Zasady i prawa opisujące

Zasady i prawa opisujące

funkcjonowanie

funkcjonowanie

poszczególnych składowych

poszczególnych składowych

narządu ruchu

narządu ruchu

Mateusz Pieniawski

Mateusz Pieniawski

Tomasz Maciążek

Tomasz Maciążek

Tomasz Orłowski

Tomasz Orłowski

UKŁAD NARZĄDU RUCHU

UKŁAD NARZĄDU RUCHU



Do układu narządu ruchu zalicza się

Do układu narządu ruchu zalicza się

układ szkieletowy oraz układ mięśniowy.

układ szkieletowy oraz układ mięśniowy.

W zakres nauki o układzie kostnym

W zakres nauki o układzie kostnym

wchodzi nauka o kościach (osteologia),

wchodzi nauka o kościach (osteologia),

nauka o stawach (arthrologia) i nauka o

nauka o stawach (arthrologia) i nauka o

więzadłach (syndesmologia).Układ ten

więzadłach (syndesmologia).Układ ten

stanowi bierny aparat ruchu i

stanowi bierny aparat ruchu i

jednocześnie służy jako osłona i podpora

jednocześnie służy jako osłona i podpora

części miękkich ciała.

części miękkich ciała.

Płaszczyzny ciała

Płaszczyzny ciała



CZOŁOWA

CZOŁOWA



(plana frontalia)

(plana frontalia)



- wyznaczana przez

- wyznaczana przez

osie :

osie :



poprzeczna i pionowa

poprzeczna i pionowa



(biegna równolegle do

(biegna równolegle do

czoła)

czoła)



- wyznaczana take

- wyznaczana take

przez szew

przez szew



wiencowy

wiencowy

Płaszczyzny ciała

Płaszczyzny ciała



STRZAŁKOWA

STRZAŁKOWA



(plana sagittalia

(plana sagittalia



- wyznaczana przez osie

- wyznaczana przez osie



strzałkowe i pionowe

strzałkowe i pionowe



(biegna pionowo od przodu

(biegna pionowo od przodu

do tyłu)

do tyłu)



- płaszczyzna biegnaca

- płaszczyzna biegnaca

przez os

przez os



główna nazywana jest

główna nazywana jest



pł.posrodkowa

pł.posrodkowa

(p.medianum)

(p.medianum)



(dzieli ciało na dwie połowy)

(dzieli ciało na dwie połowy)

Płaszczyzny ciała

Płaszczyzny ciała



POPRZECZNA

POPRZECZNA



(plana

(plana

transversalia /

transversalia /



horizontal )

horizontal )



- wyznaczana przez

- wyznaczana przez

osie

osie



poprzeczne i

poprzeczne i

strzałkowe

strzałkowe



- biegna poziomo

- biegna poziomo

Osie ciała

Osie ciała



PIONOWA

PIONOWA



(axes verticales)

(axes verticales)



- os główna to ta

- os główna to ta

która biegnie

która biegnie



przez szczyt głowy

przez szczyt głowy

Osie ciała

Osie ciała



POPRZECZNA

POPRZECZNA



/POZIOMA

/POZIOMA



(axes

(axes



transversales/horizon

transversales/horizon

tales)

tales)



- biegnie pod katem

- biegnie pod katem

prostym

prostym



wzgledem os pionowej,

wzgledem os pionowej,



- biegnie z prawa na

- biegnie z prawa na

lewo

lewo

Osie ciała

Osie ciała



STRZAŁKOWA

STRZAŁKOWA



(axes sagittales)

(axes sagittales)



