Podstawy Wiedzy o Kosmetykach

WSZKiPZ

WSZKiPZ

rok akademicki 2008/2009

rok akademicki 2008/2009

Jacek Arct

Jacek Arct

Rynek kosmetyczny



2002 rok

2002 rok



Unia Europejska (stara) – 247 500 mln zł

Unia Europejska (stara) – 247 500 mln zł



Polska - 1 850 mln zł

Polska - 1 850 mln zł



Trendy:

Trendy:



UE od 1999 spadek 2-4% rocznie

UE od 1999 spadek 2-4% rocznie



Polska od 1995 stały wzrost, aktualnie 2 – 4% rocznie

Polska od 1995 stały wzrost, aktualnie 2 – 4% rocznie



Cechy rynku krajowego

Cechy rynku krajowego



brak stabilności – casus Beiersdorfu

brak stabilności – casus Beiersdorfu



nietypowość struktury

nietypowość struktury



duża liczba małych i średnich firm

duża liczba małych i średnich firm



Polska - około 470

Polska - około 470



Niemcy - około 200

Niemcy - około 200

Struktura produkcji 2002 -2003



Kosmetyki do pielęgnacji skóry

Kosmetyki do pielęgnacji skóry



około 40% wartości ( 725,4 mln zł)

około 40% wartości ( 725,4 mln zł)



około 150 mln sztuk

około 150 mln sztuk



prawdopodobnie 10 – 20 tys. ton

prawdopodobnie 10 – 20 tys. ton



udział firm zagranicznych poniżej 50%

udział firm zagranicznych poniżej 50%



Wyroby higieniczne (bez mydeł i dezodorantów)

Wyroby higieniczne (bez mydeł i dezodorantów)



około 20 % wartości (ok. 360 mln zł)

około 20 % wartości (ok. 360 mln zł)



około135 mln opakowań

około135 mln opakowań



prawdopodobnie 45 tys. ton

prawdopodobnie 45 tys. ton



udział firm zagranicznych ponad 50% (60% ?)

udział firm zagranicznych ponad 50% (60% ?)



Kosmetyki kolorowe ok. 11% wartości produkcji

Kosmetyki kolorowe ok. 11% wartości produkcji



Środki do pielęgnacji włosów 8% wartości produkcji

Środki do pielęgnacji włosów 8% wartości produkcji



Dezodoranty i antyperspiranty ok. 8% wartości produkcji

Dezodoranty i antyperspiranty ok. 8% wartości produkcji



Farby do włosów prawdopodobnie ok. 3% wartości produkcji

Farby do włosów prawdopodobnie ok. 3% wartości produkcji

Wiedza o kosmetykach

(kosmetykologia)



Surowce kosmetyczne, pochodzenie, własności

Surowce kosmetyczne, pochodzenie, własności

chemiczne i fizyczne, działanie w kosmetykach

chemiczne i fizyczne, działanie w kosmetykach

(fizyczne, chemiczne i biologiczne)

(fizyczne, chemiczne i biologiczne)



Fizykochemia i metody wytwarzania form

Fizykochemia i metody wytwarzania form

kosmetycznych

kosmetycznych



Recepturowanie (tworzenie nowych) kosmetyków

Recepturowanie (tworzenie nowych) kosmetyków



Metody oceny

Metody oceny



bezpieczeństwa stosowania

bezpieczeństwa stosowania



działania (aplikacja)

działania (aplikacja)



jakości

jakości



Produkcja kosmetyków

Produkcja kosmetyków



Elementy marketingu produktów kosmetycznych

Elementy marketingu produktów kosmetycznych

Rola kosmetyków



funkcje higieniczne

funkcje higieniczne



profilaktyka zdrowotna

profilaktyka zdrowotna



funkcje kulturowe i cywilizacyjne

funkcje kulturowe i cywilizacyjne



zapach ciała

zapach ciała



archetypy kulturowe

archetypy kulturowe



rytuały

rytuały



moda

moda



funkcje estetyczne

funkcje estetyczne



zaspakajanie pr

zaspakajanie pr

ó

ó

żności

żności



łagodzenie stres

łagodzenie stres

ó

ó

w psychicznych

w psychicznych



podtrzymywanie pozytywnych złudzeń

podtrzymywanie pozytywnych złudzeń

Granica kosmetyk – lek



r

r

ó

ó

żna w r

żna w r

ó

ó

żnych krajach

żnych krajach



USA

USA

–

–

leki OTC

leki OTC



jednakowa w ustawodawstwie polskim i UE

jednakowa w ustawodawstwie polskim i UE



oparta na definicji kosmetyku

oparta na definicji kosmetyku

Definicja kosmetyku



„

„

każdy produkt przeznaczony do kontaktu z

każdy produkt przeznaczony do kontaktu z

zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego,

zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego,

takimi jak: sk

takimi jak: sk

ó

ó

ra, włosy, wargi, paznokcie i

ra, włosy, wargi, paznokcie i

zewnętrzne narządy płciowe lub z zębami i

zewnętrzne narządy płciowe lub z zębami i

błonami śluzowymi jamy ustnej, kt

błonami śluzowymi jamy ustnej, kt

ó

ó

rego

rego

wyłącznym

lub

gł

wyłącznym

lub

gł

ó

ó

wnym

celem

jest

wnym

celem

jest

utrzymanie ich w czystości oraz w dobrym

utrzymanie ich w czystości oraz w dobrym

stanie, ochrona, perfumowanie, upiększanie

stanie, ochrona, perfumowanie, upiększanie

lub poprawa zapachu ciała

lub poprawa zapachu ciała

”

”

.

.

Definicja leku



jako lek określa się

jako lek określa się

„

„

substancję chemiczną,

substancję chemiczną,

kt

kt

ó

ó

ra reaguje z żywym organizmem

ra reaguje z żywym organizmem

zmieniając jego czynność, tak, że zmiany te

zmieniając jego czynność, tak, że zmiany te

mogą być wykorzystane do zapobiegania

mogą być wykorzystane do zapobiegania

chorobom lub ich leczenia

chorobom lub ich leczenia

”

”

.

.

Podejście formalne



o zaklasyfikowaniu decyduje

o zaklasyfikowaniu decyduje



cel stosowania

cel stosowania



obecność substancji czynnych

obecność substancji czynnych



czynniki ograniczające

czynniki ograniczające



użycie substancji szkodliwych

użycie substancji szkodliwych



skutki stosowania innego niż założone

skutki stosowania innego niż założone



status substancji czynnych, limity stężeń

status substancji czynnych, limity stężeń



deklaracja na opakowaniu

deklaracja na opakowaniu

Podział kosmetyków



środki higieny osobistej

środki higieny osobistej



kosmetyki pielęgnacyjne

kosmetyki pielęgnacyjne



kosmetyki upiększające

kosmetyki upiększające



wyroby perfumeryjne

wyroby perfumeryjne

Środki higieny osobistej



preparaty do mycia i kąpieli,

preparaty do mycia i kąpieli,

szampony

szampony



dezodoranty

dezodoranty



preparaty do golenia

preparaty do golenia



preparaty do higieny jamy ustnej

preparaty do higieny jamy ustnej



inne

inne

Kosmetyki pielęgnacyjne



pielęgnacja twarzy

pielęgnacja twarzy



nawilżanie, anti-age, cera problemowa

nawilżanie, anti-age, cera problemowa



pielęgnacja ciała

pielęgnacja ciała



ujędrnianie, celulit, rozstępy itp.

ujędrnianie, celulit, rozstępy itp.



ochrona plażowa

ochrona plażowa



pielęgnacja st

pielęgnacja st

ó

ó

p, dłoni, paznokci

p, dłoni, paznokci



pielęgnacja włos

pielęgnacja włos

ó

ó

w

w



kosmetyki specjalne

kosmetyki specjalne

–

–

dla dzieci, mężczyzn itp.

dla dzieci, mężczyzn itp.

