Patologia

Patologia

społeczna

społeczna

Karolina Wioletta

Karolina Wioletta

Szyszka Nowak

Szyszka Nowak

Źródła, rodzaje

Źródła, rodzaje

dezorganizacji i

dezorganizacji i

patologii społecznej

patologii społecznej

Porządek społeczny

Porządek społeczny

to pewien stan równowagi

to pewien stan równowagi

niezbędny do sprawnego i

niezbędny do sprawnego i

efektywnego przebiegu procesów

efektywnego przebiegu procesów

życia społecznego. Jest to stan, w

życia społecznego. Jest to stan, w

którym występują właściwe

którym występują właściwe

sposoby zarządzania ludźmi i

sposoby zarządzania ludźmi i

różnymi środkami działania oraz

różnymi środkami działania oraz

normy i sankcje społeczne

normy i sankcje społeczne

zapeweniejące spójność i sprawne

zapeweniejące spójność i sprawne

funkcjonowanie jednostek i grup

funkcjonowanie jednostek i grup

pracowniczych.

pracowniczych.

Istota porządku

Istota porządku

społecznego

społecznego

wynika z podmiotowego

wynika z podmiotowego

charakteru pracownika, który

charakteru pracownika, który

powinien być traktowany jako

powinien być traktowany jako

świadomy podmiot zmierzający do

świadomy podmiot zmierzający do

osiągnięcia celów, które wybiegają

osiągnięcia celów, które wybiegają

poza zreifikowane struktury.

poza zreifikowane struktury.

Patologia społeczna

Patologia społeczna



patologia społeczna, zwana również

patologia społeczna, zwana również

społeczną dezorganizacją lub zachowaniami

społeczną dezorganizacją lub zachowaniami

dewiacyjnymi, oznacza stan zakłócenia

dewiacyjnymi, oznacza stan zakłócenia

równowagi społecznej, czego przejawem

równowagi społecznej, czego przejawem

jest osłabienie więzi społecznych,

jest osłabienie więzi społecznych,

zachwianie systemu wartości oraz

zachwianie systemu wartości oraz

nieskuteczność kontroli społecznej.

nieskuteczność kontroli społecznej.

To postawy i zachowania ludzi, które

To postawy i zachowania ludzi, które

naruszają podstawowe normy etyczne oraz

naruszają podstawowe normy etyczne oraz

wyrządzają mniej lub bardziej wymierne

wyrządzają mniej lub bardziej wymierne

szkody społeczne.

szkody społeczne.

Rodzaje patologii

Rodzaje patologii

społecznej:

społecznej:



Patologia indywidualna;

Patologia indywidualna;



Patologia rodzinna;

Patologia rodzinna;



Patologia struktur

Patologia struktur

organizacyjnych.

organizacyjnych.

Przejawy patologii

Przejawy patologii

indywidualnej:

indywidualnej:



Alkoholizm;

Alkoholizm;



Narkomania;

Narkomania;



Samobójstwa;

Samobójstwa;



Przestępczość;

Przestępczość;



Prostytucja.

Prostytucja.

Przejawy patologii

Przejawy patologii

rodziny:

rodziny:



Rozpad rodziny;

Rozpad rodziny;



Przemoc w rodzinie;

Przemoc w rodzinie;



Pozbawianie praw rodzicielskich;

Pozbawianie praw rodzicielskich;



Osłabienie funkcji

Osłabienie funkcji

wychowawczej rodziny;

wychowawczej rodziny;



Sieroctwo społeczne.

Sieroctwo społeczne.

Przejawy patologii struktur

Przejawy patologii struktur

organizacyjnych:

organizacyjnych:



Biurokracja;

Biurokracja;



Korupcja;

Korupcja;



Bezrobocie;

Bezrobocie;



Ubóstwo.

Ubóstwo.

Trzy podstawowe Kategorie

Trzy podstawowe Kategorie

charakteryzujące odmienne

charakteryzujące odmienne

typy analizy zjawisk

typy analizy zjawisk

patologicznych.

patologicznych.



Anomia;

Anomia;



Dozorganizacja

Dozorganizacja

społeczna;

społeczna;



Dewiacja.

Dewiacja.

Anomia

Anomia

Oznacza stan zawieszenia

Oznacza stan zawieszenia

obowiązywania norm społecznych

obowiązywania norm społecznych

ustanowionych w jakiejś zbiorowości

ustanowionych w jakiejś zbiorowości

(okres wojny, rewolucji, kryzysów

(okres wojny, rewolucji, kryzysów

politycznych i gospodarczych,

politycznych i gospodarczych,

rozruchów i przewrotów politycznych).

rozruchów i przewrotów politycznych).

Dezorganizacja społeczna

Dezorganizacja społeczna

W tej kategorii patologia jest zjawiskiem

W tej kategorii patologia jest zjawiskiem

towarzyszącym zmianom społecznym, a

towarzyszącym zmianom społecznym, a

zarazem czynnikiem wywołującym

zarazem czynnikiem wywołującym

zmiany porządku normatywnego.

zmiany porządku normatywnego.

Jest zwykle tylko jedną z faz procesu

Jest zwykle tylko jedną z faz procesu

zmiany kulturowej.

zmiany kulturowej.

Później następuje zazwyczaj faza

Później następuje zazwyczaj faza

reorganizacji

reorganizacji

,

,

czyli sposób

czyli sposób

zorganizowania życia danej społeczności,

zorganizowania życia danej społeczności,

ale na innych zasadach niż wcześniej

ale na innych zasadach niż wcześniej

Dewiacja

Dewiacja

Odchylenie od norm obowiązujących w

Odchylenie od norm obowiązujących w

społeczeństwie. Uwagę koncentruje się na

społeczeństwie. Uwagę koncentruje się na

wyjaśnieniu zachowań naruszających

wyjaśnieniu zachowań naruszających

obowiązujące w społeczeństwie, wartości i

obowiązujące w społeczeństwie, wartości i

wzory zachowań.

wzory zachowań.

Źródła dewiacji

Źródła dewiacji

upatruje się w zakłóceniach

upatruje się w zakłóceniach

występujących w trakcie procesu

występujących w trakcie procesu

socjalizacji , w niewłaściwym

socjalizacji , w niewłaściwym

funkcjonowaniu systemu kontroli społecznej,

funkcjonowaniu systemu kontroli społecznej,

w osłabieniu więzi społecznych, w

w osłabieniu więzi społecznych, w

rozbieżności między poziomem aspiracji a

rozbieżności między poziomem aspiracji a

możliwościami ich zaspokojenia.

możliwościami ich zaspokojenia.

Trzy kategorie czynników

Trzy kategorie czynników

zakłócających prawidłowe

zakłócających prawidłowe

funkcjonowanie zakładu pracy:

funkcjonowanie zakładu pracy:

1. Zakłócania występujące w zakresie

1. Zakłócania występujące w zakresie

procesów technologicznych i organizacji

procesów technologicznych i organizacji

pracy;

pracy;

2. Mają powiązanie z materialnym

2. Mają powiązanie z materialnym

środowiskiem pracy (dostosowaniem do

środowiskiem pracy (dostosowaniem do

potrzeb produkcyjnych oraz higieny pracy);

potrzeb produkcyjnych oraz higieny pracy);

3. Zjawiska i procesy patologii społecznej,

3. Zjawiska i procesy patologii społecznej,

czyli wszystko to, co dzieje się wśród ludzi

czyli wszystko to, co dzieje się wśród ludzi

zatrudnionych w zakładzie pracy i

zatrudnionych w zakładzie pracy i

jednocześnie ujemnie, szkodliwie wpływa na

jednocześnie ujemnie, szkodliwie wpływa na

funkcjonowanie owego zakładu i oceniane są

funkcjonowanie owego zakładu i oceniane są

jako złe i wykraczające poza ustalone,

jako złe i wykraczające poza ustalone,

zobiektywizowane normy społeczne.

zobiektywizowane normy społeczne.

Źródła przyczyn

Źródła przyczyn

dezorganizacji i patologii

dezorganizacji i patologii

społecznej możemy

społecznej możemy

odnaleźć w czynnikach:

odnaleźć w czynnikach:

- społeczno –

- społeczno –

kulturowych;

kulturowych;

- ekonomicznych;

- ekonomicznych;

- psychicznych;

- psychicznych;

- organizacyjnych;

- organizacyjnych;

- techniczno

- techniczno

organizacyjnych.

organizacyjnych.

W czynniku społeczno –

W czynniku społeczno –

kulturowym źródłem

kulturowym źródłem

powstania dezorganizacji i

powstania dezorganizacji i

patologii społecznej

patologii społecznej

wyróżniamy:

wyróżniamy:

- syndrom myślenia

- syndrom myślenia

grupowego;

grupowego;

- specyficzne metanormy

- specyficzne metanormy

obowiązujące wśród

obowiązujące wśród

członków załogi.

członków załogi.

Konsekwencje syndromu myślenia

Konsekwencje syndromu myślenia

grupowego

grupowego

-

-

są jednak negatywne dla jakości

są jednak negatywne dla jakości

podejmowania decyzji, przede

podejmowania decyzji, przede

wszystkim dlatego, że uznanie decyzji

wszystkim dlatego, że uznanie decyzji

od początku za „jedynie możliwą”,

od początku za „jedynie możliwą”,

zarazem najlepszą liczbę pomysłów

zarazem najlepszą liczbę pomysłów

dotyczącą sposobów działania, rodzi

dotyczącą sposobów działania, rodzi

bezpodstawną wiarę w sukces

bezpodstawną wiarę w sukces

podejmowanego działania ze względu

podejmowanego działania ze względu

na uproszczony obraz sytuacji i

na uproszczony obraz sytuacji i

niewrażliwości na „sygnały

niewrażliwości na „sygnały

ostrzegawcze”.

ostrzegawcze”.

Metanormy

Metanormy

obowiązują wśród członków załogi.

obowiązują wśród członków załogi.

Ukształtowane są obok norm formalnych,

Ukształtowane są obok norm formalnych,

mogą być sprzeczne z wymogami norm

mogą być sprzeczne z wymogami norm

oficjalnych, z mniejszą lub większą siłą

oficjalnych, z mniejszą lub większą siłą

oddziałują na poszczególnych pracowników.

oddziałują na poszczególnych pracowników.

Wpływ metanorm na dezorganizację

Wpływ metanorm na dezorganizację

:

:

im bardziej metanormy różnią się od norm

im bardziej metanormy różnią się od norm

oficjalnie ustanowionych dla danego zakładu

oficjalnie ustanowionych dla danego zakładu

pracy, w tym większe będą występować

pracy, w tym większe będą występować

bariery społeczne dezorganizujące jego

bariery społeczne dezorganizujące jego

funkcjonowanie.

funkcjonowanie.

Błędy sprzyjające powstaniu metanorm:

Błędy sprzyjające powstaniu metanorm:

*błędy językowe – niejasność, ogólnikowość, nieadekwatność.

*błędy językowe – niejasność, ogólnikowość, nieadekwatność.

Prowadzą do samowolnych interpretacji, unikania działań czy

Prowadzą do samowolnych interpretacji, unikania działań czy

szukania procedensów w decyzjach przełożonych.

szukania procedensów w decyzjach przełożonych.

*błędy w stopniu sformalizowania – przejawiają się w

*błędy w stopniu sformalizowania – przejawiają się w

nadmiernym lub niedostatecznym rygoryzmie norm

nadmiernym lub niedostatecznym rygoryzmie norm

organizacyjnych.

organizacyjnych.

Prowadzą do sztywności działania członków organizacji jest

Prowadzą do sztywności działania członków organizacji jest

traktowanie instrukcji jako normy ogólnej organizującej

traktowanie instrukcji jako normy ogólnej organizującej

działanie w organizacji.

działanie w organizacji.

*błędy w systemie przepisów – są związane z nadmierną, jak i

*błędy w systemie przepisów – są związane z nadmierną, jak i

niedostateczną liczbę regulacji, z występowaniem luk w

niedostateczną liczbę regulacji, z występowaniem luk w

przepisach działalności zakładu.

przepisach działalności zakładu.

Prowadzą do dowolności interpretacji, niewłaściwego

Prowadzą do dowolności interpretacji, niewłaściwego

stosowania reguł, przestrzegania przepisów bez względu na

stosowania reguł, przestrzegania przepisów bez względu na

ujemne następstwa.

ujemne następstwa.

Skutki wystąpienia

Skutki wystąpienia

metanorm:

metanorm:

- ograniczenie wydajności pracy;

- ograniczenie wydajności pracy;

- niepełne wykorzystanie dnia

- niepełne wykorzystanie dnia

pracy;

pracy;

- niepisana reguła

- niepisana reguła

nieprzekraczania określonych

nieprzekraczania określonych

norm wydajności;

norm wydajności;

- zbiorowe ukrywanie faktycznie

- zbiorowe ukrywanie faktycznie

przepracowanego czasu pracy.

przepracowanego czasu pracy.