- biegnie

- biegnie

prostopadle do obu

prostopadle do obu



poprzednich

poprzednich



- biegnie od przodu

- biegnie od przodu

ku tyłowi

ku tyłowi

Zasadnicze wymiary ciała

człowieka

Definicje

Definicje



Człon

Człon

– sztywny element ciała w postaci kości

– sztywny element ciała w postaci kości



Stopień swobody

Stopień swobody

– niezależny względny ruch członu

– niezależny względny ruch członu

w stawie, inaczej liczba płaszczyzn w których możliwy

w stawie, inaczej liczba płaszczyzn w których możliwy

jest do wykonania ruch w danym połączeniu

jest do wykonania ruch w danym połączeniu



Para biokinematyczna

Para biokinematyczna

– ruchome połączenie dwóch

– ruchome połączenie dwóch

członów. Aby dwa człony można było nazwać para

członów. Aby dwa człony można było nazwać para

biokinematyczną, muszą być spełnione 2 warunki:

biokinematyczną, muszą być spełnione 2 warunki:



1 – punkt wspólny między członami

1 – punkt wspólny między członami



2 – ruchomość w zakresie 2-3 mm przesunięcia

2 – ruchomość w zakresie 2-3 mm przesunięcia

liniowego lub 5 stopni

liniowego lub 5 stopni

kątowych

kątowych



Łańcuch biokinematyczny

Łańcuch biokinematyczny

– spójny układ członów

– spójny układ członów

połączonych ruchomo (otwarty, zamknięty)

połączonych ruchomo (otwarty, zamknięty)

Definicje c.d.

Definicje c.d.



Biomechanizm

Biomechanizm

– łańcuch biokinematyczny zdolny

– łańcuch biokinematyczny zdolny

do przekazywania ruchu kinematycznie określonego.

do przekazywania ruchu kinematycznie określonego.

Innymi słowy będzie to taki łańcuch , w którym przy

Innymi słowy będzie to taki łańcuch , w którym przy

jednym członie nieruchomym (tzw. podstawie)

jednym członie nieruchomym (tzw. podstawie)

pozostałe człony będą wykonywały ruchy określone.

pozostałe człony będą wykonywały ruchy określone.



Ruchliwość

Ruchliwość

– liczba stopni swobody członów

– liczba stopni swobody członów

ruchomych biomechanizmów względem podstawy

ruchomych biomechanizmów względem podstawy



Klasa pary biokinematycznej

Klasa pary biokinematycznej

- określa liczbę

- określa liczbę

nałożonych więzów (ograniczeń) na dane połączenie,

nałożonych więzów (ograniczeń) na dane połączenie,

inaczej jest to liczba odjętych stopni swobody

inaczej jest to liczba odjętych stopni swobody

(danego połączenia) od liczby 6 ( 6 = liczbie stopni

(danego połączenia) od liczby 6 ( 6 = liczbie stopni

swobody ciała całkowicie swobodnego).

swobody ciała całkowicie swobodnego).

Definicje

Definicje



Niedostatek pasywny –

Niedostatek pasywny –

jest to

jest to

moment blokujący mięsnie

moment blokujący mięsnie

agonistyczne, przez antagonistyczne.

agonistyczne, przez antagonistyczne.

Jest to pewna blokada zakresu

Jest to pewna blokada zakresu

ruchomości. Np. skłon w przód;

ruchomości. Np. skłon w przód;



Lub przy nogach prostych w kolanach

Lub przy nogach prostych w kolanach

należy zgiąć staw skokowo goleniowy

należy zgiąć staw skokowo goleniowy

górny.

górny.

Łańcuch biokinematyczny

Łańcuch biokinematyczny



Otwarty łańcuch

Otwarty łańcuch

kinematyczny

kinematyczny



to łańcuch, w którym końcowe

to łańcuch, w którym końcowe

ogniwo jest swobodne i łączy się

ogniwo jest swobodne i łączy się

tylko z jednym, sąsiednim

tylko z jednym, sąsiednim

ogniwem. Ruchy ogniw są

ogniwem. Ruchy ogniw są

niezależne od siebie i chociaż

niezależne od siebie i chociaż

jeden z członów

jeden z członów



nie wchodzi w pełne połączenie z

nie wchodzi w pełne połączenie z

innymi.

innymi.