Kosmetyki upiększające



kosmetyki kolorowe

kosmetyki kolorowe



podkłady, środki do malowania twarzy, środki do

podkłady, środki do malowania twarzy, środki do

upiększania okolic oczu i tp., szminki do warg

upiększania okolic oczu i tp., szminki do warg



makijaż permanentny

makijaż permanentny



środki do modelowania fryzury i zmieniające

środki do modelowania fryzury i zmieniające

kształt włos

kształt włos

ó

ó

w

w



środki zmieniające kolor włos

środki zmieniające kolor włos

ó

ó

w

w



lakiery do paznokci, tipsy

lakiery do paznokci, tipsy

Wyroby prefumeryjne



perfumy, wody toaletowe i kolońskie

perfumy, wody toaletowe i kolońskie



inne wyroby zapachowe

inne wyroby zapachowe



produkty semiperfumeryjne

produkty semiperfumeryjne

Składniki kosmetyków



bazowe - woda, alkohol, ciała tłuszczowe

bazowe - woda, alkohol, ciała tłuszczowe



czystość chemiczna i mikrobiologiczna

czystość chemiczna i mikrobiologiczna



kompatybilność z innymi składnikami

kompatybilność z innymi składnikami



podstawa filmu okluzyjnego

podstawa filmu okluzyjnego



pomocnicze

pomocnicze



wspomaganie formy fizykochemicznej: emulgatory,

wspomaganie formy fizykochemicznej: emulgatory,

składniki konsystencjotw

składniki konsystencjotw

ó

ó

rcze, stabilizujące

rcze, stabilizujące



konserwanty

konserwanty

–

–

zapobieganie zakażeniom wt

zapobieganie zakażeniom wt

ó

ó

rnym

rnym



barwniki i kompozycje zapachowe

barwniki i kompozycje zapachowe



czynne

czynne



warunkują działanie i efekty kosmetyczne

warunkują działanie i efekty kosmetyczne



dwie grupy: działające bez docierania do receptor

dwie grupy: działające bez docierania do receptor

ó

ó

w

w

i bezpośrednio czynne biologicznie

i bezpośrednio czynne biologicznie

Nomenklatura surowców



nazwy chemiczne

nazwy chemiczne



numery CAS

numery CAS



numery EINECS i ELINCS

numery EINECS i ELINCS



nazwy techniczne (zwyczajowe)

nazwy techniczne (zwyczajowe)



nazwy handlowe

nazwy handlowe



nazwy INCI

nazwy INCI

Nazwa chemiczna



zgodna z zasadami nazewnictwa ustalanymi

zgodna z zasadami nazewnictwa ustalanymi

przez IUPAC (Union of Pure and Applied

przez IUPAC (Union of Pure and Applied

Chemistry – Unia Chemii Czystej i stosowanej)

Chemistry – Unia Chemii Czystej i stosowanej)



tylko dla indywidualnych związków i

tylko dla indywidualnych związków i

monomerów

monomerów



w przypadku związków organicznych nazwy

w przypadku związków organicznych nazwy

bardzo złożone

bardzo złożone

Numer CAS



Chemical Abstracts (CA)

Chemical Abstracts (CA)



czasopismo zamieszczające skróty wszystkich

czasopismo zamieszczające skróty wszystkich

publikacji naukowych z dziedziny chemii

publikacji naukowych z dziedziny chemii



wersja elektroniczna w formie gigantycznej

wersja elektroniczna w formie gigantycznej

bazy danych (miliony związków chemicznych,

bazy danych (miliony związków chemicznych,

miliony artykułów)

miliony artykułów)



każdy związek chemiczny opisany w CA ma

każdy związek chemiczny opisany w CA ma

swój numer – jest to numer CAS

swój numer – jest to numer CAS

Numery EINECS i ELINCS



tylko Europa (UE)

tylko Europa (UE)



do września 1981 –

do września 1981 –

E

E

uropean

uropean

I

I

nventory of

nventory of

E

E

xisting

xisting

C

C

hemical

hemical

S

S

ubstances

ubstances



po tej dacie -

po tej dacie -

E

E

uropean

uropean

L

L

ist of

ist of

N

N

otified

otified

C

C

hemical

hemical

S

S

ubstances

ubstances

Wzory chemiczne



empiryczne (sumaryczne)

empiryczne (sumaryczne)



podają listę pierwiastków obecnych w związku w

podają listę pierwiastków obecnych w związku w

kolejności alfabetycznej w formie symboli chemicznych

kolejności alfabetycznej w formie symboli chemicznych

(dla zw. organicznych C i H poza kolejnością)

(dla zw. organicznych C i H poza kolejnością)



podają liczbę atomów danego pierwiastka w

podają liczbę atomów danego pierwiastka w

cząsteczce związku

cząsteczce związku



wzory strukturalne

wzory strukturalne



rysunki cząsteczek związków, pokazujące połączenia

rysunki cząsteczek związków, pokazujące połączenia

między atomami

między atomami



mogą pokazywać rozmieszczenie przestrzenne

mogą pokazywać rozmieszczenie przestrzenne

atomów

atomów

Inne nazwy



Farmakopealne

Farmakopealne



Farmakopea Polska VI, inne

Farmakopea Polska VI, inne



np. olej parafinowy = paraffinum liquidum

np. olej parafinowy = paraffinum liquidum



Colour Index

Colour Index



tylko barwniki i pigmenty

tylko barwniki i pigmenty



numery, np. CI 77266 = sadza lampowa

numery, np. CI 77266 = sadza lampowa



kilka wydań

kilka wydań



niekiedy mylący (bentonit = CI77002)

niekiedy mylący (bentonit = CI77002)

Nazwy INCI



International Nomenclature of Cosmetic

International Nomenclature of Cosmetic

Ingredients (do 1993 CTFA-Names)

Ingredients (do 1993 CTFA-Names)



nadawane przez CTFA (Cosmetic, Toiletries and

nadawane przez CTFA (Cosmetic, Toiletries and

Fragrance Association, USA) w porozumieniu z

Fragrance Association, USA) w porozumieniu z

Colipa (UE)

Colipa (UE)



są pochodną nazw chemicznych i

są pochodną nazw chemicznych i

zwyczajowych, z szeregiem regularności

zwyczajowych, z szeregiem regularności



produkty roślinne – nazwa łacińska

produkty roślinne – nazwa łacińska



barwniki – nr CI

barwniki – nr CI



surowce będące mieszaninami „..” and „...”

surowce będące mieszaninami „..” and „...”

Nazwy INCI



drobne różnice pomiędzy USA i UE

drobne różnice pomiędzy USA i UE



aqua – water

aqua – water



nazwy botaniczne (UE – Linneusz, USA – ang.)

nazwy botaniczne (UE – Linneusz, USA – ang.)



kompozycje zapachowe (UE – Parfum, USA –

kompozycje zapachowe (UE – Parfum, USA –

Fragrance)

Fragrance)



nazwy zharmonizowane:

nazwy zharmonizowane:



Peach (Prunus Persica) Leaf Extract

Peach (Prunus Persica) Leaf Extract



Mineral Oil (Paraffinum Liquidum)

Mineral Oil (Paraffinum Liquidum)

Nazwy INCI - znaczenie



uproszczenie nazewnictwa

uproszczenie nazewnictwa



czystych związków chemicznych (sól sodowa

czystych związków chemicznych (sól sodowa

siarczanu dioksyetylenowanego alkoholu laurylowego

siarczanu dioksyetylenowanego alkoholu laurylowego

= Sodium Laureth-2 Sulphate)

= Sodium Laureth-2 Sulphate)



mieszanin

mieszanin

(

(

dietanoloamidy kwasów tłuszczowych

dietanoloamidy kwasów tłuszczowych

oleju kokosowego = Cocoamide DEA)

oleju kokosowego = Cocoamide DEA)



produktów o wielu nazwach handlowych (Glyceryl

produktów o wielu nazwach handlowych (Glyceryl

Stearate – ponad 100 nazw handlowych: Arlacel,

Stearate – ponad 100 nazw handlowych: Arlacel,

Cithrol, Cutina, Imwitor, Kessco, Protachem, Tegin ...)