Wyniki jakie osiągnął Sarapat po zestawieniu norm

Wyniki jakie osiągnął Sarapat po zestawieniu norm

organizacyjnych z metanormami społecznymi:

organizacyjnych z metanormami społecznymi:

Gdybym zgodnie z normą

Gdybym zgodnie z normą

organizacyjną:

organizacyjną:

1.

1.

utrzymywał we wzorowym

utrzymywał we wzorowym

porządku swoje stanowisko pracy

porządku swoje stanowisko pracy

2.

2.

pomagał mniej doświadczonym

pomagał mniej doświadczonym

kolegom

kolegom

3.

3.

sam z własnej chęci zgłaszał się

sam z własnej chęci zgłaszał się

do wykonania prac dodatkowych

do wykonania prac dodatkowych

4.

4.

zgłaszał wnioski

zgłaszał wnioski

racjonalizatorskie

racjonalizatorskie

5.

5.

krytykował na naradach braki w

krytykował na naradach braki w

organizacji produkcji

organizacji produkcji

6.

6.

krytykował współtowarzyszy

krytykował współtowarzyszy

prac, gdy postępują nieuczciwie

prac, gdy postępują nieuczciwie

7.

7.

nie poprzestał na tym, co umiem

nie poprzestał na tym, co umiem

i podnosił swoje kwalifikacje

i podnosił swoje kwalifikacje

8.

8.

występował w obronie kolegów u

występował w obronie kolegów u

przełożonych w słusznej sprawie

przełożonych w słusznej sprawie

9.

9.

stawiał interes zakładu przed

stawiał interes zakładu przed

swoim interesem osobistym

swoim interesem osobistym

Wtedy zgodnie z metanormą społeczną

Wtedy zgodnie z metanormą społeczną

moi koledzy, moje otoczenie

moi koledzy, moje otoczenie

powiedziałoby:

powiedziałoby:

1.

1.

lizus – pewnie zabiega o względy

lizus – pewnie zabiega o względy

„starego”

„starego”

2.

2.

wymądrza się; z pomocą mniej

wymądrza się; z pomocą mniej

doświadczonym nie ma co się

doświadczonym nie ma co się

spieszyć, bo chcieliby, aby za nich

spieszyć, bo chcieliby, aby za nich

robić

robić

3.

3.

„

„

wazeliniarz”; na co to potrzebne

wazeliniarz”; na co to potrzebne

4.

4.

pozazdroszczą zarobionego grosza

pozazdroszczą zarobionego grosza

5.

5.

zbędne gadulstwo i zabieranie

zbędne gadulstwo i zabieranie

ludziom czasu, „lanie wody”

ludziom czasu, „lanie wody”

6.

6.

„

„

przyganiał kocioł garnkowi”,

przyganiał kocioł garnkowi”,

zaraz znajdą się obrońcy i

zaraz znajdą się obrońcy i

„rozdziobią cie kruki, wrony”

„rozdziobią cie kruki, wrony”

7.

7.

po co Ci to, nie opłaci się

po co Ci to, nie opłaci się

8.

8.

i tak to nic nie da, a guza można

i tak to nic nie da, a guza można

oberwać

oberwać

9.

9.

rób, boś głupi

rób, boś głupi

Typy postaw pracowniczych

Typy postaw pracowniczych

*

*

Postawa konformistyczny

Postawa konformistyczny

wobec norm

wobec norm

organizacyjnych – wynika z takich metanorm,

organizacyjnych – wynika z takich metanorm,

jak „rób swoje”, „nie łazikuj”, „nie chap”,

jak „rób swoje”, „nie łazikuj”, „nie chap”,

„nie psuj normy”;

„nie psuj normy”;

*

*

Postawa lojalistyczna

Postawa lojalistyczna

wobec kierownictwa –

wobec kierownictwa –

wyraża się metanormami : „nie podlizuj się”,

wyraża się metanormami : „nie podlizuj się”,

„licz się ze słowami”, „nie pyskuj”, „nie psuj

„licz się ze słowami”, „nie pyskuj”, „nie psuj

normy”;

normy”;

*

*

Postawa solidarystyczna

Postawa solidarystyczna

wobec kolegów i

wobec kolegów i

współpracowników – wyznacznikami tej

współpracowników – wyznacznikami tej

postawy są: „pomagaj”, „trzymaj sztamę”,

postawy są: „pomagaj”, „trzymaj sztamę”,

„nie podskakuj”.

„nie podskakuj”.

Zjawiska dezorganizacji i patologii społecznej

Zjawiska dezorganizacji i patologii społecznej

w zakładzie pracy:

w zakładzie pracy:

- nadmierna absencja;

- nadmierna absencja;

-zwiększona płynność załogi;

-zwiększona płynność załogi;

- wzrastająca liczba wypadków przy pracy;

- wzrastająca liczba wypadków przy pracy;

-wzmożone marnotrawstwo czasu i surowców;

-wzmożone marnotrawstwo czasu i surowców;

- zbyt szybkie zużywanie maszyn;

- zbyt szybkie zużywanie maszyn;

-konflikty i zatargi między pracownikami oraz między

-konflikty i zatargi między pracownikami oraz między

załogą i kierownictwem;

załogą i kierownictwem;

-wysoki odsetek braków;

-wysoki odsetek braków;

-wady kooperacyjne i braki w zaopatrzeniu;

-wady kooperacyjne i braki w zaopatrzeniu;

-różne rodzaje działalności nielegalnej i przestępczej;

-różne rodzaje działalności nielegalnej i przestępczej;

-spadek dyscypliny pracy, pijaństwo.

-spadek dyscypliny pracy, pijaństwo.

Te zjawiska prowadzą do obniżonej wydajności pracy i

Te zjawiska prowadzą do obniżonej wydajności pracy i

zmniejszenia efektywności funkcjonowania zakładu oraz

zmniejszenia efektywności funkcjonowania zakładu oraz

spiętrzone trudności organizacyjne.

spiętrzone trudności organizacyjne.

Prawidłowe

Prawidłowe

funkcjonowanie zakładu

funkcjonowanie zakładu

pracy zależy od:

pracy zależy od:

- zgodnego

- zgodnego

współdziałania załogi;

współdziałania załogi;

- wspólnego języka

- wspólnego języka

kierownictwa z

kierownictwa z

podwładnymi.

podwładnymi.

Zagrożenie

Zagrożenie

zdrowia i

zdrowia i

bezpieczeństwa

bezpieczeństwa

pracy

pracy

Zdrowie

Zdrowie

–stan pełnego, dobrego

–stan pełnego, dobrego

samopoczucia

samopoczucia

fizycznego, psychicznego

fizycznego, psychicznego

i społecznego; to brak

i społecznego; to brak

chorób i niedomagań.

chorób i niedomagań.

Przyczyny zagrożenia zdrowia:

Przyczyny zagrożenia zdrowia:

1. niewłaściwe warunki ekologiczne

1. niewłaściwe warunki ekologiczne

środowiska pracy;

środowiska pracy;

2. wadliwy system techniczno –

2. wadliwy system techniczno –

technologiczne;

technologiczne;

3. wadliwy system społeczny zakładu

3. wadliwy system społeczny zakładu

pracy, kształtują: niewłaściwe metody i

pracy, kształtują: niewłaściwe metody i

zła organizacja pracy oraz niewłaściwe

zła organizacja pracy oraz niewłaściwe

stosunki międzyludzkie i

stosunki międzyludzkie i

międzygrupowe;

międzygrupowe;

4. niedostateczny postęp techniczno-

4. niedostateczny postęp techniczno-

technologiczny i organizacyjny;

technologiczny i organizacyjny;

5. nieefektywny system ochrony pracy i

5. nieefektywny system ochrony pracy i

opieki zdrowia.

opieki zdrowia.

Niewłaściwe warunki

Niewłaściwe warunki

ekologiczne:

ekologiczne:

a) czynniki chemiczne – występujące w postaci

a) czynniki chemiczne – występujące w postaci

toksycznie lub uczulająco działających gazów,

toksycznie lub uczulająco działających gazów,

pyłów, pary;

pyłów, pary;

b) czynniki mechaniczne – wibracje, hałas,

b) czynniki mechaniczne – wibracje, hałas,

ultradźwięki, infradźwięki;

ultradźwięki, infradźwięki;

c) czynniki biologiczne – związane z

c) czynniki biologiczne – związane z

zachowaniem równowagi ekosystemów

zachowaniem równowagi ekosystemów

roślinnych, zwierzęcych a ozn. zagrożenia ze

roślinnych, zwierzęcych a ozn. zagrożenia ze

strony insektów, bakterii, wirusów, grzybów;

strony insektów, bakterii, wirusów, grzybów;

d) czynniki radiacyjne – wynikające z

d) czynniki radiacyjne – wynikające z

oddziaływania na organizm promieniowania

oddziaływania na organizm promieniowania

elektromagnetycznego o odpowiednich

elektromagnetycznego o odpowiednich

parametrów oraz cząsteczek alfa i beta,

parametrów oraz cząsteczek alfa i beta,

neutronów, protonów itd..

neutronów, protonów itd..

Wadliwość systemu

Wadliwość systemu

techniczno – technologiczny

techniczno – technologiczny

wynika ze stosowania maszyn i

wynika ze stosowania maszyn i

urządzeń, w których konstrukcji nie

urządzeń, w których konstrukcji nie

uwzględniono wymogów ergonomii i

uwzględniono wymogów ergonomii i

zasad bhp;

zasad bhp;

stosowaniem przestarzałych

stosowaniem przestarzałych

technologii oraz nadmiernym zużyciem

technologii oraz nadmiernym zużyciem

środków trwałych, eksploatowanych w

środków trwałych, eksploatowanych w

warunkach odbiegających od

warunkach odbiegających od

normalnych.

normalnych.

Wadliwość systemy

Wadliwość systemy

społecznego zakładu

społecznego zakładu

pracy

pracy

wynika z niejasności i braków w określonych, i

wynika z niejasności i braków w określonych, i

egzekwowaniu celów i zadań zakładu,

egzekwowaniu celów i zadań zakładu,

mankamentów w podziale pracy, układzie ról i

mankamentów w podziale pracy, układzie ról i

pozycji społeczno – zawodowych,

pozycji społeczno – zawodowych,

niedostatków w kanale łączności, wadliwości

niedostatków w kanale łączności, wadliwości

systemu płac, nagród i kar znajdujących wyraz

systemu płac, nagród i kar znajdujących wyraz

w niewłaściwych metodach i złej organizacji

w niewłaściwych metodach i złej organizacji

pracy oraz złych stosunków międzyludzkich.

pracy oraz złych stosunków międzyludzkich.

Powodują nadmierne obciążenie fizyczną

Powodują nadmierne obciążenie fizyczną

pracą dynamiczną i statyczną, przeciążenie

pracą dynamiczną i statyczną, przeciążenie

psychiczne na skutek: monotonii, izolacji,

psychiczne na skutek: monotonii, izolacji,

nadmiernego tempa pracy, pracy zmianowej.

nadmiernego tempa pracy, pracy zmianowej.

Konflikty

Konflikty

społeczne

społeczne

Konflikt społeczny

Konflikt społeczny

jest to nierozwiązana lub

jest to nierozwiązana lub

rozwiązana w sposób niezgodny

rozwiązana w sposób niezgodny

z oczekiwaniami czy warunkami

z oczekiwaniami czy warunkami

obiektywnymi sprzeczności

obiektywnymi sprzeczności

między grupami lub

między grupami lub

jednostkami.

jednostkami.

Sprzeczność

Sprzeczność

ta występuje

ta występuje

wówczas, gdy mamy do czynienia

wówczas, gdy mamy do czynienia

z przeciwstawnością sytuacji

z przeciwstawnością sytuacji

wartości materialnych czy

wartości materialnych czy

niematerialnych, z

niematerialnych, z

przeciwstawnością interesów

przeciwstawnością interesów

jednostek lub grup.

jednostek lub grup.

Sprzeczność

Sprzeczność

jest podstawą konfliktu,

jest podstawą konfliktu,

która może – lecz nie

która może – lecz nie

musi, prowadzić do

musi, prowadzić do

konfliktu społecznego.

konfliktu społecznego.

Sprzeczność powoduje

Sprzeczność powoduje

konflikt,

konflikt,

gdy

gdy

grupa lub jednostka dąży

grupa lub jednostka dąży

do określonego celu,

do określonego celu,

natomiast działalność

natomiast działalność

innej grupy lub jednostki

innej grupy lub jednostki

udaremnienia

udaremnienia

osiągnięcia określonego

osiągnięcia określonego

celu

celu

Zjawisko konfliktowe

Zjawisko konfliktowe

– wynika z rzeczywistej

– wynika z rzeczywistej

lub pozornej, słabo

lub pozornej, słabo

odczuwanej czy ledwie

odczuwanej czy ledwie

uświadomionej

uświadomionej

sprzeczności.

sprzeczności.

