrze ciąży
Porody przedwczesne
Rodzenie martwych lub słabych cieląt
Spadek wydajności mlecznej, nawet do
bezmleczności
Cielęta: temp. 40-41st. C, żółtaczka, anemia
hemoglobinuriauria, objawy ogólne
ZMIANY
ANATOMOPATOLOGICZNE
Cielęta:
- wybroczyny w błonach śluzowych
- zażółcenie tkanek i narządów
- anemia
- zmiany zwyrodnieniowe nerek – blade lub
szare,
powiększone, z wybroczynami
- ogniska martwicze w miąższu wątroby
Poronione płody:
- czerwonawy płyn w jamach ciała
- galaretowate nacieczenia w tk. podskórnej
SEKCJA
ROZPOZNAWANIE
Znajomość sytuacji epizootycznej
Objawy kliniczne i sekcyjne
Badania laboratoryjne ( wykazanie
leptospir w tkankach badanych zwierząt
lub swoistych p-ciał w surowicy)
Materiał:
- ostry przebieg: wątroba, płuca, mózg,
krew, mleko, płyn otrzewnowy)
- przewlekły: nerki, uk. rozrodczy, mocz
ROZPOZNAWANIE C.D.
Serologicznie – immunofluorescencja
Mikroskopowo – płyny ustrojowe w ciemnym
polu (leptospiry wykazują ruch, haczykowato
zagiete końce)
Hybrydyzacja kwasów nukleinowych z użyciem
specyficznych sond – najczulsza, ale droga
Najczęściej stosowany – test aglutynacji
mikroskopowej - test referencyjny mimo
niskiej czułości i braku odróżnienia p-ciał
poszczepiennych od p-ciał po zakażeniu
POSTĘPOWANIE
Lista B OIE
Wprowadzanie do stada zwierząt serologicznie
ujemnych
Ochrona stad przed wprowadzeniem zakażonych
zwierząt
Nie uodparnianie buhajów w stacjach unasieniania
Obecne testy nie odróżniają zwierząt
uodpornionych od zakażonych naturalnie
POSTĘPOWANIE
Niepełna skuteczność antybiotykoterapii
Skuteczniejsze szczepienie + antybiotyki
(tetracykliny, streptomycyna) – nie można
tego stosować dla buhajów w stacjach
unasieniania, bo nie mogą być
seropozytywne
Jest potrzeba opracowania czulszych testów
serologicznych odróżniających buhaje
szczepione od zakażonych naturalnie
ZAGROŻENIE DLA
CZŁOWIEKA
L. canicola u psów, L. hardjo u bydła oraz
L. icterohaemorrhagiae u szczurów
Zakażenie: kontakt z tkankami padłych
zwierząt lub wodami powierzchniowymi
zanieczyszczonymi moczem chorych zw.
Drogi: otarcia skóry, rany, błony śluzowe
Przebieg: bezobjawowy do ostrego, nawet
śmierć spowodowana niewydolnością nerek
ZAGROŻENIE DLA
CZŁOWIEKA
Objawy:
- gorączka, bóle głowy i mięśni, wymioty,
- wysypka, żółtaczka, anemia hemolityczna
- zap. płuc, nerek, opon mózgowych
Rozpoznanie: bad. laboratoryjne
Leczenie: penicylina, streptomycyna
Zazwyczaj pełne wyleczenie (chociaż przy
L. icterohaemorhagiae śmiertelność 20%)
ZAGROŻENIE DLA
ZDROWIA
Zapobieganie:
- unikać kąpania się lub picia wody z
zanieczyszczonych leptospirami zbiorników,
- na fermach zapowietrzonych noszenie
odzieży ochronnej i przestrzeganie
przepisów sanitarnych,
- można szczepić osoby z grup ryzyka,
- zgłaszanie ognisk klinicznej leptospirozy do
lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
KONIEC