Otwarty łańcuch kinematyczny

Otwarty łańcuch kinematyczny

można opisać jako izolowany ruch

można opisać jako izolowany ruch

w jednym stawie,

w jednym stawie,



którego cześć dystalna porusza

którego cześć dystalna porusza

się swobodnie w przestrzeni, a

się swobodnie w przestrzeni, a

siła wytwarzana

siła wytwarzana



przez ciało jest na tyle duża by

przez ciało jest na tyle duża by

pokonać opór.

pokonać opór.

Łańcuch Biokinematyczny

Łańcuch Biokinematyczny



Zamknięty Łańcuch

Zamknięty Łańcuch

kinematyczny

kinematyczny



To Łańcuch, w którym końcowe

To Łańcuch, w którym końcowe

ogniwo nie jest swobodne. Ruch

ogniwo nie jest swobodne. Ruch

jednego

jednego



ogniwa powoduje określony ruch

ogniwa powoduje określony ruch

innych ogniw, a każdy jego człon

innych ogniw, a każdy jego człon

jest połączony

jest połączony



co najmniej z dwoma innymi

co najmniej z dwoma innymi

członami. Zamknięty łańcuch

członami. Zamknięty łańcuch

kinematyczny

kinematyczny



można opisac jako określony ruch

można opisac jako określony ruch

wielostawowy, w którym dystalny

wielostawowy, w którym dystalny

segment jest

segment jest



ustabilizowany, lub napotyka duży

ustabilizowany, lub napotyka duży

opór, który ten ruch uniemożliwia

opór, który ten ruch uniemożliwia

czy w znacznym

czy w znacznym



stopniu ogranicza.

stopniu ogranicza.



Stosowane

Stosowane

symbole połączeń

symbole połączeń

stawowych

stawowych

o określonej liczbie

o określonej liczbie

stopni swobody

stopni swobody

(klasie pary

(klasie pary

biokinematycznej).

biokinematycznej).

Połączenia kości wolne

Połączenia kości wolne

(stawy)

(stawy)



Nie zrośnięte ze sobą żadnym

Nie zrośnięte ze sobą żadnym

rodzajem tkanki połączenia kości, w

rodzajem tkanki połączenia kości, w

których między ślizgającymi się po

których między ślizgającymi się po

sobie powierzchniami stawowymi

sobie powierzchniami stawowymi

znajduję się szczelina- jama

znajduję się szczelina- jama

stawowa, noszą nazwę stawów.

stawowa, noszą nazwę stawów.

Schemat budowy stawu

Schemat budowy stawu

kolanowego

kolanowego

Mechanika stawów…

Mechanika stawów…



Rodzaje stawów.

Rodzaje stawów.



Zależnie od liczby kości tworzących

Zależnie od liczby kości tworzących

staw dzieli się na stawy proste,

staw dzieli się na stawy proste,

zbudowane z dwóch kości ,i złożone,

zbudowane z dwóch kości ,i złożone,

zbudowane więcej niż z dwóch

zbudowane więcej niż z dwóch

kości .Poza tym można jeszcze

kości .Poza tym można jeszcze

podzielić stawy na stawy nieregularne

podzielić stawy na stawy nieregularne

i stawy napięte, czyli płaskie

i stawy napięte, czyli płaskie

Rodzaje połączeń stawowych (ruchomych)

Rodzaje połączeń stawowych (ruchomych)

a)

a)

kulisty

kulisty

,wolny

,wolny

b)

b)

owalny

owalny

c) kłykciowy

c) kłykciowy

d)

d)

zawiasowy

zawiasowy

e)

e)

zawiasowy

zawiasowy

ścisły

ścisły

Staw kulisty

Staw kulisty



Powierzchnia

Powierzchnia

stawowa głowy w

stawowa głowy w

kształcie odcinka

kształcie odcinka

kuli, panewka

kuli, panewka

wklęsła, mała.

wklęsła, mała.