Proces konfliktowy

Proces konfliktowy

to, jest to wszystko, co jest

to, jest to wszystko, co jest

związane z działaniem silnym i w

związane z działaniem silnym i w

pełni świadomych celów przez co

pełni świadomych celów przez co

najmniej dwie strony lub grupy,

najmniej dwie strony lub grupy,

spośród których każda dąży do

spośród których każda dąży do

zrealizowania własnego interesu,

zrealizowania własnego interesu,

a napotyka stałe

a napotyka stałe

przeciwdziałania drugiej strony.

przeciwdziałania drugiej strony.

Rodzaje konfliktów

Rodzaje konfliktów

:

:

- jawne i ukryte;

- jawne i ukryte;

-racjonalne i

-racjonalne i

irracjonalne;

irracjonalne;

- twórcze i destrukcyjne.

- twórcze i destrukcyjne.

Konflikt jawny

Konflikt jawny

przejawia się w otwartym

przejawia się w otwartym

działaniu jako strajk,

działaniu jako strajk,

utarczki słowne, zażalenia,

utarczki słowne, zażalenia,

rywalizacje itp.

rywalizacje itp.

Rozwiązywanie tego

Rozwiązywanie tego

rodzaju konfliktu

rodzaju konfliktu

przyczynia się do rozwoju i

przyczynia się do rozwoju i

postępu w organizacji

postępu w organizacji

społecznej zakładu pracy

społecznej zakładu pracy

Konflikty ukryte

Konflikty ukryte

nie mają charakteru otwartego

nie mają charakteru otwartego

działania. Ujawnia się poprzez

działania. Ujawnia się poprzez

złą atmosferę w pracy,

złą atmosferę w pracy,

plotkach, rozgrywkach

plotkach, rozgrywkach

personalnych, wzmożonej

personalnych, wzmożonej

fluktuacji, absencji.

fluktuacji, absencji.

Z czasem same mogą się

Z czasem same mogą się

rozwiązać bądź przerodzić się

rozwiązać bądź przerodzić się

w ostry konflikt jawny.

w ostry konflikt jawny.

Konflikty racjonalne

Konflikty racjonalne

mają obiektywne przyczyny

mają obiektywne przyczyny

powstania.

powstania.

Konflikty irracjonalne

Konflikty irracjonalne

nie mają większego sensu

nie mają większego sensu

powstania gdyż polegają

powstania gdyż polegają

jedynie na uprzedzeniach,

jedynie na uprzedzeniach,

wyładowaniu złości,

wyładowaniu złości,

zaspokojeniu nadmiernych

zaspokojeniu nadmiernych

ambicji.

ambicji.

Konflikty twórcze

Konflikty twórcze

to takie konflikty, które

to takie konflikty, które

w rezultacie

w rezultacie

doprowadzają do

doprowadzają do

pozytywnego

pozytywnego

rozwiązywania problemu

rozwiązywania problemu

– z punktu widzenia

– z punktu widzenia

społecznego.

społecznego.

Konflikty destrukcji

Konflikty destrukcji

to konflikty, które z powodu

to konflikty, które z powodu

braku właściwego

braku właściwego

rozwiązania działa

rozwiązania działa

rozkładowo na organizację

rozkładowo na organizację

zakładu i załogi.

zakładu i załogi.

Przyczyny konfliktów społecznych w zakładzie

Przyczyny konfliktów społecznych w zakładzie

pracy

pracy

:

:

- nieprzestrzeganie ustawodawstwa w pracy;

- nieprzestrzeganie ustawodawstwa w pracy;

- wady i niedoskonałości w organizacji produkcji i pracy;

- wady i niedoskonałości w organizacji produkcji i pracy;

- różnica poglądów członków załogi na sprawy merytoryczne;

- różnica poglądów członków załogi na sprawy merytoryczne;

- nieobiektywny, niewłaściwie uregulowany podział korzyści

- nieobiektywny, niewłaściwie uregulowany podział korzyści

materialnych;

materialnych;

- niejasność w określeniu możliwości zasad i przyczyn

- niejasność w określeniu możliwości zasad i przyczyn

wyróżnienia i awansów;

wyróżnienia i awansów;

- niewłaściwa polityka kadrowa;

- niewłaściwa polityka kadrowa;

- niewłaściwy stosunek przełożonych do podwładnych i

- niewłaściwy stosunek przełożonych do podwładnych i

podwładnych do przełożonych;

podwładnych do przełożonych;

- niewłaściwe wprowadzenie zmian organizacyjnych;

- niewłaściwe wprowadzenie zmian organizacyjnych;

- źle określone systemy komunikacji i łączności;

- źle określone systemy komunikacji i łączności;

- braki w kulturze bycia zarówno przełożonych, jak i

- braki w kulturze bycia zarówno przełożonych, jak i

podwładnych;

podwładnych;

-nieposzanowanie władzy przez podwładnych, a godności

-nieposzanowanie władzy przez podwładnych, a godności

człowieka przez przełożonych;

człowieka przez przełożonych;

- występowanie określonych cech charakterologicznych u

- występowanie określonych cech charakterologicznych u

osób biorących udział w procesie pracy.

osób biorących udział w procesie pracy.

Subiektywne źródła konfliktu

Subiektywne źródła konfliktu

wynikają stąd, że każdy myśli i działa

wynikają stąd, że każdy myśli i działa

pozytywnie stosownie do tego, co podnosi

pozytywnie stosownie do tego, co podnosi

jego samopoczucie i poczucie bezpieczeństwa,

jego samopoczucie i poczucie bezpieczeństwa,

a z kolei reaguje negatywnie na wszystko to,

a z kolei reaguje negatywnie na wszystko to,

co jest lub wydaje się temu przeciwne.

co jest lub wydaje się temu przeciwne.

Źródła

Źródła

określone cechy charakteru

określone cechy charakteru

konkretnego człowieka, jego postawa,

konkretnego człowieka, jego postawa,

zachowanie się, opinie, cele i marzenia

zachowanie się, opinie, cele i marzenia

życiowe i przewidywania wynikające z

życiowe i przewidywania wynikające z

pracy w danym zakładzie.

pracy w danym zakładzie.

Obiektywne źródła konfliktu

Obiektywne źródła konfliktu

wynikają z rozmaitych sprzeczności miedzy

wynikają z rozmaitych sprzeczności miedzy

potrzebami a możliwościami jego zaspokojenia,

potrzebami a możliwościami jego zaspokojenia,

sprzeczność między jednostkowym interesem

sprzeczność między jednostkowym interesem

pracownika a ogólnie sprzecznym interesem

pracownika a ogólnie sprzecznym interesem

państwa.

państwa.

Źródła

Źródła

znajdują się w strukturze organizacyjnej

znajdują się w strukturze organizacyjnej

zakładu, w sprzecznościach tkwiących w

zakładu, w sprzecznościach tkwiących w

systemie technicznym, ekonomicznym,

systemie technicznym, ekonomicznym,

społecznym, polityce personalnej,

społecznym, polityce personalnej,

warunkach socjalno – bytowych, ogólnej

warunkach socjalno – bytowych, ogólnej

sytuacji kryzysu społecznego.

sytuacji kryzysu społecznego.

Pozytywne znaczenie

Pozytywne znaczenie

konfliktów:

konfliktów:

-pobudza do lepszych pomysłów;

-pobudza do lepszych pomysłów;

- zmusza do poszukiwania nowych

- zmusza do poszukiwania nowych

rozwiązań;

rozwiązań;

- powoduje ujawnienie i rozwiązanie

- powoduje ujawnienie i rozwiązanie

zadawnionych problemów;

zadawnionych problemów;

- zmusza ludzi do wyjaśniania swych

- zmusza ludzi do wyjaśniania swych

opinii;

opinii;

- związane z nim napięcie pobudza

- związane z nim napięcie pobudza

zainteresowanie i twórczość;

zainteresowanie i twórczość;

- daje ludziom możliwość wykazania ich

- daje ludziom możliwość wykazania ich

zdolności.

zdolności.

Negatywne znaczenie

Negatywne znaczenie

konfliktów:

konfliktów:

- sprawia, że niektórzy ludzie czują się

- sprawia, że niektórzy ludzie czują się

pokonani i poniżeni;

pokonani i poniżeni;

- zwiększa dystans między ludźmi;

- zwiększa dystans między ludźmi;

- wytwarza klimat podejrzeń i braku

- wytwarza klimat podejrzeń i braku

zaufania;

zaufania;

- sprawia, że komórki organizacyjne i

- sprawia, że komórki organizacyjne i

ludzie, którzy powinni ze sobą

ludzie, którzy powinni ze sobą

współpracować, dbają o własne

współpracować, dbają o własne

interesy;

interesy;

- powoduje opory aktywne lub bierne

- powoduje opory aktywne lub bierne

tam, gdzie potrzebna jest praca

tam, gdzie potrzebna jest praca

zespołowa;

zespołowa;

- skłania niektóre osoby do odejścia z

- skłania niektóre osoby do odejścia z

powodu zamieszania.

powodu zamieszania.

Konflikty

Konflikty

, będąc

, będąc

nieuniknioną stroną życia

nieuniknioną stroną życia

ludzkiego, występują w

ludzkiego, występują w

każdej organizacji.

każdej organizacji.

Z punktu widzenia

Z punktu widzenia

socjologicznego nie jest

socjologicznego nie jest

problemem ich

problemem ich

występowanie, lecz

występowanie, lecz

charakter i sposób

charakter i sposób

rozwiązywania.

rozwiązywania.

Fazy dyskusji:

Fazy dyskusji:



Wyraźne określenie problemu;

Wyraźne określenie problemu;



Określenie celów zamierzonego

Określenie celów zamierzonego

rozstrzygnięcia;

rozstrzygnięcia;



Zebranie niezbędnych informacji;

Zebranie niezbędnych informacji;



Opracowanie możliwych alternatyw;

Opracowanie możliwych alternatyw;



Weryfikacja wybranego

Weryfikacja wybranego

rozstrzygnięcia na podstawie

rozstrzygnięcia na podstawie

osiągniętego wyniku.

osiągniętego wyniku.

Skutki wystąpienia metanorm:

Skutki wystąpienia metanorm:

Strajk jako przykład

Strajk jako przykład

konfliktu

konfliktu

Strajk

Strajk

To zazwyczaj krótkotrwałe lub długotrwałe

To zazwyczaj krótkotrwałe lub długotrwałe

powstrzymywanie się osób

powstrzymywanie się osób

zatrudnionych osób od pracy lub takie

zatrudnionych osób od pracy lub takie

wykonywanie obowiązków służbowych,

wykonywanie obowiązków służbowych,

które powodują określone zakłócenia w

które powodują określone zakłócenia w

funkcjonowaniu danego zakładu pracy.

funkcjonowaniu danego zakładu pracy.

Kreślone grupy pragną uświadomić swe

Kreślone grupy pragną uświadomić swe

żądania pracodawcy lub osobom

żądania pracodawcy lub osobom

postawionym wysoko w hierarchii

postawionym wysoko w hierarchii

władzy.

władzy.

Typologia strajków:

Typologia strajków:



Ze względu na ich

Ze względu na ich

podłoże

podłoże

– powstają na tle rozruchów ekonomicznych,

– powstają na tle rozruchów ekonomicznych,

politycznych, religijnych, etnicznych. Obejmują czasami wiele zakładów

politycznych, religijnych, etnicznych. Obejmują czasami wiele zakładów

w mieście, regionie lub kraju. Mają charakter solidarnościowy.

w mieście, regionie lub kraju. Mają charakter solidarnościowy.



Ze względu na

Ze względu na

zasięg

zasięg

– mogą obejmować grupę pracowniczą, wydział,

– mogą obejmować grupę pracowniczą, wydział,

cały zakład, branże, region, cały kraj.

cały zakład, branże, region, cały kraj.



Ze względu na

Ze względu na

formę

formę

– wyróżniamy: *strajki okupacyjne; *przejawiające

– wyróżniamy: *strajki okupacyjne; *przejawiające

się w podejmowaniu pracy na zwolnionych obrotach; *strajki pełzające

się w podejmowaniu pracy na zwolnionych obrotach; *strajki pełzające

– rozprzestrzeniają się na coraz to nowe wydziały; *strajki klasyczne –

– rozprzestrzeniają się na coraz to nowe wydziały; *strajki klasyczne –

wyrażające się nie przychodzeniem do pracy.

wyrażające się nie przychodzeniem do pracy.



Ze względu na

Ze względu na

czas trwania

czas trwania

– krótkotrwałe (kilkunastominutowe np.:

– krótkotrwałe (kilkunastominutowe np.:

ostrzegawcze, solidarnościowe); długotrwałe (trwają kilka dni lub

ostrzegawcze, solidarnościowe); długotrwałe (trwają kilka dni lub

tygodni).

tygodni).



