Europejski System Banków

Centralnych (ESCB)

• ESCB (European System of Central Banks)

składa się z jednostki centralnej -
Europejskiego Banku Centralnego (EBC) -
(European Central Bank) oraz narodowych
banków centralnych krajów członkowskich;

• EBC został utworzony 01.06.1998 r.;

działalność rozpoczął od 01.01.1999 r.;

• Jego siedzibą jest Frankfurt nad Menem;
• Uczestnictwo narodowych banków

centralnych w ESBC oznacza, że stały się
one częścią integralną EBC.

Europejski System Banków

Centralnych (ESCB)

• ESCB jest to „organizm” o cechach państwa

federalnego - prezesi narodowych banków
centralnych w kolegialnym systemie
podejmowania decyzji w sprawach polityki
monetarnej;

• ESCB ukształtowano na wzór Bundesbanku;
• ESCB i EBC są kierowane przez te same

organy decyzyjne - Zarząd oraz Radę
Zarządzającą;

• Przewodniczący Zarządu - Wim

Duisenberg/Jean Claude Trichet.

Polityka pieniężna ESCB

• podstawowym celem ESCB jest

utrzymanie stabilności cen;

• tj. stopa inflacji nie większa niż 2 proc.

Rocznie;

• ESCB odpowiada za masę pieniądza

znajdującą się w obiegu w obszarze
euro;

• ESCB oddziałuje na poziom i strukturę

stóp procentowych;

• jest jedynym podmiotem uprawnionym

do emisji banknotów euro

Polityka pieniężna ESCB

• ESCB podejmuje interwencje na rynkach

walutowych;

• dlatego też kraje UGW na mocy Traktatu

z Maastricht musiały przekazać swoje
rezerwy walutowe do ESCB;

• Prawo zawierania formalnych

porozumień dotyczących kształtowania
kursu euro wobec walut krajów spoza UE
przysługuje Radzie UE (Ecofin) - polityka
pieniężna ESCB może koncentrować się
na kwestiach wewnętrznych UGW.

Instrumenty polityki pieniężnej

ESCB

• ESCB zostawiono pełną swobodę

wyboru instrumentów (wymagana
zgodność z zasadami gospodarki
rynkowej);

• do głównych należą operacje

otwartego rynku;

• stopy procentowe,
• stopy rezerw obowiązkowych

Czynniki oddziałujące na

politykę pieniężną ESCB

• Interesy krajów UGW mogą być rozbieżne;
• EBC musi prowadzić jednolitą politykę

monetarną na całym obszarze UGW;

• EBC kształtuje swoją politykę biorą pod

uwagę przede wszystkim sytuację
gospodarczą Niemiec, Francji, Włoch i tych
krajów, których łączny udział w PKB UGW
wynosi ok. 3/4.

• Utrudnienie w kształtowaniu wspólnej

polityki monetarnej - kraje z dużym długiem
publicznym (Francja, Włochy)

Niezależność ESCB

• Niezależność ESCB została

zagwarantowana Traktatem z Maastricht;

• ESCB nie może przyjmować jekichkolwiek

instrukcji od instytucji UE, rządów krajów
członkowskich;

• odpowiedzialność ESCB z tytułu

realizowanych zadań (możliwość
sprawowania nad nim demokratycznej
kontroli);

• kwestia języków, w których powinny być

opublikowane dokumenty EBC.

Nadzór ESCB nad bankami

• W ramach UGW nadzór nad

bankami oraz innymi instytucjami
finansowymi pozostaje w
kompetencji władz narodowych;

• EBC w procesie nadzoru może

pełnić jedynie rolę konsultacyjną;

• Nie może angażować się w

ratowanie banków zagrożonych
upadłością

ERM II - Mechanizm

Stabilizowania Kursów II

(Exchange Rate Mechnism II)

• ERM II jest następcą ESW;
• ERM II służy stabilizowaniu kursów między

euro a walutami krajów UE nienależących do
UGW;

• w ramach ERM II przyjęto zasadę, że kurs

rynkowy między euro a inną walutą
uczestniczącą w tym systemie musi się mieścić
w granicach +-15% od bilateralnego kursu
centralnego;

• obowiązkowe interwencje walutowe muszą być

podjęte, gdy kurs zbliży się do dopuszczalnej
granicy.

• Interwencje mają wtedy charakter

automatyczny, a ich wolumen jest
nieograniczony;

• EBC ma prawo odstąpić od podjęcia takich

interwencji, jeżeli uzna, że zagrażają
stabilności cen w obszarze euro;

• podobne prawo przysługuje uczestniczącym

w mechanizmie bankom centralnym krajów
UE spoza obszaru euro;

• istnieje możliwość zawężenia dopuszczalnego

przedziału wahań kursów rynkowych, jeżeli
zainteresowany tym kraj wykaże się
utrzymaniem stabilności cen na odpowiednim
poziomie

Kursy konwersji

• W trakcie szczytu Rady Europejskiej

w Brukseli 2-3.05.1998 r. uzgodniono,
że kursy między walutami krajów
członkowskich zostaną usztywnione
na poziomie bilateralnych kursów
centralnych występujących w ramach
ESW;

• kursy 11 krajów UGW od dłuższego

czasu kształtowały się na poziomie
kursów centralnych - co świadczy o
ich zbieżnej sytuacji gospodarczej.

Historia kursu walutowego w

Polsce

• Styczeń 1990 - plan Balcerowicza (walka z inflacją),
• 1990 - wprowadzenie wewnętrznej wymienialności

złotego;

• zamrożenie 01.01.1990 r. kursu złotego względem

USD na poziomie 9500 zł (przed denominacją) -
wprowadzono zatem system kursu sztywnego;

• politykę sztywnego kursu złotego prowadzono do

jesieni 1991 r.;

• jednak od 17 maja kurs złotego nadal był sztywny,

jednak już nie względem samego USD, lecz w
odniesieniu do koszyka 5 walut, który
odzwierciedlał strukturę walutową płatności w
handlu zagranicznym

Historia kursu walutowego w

Polsce

• 17 miesięcy sztywnej relacji złotego do

dolara pociągnęło za sobą daleko idącą
realną aprecjację złotego - negatywny
wpływ kształtowanie salda bilansu
płatniczego i spadek konkurencyjności
cenowej polskich towarów zagranicą;

• wkrótce wprowadzono system pełzającej

dewaluacji, polegający na codziennym
obniżaniu wartości złotego w stosunku do
koszyka walutowego, tak aby w skali
miesiąca nie przekroczyć pewnej wcześniej
publicznie ogłoszonej wielkości;

• 12.04.2000 r. - pełne upłynnienie złotego