PSYCHOLOGIA
Prowadzący:
dr Jolanta TARAPATA
e-mail:
Wykład :
Główne obszary zainteresowań
psychologii
2
Literatura przedmiotu:
Argyle M., Psychologia stosunków międzyludzkich,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
Aronson E., T. D. Wilson, M. R. Akert, Psychologia społeczna,
Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1997.
Myers D. G., Psychologia, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2003.
Myers D. G. Psychologia społeczna, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań
2003.
Rathus S. A., Psychologia współczesna, Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2004.
Gerrig R. J., Zimbardo P. G., Psychologia i życie, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Crisp R. J., Turner R.N., Psychologia społeczna, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2009.
3
Rys historyczny psychologii
Heraklit z Efezu (540-480 p.n.e.)
Arystoteles (384-322 p.n.e.); autor pierwszego podręcznika
psychologii „O duszy”
Hipokrates (460 – 377 p.n.e.)
Galen (200 – 130 p.n.e.)
Tomasz z Akwinu (1225 – 1274); autor podręcznika „Traktat
o duszy”
Filip Melanchton (1497 – 1560); osoba, która po raz
pierwszy użyła terminu „psychologia)
Jan Ludwik Vives (1492 – 1540); ojciec psychologii
empirycznej
Kartezjusz (1596 – 1650); prekursor epoki nowożytnej
Wilhelm Wundt – Lipsk 1879 – pierwsza pracownia
psychologiczna
4
Definicja psychologii:
w szerszym ujęciu – nauka zajmująca się
powstawaniem i przebiegiem
procesów psychicznych, cechami
psychicznymi człowieka, ich rolą w
regulacji jego stosunków z
otaczającym światem;
w wąskim ujęciu – nauka poszukująca
dróg wyjaśnienia tajemnic ludzkiego
zachowania.
5
Kierunki psychologii:
Psychologia introspekcyjna
(introspekcjonizm) – najstarszy kierunek
psychologii, którego przedmiotem jest ogół
przeżyć i stanów psychicznych (wrażeń,
spostrzeżeń, myśli, wyobrażeń, aktów woli),
określanych stanami świadomości.
Bazuje na metodzie badawczej zwanej
introspekcją (samoobserwacją,
samoanalizą)
6
Kierunki psychologii:
Psychologia zachowania (behawioryzm) –
szkoła psychologiczna, której przedmiotem
badań jest zachowanie, utrzymująca, iż aby je
zrozumieć wystarczy jedynie zauważyć
nagradzające właściwości środowiska, to znaczy
to, w jaki sposób pozytywne i negatywne
wydarzenia w otoczeniu są związane ze
specyficznymi zachowaniami.
Zachowanie przebiega według schematu:
S R
(ang. stimulus reaction )
7
Kierunki psychologii:
Psychologia postaci (gestaltyzm) – szkoła
psychologiczna podkreślająca ważność
badania subiektywnego sposobu, w jaki
dany obiekt, czy sytuacja jawi się w umyśle
ludzi, zamiast poddania badaniom
wyłącznie obiektywnych, fizycznych cech
tego obiektu, czy sytuacji.
8
Kierunki psychologii:
Psychologia głębi (psychoanaliza) –
kierunek psychologiczny utrzymujący, że u
podłoża wszelkiego ludzkiego działania leżą
ukryte głęboko w podświadomości
wrodzone popędy – potrzeby zwane
motywami.
9
Kierunki psychologii:
Trójwarstwowa koncepcja psychiki –
osobowości Z. Freuda
Popędy (ID=ONO) – kierują się zasadą
przyjemności
Świadomość (EGO=JA) – kieruje się
zasadą realizmu
Sumienie (SUPEREGO) – kontroluje
impulsy pochodzące z ID
10
Kierunki psychologii:
Psychologia materialistyczna – kierunek
doceniający jedność i wzajemne
uwarunkowania świata zewnętrznego,
organizmu i psychiki.
Założenia psychologii materialistycznej:
psychika jest funkcją odzwierciedlania świata
przez człowieka;
psychika jest funkcją działania;
psychika jest funkcją mózgu.
11
Zadania psychologii:
Ogólne zadania psychologii:
Kształtowanie naukowego poglądu na życie
psychiczne człowieka;
Poznawanie przez człowieka siebie oraz innych.
Specjalistyczne zadania psychologii wynikają
z jej różnorodnych dziedzin tj. psychologia
ogólna, rozwojowa, wychowawcza, społeczna,
psychologia pracy, inżynieryjna, stosowana.
12
Naukowe metody poznawania
psychiki człowieka:
Obserwacja
Eksperyment
Ankiety i kwestionariusze
Rozmowa i wywiad
Analiza wytworów działania
Testy
Metody statystyczne
13
Nienaukowe metody poznawania
psychiki człowieka:
Astrologia
Chiromancja
Grafologia
Fizjognomika
14
Dziękuję za uwagę
15
16
17
18
19
Dziękuję za uwagę