Ze względu

Ze względu

podstaw prawnych –

podstaw prawnych –

strajki legalne i dzikie.

strajki legalne i dzikie.

Strajki legalne – są z reguły sygnalizowane i przeprowadzane w celu

Strajki legalne – są z reguły sygnalizowane i przeprowadzane w celu

niepowodowania zniszczeń, przewidziane obowiązującym

niepowodowania zniszczeń, przewidziane obowiązującym

ustawodawstwem.

ustawodawstwem.

Strajki dzikie – są spontanicznym wyrażeniem niezadowolenia

Strajki dzikie – są spontanicznym wyrażeniem niezadowolenia

pracowników z istniejących warunków materialnych, ekonomicznych,

pracowników z istniejących warunków materialnych, ekonomicznych,

społecznych w zakładzie pracy lub kraju.

społecznych w zakładzie pracy lub kraju.

Działania motywacyjne:

Działania motywacyjne:

Pojawiają się aspekty ekonomiczno –

Pojawiają się aspekty ekonomiczno –

socjalne, polegające na eksponowaniu

socjalne, polegające na eksponowaniu

żądań płacowych, socjalnych

żądań płacowych, socjalnych

mobilizujących załogę do strajku oraz

mobilizujących załogę do strajku oraz

aspekty ogólnopolityczne, jak uznanie

aspekty ogólnopolityczne, jak uznanie

strajku za legalną stronę protestu,

strajku za legalną stronę protestu,

zaprzestanie prześladowań

zaprzestanie prześladowań

uczestników strajku.

uczestników strajku.

Działania organizacyjne

Działania organizacyjne

Charakteryzują się wyodrębnieniem specyficznych jego stadiów

Charakteryzują się wyodrębnieniem specyficznych jego stadiów

rozwojowych i form organizacyjnych.

rozwojowych i form organizacyjnych.

Są to:

Są to:

•

Studium niejawne

Studium niejawne

– obejmujące działania ukryte podjęte przez grupy

– obejmujące działania ukryte podjęte przez grupy

nieformalne dążące do wpływu na większość załogi. Zaliczamy tutaj:

nieformalne dążące do wpływu na większość załogi. Zaliczamy tutaj:

ocenę ogólnej sytuacji społecznej i wybór dogodnego momentu podjęcia

ocenę ogólnej sytuacji społecznej i wybór dogodnego momentu podjęcia

strajku, przeprowadzenie ukrytych sondaży oceniających atmosferę i

strajku, przeprowadzenie ukrytych sondaży oceniających atmosferę i

nastroje panujące w zakładzie, określenie protestu i sformułowanie

nastroje panujące w zakładzie, określenie protestu i sformułowanie

żądań, opracowanie przebiegu i sformułowanie scenariusza materiałów

żądań, opracowanie przebiegu i sformułowanie scenariusza materiałów

propagandowych, podział zadań i uprzedzenie osób wspomagających.

propagandowych, podział zadań i uprzedzenie osób wspomagających.

•

Studium inicjowania

Studium inicjowania

– występują w nim następujące formy działania:

– występują w nim następujące formy działania:

niejawny kolportaż ulotek, plakatów i haseł, skupienie niewielkich grup

niejawny kolportaż ulotek, plakatów i haseł, skupienie niewielkich grup

osób wspomagających strajk w poszczególnych wydziałach zakładu,

osób wspomagających strajk w poszczególnych wydziałach zakładu,

oficjalny przemarsz tych grup i danie sygnału do strajku,

oficjalny przemarsz tych grup i danie sygnału do strajku,

•

Studium organizacyjne

Studium organizacyjne

– to zorganizowanie manifestacji, dobór członków

– to zorganizowanie manifestacji, dobór członków

komitetu strajkowego, zabezpieczenie bram i przejść do zakładu pracy

komitetu strajkowego, zabezpieczenie bram i przejść do zakładu pracy

przez wyznaczone osoby.

przez wyznaczone osoby.

•

Studium instytucjonalne -

Studium instytucjonalne -

sprowadza się do przedłużenia strajku,

sprowadza się do przedłużenia strajku,

powołania nowej instytucji o charakterze ponad zakładowym w postaci

powołania nowej instytucji o charakterze ponad zakładowym w postaci

międzyzakładowego komitetu strajkowego .

międzyzakładowego komitetu strajkowego .



Plotka – wymierzona jest

Plotka – wymierzona jest

głównie w sprawy osobiste i

głównie w sprawy osobiste i

cechy osób.

cechy osób.



Pogłoska – ma na celu

Pogłoska – ma na celu

ośmieszenie całej grupy, czy

ośmieszenie całej grupy, czy

instytucji i dotyka spraw

instytucji i dotyka spraw

bardziej doniosłych.

bardziej doniosłych.

Rola plotek i pogłosek

Rola plotek i pogłosek



Inicjowane plotki i pogłoski wyzwalają

Inicjowane plotki i pogłoski wyzwalają

negatywne reakcje emocjonalne, które

negatywne reakcje emocjonalne, które

obniżają zdolności do myślenia

obniżają zdolności do myślenia

racjonalnego, uruchamiają tendencje

racjonalnego, uruchamiają tendencje

do uproszczonego stereotypowego

do uproszczonego stereotypowego

spostrzegania i oceny zjawisk.

spostrzegania i oceny zjawisk.

Rodzą poczucie nieufności, niechęci,

Rodzą poczucie nieufności, niechęci,

obawy do osób i instytucji stanowiących

obawy do osób i instytucji stanowiących

przedmiot pogłosek i plotek.

przedmiot pogłosek i plotek.

Elementy strajku okupacyjnego

Elementy strajku okupacyjnego



Organizacja i skład grupy inicjującej strajk

Organizacja i skład grupy inicjującej strajk

– wchodzą tu

– wchodzą tu

przeważnie oddelegowani uczestnicy strajku;

przeważnie oddelegowani uczestnicy strajku;



Wybór miejsca i obiektu okupacji

Wybór miejsca i obiektu okupacji

– wybierane jest

– wybierane jest

przeważnie miejsce, którego zajęcie wywoła szeroki

przeważnie miejsce, którego zajęcie wywoła szeroki

rezonans społeczny;

rezonans społeczny;



Organizacja i zabezpieczenia systemu informacyjnego

Organizacja i zabezpieczenia systemu informacyjnego

–

–

ma to umożliwić szeroki rozgłos propagandowy;

ma to umożliwić szeroki rozgłos propagandowy;



organizacja zabezpieczenia materiałowego, technicznego

organizacja zabezpieczenia materiałowego, technicznego

i finansowego;

i finansowego;



Zapewnienie pomocy organizacyjno – prawnej

Zapewnienie pomocy organizacyjno – prawnej

ze strony

ze strony

przedstawicieli środowisk inteligencji;

przedstawicieli środowisk inteligencji;



Wyodrębnienie „służb ochrony obiektów okupacyjnych”

Wyodrębnienie „służb ochrony obiektów okupacyjnych”

Negocjacje jako

Negocjacje jako

sposób

sposób

rozwiązywania

rozwiązywania

konfliktów

konfliktów

Negocjacje

Negocjacje

Rozumiane są jako prowadzenie

Rozumiane są jako prowadzenie

rozmów w celu doprowadzenia do

rozmów w celu doprowadzenia do

kompromisu lub uzgodnień.

kompromisu lub uzgodnień.

Jest to sposób podejmowania

Jest to sposób podejmowania

decyzji o preferowanych

decyzji o preferowanych

działaniach, oparty na wymianie

działaniach, oparty na wymianie

informacji dwóch lub więcej stron

informacji dwóch lub więcej stron

w sytuacji, gdy niektóre z

w sytuacji, gdy niektóre z

interesów stron są konfliktowe.

interesów stron są konfliktowe.

Wymagają dyscypliny, motywacji,

Wymagają dyscypliny, motywacji,

otwartości i zaufania.

otwartości i zaufania.

Cel negocjacji:

Cel negocjacji:

wyznaczenia płaszczyzn

wyznaczenia płaszczyzn

współistnienia stron o

współistnienia stron o

zdecydowanie rozbieżnych

zdecydowanie rozbieżnych

interesach, pociągających

interesach, pociągających

za sobą zróżnicowanie

za sobą zróżnicowanie

celów, postaw.

celów, postaw.

Cechy charakterystyczne

Cechy charakterystyczne

stron uczestniczących w

stron uczestniczących w

negocjacjach:

negocjacjach:

a)

a)

Wzajemna zależność;

Wzajemna zależność;

b)

b)

Postrzegany konflikt;

Postrzegany konflikt;

c)

c)

Możliwość zachowań

Możliwość zachowań

oportunistycznych;

oportunistycznych;

d)

d)

Możliwość porozumienia się

Możliwość porozumienia się

Wrażenia, intencje,

Wrażenia, intencje,

kompetencje,

kompetencje,

asertywność,

asertywność,

makiawelizm,

makiawelizm,

decentracja społeczna

decentracja społeczna

są to czynniki, które

są to czynniki, które

decydują o tym, czy

decydują o tym, czy

uznajemy za słuszne, aby

uznajemy za słuszne, aby

komuś wierzyć

komuś wierzyć

(negocjatorowi).

(negocjatorowi).



Wrażenie jakie wywołuje negocjator

Wrażenie jakie wywołuje negocjator

–

–

ważna jest jego reputacja (negocjatora)

ważna jest jego reputacja (negocjatora)

ale także szczegóły wynikające z jego

ale także szczegóły wynikające z jego

cech psychosomatycznych i wyglądu.

cech psychosomatycznych i wyglądu.



Intencje negocjatora

Intencje negocjatora

– powinno być

– powinno być

traktowanie napotykanych trudności jako

traktowanie napotykanych trudności jako

zadania, które muszą być rozwiązane.

zadania, które muszą być rozwiązane.

Negocjator poszukuje informacji aby mógł

Negocjator poszukuje informacji aby mógł

rozwiązać problem.

rozwiązać problem.



Kompetencje negocjatora

Kompetencje negocjatora

– poprzez

– poprzez

szukanie informacji wzrasta jego wiedza i

szukanie informacji wzrasta jego wiedza i

kompetencje, a przez to częściej osiąga

kompetencje, a przez to częściej osiąga

swoje cele w kontaktach z innymi ludźmi.

swoje cele w kontaktach z innymi ludźmi.

Wewnątrzsterown

Wewnątrzsterown

ość

ość

Umiejętność kontroli

Umiejętność kontroli

wewnętrznej wynikającej z

wewnętrznej wynikającej z

przekonania, że samemu się

przekonania, że samemu się

jest przyczyną zjawisk nas

jest przyczyną zjawisk nas

dotyczących , że nie

dotyczących , że nie

wynikają one z przypadku.

wynikają one z przypadku.

Asertywność

Asertywność

stanowczość w egzekwowaniu

stanowczość w egzekwowaniu

swoich

swoich

praw.

praw.

Makiawelizm

Makiawelizm

tendencja do manipulowania

tendencja do manipulowania

ludźmi.

ludźmi.

Decentracja

Decentracja

interpersonalna

interpersonalna

zdolność do widzenia

zdolność do widzenia

sytuacji społecznej z

sytuacji społecznej z

perspektywy różnych osób.

perspektywy różnych osób.

Dekalog negocjatora

Dekalog negocjatora

1)

1)

Dokładna znajomość celu negocjacji.

Dokładna znajomość celu negocjacji.

2)

2)

Zadbanie o stworzenie dobrego zespołu negocjacyjnego.

Zadbanie o stworzenie dobrego zespołu negocjacyjnego.

3)

3)

Dbanie o ciągłe rozszerzanie i pogłębianie swojej wiedzy.

Dbanie o ciągłe rozszerzanie i pogłębianie swojej wiedzy.

4)

4)

Rozpoznanie środowiska negocjacyjnego oraz partnerów

Rozpoznanie środowiska negocjacyjnego oraz partnerów

w negocjacji.

w negocjacji.

5)

5)

Rozpoznanie rzeczywistego położenia sprawy.

Rozpoznanie rzeczywistego położenia sprawy.

6)

6)

Działanie zgodnie ze swoimi uprawnieniami.

Działanie zgodnie ze swoimi uprawnieniami.

7)

7)

Dążenie do przejmowania inicjatywy negocjacyjnej w

Dążenie do przejmowania inicjatywy negocjacyjnej w

dyskusji, oraz w pisemnym formułowaniu uzgodnień.

dyskusji, oraz w pisemnym formułowaniu uzgodnień.

8)

8)

Przestrzeganie zasad dobrego wychowania.

Przestrzeganie zasad dobrego wychowania.

9)

9)

Nie mijanie się z prawdą.

Nie mijanie się z prawdą.