Przykład : staw

Przykład : staw

barkowy, staw

barkowy, staw

biodrowy;

biodrowy;

Staw owalny

Staw owalny



Powierzchnie stawowe

Powierzchnie stawowe

mają kształt siodła,

mają kształt siodła,

wypukłe w kierunku

wypukłe w kierunku

jednej osi, wklęsłe w

jednej osi, wklęsłe w

kierunku osi drugiej,

kierunku osi drugiej,

prostopadłej do

prostopadłej do

poprzedniej.

poprzedniej.



Przykład – staw

Przykład – staw

nadgarstkowo-

nadgarstkowo-

śródręczny kciuka;

śródręczny kciuka;

Staw kłykciowy

Staw kłykciowy



Głowa wypukła w

Głowa wypukła w

stosunku do swej

stosunku do swej

osi długiej i wypukła

osi długiej i wypukła

w stosunku do swej

w stosunku do swej

osi poprzecznej.

osi poprzecznej.

Panewka wklęsła;

Panewka wklęsła;



Przykład : staw

Przykład : staw

promienno –

promienno –

nadgarstkowy;

nadgarstkowy;

Staw zawiasowy

Staw zawiasowy



Głowa w kształcie

Głowa w kształcie

bloczka. Panewka

bloczka. Panewka

wklęsła,

wklęsła,

dostosowana

dostosowana

kształtem do

kształtem do

głowy;

głowy;



Przykład : stawy

Przykład : stawy

międzypaliczkowe;

międzypaliczkowe;

Podział odcinkowy narządu

Podział odcinkowy narządu

ruchu

ruchu



Narząd ruchu -

Narząd ruchu -

część organizmu

część organizmu

odpowiadająca za

odpowiadająca za

utrzymanie

utrzymanie

postawy i

postawy i

wykonywanie

wykonywanie

ruchów.

ruchów.

Ze względu na budowę i właściwości narząd

Ze względu na budowę i właściwości narząd

ruchu człowieka dzielimy na:

ruchu człowieka dzielimy na:



Układ szkieletowy;

Układ szkieletowy;



Układ mięśniowy;

Układ mięśniowy;



Układ więzadłowy;

Układ więzadłowy;

Układ szkieletowy

Układ szkieletowy



Układ szkieletowy (część

Układ szkieletowy (część

bierna) składający się z:

bierna) składający się z:



kości

kości



połączeń międzykostnych:

połączeń międzykostnych:



a) wolnych, czyli stawów

a) wolnych, czyli stawów

wraz z ich elementami

wraz z ich elementami

dodatkowymi

dodatkowymi



b) ścisłych połączeń

b) ścisłych połączeń

międzykostnych

międzykostnych

(więzozrosty,

(więzozrosty,

chrząstkozrosty i

chrząstkozrosty i

kościozrosty)

kościozrosty)

Układ mięśniowy

Układ mięśniowy



Układ mięśniowy

Układ mięśniowy

(część czynna -

(część czynna -

obdarzona zdolnością

obdarzona zdolnością

kurczenia się) czyli

kurczenia się) czyli

mięśnie i ich ścięgna.

mięśnie i ich ścięgna.



W nieco szerszym

W nieco szerszym

znaczeniu, to również

znaczeniu, to również

znajdujące się w nich

znajdujące się w nich

receptory, oraz część

receptory, oraz część

układu nerwowego,

układu nerwowego,

sterująca jego

sterująca jego

czynnością.

czynnością.

Układ więzadłowy

Układ więzadłowy



Pasma wytrzymałej

Pasma wytrzymałej

tkanki łącznej, które

tkanki łącznej, które

zwykle łączą kości

zwykle łączą kości

między sobą,

między sobą,

wzmacniając

wzmacniając

ruchome połączenia

ruchome połączenia

między kośćmi.

między kośćmi.

Mogą również łączyć

Mogą również łączyć

kości poza stawami

kości poza stawami

stabilizując układ

stabilizując układ

szkieletowy.

szkieletowy.



Dziękujemy za uwagę.

Dziękujemy za uwagę.