INFEKCYJNE ZAPALENIE
INFEKCYJNE ZAPALENIE
WSIERDZIA
WSIERDZIA
MATERIAŁY POMOCNICZE DO SEMINARIÓW
MATERIAŁY POMOCNICZE DO SEMINARIÓW
DLA STUDENTÓW III ROKU
DLA STUDENTÓW III ROKU
KRZYSZTOF GOCKOWSKI
KRZYSZTOF GOCKOWSKI
KLINIKA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO I DIABETOLOGII
KLINIKA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO I DIABETOLOGII
INFEKCYJNE
INFEKCYJNE
ZAPALENIE WSIERDZIA (IZW)
ZAPALENIE WSIERDZIA (IZW)
IZW to infekcja nabłonka wyścielającego serce
IZW to infekcja nabłonka wyścielającego serce
wywołana przez drobnoustroje, n.p. :
wywołana przez drobnoustroje, n.p. :
Streptococcus viridans, S. bovis,
Streptococcus viridans, S. bovis,
Staphylococcus aureus, Coxiella burnetti i inne
Staphylococcus aureus, Coxiella burnetti i inne
Proces zapalny najczęściej obejmuje wsierdzie
Proces zapalny najczęściej obejmuje wsierdzie
zastawkowe, struny ścięgniste, wsierdzie
zastawkowe, struny ścięgniste, wsierdzie
ścienne.
ścienne.
Powstająca zmiana, zwana wegetacją, jest
Powstająca zmiana, zwana wegetacją, jest
konglomeratem płytek krwi i włóknika z
konglomeratem płytek krwi i włóknika z
zatopionym w niej, mnożącym się,
zatopionym w niej, mnożącym się,
mikroorganizmem będącym przyczyną infekcji.
mikroorganizmem będącym przyczyną infekcji.
IZW (endocarditis
IZW (endocarditis
bacterialis)
bacterialis)
IZW – ( grupy
IZW – ( grupy
ryzyka)
ryzyka)
Chorzy z wadą serca
Chorzy z wadą serca
Chorzy po wszczepieniu zastawek
Chorzy po wszczepieniu zastawek
serca, układów stymulujących
serca, układów stymulujących
Chorzy dializowani
Chorzy dializowani
Chorzy poddawani instrumentacji –
Chorzy poddawani instrumentacji –
szczególnie ł. naczyniowego,
szczególnie ł. naczyniowego,
„endoskopowani”
„endoskopowani”
Narkomani
Narkomani
IZW – (typowe wrota
IZW – (typowe wrota
infekcji)
infekcji)
INFEKCYJNE ZAPALENIE
INFEKCYJNE ZAPALENIE
WSIERDZIA (IZW)
WSIERDZIA (IZW)
OBRAZ KLINICZNY
OBRAZ KLINICZNY
Obraz kliniczny IZW waha się od stanu
Obraz kliniczny IZW waha się od stanu
zaznaczonej toksemii i szybkiego
zaznaczonej toksemii i szybkiego
rozwoju powikłań wewnątrz i
rozwoju powikłań wewnątrz i
zewnątrzsercowych
zewnątrzsercowych
(endocarditis
(endocarditis
acuta)
acuta)
do przewlekłej, długotrwałej
do przewlekłej, długotrwałej
choroby z umiarkowaną gorączką i
choroby z umiarkowaną gorączką i
toksemią
toksemią
(endocarditis subacuta)
(endocarditis subacuta)
; jest
; jest
pierwotnie niespecyficzny.
pierwotnie niespecyficzny.
IZW – (obraz kliniczny c.d.)
IZW – (obraz kliniczny c.d.)