10)

10)

Złożenie rzetelnego sprawozdania z wnioskami w trakcie

Złożenie rzetelnego sprawozdania z wnioskami w trakcie

negocjacji jak i po ich zakończeniu

negocjacji jak i po ich zakończeniu

Dokument końcowy negocjacji zawiera:

Dokument końcowy negocjacji zawiera:

* tytuł i wynikający z niego charakter

* tytuł i wynikający z niego charakter

dokumentu;

dokumentu;

* strony negocjacji, datę i miejsce

* strony negocjacji, datę i miejsce

sporządzenia dokumentu;

sporządzenia dokumentu;

* preambułę zawierającą często górnolotne

* preambułę zawierającą często górnolotne

inwokacje stron co do ich dobrych zamiarów;

inwokacje stron co do ich dobrych zamiarów;

* definicję pojęć zawartych w dokumencie;

* definicję pojęć zawartych w dokumencie;

* postanowienia precyzujące w miarę

* postanowienia precyzujące w miarę

jednoznacznie wzajemne prawa i obowiązki

jednoznacznie wzajemne prawa i obowiązki

stron;

stron;

* postanowienia wskazujące sposoby

* postanowienia wskazujące sposoby

realizowania wspomnianych powyżej praw i

realizowania wspomnianych powyżej praw i

obowiązków;

obowiązków;

* postanowienia o procedurze rozstrzygania

* postanowienia o procedurze rozstrzygania

ewentualnych dalszych sporów;

ewentualnych dalszych sporów;

* postanowienia przejściowe i porządkowe.

* postanowienia przejściowe i porządkowe.

Problemy

Problemy

społeczne

społeczne

Socjologia problemów

Socjologia problemów

społecznych

społecznych

Zajmuje się analizą sposobów zmagania się

Zajmuje się analizą sposobów zmagania się

zbiorowości z tym, co zostało uznane za

zbiorowości z tym, co zostało uznane za

problem społeczny.

problem społeczny.

Z jednej strony, jest to refleksja na temat

Z jednej strony, jest to refleksja na temat

praktycznych sposobów rozwiązywania

praktycznych sposobów rozwiązywania

problemów pojawiających się w życiu

problemów pojawiających się w życiu

zbiorowym, z drugiej zaś strony uwaga

zbiorowym, z drugiej zaś strony uwaga

jest skoncentrowana na powstanie

jest skoncentrowana na powstanie

problemów społecznych.

problemów społecznych.

Problem ma charakter społeczny

Problem ma charakter społeczny

,

,

jeśli dotyczy całej zbiorowości lub

jeśli dotyczy całej zbiorowości lub

przynajmniej znaczącej jego części i

przynajmniej znaczącej jego części i

może być rozwiązany w wyniku

może być rozwiązany w wyniku

skoordynowanych działań wielu osób,

skoordynowanych działań wielu osób,

grup, środowisk i instytucji.

grup, środowisk i instytucji.

Zazwyczaj na jego rozwiązanie wymaga

Zazwyczaj na jego rozwiązanie wymaga

przeznaczenia na ten cel znacznych

przeznaczenia na ten cel znacznych

środków finansowych.

środków finansowych.

Gdy dany problem zostanie uznany za

Gdy dany problem zostanie uznany za

społeczny wtedy przedsiębrane są

społeczny wtedy przedsiębrane są

środki zaradcze.

środki zaradcze.

Proces uznania problemu za

Proces uznania problemu za

społeczny:

społeczny:

1) pojawienie się grupy osób

1) pojawienie się grupy osób

uznający jakieś zjawisko za

uznający jakieś zjawisko za

problem społeczny;

problem społeczny;

2) przekonanie do tego zjawiska

2) przekonanie do tego zjawiska

większej liczby osób poprzez

większej liczby osób poprzez

tworzenie grup nacisku, docieranie

tworzenie grup nacisku, docieranie

do masowych środków komunikacji

do masowych środków komunikacji

bądź poprzez organizowanie

bądź poprzez organizowanie

spektakularnych akcji.

spektakularnych akcji.

Rodzaje problemów społecznych:

Rodzaje problemów społecznych:



o charakterze makrospołecznym –

o charakterze makrospołecznym –

ponadnarodowym zaliczamy tutaj

ponadnarodowym zaliczamy tutaj

poprawa warunków egzystencji

poprawa warunków egzystencji

robotników i ich rodzin w wieku XIX;

robotników i ich rodzin w wieku XIX;

kwestia bezrobocia; kwestia chłopska.

kwestia bezrobocia; kwestia chłopska.



o charakterze tradycyjnym –

o charakterze tradycyjnym –

wyróżniamy tutaj ubóstwo,

wyróżniamy tutaj ubóstwo,

przestępczość, przemoc, korupcja,

przestępczość, przemoc, korupcja,

bezdomność, ochrona środowiska

bezdomność, ochrona środowiska

naturalnego, narkomania, AIDS, ptasia

naturalnego, narkomania, AIDS, ptasia

grypa, przemoc w rodzinie, ochrona

grypa, przemoc w rodzinie, ochrona

praw zwierząt, prawa różnych

praw zwierząt, prawa różnych

mniejszości społecznych.

mniejszości społecznych.

Skuteczne rozwiązywania

Skuteczne rozwiązywania

problemów

problemów

społecznych skupia się

społecznych skupia się

na utworzeniu specjalnych

na utworzeniu specjalnych

instytucji, której zadaniem jest

instytucji, której zadaniem jest

zajmowanie się wszystkimi

zajmowanie się wszystkimi

kwestiami wiążącymi się z danymi

kwestiami wiążącymi się z danymi

problemami.

problemami.

Warunek skutecznego

Warunek skutecznego

rozwiązywania problemu

rozwiązywania problemu

społecznego

społecznego

współpraca wyspecjalizowanych

współpraca wyspecjalizowanych

instytucji zajmujących się danym

instytucji zajmujących się danym

problemem z przedstawicielami

problemem z przedstawicielami

nowych ruchów społecznych i z

nowych ruchów społecznych i z

organizacjami pozarządowymi –

organizacjami pozarządowymi –

zwiększa to efektywność działań.

zwiększa to efektywność działań.

Jak rozwiązać problem

Jak rozwiązać problem

ubóstwa:

ubóstwa:

-

zaspokojenie potrzeb

zaspokojenie potrzeb

egzystencjonalnych człowieka;

egzystencjonalnych człowieka;

-

zapewnienie godziwych warunków

zapewnienie godziwych warunków

życia;

życia;

-

polepszenie warunków higieniczno –

polepszenie warunków higieniczno –

sanitarnych.

sanitarnych.

Pułapka

Pułapka

społeczna:

społeczna:

To sytuacja w której ludzie mają

To sytuacja w której ludzie mają

świadomość, że zachowują się

świadomość, że zachowują się

w sposób szkodliwy dla

w sposób szkodliwy dla

samych siebie, lecz nie są w

samych siebie, lecz nie są w

stanie takich zachowań

stanie takich zachowań

uniknąć np.: alkoholizm,

uniknąć np.: alkoholizm,

narkomania, nikotynizm,

narkomania, nikotynizm,

uzależnienie od hazardu.

uzależnienie od hazardu.

Bezrobocie

Bezrobocie

jest to taki stan w gospodarce narodowej,

jest to taki stan w gospodarce narodowej,

gdzie liczba osób poszukujących pracy,

gdzie liczba osób poszukujących pracy,

przewyższa liczbę wolnych miejsc pracy

przewyższa liczbę wolnych miejsc pracy

oferowanych przez potencjalnych

oferowanych przez potencjalnych

pracodawców. W związku z tą sytuacją

pracodawców. W związku z tą sytuacją

część osób poszukujących zatrudnienia

część osób poszukujących zatrudnienia

nie otrzymuje go. Biorąc pod uwagę

nie otrzymuje go. Biorąc pod uwagę

elementy rynku pracy można to określić w

elementy rynku pracy można to określić w

następujący sposób: podaż siły roboczej

następujący sposób: podaż siły roboczej

jest większa od popytu na nią, dlatego

jest większa od popytu na nią, dlatego

powstaje nadwyżka popytu nad podażą.

powstaje nadwyżka popytu nad podażą.

Bezrobocie oznacza, że na runku pracy

Bezrobocie oznacza, że na runku pracy

występują wolne zasoby siły roboczej nie

występują wolne zasoby siły roboczej nie

znajdujące możliwości zatrudnienia.

znajdujące możliwości zatrudnienia.

Osoba bezrobotna:

Osoba bezrobotna:



to osoba, nie mająca pracy; która jest

to osoba, nie mająca pracy; która jest

zdolna do wykonywania pracy; gotowa do

zdolna do wykonywania pracy; gotowa do

podjęcia pracy, na podstawie stosunku

podjęcia pracy, na podstawie stosunku

pracy. To osoba zarejestrowana we

pracy. To osoba zarejestrowana we

właściwym urzędzie pracy ze względu na

właściwym urzędzie pracy ze względu na

miejsce zamieszkania jeżeli:

miejsce zamieszkania jeżeli:



- nie pobiera emerytury,

- nie pobiera emerytury,



- nie jest właścicielem gospodarstwa

- nie jest właścicielem gospodarstwa

rolnego,

rolnego,



- nie prowadzi działalności gospodarczej,

- nie prowadzi działalności gospodarczej,



- nie podlega ubezpieczeniu społecznemu z

- nie podlega ubezpieczeniu społecznemu z

innego tytułu.

innego tytułu.

Przyczynami bezrobocia są

Przyczynami bezrobocia są

:

:



- szybko rozwijająca się technika i technologia,

- szybko rozwijająca się technika i technologia,

zastępująca pracę ludzką;

zastępująca pracę ludzką;



- rozwój nowoczesnych gałęzi przemysłu, gdzie prym

- rozwój nowoczesnych gałęzi przemysłu, gdzie prym

wiodą maszyny;

wiodą maszyny;



- zbyt mała ilość środków pieniężnych przeznaczonych dla

- zbyt mała ilość środków pieniężnych przeznaczonych dla

instytucji, które realizują programy związane z

instytucji, które realizują programy związane z

przeciwdziałaniem bezrobocia;

przeciwdziałaniem bezrobocia;



- wysoki przyrost demograficzny;

- wysoki przyrost demograficzny;



- ujawnienie bezrobocie ukrytego;

- ujawnienie bezrobocie ukrytego;



- recesja gospodarcza;

- recesja gospodarcza;



- upadek przedsiębiorstw;

- upadek przedsiębiorstw;



- zmiana struktury gospodarki;

- zmiana struktury gospodarki;



- utrata rynków zbytu;

- utrata rynków zbytu;



- wzrost konkurencji z zagranicy;

- wzrost konkurencji z zagranicy;



- zmniejszenie popytu na niektóre produkty;

- zmniejszenie popytu na niektóre produkty;



- ograniczenie produkcji;

- ograniczenie produkcji;



- brak mobilności wśród pracowników;

- brak mobilności wśród pracowników;



- przenoszenie firm do innych regionów w kraju;

- przenoszenie firm do innych regionów w kraju;



- nieodpowiednie wykształcenie pracowników do potrzeb

- nieodpowiednie wykształcenie pracowników do potrzeb

rynku pracy.

rynku pracy.

Skutki bezrobocia:

Skutki bezrobocia:

Pozytywne:

Pozytywne:



podnosi poziom dyscypliny

podnosi poziom dyscypliny

pracy;

pracy;



wzrost wydajności pracy;

wzrost wydajności pracy;



większa liczba osób wyższym

większa liczba osób wyższym

wykształceniem;

wykształceniem;



wzrost konkurencji o miejsce

wzrost konkurencji o miejsce

pracy;

pracy;



chęć ciągłego doskonalenia

chęć ciągłego doskonalenia

swych umiejętności;

swych umiejętności;



postęp techniczny;

postęp techniczny;



spadek inflacji;

spadek inflacji;



hamowanie nadmiernego

hamowanie nadmiernego

wzrostu płac.

wzrostu płac.

Negatywne:

Negatywne:



marnotrawstwo zasobów siły

marnotrawstwo zasobów siły

roboczej;

roboczej;



pogorszenie warunków życia

pogorszenie warunków życia

rodzin osób bezrobotnych;

rodzin osób bezrobotnych;



z upływem czasu utrata

z upływem czasu utrata

kwalifikacji, umiejętności i

kwalifikacji, umiejętności i

doświadczenia zawodowego;

doświadczenia zawodowego;



spadek produkcji;

spadek produkcji;



spadek popytu na dobra i

spadek popytu na dobra i

usługi;

usługi;



wysokie koszty ponoszone

wysokie koszty ponoszone

przez budżet państwa na

przez budżet państwa na

pomoc dla osób bezrobotnych;

pomoc dla osób bezrobotnych;



zmniejszenie przychodów

zmniejszenie przychodów

budżetu państwa;

budżetu państwa;



obniżenie poczucia własnej

obniżenie poczucia własnej

wartości u osoby bezrobotnej;

wartości u osoby bezrobotnej;



częstsze występowanie

częstsze występowanie

patologicznych zjawisk

patologicznych zjawisk

społecznych np. narkomania,

społecznych np. narkomania,

alkoholizm;

alkoholizm;



spadek dochodów rodzin,

spadek dochodów rodzin,

rozszerzenie się społecznych

rozszerzenie się społecznych

kręgów ubóstwa.

kręgów ubóstwa.