Cithrol, Cutina, Imwitor, Kessco, Protachem, Tegin ...)



ułatwienie porozumiewania się przez

ułatwienie porozumiewania się przez

stworzenie języka zrozumiałego dla grupy

stworzenie języka zrozumiałego dla grupy

specjalistów

specjalistów



system ostrzeżeń dla konsumentów i lekarzy

system ostrzeżeń dla konsumentów i lekarzy

Czytanie składu INCI



zgodność ze składnikami deklarowanymi

zgodność ze składnikami deklarowanymi

marketingowo

marketingowo



zgodność z grupą celową

zgodność z grupą celową



zgodność z deklarowanym działaniem

zgodność z deklarowanym działaniem



spójność składu

spójność składu

Podawanie nazw INCI



obowiązuje od dawna w krajach Unii

obowiązuje od dawna w krajach Unii

Europejskiej

Europejskiej



obowiązuje w Polsce od 12.05.2002

obowiązuje w Polsce od 12.05.2002



informuje o kolejności stężeń składnik

informuje o kolejności stężeń składnik

ó

ó

w

w

(powyżej 1%)

(powyżej 1%)

International Cosmetic
Ingredient Dictionary and
Handbook



wydawana przez CTFA (1993, 1995, 1997,

wydawana przez CTFA (1993, 1995, 1997,

2000, 2002, 2004, 2006)

2000, 2002, 2004, 2006)



wersja książkowa i elektroniczna

wersja książkowa i elektroniczna



ok.12000 nazw INCI, ok. 50000 zwyczajowych,

ok.12000 nazw INCI, ok. 50000 zwyczajowych,

chemicznych i handlowych

chemicznych i handlowych



wyszukiwanie krzyżowe

wyszukiwanie krzyżowe



15 sekcji (w tym encyklopedia, listy w/g

15 sekcji (w tym encyklopedia, listy w/g

różnych systemów nazw, lista dostawców)

różnych systemów nazw, lista dostawców)

Monografia



nazwa INCI

nazwa INCI



nr CAS

nr CAS



nr EINECS/ELINCS

nr EINECS/ELINCS



wzór sumaryczny

wzór sumaryczny



wzór strukturalny/opis

wzór strukturalny/opis



źródło informacji

źródło informacji



klasa chemiczna

klasa chemiczna



funkcje

funkcje



kategoria produktu

kategoria produktu



nazwa techniczna (zwyczajowa)

nazwa techniczna (zwyczajowa)



nazwy handlowe (producenci)

nazwy handlowe (producenci)



nazwy handlowe mieszanin w których występuje

nazwy handlowe mieszanin w których występuje

Inne wydawnictwa



International Buyers Guide (również w

International Buyers Guide (również w

Internecie)

Internecie)



coroczne listy nowych surowców publikowane w lit.

coroczne listy nowych surowców publikowane w lit.

fachowej

fachowej



wydawnictwa firm produkujących surowce

wydawnictwa firm produkujących surowce



skrótowe

skrótowe



monografie produktów

monografie produktów



opis działania (wyniki badań)

opis działania (wyniki badań)



Safety Data Sheet

Safety Data Sheet



pełne katalogi na CD

pełne katalogi na CD

Literatura kosmetykologiczna I



Książki w języku polskim

Książki w języku polskim



nieliczne, niekiedy niski poziom, dużo błędów,

nieliczne, niekiedy niski poziom, dużo błędów,



Polecam:

Polecam:



J.Arct i inni, Encyklopedia Kosmetyki , (SPAR 1996)

J.Arct i inni, Encyklopedia Kosmetyki , (SPAR 1996)



E.Lamer Zarawska, Kosmetyka naturalna - nakł. wyczerpany

E.Lamer Zarawska, Kosmetyka naturalna - nakł. wyczerpany



R.Zieliński, Surfaktanty (AE, Poznań, 1998)

R.Zieliński, Surfaktanty (AE, Poznań, 1998)



W.Malinka Zarys chemii kosmetycznej , (Volumed 1999)

W.Malinka Zarys chemii kosmetycznej , (Volumed 1999)



I.B.Peters i inni, Kosmetyka , (REA 2002)

I.B.Peters i inni, Kosmetyka , (REA 2002)



C.E.Stauffer, Emulgatory, (WNT 2001)

C.E.Stauffer, Emulgatory, (WNT 2001)



J.Arct i inni, Kosmetyczne zastosowanie witamin A iE, (WSZKiPZ,

J.Arct i inni, Kosmetyczne zastosowanie witamin A iE, (WSZKiPZ,

2004)

2004)



M.C.Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, (PZWL 2007)

M.C.Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, (PZWL 2007)



Z.D.Draelos, , Kosmeceutyki, (Urban & Partner 2007)

Z.D.Draelos, , Kosmeceutyki, (Urban & Partner 2007)

Literatura kosmetykologiczna II



Książki w językach obcych

Książki w językach obcych



Dużo, bardzo dobry poziom

Dużo, bardzo dobry poziom



Szczególnie polecam:

Szczególnie polecam:



DFWilliams, W.H.Schmidt, Chemistry and Technology of

DFWilliams, W.H.Schmidt, Chemistry and Technology of

the Cosmetids and Toiletries Industry

the Cosmetids and Toiletries Industry



K.F.DePolo, A Short Textbook of Cosmetology

K.F.DePolo, A Short Textbook of Cosmetology



O.Barel, M.Paye, H.I.Maibach, Handbook of Cosmetic

O.Barel, M.Paye, H.I.Maibach, Handbook of Cosmetic

Science and Technology

Science and Technology



K.Schrader, A.Domsch, Cosmetology – Theory and

K.Schrader, A.Domsch, Cosmetology – Theory and

Practice

Practice



A.Margolina, E.Ernandez, Nowaja Kosmietołogija (rus)

A.Margolina, E.Ernandez, Nowaja Kosmietołogija (rus)

Literatura kosmetykologiczna III



Czasopisma polskie dla kosmetyczek

Czasopisma polskie dla kosmetyczek



Nowości w kosmetyce

Nowości w kosmetyce



Beauty Forum

Beauty Forum



Salon i Elegancja

Salon i Elegancja



Czasopisma polskie dla kosmetologów

Czasopisma polskie dla kosmetologów



SOFW – Journal wydanie polskie

SOFW – Journal wydanie polskie



Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów

Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów

(do 2008 roku)

(do 2008 roku)



Polish Journal of Cosmetology

Polish Journal of Cosmetology

Literatura kosmetykologiczna IV



Czasopisma obcojęzyczne branżowe



Cosmetics & Toiletries

Cosmetics & Toiletries



S

S

Ö

Ö

FW-Journal, wydanie niemieckie i angielskie

FW-Journal, wydanie niemieckie i angielskie



Parfumes

Parfumes



Kosmietika i medicina (rus)

Kosmietika i medicina (rus)



COSSMA

COSSMA



SPC (Soap Perfumery and Cosmetics)

SPC (Soap Perfumery and Cosmetics)



Eurocosmetics

Eurocosmetics



HAPPI– wersja on line

HAPPI– wersja on line



Czasopisma obcojęzyczne naukowe

Czasopisma obcojęzyczne naukowe



IFSCC Magazine

IFSCC Magazine



International Journal of Cosmetic Science

International Journal of Cosmetic Science



Journal of Cosmetic Science

Journal of Cosmetic Science



Journal of Applied Cosmetology

Journal of Applied Cosmetology

Literatura kosmetykologiczna V



Kongresy

Kongresy



Kongresy IFSCC

Kongresy IFSCC



Konferencje IFSCC „in between”

Konferencje IFSCC „in between”



In Cosmetics

In Cosmetics



HPCI

HPCI



SEPAWA

SEPAWA



Cosmoprof

Cosmoprof



Kongresy krajowe SCC

Kongresy krajowe SCC



Materiały pokonferencyjne (Proceedings)

Materiały pokonferencyjne (Proceedings)

Internet



Literatura źródłowa

Literatura źródłowa



Bezpłatne wyszukiwanie i abstrakty

Bezpłatne wyszukiwanie i abstrakty



Scirrus, Scopus, Scholar Google itp..