Objaw częstotliwość w %
Objaw częstotliwość w %
Gorączka 80 – 90
Gorączka 80 – 90
Szmer nad sercem 80 – 90
Szmer nad sercem 80 – 90
Zmiana szmeru/nowy 10 – 40
Zmiana szmeru/nowy 10 – 40
Zator obwodowy 20 – 40
Zator obwodowy 20 – 40
Powiększenie śledziony 15 - 50
Powiększenie śledziony 15 - 50
IZW – ( kryteria
IZW – ( kryteria
diagnostyczne)
diagnostyczne)
Dodatnie wyniki posiewów krwi
Dodatnie wyniki posiewów krwi
Dowód na objęcie procesem
Dowód na objęcie procesem
chorobowym wsierdzia,
chorobowym wsierdzia,
(obraz
(obraz
echokardiograficzny typowy dla IZW =
echokardiograficzny typowy dla IZW =
drgające masy na zastawce,
drgające masy na zastawce,
elementach podpierających, w drodze
elementach podpierających, w drodze
fali zwrotnej lub na materiale
fali zwrotnej lub na materiale
wszczepionym)
wszczepionym)
Nowy przeciek okołozastawkowy
Nowy przeciek okołozastawkowy
IZW – (powikłania
IZW – (powikłania
sercowe)
sercowe)
IZW – ( powikłania sercowe)
IZW – ( powikłania sercowe)
Erozja, perforacja płatków zastawki
Erozja, perforacja płatków zastawki
objętej procesem = nasilenie wady =
objętej procesem = nasilenie wady =
nasilenie dysfunkcji zastawki =
nasilenie dysfunkcji zastawki =
nasilenie niedomogi krążenia
nasilenie niedomogi krążenia
Zerwanie nici ścięgnistych
Zerwanie nici ścięgnistych
Ropnie okołozastawkowe
Ropnie okołozastawkowe
Oderwanie zastawki od pierścienia i
Oderwanie zastawki od pierścienia i
przeciek w IZW na zastawce
przeciek w IZW na zastawce
wszczepionej
wszczepionej
IZW – (powikłania
IZW – (powikłania
pozasercowe)
pozasercowe)
IZW – (powikłania
IZW – (powikłania
pozasercowe)
pozasercowe)
Zatory (zakażone) i zawały
Zatory (zakażone) i zawały
obwodowe
obwodowe
w obszarze neurologicznym (OUN)
w obszarze neurologicznym (OUN)
w śledzionie
w śledzionie
w nerkach
w nerkach
w siatkówce
w siatkówce
inne (skóra, śluzówki e.t.c.)
inne (skóra, śluzówki e.t.c.)
IZW – (leczenie)
IZW – (leczenie)
Złożona, długotrwała
Złożona, długotrwała
antybiotykoterapia w ścisłej
antybiotykoterapia w ścisłej
współpracy z mikrobiologiem
współpracy z mikrobiologiem
klinicznym
klinicznym
Interwencja kardiochirurgiczna w
Interwencja kardiochirurgiczna w
wybranych przypadkach po wnikliwej
wybranych przypadkach po wnikliwej
procedurze kwalifikacyjnej
procedurze kwalifikacyjnej
IZW – (profilaktyka)
IZW – (profilaktyka)
Identyfikacja grup ryzyka + rozpoznawanie
Identyfikacja grup ryzyka + rozpoznawanie
uszkodzeń predysponujących do IZW
uszkodzeń predysponujących do IZW
Identyfikacja procedur generujących znaczny
Identyfikacja procedur generujących znaczny
stopień bakteriemii z udziałem istotnych
stopień bakteriemii z udziałem istotnych
patogenów
patogenów
Zapobiegawcza antybiotykoterapia w trakcie
Zapobiegawcza antybiotykoterapia w trakcie
ich stosowania,
ich stosowania,
(wybrane zab. stomatologiczne,
(wybrane zab. stomatologiczne,
zab. na drogach oddechowych, przewodzie
zab. na drogach oddechowych, przewodzie
pokarmowym, drogach moczowo-płciowych)
pokarmowym, drogach moczowo-płciowych)
IZW – (obraz
IZW – (obraz
echokardiograficzny)
echokardiograficzny)
1 – 2D
IZW – (obraz
IZW – (obraz
echokardiograficzny)
echokardiograficzny)
3
3
– M mode
IZW – (obraz
IZW – (obraz
echokardiograficzny)
echokardiograficzny)
2
– M mode
Bibliografia
Bibliografia
E. BRAUNWALD; L. GOLDMAN; KARDIOLOGIA; URBAN & PARTNER; 2005
H. FEIGENBAUM; ECHOCARDIOGRAPHY; LEA & FEBIGER; 1981
F. NETTER; THE CIBA COLLECTION; HEART; CIBA; 1978