Rodzaje bezrobocia:

Rodzaje bezrobocia:



Bezrobocie frykcyjne

Bezrobocie frykcyjne

- zwane też pełnym, ma

- zwane też pełnym, ma

charakter przejściowy, wynika z przepływu

charakter przejściowy, wynika z przepływu

pracowników między zakładami pracy, co

pracowników między zakładami pracy, co

jest zjawiskiem naturalnym gdyż pracownicy

jest zjawiskiem naturalnym gdyż pracownicy

poszukują lepszych warunków pracy niż te,

poszukują lepszych warunków pracy niż te,

które oferuje dotychczasowy pracodawca.

które oferuje dotychczasowy pracodawca.

Bezrobocie frykcyjne związane jest też z

Bezrobocie frykcyjne związane jest też z

wchodzeniem na rynek pracy młodych osób

wchodzeniem na rynek pracy młodych osób

poszukujących pierwszego miejsca

poszukujących pierwszego miejsca

zatrudnienia.

zatrudnienia.



Bezrobocie strukturalne

Bezrobocie strukturalne

– powstaje na skutek

– powstaje na skutek

przeobrażeń struktury gospodarczej, poprzez

przeobrażeń struktury gospodarczej, poprzez

wprowadzenie nowoczesnych technologii

wprowadzenie nowoczesnych technologii

bądź konstruowaniem, produkowaniem

bądź konstruowaniem, produkowaniem

produktów wymagających coraz to lepszych

produktów wymagających coraz to lepszych

umiejętności.

umiejętności.



Bezrobocie technologiczne

Bezrobocie technologiczne

- wynika z

- wynika z

wprowadzenia do procesu produkcji nowoczesnych

wprowadzenia do procesu produkcji nowoczesnych

rozwiązań technicznych oraz technologicznych, dzięki

rozwiązań technicznych oraz technologicznych, dzięki

czemu pracodawcy oszczędzają na zatrudnianiu

czemu pracodawcy oszczędzają na zatrudnianiu

pracowników. Wprowadzenie maszyn, które zastępują

pracowników. Wprowadzenie maszyn, które zastępują

ludzi w procesie wytwarzania prowadzi do redukcji

ludzi w procesie wytwarzania prowadzi do redukcji

osób o niskich kwalifikacjach i małej wydajności

osób o niskich kwalifikacjach i małej wydajności

pracy.

pracy.



Bezrobocie koniunkturalne

Bezrobocie koniunkturalne

– zwane też

– zwane też

cyklicznym, wynika z cyklu gospodarczego. Cykl

cyklicznym, wynika z cyklu gospodarczego. Cykl

gospodarczy składa się z fazy rozkwitu, ożywienia,

gospodarczy składa się z fazy rozkwitu, ożywienia,

recesji oraz depresji. W fazach rozkwitu i ożywienia

recesji oraz depresji. W fazach rozkwitu i ożywienia

występuje niskie bezrobocie gdyż są potrzebni

występuje niskie bezrobocie gdyż są potrzebni

pracownicy, natomiast w fazie recesji i depresji

pracownicy, natomiast w fazie recesji i depresji

zanika to zapotrzebowanie na pracowników za tym

zanika to zapotrzebowanie na pracowników za tym

idzie rosnące bezrobocie.

idzie rosnące bezrobocie.



Bezrobocie sezonowe

Bezrobocie sezonowe

– nazywane też okresowym,

– nazywane też okresowym,

uzależnione jest od pór roku czyli warunków

uzależnione jest od pór roku czyli warunków

atmosferycznych. Jest ono większe zimą niż latem.

atmosferycznych. Jest ono większe zimą niż latem.

Występuje ono przede wszystkim w rolnictwie, w

Występuje ono przede wszystkim w rolnictwie, w

niektórych branżach przemysłu spożywczego.

niektórych branżach przemysłu spożywczego.

budownictwie oraz turystyce.

budownictwie oraz turystyce.



Bezrobocie jawne

Bezrobocie jawne

– jest ono nam znane na

– jest ono nam znane na

podstawie wpisów osób bezrobotnych do urzędów

podstawie wpisów osób bezrobotnych do urzędów

pracy, w których te wpisy podlegają rejestrowaniu.

pracy, w których te wpisy podlegają rejestrowaniu.



Bezrobocie ukryte

Bezrobocie ukryte

– ta forma bezrobocia nie jest

– ta forma bezrobocia nie jest

rejestrowana, jego wielkość jest trudna do wykrycia,

rejestrowana, jego wielkość jest trudna do wykrycia,

w celu poznania jego rozmiarów przeprowadzane są

w celu poznania jego rozmiarów przeprowadzane są

specjalne badania ankietowe lub stosuje się

specjalne badania ankietowe lub stosuje się

statystyczne metody szacunkowe. Bezrobocie ukryte

statystyczne metody szacunkowe. Bezrobocie ukryte

dotyczy przede wszystkim osób mieszkających na

dotyczy przede wszystkim osób mieszkających na

wsi, ale również można je dostrzec w miastach.

wsi, ale również można je dostrzec w miastach.



Bezrobocie krótko, średnio i długookresowe

Bezrobocie krótko, średnio i długookresowe

–

–

umownie przyjmuje się, ze okres pozostawania bez

umownie przyjmuje się, ze okres pozostawania bez

pracy nie przekraczający 3 miesięcy oznacza

pracy nie przekraczający 3 miesięcy oznacza

bezrobocie krótkookresowe, poszukiwanie pracy w

bezrobocie krótkookresowe, poszukiwanie pracy w

okresie 3 -12 miesięcy odpowiada bezrobociu

okresie 3 -12 miesięcy odpowiada bezrobociu

średniookresowemu, a bezrobocie długookresowe

średniookresowemu, a bezrobocie długookresowe

występuje powyżej 12 miesięcy pozostania bez pracy.

występuje powyżej 12 miesięcy pozostania bez pracy.



Bezrobocie chroniczne

Bezrobocie chroniczne

– ma charakter trwały.

– ma charakter trwały.

Charakteryzuje się tym, że obejmuje określone grupy

Charakteryzuje się tym, że obejmuje określone grupy

osób np. kobiety, młodzież, osoby po przekroczeniu

osób np. kobiety, młodzież, osoby po przekroczeniu

pewnej granicy wieku.

pewnej granicy wieku.



Bezrobocie globalne

Bezrobocie globalne

- zwane jest również bezrobociem

- zwane jest również bezrobociem

powszechnym bądź międzynarodowym. Może mieć

powszechnym bądź międzynarodowym. Może mieć

charakter lokalny, regionalny, krajowy w zależności od

charakter lokalny, regionalny, krajowy w zależności od

obszaru, na którym w określonym okresie występuje.

obszaru, na którym w określonym okresie występuje.



Bezrobocie całkowite

Bezrobocie całkowite

– czyli pełne, obejmujące cały czas

– czyli pełne, obejmujące cały czas

pracy (dzień, tydzień, miesiąc), i bezrobocie częściowe

pracy (dzień, tydzień, miesiąc), i bezrobocie częściowe

obejmujące tylko jego część; przy bezrobociu częściowym

obejmujące tylko jego część; przy bezrobociu częściowym

poszukujący pracy mogą ją otrzymać w niepełnym

poszukujący pracy mogą ją otrzymać w niepełnym

wymiarze czasu roboczego.

wymiarze czasu roboczego.



Bezrobocie odłożone w czasie

Bezrobocie odłożone w czasie

– jest dość nową formą

– jest dość nową formą

bezrobocia, jest skutkiem prywatyzacji państwowych

bezrobocia, jest skutkiem prywatyzacji państwowych

sektorów gospodarki. Ta forma wynika z negocjacji

sektorów gospodarki. Ta forma wynika z negocjacji

prowadzonych miedzy związkami zawodowymi a

prowadzonych miedzy związkami zawodowymi a

pracodawcami. Negocjacje te polegały na „wymuszeniu”

pracodawcami. Negocjacje te polegały na „wymuszeniu”

na pracodawcy obietnicy utrzymania przez określony czas

na pracodawcy obietnicy utrzymania przez określony czas

wszystkich

wszystkich

zatrudnionych, przesuwając tą decyzje na okres

zatrudnionych, przesuwając tą decyzje na okres

późniejszy.

późniejszy.



Bezrobocie dobrowolne

Bezrobocie dobrowolne

– występuje wówczas, gdy

– występuje wówczas, gdy

poszukujący pracy podjęliby ją jedynie przy wyższym

poszukujący pracy podjęliby ją jedynie przy wyższym

poziomie płac realnych aniżeli aktualnie oferowany,

poziomie płac realnych aniżeli aktualnie oferowany,

natomiast przy danym poziomie płac nie wyrażają zgody

natomiast przy danym poziomie płac nie wyrażają zgody

na zatrudnienie.

na zatrudnienie.



Bezrobocie przymusowe

Bezrobocie przymusowe

– określa sytuację, w której

– określa sytuację, w której

poszukujący pracy nie mogą jej uzyskać, pomimo iż przy

poszukujący pracy nie mogą jej uzyskać, pomimo iż przy

danym poziomie płac realnych chcieliby ja podjąć.

danym poziomie płac realnych chcieliby ja podjąć.

Z powyższego rozróżnienia wynika, o uznaniu bezrobocia za

Z powyższego rozróżnienia wynika, o uznaniu bezrobocia za

dobrowolne decyduje każdorazowo ocena opłacalności

dobrowolne decyduje każdorazowo ocena opłacalności

podjęcia pracy przez bezrobotnego. Bezrobocie może być

podjęcia pracy przez bezrobotnego. Bezrobocie może być

całkowite lub częściowe.

całkowite lub częściowe.



Bezrobocie całkowite

Bezrobocie całkowite

- ma miejsce wówczas gdy

- ma miejsce wówczas gdy

bezrobotny nie ma żadnego zajęcia zarobkowego.

bezrobotny nie ma żadnego zajęcia zarobkowego.



Bezrobocie częściowe –

Bezrobocie częściowe –

wynika z sytuacji gdy poszukujący

wynika z sytuacji gdy poszukujący

pracy, znajdzie ja mimo iż jest to praca dorywcza, bądź jest

pracy, znajdzie ja mimo iż jest to praca dorywcza, bądź jest

zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu.

zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu.

Ekonomiczne i socjologiczne podejście do

Ekonomiczne i socjologiczne podejście do

bezrobocia – definicja:

bezrobocia – definicja:

Podejście ekonomiczne:

Podejście ekonomiczne:

Brak miejsc pracy zarobkowej dla

Brak miejsc pracy zarobkowej dla

osób, które są zdolne do pracy i

osób, które są zdolne do pracy i

gotowe do jej podjęcia, oznacza

gotowe do jej podjęcia, oznacza

brak równowagi na rynku pracy,

brak równowagi na rynku pracy,

między popytem a podażą;

między popytem a podażą;

bezrobocie może mieć charakter

bezrobocie może mieć charakter

naturalny.

naturalny.

Bezrobocie strukturalne powstaje

Bezrobocie strukturalne powstaje

wtedy, kiedy przy danej

wtedy, kiedy przy danej

strukturze gospodarki nie ma

strukturze gospodarki nie ma

możliwości zatrudnienia

możliwości zatrudnienia

wszystkich zdolnych i chętnych do

wszystkich zdolnych i chętnych do

pracy.

pracy.

Bezrobocie frykcyjne związane jest

Bezrobocie frykcyjne związane jest

ze zmianami gospodarczymi

ze zmianami gospodarczymi

powodującymi przerwy w

powodującymi przerwy w

zatrudnieniu.

zatrudnieniu.

Bezrobocie cykliczne wiążę się z

Bezrobocie cykliczne wiążę się z

występowaniem dekoniunktury

występowaniem dekoniunktury

Podejście socjologiczne

Podejście socjologiczne

Jest zjawiskiem społecznym,

Jest zjawiskiem społecznym,

występującym w społeczeństwach

występującym w społeczeństwach

określonego typu. Nie zawsze osoby

określonego typu. Nie zawsze osoby

niepracujące określane jako

niepracujące określane jako

„bezrobotne”. W społeczeństwach

„bezrobotne”. W społeczeństwach

tradycyjnych istniały rozmaite

tradycyjnych istniały rozmaite

instytucje, oparte na zasadach

instytucje, oparte na zasadach

wspólnoty, nakazujące utrzymywanie

wspólnoty, nakazujące utrzymywanie

tych osób np. w ramach grupy

tych osób np. w ramach grupy

rodzinnej. Bezrobocie jest zjawiskiem

rodzinnej. Bezrobocie jest zjawiskiem

związanym z instytucją państwa, ze

związanym z instytucją państwa, ze

swoistym „upaństwowieniem”

swoistym „upaństwowieniem”

różnych sfer życia i procesami

różnych sfer życia i procesami

industrializacji.

industrializacji.