Scirrus, Scopus, Scholar Google itp..



Płatne wyszukiwanie, dostęp płatny do abstraktów i

Płatne wyszukiwanie, dostęp płatny do abstraktów i

pełnych tekstów

pełnych tekstów



STN,

STN,



Kosmet

Kosmet



Płatny dostęp do pełnych tekstów

Płatny dostęp do pełnych tekstów



Strony internetowe wydawnictw

Strony internetowe wydawnictw

Internet



Czasopisma

Czasopisma



Bezpłatne

Bezpłatne



Happi

Happi

www.happi.com

www.happi.com



Bezpłatne – firmowe

Bezpłatne – firmowe



Skin Care Forum,

Skin Care Forum,

www.scf-online.com

www.scf-online.com



Płatne

Płatne



Cosmetics & Toiletries -

Cosmetics & Toiletries -

www.thecosmeticsite.com

www.thecosmeticsite.com



International Journal of Cosmetic Science -

International Journal of Cosmetic Science -

www.blackwellpublishing.com

www.blackwellpublishing.com

Internet



Organizacje międzynarodowe

Organizacje międzynarodowe



International Federation of Societies of Cosmetic

International Federation of Societies of Cosmetic

Chemists (IFSCC)

Chemists (IFSCC)



Personal Care Products Council (dawne CTFA)

Personal Care Products Council (dawne CTFA)



Colipa,

Colipa,



Organizacje krajowe

Organizacje krajowe



Polskie Towarzystwo Kosmetologów

Polskie Towarzystwo Kosmetologów



Stowarzyszenie Lekarzy Dermatologów Estetycznych

Stowarzyszenie Lekarzy Dermatologów Estetycznych



Sekcja Dermatologii estetycznej PTL

Sekcja Dermatologii estetycznej PTL



Sekcja Medycyny Estetycznej PTL

Sekcja Medycyny Estetycznej PTL

Internet



Serwis Biotechnologia

Serwis Biotechnologia



Literatura techniczna – monografie surowców,

Literatura techniczna – monografie surowców,

receptury

receptury



Producenci surowców - dostęp do stron i literatury

Producenci surowców - dostęp do stron i literatury

bezpłatny, często wymagana darmowa rejestracja

bezpłatny, często wymagana darmowa rejestracja



Strony producentów kosmetyków

Strony producentów kosmetyków



Dużo marketingu, mało konkretnych informacji, dają

Dużo marketingu, mało konkretnych informacji, dają

zorientowanie w rynku

zorientowanie w rynku

Internet



Literatura patentowa

Literatura patentowa



Ep.espacenet.com

Ep.espacenet.com



Dostęp całkowicie bezpłatny do praktycznie całej

Dostęp całkowicie bezpłatny do praktycznie całej

światowej literatury patentowej

światowej literatury patentowej



Ograniczone wyszukiwanie (brak słów kluczowych),

Ograniczone wyszukiwanie (brak słów kluczowych),

pomaga znajomość kodów Międzynarodowej

pomaga znajomość kodów Międzynarodowej

Klasyfikacji Patentowej

Klasyfikacji Patentowej



Kosmetyki - A61K7/xx

Kosmetyki - A61K7/xx

Literatura kosmetykologiczna VII



Wydawnictwa firm surowcowych

Wydawnictwa firm surowcowych



Periodyki, np.:

Periodyki, np.:



Skin Care Forum (Cognis)

Skin Care Forum (Cognis)



Contact (Haarmann & Reimer)

Contact (Haarmann & Reimer)



Monografie ogólne

Monografie ogólne



Monografie surowców

Monografie surowców



Katalogi surowców

Katalogi surowców



Zbiory receptur kosmetycznych

Zbiory receptur kosmetycznych



CD – Romy

CD – Romy

Status prawny kosmetyków



Ustawa o kosmetykach z dn. 12.05.2001 i

Ustawa o kosmetykach z dn. 12.05.2001 i

rozporządzenia Ministra Zdrowia

rozporządzenia Ministra Zdrowia



obowiązuje od 12.05.2002

obowiązuje od 12.05.2002



jest w pełni zgodna z ustawodawstwem UE

jest w pełni zgodna z ustawodawstwem UE



ma na celu ochronę konsumentów

ma na celu ochronę konsumentów



obowiązuje

obowiązuje



producentów

producentów



dystrybutorów (importerów)

dystrybutorów (importerów)



dotyczy kosmetyków rynkowych i profesjonalnych

dotyczy kosmetyków rynkowych i profesjonalnych

Ustawa



stawia wymóg nieszkodliwości kosmetyku

stawia wymóg nieszkodliwości kosmetyku



warunek – użycie zgodne z opisem i instrukcją

warunek – użycie zgodne z opisem i instrukcją



podaje co nie może wchodzić w skład

podaje co nie może wchodzić w skład

kosmetyku

kosmetyku



substancje niedozwolone (lista)

substancje niedozwolone (lista)



składniki pochodzące z ciała ludzkiego

składniki pochodzące z ciała ludzkiego



podaje co może wchodzić w skład kosmetyku

podaje co może wchodzić w skład kosmetyku

z ograniczeniem

z ograniczeniem



substancje dozwolone w ograniczonych ilościach

substancje dozwolone w ograniczonych ilościach



barwniki, konserwanty, substancje promieniochronne

barwniki, konserwanty, substancje promieniochronne

tylko dozwolone i w dozwolonych ilościach

tylko dozwolone i w dozwolonych ilościach

Ustawa



Określa informacje które muszą być

Określa informacje które muszą być

umieszczone na opakowaniu

umieszczone na opakowaniu



nazwa kosmetyku, adres producenta, zawartość

nazwa kosmetyku, adres producenta, zawartość

kosmetyku, nr serii

kosmetyku, nr serii



termin przydatności (gdy jest krótszy niż 30 mies.)

termin przydatności (gdy jest krótszy niż 30 mies.)



szczególne ostrzeżenia, zwłaszcza przy produktach

szczególne ostrzeżenia, zwłaszcza przy produktach

profesjonalnych

profesjonalnych



wykaz składników wg INCI

wykaz składników wg INCI



kolejność zgodnie z malejącą zawartością (do 1%)

kolejność zgodnie z malejącą zawartością (do 1%)

Ustawa



zobowiązuje producenta (dystrybutora)

zobowiązuje producenta (dystrybutora)



do zgłoszenia kosmetyku do krajowego systemu

do zgłoszenia kosmetyku do krajowego systemu

informowania (IMP w Łodzi)

informowania (IMP w Łodzi)



nazwa i kategoria

nazwa i kategoria



dane producenta (importera)

dane producenta (importera)



miejsce produkcji

miejsce produkcji



miejsce przechowywania dokumentacji

miejsce przechowywania dokumentacji

toksykologicznej, aplikacyjnej i innej danego wyrobu

toksykologicznej, aplikacyjnej i innej danego wyrobu

Ustawa



Zobowiązuje producenta (dystrybutora) do

Zobowiązuje producenta (dystrybutora) do

posiadania dokumentacji obejmującej

posiadania dokumentacji obejmującej



ilościowy i jakościowy skład produktu

ilościowy i jakościowy skład produktu



specyfikację fizykochemiczną i mikrobiologiczną

specyfikację fizykochemiczną i mikrobiologiczną

składników, kryteria chemicznej i mikrobiologicznej

składników, kryteria chemicznej i mikrobiologicznej

czystości produktu

czystości produktu



opis metody produkcji i kryteria jakości

opis metody produkcji i kryteria jakości



ocenę toksykologiczną produktu i charakterystykę

ocenę toksykologiczną produktu i charakterystykę

toksykologiczną składników

toksykologiczną składników



informacje o działaniach niepożądanych

informacje o działaniach niepożądanych



potwierdzenie deklaracji n/t działania

potwierdzenie deklaracji n/t działania

Jak działają kosmetyki ?



