Pochodzenie i cele UE

•

Początki:

1. Zasadnicze cele leżące u podstaw UE zostały

ustalone w 1951 r. w Traktacie Paryskim, w
którym sformułowano zasady funkcjonowania
Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali
(EWWiS) - (powołano na 50 lat).

Cel: uporządkowanie rynku węgla i stali,

zapewnienie warunków do do konkurencji,
zniesienie ograniczeń taryfowych i
pozataryfowych, zabronione są zmowy
kartelowe; cele polityczne -sektor
strategiczny (subsydia, nadprodukcja)

Pochodzenie i cele UE

• W 1957 roku na mocy Traktatów Rzymskich

powołano:

1. Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG);

obecnie zwana Wspólnotą Europejską (WE) -
dobrowolne połączenie sygnatariuszy i
porozumienie co do podstawowych zasad
określających ich działalność, których również
dobrowolnie, zobowiązują się przestrzegać.

2. Europejską Wspólnotę Energii Atomowej

(EURATOM) - również sektor strategiczny.
Dlatego zdecydowano, że EURATOM powinna
istnieć analogicznie do EWWiS, dla wprowadzenia
uporządkowanego i wolnego rynku nuklearnego.

Etapy integracji ekonomicznej

Europy

• I etap: Wspólny rynek (Common Market)

1.

Wspólny Rynek powstał na mocy Traktatu o EWG,

podpisany w Rzymie 25.03. 1957 r. przez Belgię, Francję,
Holandię, Luksemburg, Niemcy i Włochy. Traktat wszedł w
życie 1 stycznia 1958 r.

2. Artykuł 7 Traktatu o EWG stanowi, że wspólny rynek

zostanie stworzony stopniowo, w okresie przejściowym
trwającym 12 lat, podzielonym na 3 etapy (po 4 lata).
Ograniczenia ilościowe w handlu pomiędzy państwami
członkowskimi zostały zasadniczo zniesione w 1961 r.
Proces redukcji ceł w obrocie wewnętrznym i dochodzenia
do wspólnej taryfy zewnętrznej trwał od 1.01. 1059 r. do 1
lipca 1968 r. Wówczas sześć państw EWG utworzyło unię
celną.

3. UWAGA: W integracji ekonomicznej Europy nie było

strefy wolnego handlu - utworzenie strefy wolnego
handlu i unii celnej połączono w jedną całość!!!

Etapy integracji

ekonomicznej Europy

•

Wspólna polityka handlowa zaczęła być realizowana od 1
stycznia 1970 r. Obejmuje one m.in.. Ustalenie wspólnej
taryfy celnej, zawieranie umów celnych i handlowych,
ujednolicenie narzędzi polityki eksportowej i środków
ochronnych.

•

Organem uprawnionym do realizacji WPH jest Komisja
Europejska (KE negocjuje - w imieniu państw
członkowskich wszelkie porozumienia handlowe).

•

W art.. 3 Traktatu o utworzeniu EWG przewidziano poza
utworzeniem unii celnej m.in. Zniesienie przeszkód w
swobodnym przepływie osób, usług i kapitału;
prowadzenie wspólnej polityki rolnej, transportowej,
konkurencji; ustanowienie Europejskiego Funduszu
Socjalnego oraz utworzenie Europejskiego Banku
Inwestycyjnego.

•

13 marca 1979 r. powołano Europejski System Walutowy
(ESW), który wprowadził ECU.

Etapy integracji ekonomicznej

Europy

• II etap: Jednolity rynek europejski

(European Single Market):

1. Postanowienia traktatu o EWG okazały się

niewystarczające do stworzenia prawdziwie
jednolitego rynku (traktat skupił się na unii
celnej). Swobodny przepływ usług, kapitału i
ludzi został potraktowany zbyt ogólnikowo.
Bariery (techniczne, fizyczne, fiskalne) nadal
istniały, a nawet uległy wzmocnieniu.

2. W tej sytuacji KE, z inicjatywy jej ówczesnego

przewodniczącego Jacquesa Delorsa
przedstawiła w 1985 roku tzw. Białą Księgę
zawierającą program utworzenia JRE.

Etapy integracji ekonomicznej

Europy

•

Przyjęcie tego programu połączono ze zmianą
traktatów założycielskich Wspólnot Europejskich, co
nastąpiło przez podpisanie 17 lutego 1986 r. w
Luksemburgu Jednolitego Aktu Europejskiego (JAE)
(Single European Act). Wszedł on w życie 1 lipca
1987 r.

•

Najważniejsze postanowienie JAE dotyczyło
utworzenia, do końca 1992 r. jednolitego rynku.

•

Zgodnie z Białą Księgą, program budowy JRE
zakładał przyjęcie i wdrożenie 282 aktów prawnych.

•

Kompetencje Wspólnot Europejskich zostały w JAE
poszerzone na strefę ochrony środowiska oraz
politykę w zakresie badań i rozwoju. Zajęto się
także problematyką spójności gospodarczej i
społecznej (pomoc dla państw słabszych)

Etapy integracji ekonomicznej

Europy

• Etap III: Unia Europejska (European

Union):

1. UE została powołana Traktatem o UE, podpisanym

w Maastricht 7 lutego 1992 r. Traktat wszedł w
życie - po ratyfikacji przez parlamenty narodowe i
Parlament Europejski - 1 listopada 1993 r.

2. W Maastricht powstała koncepcja UE opartej na 3

filarach:

Filar I - Unia Gospodarcza i walutowa (jego
podstawą jest Traktat o WE);

Filar II - to postanowienia z zakresu Wspólnej

Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa;

Filar III - Współpraca w Dziedzinie Wymiaru

Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

Etapy integracji ekonomicznej

Europy

• Etap IV: Unia Gospodarcza i

Walutowa (Economic and
Monetary Union):

1. 3 maja 1998 r. Rada UE uznała,

że 11 państw członkowskich
Wspólnoty spełnia warunki
przystąpienia do UGW.

2. 1. Czerwca 1998 r. powstaje

Europejski Bank Centralny.

• Termin „Wspólnoty

Europejskie” (WE) obejmował
EWWiS, EURATOM oraz EWG.

• EWG wraz z ratyfikacją

Traktatu z Maastricht przybrała
nazwę „Wspólnota Europejska”.

• Natomiast nazwa „Wspólnoty

Europejskie” została zmieniona
na „Unia Europejska”.