Bezrobotni to osoby, które nie

Bezrobotni to osoby, które nie

uczestniczą w pewnych typach

uczestniczą w pewnych typach

stosunków społecznych, nie pełnią ról

stosunków społecznych, nie pełnią ról

zawodowych, nie mogą też określać

zawodowych, nie mogą też określać

swojego statusu społecznego na

swojego statusu społecznego na

podstawie wykonywania pracy.

podstawie wykonywania pracy.

Ekonomiczne i socjologiczne podejścia do

Ekonomiczne i socjologiczne podejścia do

bezrobocia – uwarunkowania i przyczyny

bezrobocia – uwarunkowania i przyczyny

bezrobocia

bezrobocia

PODEJŚCIE EKONOMICZNE

PODEJŚCIE EKONOMICZNE

Przyczyny np.: sytuacja gospodarcza

Przyczyny np.: sytuacja gospodarcza

danego kraju, wadliwa organizacja

danego kraju, wadliwa organizacja

rynku pracy, problemy mieszkaniowe,

rynku pracy, problemy mieszkaniowe,

utrudniające przemieszczanie się siły

utrudniające przemieszczanie się siły

roboczej, wahania koniunktury.

roboczej, wahania koniunktury.

Wzrost bezrobocia w warunkach

Wzrost bezrobocia w warunkach

transformacji, kiedy przekształceniom

transformacji, kiedy przekształceniom

towarzyszą zmiany na rynku pracy.

towarzyszą zmiany na rynku pracy.

Chodzi tu o odpowiednie zmiany

Chodzi tu o odpowiednie zmiany

kwalifikacji, elastyczność siły roboczej

kwalifikacji, elastyczność siły roboczej

wyrażającą się nie tylko w możliwości

wyrażającą się nie tylko w możliwości

przemieszczania się „za pracą”, ale

przemieszczania się „za pracą”, ale

także w szybkim przekwalifikowaniu

także w szybkim przekwalifikowaniu

się. W szybko zmieniającej się

się. W szybko zmieniającej się

modernizowanej gospodarce coraz

modernizowanej gospodarce coraz

trudniej jest utrzymać zdolność do

trudniej jest utrzymać zdolność do

pozostawania zatrudnionym.

pozostawania zatrudnionym.

Wysoki poziom bezrobocia staje się

Wysoki poziom bezrobocia staje się

także przyczyną zmniejszenia się

także przyczyną zmniejszenia się

możliwości rozwoju przedsiębiorczości

możliwości rozwoju przedsiębiorczości

na danym obszarze.

na danym obszarze.

PODEJŚCIE SOCJOLOGICZNE

PODEJŚCIE SOCJOLOGICZNE

Uwarunkowania o charakterze

Uwarunkowania o charakterze

makrospołecznym związane z

makrospołecznym związane z

typem społeczeństwa –

typem społeczeństwa –

występuje przede wszystkim w

występuje przede wszystkim w

społeczeństwie przemysłowym.

społeczeństwie przemysłowym.

Wiążą się również z kulturowym

Wiążą się również z kulturowym

zdefiniowaniem ról społecznych

zdefiniowaniem ról społecznych

dla różnych grup wieku.

dla różnych grup wieku.

Występują również uwarunkowania

Występują również uwarunkowania

mezo- i mikrospołeczne np.:

mezo- i mikrospołeczne np.:

związane z wartościami i

związane z wartościami i

wzorami przekazywanymi przez

wzorami przekazywanymi przez

środowisko lokalne, grupę

środowisko lokalne, grupę

etniczną czy religijną.

etniczną czy religijną.

Ekonomiczne i socjologiczne podejścia do bezrobocia –

Ekonomiczne i socjologiczne podejścia do bezrobocia –

negatywne skutki bezrobocia

negatywne skutki bezrobocia

Podejście

Podejście

ekonomiczne:

ekonomiczne:



angażowanie znacznych

angażowanie znacznych

środków przez państwo na

środków przez państwo na

ochronę socjalną

ochronę socjalną

bezrobotnych i ich rodzin;

bezrobotnych i ich rodzin;



spowolnienie procesów

spowolnienie procesów

transformacji

transformacji

ekonomicznej;

ekonomicznej;



tworzenie się enklaw

tworzenie się enklaw

ubóstwa i biedy;

ubóstwa i biedy;



zwiększenie się obszaru

zwiększenie się obszaru

patologii społecznej czy

patologii społecznej czy

degradację przestrzeni;

degradację przestrzeni;



migracja za granicę.

migracja za granicę.

Podejście socjologiczne:

Podejście socjologiczne:



powiększenie się ludzi

powiększenie się ludzi

zbędnych;

zbędnych;



zaburzenie pełnionych

zaburzenie pełnionych

ról społecznych oraz

ról społecznych oraz

relacji z innymi;

relacji z innymi;



narzucenie stylu

narzucenie stylu

„bezgranicznego

„bezgranicznego

poświęcenia się” –

poświęcenia się” –

rezygnacja z wolnego

rezygnacja z wolnego

czasu, życia

czasu, życia

towarzyskiego, rodziny;

towarzyskiego, rodziny;



wzrasta konkurencja

wzrasta konkurencja

między pracownikami;

między pracownikami;



zmniejsza się poczucie

zmniejsza się poczucie

wspólnoty w zakładzie

wspólnoty w zakładzie

pracy oraz słabną więzi.

pracy oraz słabną więzi.

Ekonomiczne i socjologiczne podejścia do bezrobocia –

Ekonomiczne i socjologiczne podejścia do bezrobocia –

środki zaradcze:

środki zaradcze:

PODEJŚCIE EKONOMICZNE:

PODEJŚCIE EKONOMICZNE:



dążenie do ożywienia

dążenie do ożywienia

gospodarki poprzez np.

gospodarki poprzez np.

budowa autostrad,

budowa autostrad,

budowa mieszkań;

budowa mieszkań;



prowadzenie prac

prowadzenie prac

interwencyjnych;

interwencyjnych;



wspomaganie

wspomaganie

przedsiębiorczości;

przedsiębiorczości;



zasiłki;

zasiłki;



prowadzenie aktywnych

prowadzenie aktywnych

form rynku pracy;

form rynku pracy;

PODEJŚCIE

PODEJŚCIE

SOCJOLOGICZNE:

SOCJOLOGICZNE:



wzmocnienie tożsamości

wzmocnienie tożsamości

regionalnej ;

regionalnej ;



rozwój ekonomii

rozwój ekonomii

społecznej opartej na

społecznej opartej na

wartościach solidarności,

wartościach solidarności,

partycypacji i

partycypacji i

samorządności;

samorządności;



kształtowanie postaw,

kształtowanie postaw,

mentalności;

mentalności;



tworzenie kapitału

tworzenie kapitału

kulturowego.

kulturowego.

Stres

Stres

Stres

Stres

Jest istotnym zjawiskiem w życiu

Jest istotnym zjawiskiem w życiu

organizacji.

organizacji.

Jest odpowiedzią organizmu na

Jest odpowiedzią organizmu na

stawiane mu wymagania fizyczne lub

stawiane mu wymagania fizyczne lub

psychologiczne.

psychologiczne.

Jest wynikiem oddziaływania otoczenia

Jest wynikiem oddziaływania otoczenia

na człowieka.

na człowieka.

Definicja stresu wg Lazarusa i

Definicja stresu wg Lazarusa i

Oniszczenko:

Oniszczenko:



Lazarus:

Lazarus:

Stres rozumiany jest jako siła

Stres rozumiany jest jako siła

zewnętrzna.

zewnętrzna.

Presja jest wynikiem reakcji wewnętrznej

Presja jest wynikiem reakcji wewnętrznej

wywołanej działaniem siły zewnętrznej.

wywołanej działaniem siły zewnętrznej.



Oniszczenko:

Oniszczenko:

Stres jest sytuacją trudną

Stres jest sytuacją trudną

wynikającą z oddziaływania

wynikającą z oddziaływania

środowiska, brak odpowiedności

środowiska, brak odpowiedności

pomiędzy jednostką a

pomiędzy jednostką a

otoczeniem biologicznym lub

otoczeniem biologicznym lub

społecznym.

społecznym.

Cztery typy relacji

Cztery typy relacji

stresowych wg Titkowa:

stresowych wg Titkowa:



Stres stanowiący biologiczną reakcję na

Stres stanowiący biologiczną reakcję na

zagrożenia przyrodnicze;

zagrożenia przyrodnicze;



Stres biologiczny, który jest reakcją na

Stres biologiczny, który jest reakcją na

zagrożenia i naciski płynące ze środowiska

zagrożenia i naciski płynące ze środowiska

społecznego;

społecznego;



Stres psychiczny, pochodzenia

Stres psychiczny, pochodzenia

przyrodniczego, fizycznego;

przyrodniczego, fizycznego;



Stres psychiczny, w którym naciski i

Stres psychiczny, w którym naciski i

zagrożenia płyną ze strony środowiska

zagrożenia płyną ze strony środowiska

społecznego – stres psychospołeczny.

społecznego – stres psychospołeczny.

Symptomu stresu

Symptomu stresu

zawodowego:

zawodowego:



Reakcje fizjologiczno

Reakcje fizjologiczno

– somatyczne: wysokie

– somatyczne: wysokie

ciśnienie tętnicze, kołatanie serca,

ciśnienie tętnicze, kołatanie serca,

przyspieszone tętno, suchość w ustach,

przyspieszone tętno, suchość w ustach,

nadmierne pocenia się, przyspieszone

nadmierne pocenia się, przyspieszone

oddychanie, duszność, bóle głowy,

oddychanie, duszność, bóle głowy,

niestrawność, wrzody żołądkowe, bóle pleców,

niestrawność, wrzody żołądkowe, bóle pleców,

sztywność karku, podatność na infekcje;

sztywność karku, podatność na infekcje;



Wyczerpanie emocjonalne

Wyczerpanie emocjonalne

: poczucie pustki i

: poczucie pustki i

wyjałowienie. Pracownicy mają wrażenie, że nie

wyjałowienie. Pracownicy mają wrażenie, że nie

są w stanie dać z siebie więcej.

są w stanie dać z siebie więcej.

Lęk przed nieokreślonym zagrożeniem, nerwowość

Lęk przed nieokreślonym zagrożeniem, nerwowość

i rozdrażnienie, irytacja, przygnębienie, apatia,

i rozdrażnienie, irytacja, przygnębienie, apatia,

depresja, zaburzenia snu, zaniżona samoocena,

depresja, zaburzenia snu, zaniżona samoocena,

agresywność, odczuwanie stałego zmęczenia.

agresywność, odczuwanie stałego zmęczenia.

Czynniki wywołujące stres w

Czynniki wywołujące stres w

organizacji:

organizacji:



Złe warunki fizyczne w pracy (hałas,

Złe warunki fizyczne w pracy (hałas,

wibracje, temperatura i inne);

wibracje, temperatura i inne);



Organizacją pracy (monotonia, deficyt

Organizacją pracy (monotonia, deficyt

czasu, nadmierna lub wieloznaczna

czasu, nadmierna lub wieloznaczna

odpowiedzialność);

odpowiedzialność);



Sposób pełnienia ról organizacyjnych

Sposób pełnienia ról organizacyjnych

(konflikty ról);

(konflikty ról);



Relacje interpersonalne (zaburzone

Relacje interpersonalne (zaburzone

relacje z przełożonymi i podwładnymi);

relacje z przełożonymi i podwładnymi);



Funkcjonowanie jednostki jako element

Funkcjonowanie jednostki jako element

organizacji (poczucie wpływu);

organizacji (poczucie wpływu);



Rozwój zawodowy (brak możliwości

Rozwój zawodowy (brak możliwości

awansu bądź możliwość utraty pracy);

awansu bądź możliwość utraty pracy);



Równoczesne funkcjonowaniem w

Równoczesne funkcjonowaniem w

organizacji i poza nią (konflikt ról).

organizacji i poza nią (konflikt ról).

Model stresu i wypalenia zawodowego

Model stresu i wypalenia zawodowego

Sytuacje pracy

Aspiracje i przekonania jednostki

Stresory zawodowe

Radzenie sobie

Skuteczne

Nieskuteczne

Wypalenie zawodowe:

* wyczerpanie emocjonalne

*depersonalizacja

* obniżenie zaangażowania

KRYZYS

Radzenie sobie ze

Radzenie sobie ze

stresem:

stresem:

To ciąg następujących po sobie

To ciąg następujących po sobie

zdarzeń i czynności podejmowanych

zdarzeń i czynności podejmowanych

przez człowieka .

przez człowieka .