Wspomagają i korygują funkcje skóry

Wspomagają i korygują funkcje skóry



Gospodarkę wodną

Gospodarkę wodną



Ochronę przed czynnikami starzeniowymi

Ochronę przed czynnikami starzeniowymi



Ochronę przed wiatrem, mrozem, zanieczyszczeniami itp.

Ochronę przed wiatrem, mrozem, zanieczyszczeniami itp.



Korygują drobne dysfunkcje

Korygują drobne dysfunkcje



Niektóre objawy starzenia

Niektóre objawy starzenia



Nadmierną wrażliwość

Nadmierną wrażliwość



Pracę gruczołów łojowych

Pracę gruczołów łojowych



Teleangiektazje

Teleangiektazje



Celulit

Celulit



Przebarwienia

Przebarwienia



Inne

Inne

Jak działają kosmetyki ?



Pomagają w utrzymaniu higieny

Pomagają w utrzymaniu higieny



Myciu i kąpieli

Myciu i kąpieli



Zapobieganiu przykrym zapachom ciała

Zapobieganiu przykrym zapachom ciała



Usuwaniu zbędnego owłosienia

Usuwaniu zbędnego owłosienia



Pielęgnacji dzieci

Pielęgnacji dzieci



Poprawiają wygląd

Poprawiają wygląd



Kosmetyki „kolorowe”, lakiery do paznokci itp.

Kosmetyki „kolorowe”, lakiery do paznokci itp.



Środki kondycjonujące, żele, lakiery i farby do włosów

Środki kondycjonujące, żele, lakiery i farby do włosów



Nadają zapach

Nadają zapach



Preparaty perfumeryjne

Preparaty perfumeryjne

Funkcje kosmetyków
pielęgnacyjnych



nawilżanie

nawilżanie



hamowanie ucieczki wody

hamowanie ucieczki wody



ochrona

ochrona



przed UV i wolnymi rodnikami

przed UV i wolnymi rodnikami



przed czynnikami środowiskowymi i

przed czynnikami środowiskowymi i

zanieczyszczeniami

zanieczyszczeniami



stymulacja i regulacja

stymulacja i regulacja



przyspieszanie odnowy tkankowej

przyspieszanie odnowy tkankowej



regulacja procesów wzrostu i różnicowania komórek

regulacja procesów wzrostu i różnicowania komórek



funkcje specjalne – cera problemowa

funkcje specjalne – cera problemowa

Gospodarka wodna skóry



Woda przenika z wnętrza organizmu przez

Woda przenika z wnętrza organizmu przez

skórę i odparowuje z powierzchni

skórę i odparowuje z powierzchni



Transepidermal Water Loss (TEWL) – ok. 300g/dobę

Transepidermal Water Loss (TEWL) – ok. 300g/dobę



Skóra jest barierą hamującą ucieczkę wody

Skóra jest barierą hamującą ucieczkę wody



Najwolniej przenika przez zewnętrzną warstwę

Najwolniej przenika przez zewnętrzną warstwę

rogową naskórka i płaszcz hydrolipidowy na

rogową naskórka i płaszcz hydrolipidowy na

powierzchni skóry

powierzchni skóry



Poszczególne warstwy skóry mają różną

Poszczególne warstwy skóry mają różną

zdolność wiązania wody

zdolność wiązania wody



W skórze istnieje gradient stężeń wody

W skórze istnieje gradient stężeń wody

CIAŁO, 70% H

2

O

SKÓRA, 50% H

2

O

NASKÓREK, 30% H

2

O

STRATUM CORNEUM,
10% H

2

O

OTOCZENIE <1% H

2

O

PRZ

EPŁ

YW

WO

DY

CIAŁO, 70% H

2

O

SKÓRA, 50% H

2

O

NASKÓREK, 30% H

2

O

STRATUM CORNEUM,
10% H

2

O

OTOCZENIE <1% H

2

O

PRZ

EPŁ

YW

W

OD

Y

Woda



Utrzymuje prawidłową budowę i własności

Utrzymuje prawidłową budowę i własności

protein fibrylarnych skóry właściwej

protein fibrylarnych skóry właściwej



brak wody zmniejsza elastyczność i sprężystość

brak wody zmniejsza elastyczność i sprężystość

skóry

skóry



Jest konieczna dla prawidłowego różnicowania

Jest konieczna dla prawidłowego różnicowania

keratynocytów

keratynocytów



brak wody zakłóca tworzenie s.c. – bariery

brak wody zakłóca tworzenie s.c. – bariery

zmniejszającej TEWL

zmniejszającej TEWL



wysuszenie skóry zmniejsza jej zdolności barierowe i

wysuszenie skóry zmniejsza jej zdolności barierowe i

przyczynia się do dalszej utraty wody

przyczynia się do dalszej utraty wody

Wysuszanie naskórka - efekty



bezpośrednie

bezpośrednie



zmniejszenie plastyczności warstwy rogowej

zmniejszenie plastyczności warstwy rogowej



zmniejszenie aktywności enzymów

zmniejszenie aktywności enzymów



zahamowanie syntezy NMF, nieprawidłowa synteza

zahamowanie syntezy NMF, nieprawidłowa synteza

lipidów

lipidów



zahamowanie rozpadu desmosomów

zahamowanie rozpadu desmosomów



kosmetyczne

kosmetyczne



szorstkość skóry

szorstkość skóry



pękanie naskórka

pękanie naskórka



nadmierne rogowacenie

nadmierne rogowacenie

Jak skóra zatrzymuje wodę ?



Przez wiązanie z hydrofilowymi polimerami

Przez wiązanie z hydrofilowymi polimerami

strukturalnymi

strukturalnymi



Poliwęglowodanami (kwas hialuronowy, inne GAG)

Poliwęglowodanami (kwas hialuronowy, inne GAG)



Proteinami

Proteinami



Przez wiązanie z elektrolitami i niskocząsteczkowymi

Przez wiązanie z elektrolitami i niskocząsteczkowymi

związkami hydrofilowymi

związkami hydrofilowymi



Sole nieorganiczne, aminokwasy, hydroksykwasy, mocznik itp.

Sole nieorganiczne, aminokwasy, hydroksykwasy, mocznik itp.

składniki NMF

składniki NMF



Obszary o wysokim ciśnieniu osmotycznym oddzielone

Obszary o wysokim ciśnieniu osmotycznym oddzielone

półprzepuszczalnymi membranami (błony komórkowe)

półprzepuszczalnymi membranami (błony komórkowe)



Przez hydrofobowe bariery hamujące dyfuzję

Przez hydrofobowe bariery hamujące dyfuzję



Lipidy cementu międzykomórkowego

Lipidy cementu międzykomórkowego



Lipidy na powierzchni skóry (sebum)

Lipidy na powierzchni skóry (sebum)

Woda dyfunduje do powierzchni
skóry



Przenika dość łatwo przez błony komórkowe

Przenika dość łatwo przez błony komórkowe



Powoli przenika przez warstwę rogową i

Powoli przenika przez warstwę rogową i

płaszcz hydrolipidowy skóry

płaszcz hydrolipidowy skóry



Jest wiązana przez elementy strukturalne i

Jest wiązana przez elementy strukturalne i

czynniki osmotyczne stanowiące o zdolności

czynniki osmotyczne stanowiące o zdolności

wiązania wody

wiązania wody



Woda związana zmniejsza gradient stężenia i hamuje

Woda związana zmniejsza gradient stężenia i hamuje

dyfuzję

dyfuzję



Woda nie związana dyfunduje do powierzchni

Woda nie związana dyfunduje do powierzchni

znacznie szybciej

znacznie szybciej

Nawilżenie skóry (naskórka)



Za

Za

l

l

eży:

eży:



Od zdolności wiązania wody w poszczególnych warstwach i

Od zdolności wiązania wody w poszczególnych warstwach i

gradientu stężeń

gradientu stężeń



Od zdolności hamowania dyfuzji przez bariery lipidowe s.c. i

Od zdolności hamowania dyfuzji przez bariery lipidowe s.c. i

płaszcza hydrolipidowego

płaszcza hydrolipidowego



Woda nie związana szybko dyfunduje i odparowuje do

Woda nie związana szybko dyfunduje i odparowuje do

otoczenia

otoczenia



Namoczenie skóry zwiększa nawilżenie na krótki czas (10 – 30

Namoczenie skóry zwiększa nawilżenie na krótki czas (10 – 30

minut)

minut)



Wprowadzanie wody z zewnątrz nie daje trwałego efektu

Wprowadzanie wody z zewnątrz nie daje trwałego efektu

kosmetycznego

kosmetycznego



Nawilżyć skórę można jedynie hamując ucieczkę wody

Nawilżyć skórę można jedynie hamując ucieczkę wody

Woda wprowadzana z zewnątrz

nie jest wiązana i szybko

odparowuje do suchego

środowiska



Dotąd zrobione

Dotąd zrobione

Kierunek
przepływu wody

Podstawowa funkcja skóry -
zatrzymać wodę



Organizm zawiera do 60% wody

Organizm zawiera do 60% wody



błony biologiczne są półprzepuszczalne

błony biologiczne są półprzepuszczalne



coś musi tę wodę utrzymać wewnątrz

coś musi tę wodę utrzymać wewnątrz



Bariera skórna

Bariera skórna



Warstwa rogowa (korneocyty, cement

Warstwa rogowa (korneocyty, cement

międzykomórkowy, NMF)

międzykomórkowy, NMF)



Płaszcz hydrolipidowy na powierzchni skóry

Płaszcz hydrolipidowy na powierzchni skóry

Funkcje kosmetyków
nawilżających



bezpośrednia regeneracja i uzupełnianie barier

bezpośrednia regeneracja i uzupełnianie barier



zatrzymanie ucieczki wody poprzez

zatrzymanie ucieczki wody poprzez

wzmacnianie barier naskórkowych

wzmacnianie barier naskórkowych



regulacja i stymulacja odtwarzania barier

regulacja i stymulacja odtwarzania barier



Ochrona składników bariery

Ochrona składników bariery

Bezpośrednia regeneracja i

uzupełnianie



tworzenie sztucznych barier

tworzenie sztucznych barier



okluzja hydrolipidowa

okluzja hydrolipidowa



wzmacnianie barier naturalnych

wzmacnianie barier naturalnych



uzupełnianie lipidów warstwy rogowej

uzupełnianie lipidów warstwy rogowej



uzupełnianie NMF i struktur wiążących wodę

uzupełnianie NMF i struktur wiążących wodę



przyspieszanie odnowy

przyspieszanie odnowy

substancje nawilżające

o działaniu bezpośrednim

o działaniu pośrednim

lipofilowe

( nierozpuszczalne w

wodzie

)

hydrofilowe

(rozpuszczalne w

wodzie)

ochronne

regulacyjne

stymulujące

odnowę tkankową

Hydrofilowe substancje
nawilżające



rozpuszczają się w wodzie

rozpuszczają się w wodzie



przyciągają wodę z otoczenia

przyciągają wodę z otoczenia



zwiększają uwodnienie tkanek

zwiększają uwodnienie tkanek



zwiększenie ilości wody strukturalnej

zwiększenie ilości wody strukturalnej



hamują migrację i parowanie wody

hamują migrację i parowanie wody

Hydrofilowe substancje
nawilżające



Niskocząsteczkowe

Niskocząsteczkowe



mogą nawet wnikać w głąb warstwy rogowej (np.

mogą nawet wnikać w głąb warstwy rogowej (np.

gliceryna, glikol propylenowy)

gliceryna, glikol propylenowy)



Wielkocząsteczkowe

Wielkocząsteczkowe



działają wyłącznie na powierzchni, niekiedy tworzą

działają wyłącznie na powierzchni, niekiedy tworzą

film (np. proteiny, chitozan, kwas hialuronowy)

film (np. proteiny, chitozan, kwas hialuronowy)

Lipofilowe substancje
nawilżające



Nie rozpuszczają się w wodzie

Nie rozpuszczają się w wodzie



Rozpuszczają się w tłuszczach

Rozpuszczają się w tłuszczach



Tworzą bariery nieprzenikalne dla wody

Tworzą bariery nieprzenikalne dla wody



utrudnienie migracji wody

utrudnienie migracji wody

lipofilowe substancje nawilżające

lipidy

węglowodory

silikony

Lipofilowe substancje
nawilżające



Mogą działać wyłącznie powierzchniowo

Mogą działać wyłącznie powierzchniowo



silikony, węglowodory, woski, trójglicerydy i inne

silikony, węglowodory, woski, trójglicerydy i inne

emolienty

emolienty



Mogą wnikać i uzupełniać cement

Mogą wnikać i uzupełniać cement

międzykomórkowy

międzykomórkowy



ceramidy, sterole, niektóre glicerydy, pochodne

ceramidy, sterole, niektóre glicerydy, pochodne

NNKT, skwalen

NNKT, skwalen

Pośrednie działanie nawilżające



Zapobieganie uszkodzeniom bariery

Zapobieganie uszkodzeniom bariery



np. witamina E i inne antyutleniacze

np. witamina E i inne antyutleniacze



Regulacja, usprawnianie i stymulacja odnowy

Regulacja, usprawnianie i stymulacja odnowy

barier

barier



np. alfa-hydroksykwasy, witamina A

np. alfa-hydroksykwasy, witamina A

Emolienty



Pojęcie emolientu

Pojęcie emolientu



Okluzja ciągła i nieciągła

Okluzja ciągła i nieciągła



Komedogenność

Komedogenność

Starzenie się skóry

Starzenie się skóry



Osłabienie mechanizmów obronnych

Osłabienie mechanizmów obronnych



Spowolnienie naturalnej odnowy tkankowej

Spowolnienie naturalnej odnowy tkankowej



Wolniejsza regeneracja uszkodzeń

Wolniejsza regeneracja uszkodzeń



Zakłócenia procesów regulacyjnych

Zakłócenia procesów regulacyjnych



Trwałe zmiany morfologiczne

Trwałe zmiany morfologiczne



zwiotczenie

zwiotczenie



zmarszczki

zmarszczki



przebarwienia

przebarwienia



zmiana kolorytu

zmiana kolorytu

Czynniki starzeniowe



Endogenne (wewnątrzpochodne)

Endogenne (wewnątrzpochodne)



naturalne procesy starzenia

naturalne procesy starzenia



Egzogenne (zewnątrzpochodne)

Egzogenne (zewnątrzpochodne)



destrukcyjny wpływ środowiska

destrukcyjny wpływ środowiska

Starzenie wewnątrzpochodne

Mechanizm starzenia



Młoda skóra:

Młoda skóra:



Procesy rozkładu i regeneracji są w równowadze

Procesy rozkładu i regeneracji są w równowadze



Skóra dojrzała

Skóra dojrzała



procesy destrukcyjne zaczynają dominować

procesy destrukcyjne zaczynają dominować



następuje ogólne osłabienie zdolności do

następuje ogólne osłabienie zdolności do

zachowywania równowagi

zachowywania równowagi



Komórki żyją krócej

Komórki żyją krócej

Spowolnienie procesów odnowy:



ogólne osłabienie aktywności fizjologicznej

ogólne osłabienie aktywności fizjologicznej



uszkodzenia układów regenerujących

uszkodzenia układów regenerujących



rozregulowanie procesów wzrostu i odnowy

rozregulowanie procesów wzrostu i odnowy

tkankowej

tkankowej

Skutki



Pogrubienie naskórka

Pogrubienie naskórka



Brak zmian w grubości warstwy rogowej

Brak zmian w grubości warstwy rogowej



Atrofia keratynocytów

Atrofia keratynocytów



Zmniejszenie liczby melanosomów

Zmniejszenie liczby melanosomów



Zmiany w skórze właściwej

Zmiany w skórze właściwej



Zmiana organizacji struktur kolagenowych

Zmiana organizacji struktur kolagenowych



Obniżenie aktywności fibroblastów

Obniżenie aktywności fibroblastów

Skutki



Blada cera

Blada cera



Wiotkość skóry, zmarszczki

Wiotkość skóry, zmarszczki



Suchość skóry

Suchość skóry

Starzenie zewnątrzpochodne

Mechanizm starzenia



Uszkodzenia struktur fizjologicznych

Uszkodzenia struktur fizjologicznych



Tkanek

Tkanek



Enzymów

Enzymów



Układów regulujących

Układów regulujących



Kwasów nukleinowych

Kwasów nukleinowych

Skutki fizjologiczne



Uszkodzenia układów regenerujących

Uszkodzenia układów regenerujących



Rozregulowanie procesów wzrostu i odnowy

Rozregulowanie procesów wzrostu i odnowy

tkankowej

tkankowej



Mutacje

Mutacje

Skutki



Zmniejszenie grubości naskórka

Zmniejszenie grubości naskórka



Ale pogrubienie warstwy rogowej

Ale pogrubienie warstwy rogowej



Więcej melanocytów

Więcej melanocytów



Silne zmiany w skórze właściwej

Silne zmiany w skórze właściwej



Zmiana struktury elastyny

Zmiana struktury elastyny



Zmiany w organizacji włókien kolagenowych

Zmiany w organizacji włókien kolagenowych



Teleangiektazje

Teleangiektazje

Skutki



Zmiana kolorytu skóry

Zmiana kolorytu skóry



Zazółcenie, zaczerwienienie, przyszarzenie

Zazółcenie, zaczerwienienie, przyszarzenie



Teleangiektazje

Teleangiektazje



Przebarwienia

Przebarwienia



Zmniejszenie elastyczności, zmarszczki

Zmniejszenie elastyczności, zmarszczki



Suchość

Suchość

Czynniki środowiskowe



Wolne rodniki

Wolne rodniki



Bezpośrednie działanie UV

Bezpośrednie działanie UV



Pośrednie działanie UV

Pośrednie działanie UV



Inne

Inne

dz Promieniowanie słoneczne



Docierające do powierzchni ziemi

Docierające do powierzchni ziemi



podczerwone (cieplne) – 43,9%

podczerwone (cieplne) – 43,9%



widzialne – 51,8%

widzialne – 51,8%



ultrafioletowe A (UV-A) – 3,9

ultrafioletowe A (UV-A) – 3,9



ultrafioletowe B (UV-B) – 0,4%

ultrafioletowe B (UV-B) – 0,4%



Zatrzymywane przez atmosferę

Zatrzymywane przez atmosferę



Kosmiczne, gamma itp.

Kosmiczne, gamma itp.



Ultrafioletowe C (UV-C)

Ultrafioletowe C (UV-C)

Skąd się biorą wolne rodniki ???

Powstawanie wolnych rodników



Promieniowanie UV jest źródłem energii

Promieniowanie UV jest źródłem energii



UV oddziaływując z cząsteczkami przekazuje

UV oddziaływując z cząsteczkami przekazuje

im energię

im energię



Cząsteczka zyskuje nadmiar energii

Cząsteczka zyskuje nadmiar energii



Może go oddać w formie promieniowania

Może go oddać w formie promieniowania



Może się rozpaść i utworzyć dwa wolne rodniki

Może się rozpaść i utworzyć dwa wolne rodniki

itd...

itd...

rodnik

Reaktywny wolny rodnik:



atakuje cząsteczkę chemiczną niszcząc ją

atakuje cząsteczkę chemiczną niszcząc ją



przy rozpadzie powstaje nowy rodnik

przy rozpadzie powstaje nowy rodnik



nowy rodnik atakuje kolejną cząsteczkę

nowy rodnik atakuje kolejną cząsteczkę



powstaje kolejny rodnik

powstaje kolejny rodnik



i tak dalej, teoretycznie bez końca

i tak dalej, teoretycznie bez końca

Destrukcyjne reakcje rodnikowe
zachodzące pod wpływem UV



Są formą przekazywania energii

Są formą przekazywania energii



Zawsze muszą zacząć się od rozpadu cząstki

Zawsze muszą zacząć się od rozpadu cząstki

wzbudzonej – sensybilizatora

wzbudzonej – sensybilizatora



Obecność sensybilizatorów jest warunkiem

Obecność sensybilizatorów jest warunkiem

inicjowania reakcji rodnikowych

inicjowania reakcji rodnikowych



Im więcej sensybilizatorów tym groźniejsze w

Im więcej sensybilizatorów tym groźniejsze w

skutkach jest promieniowanie UV

skutkach jest promieniowanie UV

spaliny + światło  fotosmog

ozon  rozmaite wolne rodniki

dym tytoniowy + światło  wolne rodniki

W powietrzu powstają pod
działaniem promieni
słonecznych

Sensybilizatory



Związki chemiczne łatwo pochłaniające

Związki chemiczne łatwo pochłaniające

promieniowanie UV

promieniowanie UV



W atmosferze – tlen oraz zanieczyszczenia, np. tlenki

W atmosferze – tlen oraz zanieczyszczenia, np. tlenki

azotu

azotu



W skórze – tlen, niektóre związki endogenne

W skórze – tlen, niektóre związki endogenne

(porfiryny), ksenobiotyki – leki, składniki

(porfiryny), ksenobiotyki – leki, składniki

kosmetyków, substancje zapachowe itp.

kosmetyków, substancje zapachowe itp.



Inicjują reakcje rodnikowe

Inicjują reakcje rodnikowe



Jest ich w naszym otoczeniu coraz więcej, są

Jest ich w naszym otoczeniu coraz więcej, są

jedną z przyczyn wzrostu zachorowań na

jedną z przyczyn wzrostu zachorowań na

nowotwory skóry

nowotwory skóry

Działanie sensybilizatorów

UV

sensybilizator

Wzbudzony
sensybilizator

rodniki

Wolne rodniki



Niszczą lipidy cementu międzykomórkowego

Niszczą lipidy cementu międzykomórkowego



osłabienie bariery ochronnej skóry

osłabienie bariery ochronnej skóry



zwiększenie utraty wody

zwiększenie utraty wody



wysychanie skóry

wysychanie skóry



Niszczą ściany komórek

Niszczą ściany komórek



uwolnienie mediatorów i stany zapalne

uwolnienie mediatorów i stany zapalne



upośledzenie procesów regeneracji

upośledzenie procesów regeneracji



Wpływają na układ immunologiczny

Wpływają na układ immunologiczny



Osłabienie układów odpornościowych

Osłabienie układów odpornościowych



Uszkadzają enzymy

Uszkadzają enzymy



osłabienie ochrony

osłabienie ochrony



upośledzenie wielu procesów skórnych

upośledzenie wielu procesów skórnych



Uszkadzają układ genetyczny - nowotwory

Uszkadzają układ genetyczny - nowotwory

Rodnikowa
destrukcja struktur skóry



Zmniejszenie elastyczności,

Zmniejszenie elastyczności,



zmarszczki

zmarszczki



Wysuszenie,

Wysuszenie,



Zmarszczki, szorstkość

Zmarszczki, szorstkość



Nieprawidłowe rogowacenie

Nieprawidłowe rogowacenie



Szorstkość, szarość

Szorstkość, szarość



Przebarwienia

Przebarwienia



Stany zapalne

Stany zapalne



Uszkodzenia naczyń włosowatych

Uszkodzenia naczyń włosowatych



Teleangiektazje, wybroczyny, zasinienia

Teleangiektazje, wybroczyny, zasinienia



Zmiany w strukturze kwasów nukleinowych

Zmiany w strukturze kwasów nukleinowych

Podsumowanie - Egzogenne
czynniki starzeniowe



Wolne rodniki pochodzenia środowiskowego

Wolne rodniki pochodzenia środowiskowego



Wolne rodniki powstające w skórze

Wolne rodniki powstające w skórze



Bezpośrednie działanie promieniowania UV–B i

Bezpośrednie działanie promieniowania UV–B i

UV-A na struktury skórne

UV-A na struktury skórne

Przeciwdziałanie egzogennym
czynnikom starzeniowym



Ochrona przed promieniowaniem UV

Ochrona przed promieniowaniem UV



filtry i ekrany słoneczne .....

filtry i ekrany słoneczne .....



Neutralizowanie wolnych rodników

Neutralizowanie wolnych rodników



witaminy E i C, beta-karoten

witaminy E i C, beta-karoten

, flawonoidy .....

, flawonoidy .....



Regulacja rozwoju tkanek

Regulacja rozwoju tkanek



retinoidy

retinoidy



Stymulacja procesów odnowy

Stymulacja procesów odnowy



AHA, retinol i inne retinoidy, witamina C,

AHA, retinol i inne retinoidy, witamina C,

pantenol,

pantenol,

aloes ...

aloes ...

..

..

Filtry UV

Biologiczne działanie UV



Reakcje sensybilizowane

Reakcje sensybilizowane



uszkodzenia lipidów

uszkodzenia lipidów

stratum corneum

stratum corneum



Reakcje zarówno sensybilizowane jak i

Reakcje zarówno sensybilizowane jak i

powstające bezpośrednio

powstające bezpośrednio



stany zapalne naskórka, sieciowanie protein,

stany zapalne naskórka, sieciowanie protein,

kancerogeneza,

kancerogeneza,



Wiele mechanizmów nie jest jasnych

Wiele mechanizmów nie jest jasnych



starzeniowe: elastoza, uszkodzenia enzymów i

starzeniowe: elastoza, uszkodzenia enzymów i

mechanizmów regulacyjnych

mechanizmów regulacyjnych



ochronne: nadmierna keratynizacja i

ochronne: nadmierna keratynizacja i

melanogeneza

melanogeneza

Uszkodzenia lipidów naskórka (NNKT)



prawidłowa budowa struktur lipidowych jest

prawidłowa budowa struktur lipidowych jest

warunkowana obecnością kwasu linolowego

warunkowana obecnością kwasu linolowego



inne kwasy nienasycone (GLA, AA, DHGLA) są

inne kwasy nienasycone (GLA, AA, DHGLA) są

niezbędne do syntezy hormonów tkankowych –

niezbędne do syntezy hormonów tkankowych –

eikozanoidów

eikozanoidów



kwasy te są szczególnie wrażliwe na działanie UV

kwasy te są szczególnie wrażliwe na działanie UV



przy naświetleniu kwasy te ulegają izomeryzacji i

przy naświetleniu kwasy te ulegają izomeryzacji i

utlenieniu

utlenieniu



dochodzi do zakłóceń w budowie bariery naskórkowej

dochodzi do zakłóceń w budowie bariery naskórkowej



skóra ulega nadmiernemu wysuszeniu

skóra ulega nadmiernemu wysuszeniu



produkty utlenienia działają

produkty utlenienia działają

drażniąco

drażniąco

Stany zapalne naskórka



Ich przyczyną są powodowane przez rodniki

Ich przyczyną są powodowane przez rodniki

uszkodzenia lipidów w błonach komórkowych i

uszkodzenia lipidów w błonach komórkowych i

wyzwolenie mediatorów stanów zapalnych

wyzwolenie mediatorów stanów zapalnych



Mogą być sensybilizowane i niesensybilizowane

Mogą być sensybilizowane i niesensybilizowane



Podrażnienie niesensybilizowane wywołuje

Podrażnienie niesensybilizowane wywołuje

głównie UV-B

głównie UV-B



Podrażnienie to jest sygnałem ostrzegawczym

Podrażnienie to jest sygnałem ostrzegawczym



Przyczyną podrażnień przy naświetlaniu UV-A

Przyczyną podrażnień przy naświetlaniu UV-A

są najczęściej sensybilizatory i inne substancje

są najczęściej sensybilizatory i inne substancje

fototoksyczne

fototoksyczne

Melanogeneza



Na naświetlanie promieniowaniem UV

Na naświetlanie promieniowaniem UV

skóra reaguje reakcją obronną –

skóra reaguje reakcją obronną –

melanogenezą

melanogenezą



Melanogeneza jest to synteza i

Melanogeneza jest to synteza i

wydzielanie pigmentów – melanin,

wydzielanie pigmentów – melanin,

działąjących przeciwrodnikowo i

działąjących przeciwrodnikowo i

zatrzymujących UV

zatrzymujących UV



UV-B powoduje melanogenezę

UV-B powoduje melanogenezę

(opaleniznę) opóźnioną

(opaleniznę) opóźnioną



UV-A wywołuje melanogenezę

UV-A wywołuje melanogenezę

(opaleniznę) natychmiastową

(opaleniznę) natychmiastową

Opalenizna natychmiastowa



Zachodzi głównie pod wpływem UV-A

Zachodzi głównie pod wpływem UV-A



Znacznie intensywniejsza w skórze o silnej

Znacznie intensywniejsza w skórze o silnej

pigmentacji

pigmentacji



Stymulacja wydzielania melaniny do korneocytów

Stymulacja wydzielania melaniny do korneocytów



płytkie rozmieszczenie pigmentu, efekty krótkotrwałe

płytkie rozmieszczenie pigmentu, efekty krótkotrwałe



Przyspieszenie utleniania gotowych prekursorów

Przyspieszenie utleniania gotowych prekursorów

melaniny

melaniny



odmienna budowa powstającej melaniny

odmienna budowa powstającej melaniny



szarawy odcień opalenizny

szarawy odcień opalenizny



pożądana korekta barwy

pożądana korekta barwy



Działanie ochronne słabsze niż przy opóźnionej

Działanie ochronne słabsze niż przy opóźnionej

Opalenizna opóźniona



Powstaje przede wszystkim pod działaniem UV-B

Powstaje przede wszystkim pod działaniem UV-B



Pojawia się po upływie kilku do kilkunastu

Pojawia się po upływie kilku do kilkunastu

godzin

godzin



Stymulacja tyrozynazy – przyspieszenie pełnego

Stymulacja tyrozynazy – przyspieszenie pełnego

cyklu syntezy melaniny

cyklu syntezy melaniny



Opalenizna trwalsza niż natychmiastowa

Opalenizna trwalsza niż natychmiastowa



Daje „pełną” ochronę przed UV

Daje „pełną” ochronę przed UV



Często towarzyszy jej rumień

Często towarzyszy jej rumień



Efekty zależą od fototypu

Efekty zależą od fototypu

Fototyp skóry



Szybkość powstawania opalenizny

Szybkość powstawania opalenizny

natychmiastowej i opóźnionej oraz rumienia

natychmiastowej i opóźnionej oraz rumienia



Niskie fototypy – duża wrażliwość

Niskie fototypy – duża wrażliwość



opalenizna powstaje trudno

opalenizna powstaje trudno



rumień powstaje łatwo

rumień powstaje łatwo



Wysokie fototypy – mała wrażliwość

Wysokie fototypy – mała wrażliwość



opalenizna powstaje łatwo

opalenizna powstaje łatwo



rumień powstaje trudno

rumień powstaje trudno

ZAO

Wolne rodniki w skórze



Sensybilizatory

Sensybilizatory



Powstają

Powstają



Pod wpływem wolnych rodników z powietrza

Pod wpływem wolnych rodników z powietrza



Pod wpływem promieniowania UV

Pod wpływem promieniowania UV

Rynek kosmetyczny



Podział rynku (segmentacja), kryteria

Podział rynku (segmentacja), kryteria



Rodzaj kosmetyku

Rodzaj kosmetyku



Zakres działania

Zakres działania



Grupa celowa

Grupa celowa



Forma fizykochemiczna

Forma fizykochemiczna



Miejsce sprzedaży

Miejsce sprzedaży



Cena

Cena