To ciąg zmieniających się w czasie

To ciąg zmieniających się w czasie

strategii, związanych ze zmianami

strategii, związanych ze zmianami

cech sytuacji i zmianami stanu

cech sytuacji i zmianami stanu

psychofizycznego jednostki.

psychofizycznego jednostki.

Umiejętność radzenia sobie ze

Umiejętność radzenia sobie ze

stresem tworzy się w wyniku

stresem tworzy się w wyniku

nabywanie wiedzy i doświadczenia.

nabywanie wiedzy i doświadczenia.

Aspekty radzenie sobie ze stresem:

Aspekty radzenie sobie ze stresem:

1)

1)

Jako właściwość organizacji, która posiada

Jako właściwość organizacji, która posiada

pewną filozofię postępowania, wypracowany

pewną filozofię postępowania, wypracowany

zbiór zasad i metod działania

zbiór zasad i metod działania

ukierunkowanych na ograniczenie wpływu

ukierunkowanych na ograniczenie wpływu

czynników szkodliwych oraz promocję zdrowia

czynników szkodliwych oraz promocję zdrowia

jednostek i organizacji – na tym założeniu

jednostek i organizacji – na tym założeniu

opracowano

opracowano

koncepcję prewencyjnego

koncepcję prewencyjnego

zarządzania stresem w organizacji;

zarządzania stresem w organizacji;

2)

2)

Działania ukierunkowane na jednostkę.

Działania ukierunkowane na jednostkę.

Wspomaganie działań członka organizacji

Wspomaganie działań członka organizacji

podejmowanych na rzecz ograniczenia

podejmowanych na rzecz ograniczenia

wpływu czynników stresujących oraz

wpływu czynników stresujących oraz

opanowaniem sposobów radzenia sobie ze

opanowaniem sposobów radzenia sobie ze

stresem.

stresem.

Etapy prewencyjnego

Etapy prewencyjnego

zarządzania stresem:

zarządzania stresem:



Prewencja pierwszego stopnia – poświęcona

Prewencja pierwszego stopnia – poświęcona

jest usuwaniu potencjalnych przyczyn stresu;

jest usuwaniu potencjalnych przyczyn stresu;



Prewencja drugiego stopnia – koncentruje się

Prewencja drugiego stopnia – koncentruje się

na modyfikacji reakcji jednostki na

na modyfikacji reakcji jednostki na

pojawiające się sytuacje stresowe;

pojawiające się sytuacje stresowe;



Prewencje trzeciego stopnia – ma obniżyć

Prewencje trzeciego stopnia – ma obniżyć

poziom negatywnych skutków stresu,

poziom negatywnych skutków stresu,

zarówno na poziomie indywidualnym jak i

zarówno na poziomie indywidualnym jak i

organizacyjnym, które pojawiły się w wyniku

organizacyjnym, które pojawiły się w wyniku

braku skuteczności na pierwszym i drugim

braku skuteczności na pierwszym i drugim

etapie.

etapie.

Działania ukierunkowane na

Działania ukierunkowane na

zapobieganie stresowi:

zapobieganie stresowi:



monitorowanie i troska o dobry klimat społeczny w

monitorowanie i troska o dobry klimat społeczny w

organizacji;

organizacji;



zamiana struktury organizacji, utworzenie nowych i

zamiana struktury organizacji, utworzenie nowych i

likwidacja niektórych komórek organizacyjnych;

likwidacja niektórych komórek organizacyjnych;



przeformułowanie zadań, zwiększenie poczucia kontroli

przeformułowanie zadań, zwiększenie poczucia kontroli

pracowników nad swoją sytuację w organizacji;

pracowników nad swoją sytuację w organizacji;



zmiana systemu motywacji;

zmiana systemu motywacji;



zapewnienie partycypacji;

zapewnienie partycypacji;



dostarczanie wiedzy o nowych tendencjach w rozwoju

dostarczanie wiedzy o nowych tendencjach w rozwoju

organizacji oraz wynikających stąd zagrożeniach;

organizacji oraz wynikających stąd zagrożeniach;



eliminowanie psychicznego i fizycznego przeciążenia oraz

eliminowanie psychicznego i fizycznego przeciążenia oraz

niedociążenia pracą;

niedociążenia pracą;



zapewnienie indywidualnej i społecznej pomocy

zapewnienie indywidualnej i społecznej pomocy

pracownikom odczuwającym stres.

pracownikom odczuwającym stres.

Trzy style radzenia sobie

Trzy style radzenia sobie

ze stresem:

ze stresem:

1)

1)

Styl skoncentrowany na

Styl skoncentrowany na

zadaniu

zadaniu

charakteryzuje osoby, które mimo napięcia

charakteryzuje osoby, które mimo napięcia

wywołanego czynnikiem stresującym dążą

wywołanego czynnikiem stresującym dążą

do realizacji celu;

do realizacji celu;

2)

2)

Styl skoncentrowany na

Styl skoncentrowany na

emocjach

emocjach

jest

jest

właściwy ludziom, którzy w sytuacjach

właściwy ludziom, którzy w sytuacjach

stresowych skupiają się przede wszystkim

stresowych skupiają się przede wszystkim

na sobie, swoich przeżyciach

na sobie, swoich przeżyciach

emocjonalnych i ewentualnych stratach,

emocjonalnych i ewentualnych stratach,

jakie mogą ponieść;

jakie mogą ponieść;

3)

3)

Styl skoncentrowany na

Styl skoncentrowany na

unikaniu

unikaniu

stosują

stosują

osoby, które chcą za wszelką cenę uniknąć

osoby, które chcą za wszelką cenę uniknąć

myślenia i przeżyć związanych ze stresem.

myślenia i przeżyć związanych ze stresem.

Sposoby radzenia sobie ze

Sposoby radzenia sobie ze

stresem wg Cohena i

stresem wg Cohena i

Lazarusa:

Lazarusa:



Działanie bezpośrednie, kiedy osoba próbuje

Działanie bezpośrednie, kiedy osoba próbuje

bezpośrednio pokierować lub zmieniać relacje

bezpośrednio pokierować lub zmieniać relacje

łączące ją z sytuacją stresującą;

łączące ją z sytuacją stresującą;



Szukanie informacji, kiedy osoba szuka informacji

Szukanie informacji, kiedy osoba szuka informacji

na temat danej sytuacji, aby zrozumieć i

na temat danej sytuacji, aby zrozumieć i

przewidzieć kolejne wydarzenia;

przewidzieć kolejne wydarzenia;



Powstrzymania się od działania, czyli nie robienie

Powstrzymania się od działania, czyli nie robienie

niczego w danej sytuacji;

niczego w danej sytuacji;



Wewnętrzne lub uśmierzające strategie radzenia

Wewnętrzne lub uśmierzające strategie radzenia

sobie ze stresem, kiedy dana osoba dostosowuje

sobie ze stresem, kiedy dana osoba dostosowuje

się do sytuacji stresującej poprzez ponowną jej

się do sytuacji stresującej poprzez ponowną jej

ocenę lub zmianę własnego „środowiska

ocenę lub zmianę własnego „środowiska

wewnętrznego”;

wewnętrznego”;



Zwrócenie się do innych o pomoc i ewentualne

Zwrócenie się do innych o pomoc i ewentualne

wsparcie.

wsparcie.

Sposoby radzenia ze stresem

Sposoby radzenia ze stresem

wg Terelaka:

wg Terelaka:



Trening fizyczny – odporność na stres

Trening fizyczny – odporność na stres

poprzez aktywność fizyczną związaną

poprzez aktywność fizyczną związaną

z uprawianiem jakiejś dyscypliny

z uprawianiem jakiejś dyscypliny

sportowej;

sportowej;



Trening pedagogiczny – odporność na

Trening pedagogiczny – odporność na

stres poprzez surowe zasady

stres poprzez surowe zasady

wychowania oraz zaszczepienie stresu,

wychowania oraz zaszczepienie stresu,

nabywanie doświadczenia i wprawy w

nabywanie doświadczenia i wprawy w

wykonywaniu zadań;

wykonywaniu zadań;



Trening psychologiczny – nabywanie

Trening psychologiczny – nabywanie

umiejętności odprężenia i skupienia.

umiejętności odprężenia i skupienia.

Indywidualne sposoby radzenia sobie ze

Indywidualne sposoby radzenia sobie ze

stresem wg Klausa i Bailey’a to:

stresem wg Klausa i Bailey’a to:



Ćwiczenia fizyczne, od gimnastyki do sportu

Ćwiczenia fizyczne, od gimnastyki do sportu

wyczynowego;

wyczynowego;



Dbałość o zdrowie – racjonalne żywienie;

Dbałość o zdrowie – racjonalne żywienie;



Relaksacja – unikanie napięcia mięśniowego i

Relaksacja – unikanie napięcia mięśniowego i

psychicznego;

psychicznego;



Umiejętność komunikowania się;

Umiejętność komunikowania się;



Pewność siebie;

Pewność siebie;



Umiejętność współżycia w grupie;

Umiejętność współżycia w grupie;



Rozładowywanie konfliktów;

Rozładowywanie konfliktów;



łagodzenie skutków kryzysu;

łagodzenie skutków kryzysu;



Rozwiązywanie problemu;

Rozwiązywanie problemu;



Redukcja lęku przed śmiercią poprzez

Redukcja lęku przed śmiercią poprzez

stworzenie warunków do godziwego umierania;

stworzenie warunków do godziwego umierania;



Nowa koncepcja zdrowia oparta na etyce

Nowa koncepcja zdrowia oparta na etyce

według reguły integracji ciała, rozumu i ducha.

według reguły integracji ciała, rozumu i ducha.

Medytacja:

Medytacja:

Służy uzyskaniu stanu relaksu i

Służy uzyskaniu stanu relaksu i

odprężenia poprzez rozwiązanie

odprężenia poprzez rozwiązanie

wewnętrznych konfliktów,

wewnętrznych konfliktów,

pokonania stresu, tym samym

pokonania stresu, tym samym

uzyskaniu spokoju

uzyskaniu spokoju

wewnętrznego.

wewnętrznego.

Medytacje transcendetalna powstała na

Medytacje transcendetalna powstała na

podłożu kultury hinduskiej i religii

podłożu kultury hinduskiej i religii

buddyjskiej.

buddyjskiej.

Pozwala na kontrolowanie swoich

Pozwala na kontrolowanie swoich

emocji, wgląd w siebie a także

emocji, wgląd w siebie a także

akceptowanie siebie takim jakim się

akceptowanie siebie takim jakim się

jest.

jest.

Cel medytacji

Cel medytacji



umiejętność usztywnienia i rozluźnienia

umiejętność usztywnienia i rozluźnienia

mięśni;

mięśni;



kontrolowanie oddechu;

kontrolowanie oddechu;



ćwiczenie introspekcji;

ćwiczenie introspekcji;



ćwiczenia koncentracji;

ćwiczenia koncentracji;



ćwiczenie medytacji;

ćwiczenie medytacji;



ćwiczenie nieświadomości

ćwiczenie nieświadomości

Wypalenie zawodowe:

Wypalenie zawodowe:

Psychologiczny zespół wyczerpania

Psychologiczny zespół wyczerpania

emocjonalnego, depersonalizacji

emocjonalnego, depersonalizacji

oraz obniżonego poczucia dokonań

oraz obniżonego poczucia dokonań

osobistych, które może wystąpić u

osobistych, które może wystąpić u

osób pracujących z innymi ludźmi w

osób pracujących z innymi ludźmi w

pewien określony sposób.

pewien określony sposób.

Wypalenie zawodowe

Wypalenie zawodowe

≠ stres.

≠ stres.

Czynniki sprzyjające

Czynniki sprzyjające

wypaleniu zawodowemu:

wypaleniu zawodowemu:



brak autonomii zawodowej;

brak autonomii zawodowej;



konieczność pełnienia funkcji publicznych;

konieczność pełnienia funkcji publicznych;



konflikt ról;

konflikt ról;



ograniczona możliwość wykazania się w

ograniczona możliwość wykazania się w

miejscu pracy;

miejscu pracy;



stałe przepracowanie;

stałe przepracowanie;



stresujące fizyczne warunki pracy;

stresujące fizyczne warunki pracy;



konflikty interpersonalne;

konflikty interpersonalne;



niesprawiedliwa ocena przełożonego;

niesprawiedliwa ocena przełożonego;



brak zaufania w organizacji.

brak zaufania w organizacji.

Cechy osobowościowe

Cechy osobowościowe

sprzyjające wypaleniu

sprzyjające wypaleniu

zawodowemu:

zawodowemu:



brak asertywności;

brak asertywności;



niecierpliwość;

niecierpliwość;



nietolerancja;

nietolerancja;



brak pewności siebie;

brak pewności siebie;



sztywność poglądów.

sztywność poglądów.

Dziękujemy

Dziękujemy

za uwagę!!!

za uwagę!!!