Inf
Inf
ekcyjne
ekcyjne
zapalenie
zapalenie
wsierdzia
wsierdzia
Definicja
Definicja
Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW) jest
Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW) jest
chorob
chorob
ą rozwijającą się w wyniku
ą rozwijającą się w wyniku
zakażenia wsierdzia, najczęściej w obrębie
zakażenia wsierdzia, najczęściej w obrębie
zastawek, ale też komór i przedsionków
zastawek, ale też komór i przedsionków
Występuje u 1-2% osób z wadą serca,
Występuje u 1-2% osób z wadą serca,
najczęściej w 50-70 r.ż.
najczęściej w 50-70 r.ż.
Najczęściej IZW dotyczy zastawki
Najczęściej IZW dotyczy zastawki
aortalnej, rzadziej mitralnej, trójdzielnej; w
aortalnej, rzadziej mitralnej, trójdzielnej; w
10% przypadków obejmuje więcej niż
10% przypadków obejmuje więcej niż
jedną zastawkę
jedną zastawkę
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Ostre, podostre, przewlekłe
Ostre, podostre, przewlekłe
Czynne, wyleczone (aktywność choroby)
Czynne, wyleczone (aktywność choroby)
Pewne (potwierdzone), podejrzenie
Pewne (potwierdzone), podejrzenie
(niepotwierdzone), możliwe – pewność
(niepotwierdzone), możliwe – pewność
rozpoznania
rozpoznania
Nawrót (od 1 IZW minął co najmniej rok lub inny
Nawrót (od 1 IZW minął co najmniej rok lub inny
patogen), przetrwałe
patogen), przetrwałe
Zastawki własnej, protezy wczesne (do roku od
Zastawki własnej, protezy wczesne (do roku od
wszczepienia), protezy późne
wszczepienia), protezy późne
Lokalizacja: zastawka mitralna itd.
Lokalizacja: zastawka mitralna itd.
Czynnik etiologiczny
Czynnik etiologiczny
Czynnik etiologiczny
Czynnik etiologiczny
Bakterie (>90%): paciorkowce,
Bakterie (>90%): paciorkowce,
gronkowce, enterokoki, bakterie
gronkowce, enterokoki, bakterie
Gram-ujemne
Gram-ujemne
Grzyby: candida, aspergillus
Grzyby: candida, aspergillus
Chlamydie, riketsje, mykoplazmy
Chlamydie, riketsje, mykoplazmy
Choroby predysponujące do
Choroby predysponujące do
IZW na naturalnej zastawce
IZW na naturalnej zastawce
Przebyta choroba reumatyczna
Przebyta choroba reumatyczna
Wrodzone wady serca
Wrodzone wady serca
Wypadanie zastawki mitralnej z
Wypadanie zastawki mitralnej z
niedomykalnością
niedomykalnością
Inne choroby: kardiomiopatia
Inne choroby: kardiomiopatia
przerostowa, wady serca na podłożu
przerostowa, wady serca na podłożu
zwyrodnieniowym
zwyrodnieniowym
Konsekwencje kliniczne
Konsekwencje kliniczne
IZW
IZW
Miejscowe niszczenie wsierdzia i aparatu
Miejscowe niszczenie wsierdzia i aparatu
zastawkowego (przedziurawienie płatka,
zastawkowego (przedziurawienie płatka,
pęknięcie struny ścięgnistej,
pęknięcie struny ścięgnistej,
okołozastawkowe ropnie, tętniaki,
okołozastawkowe ropnie, tętniaki,
przetoki)
przetoki)
Zatory obwodowe (zawały, odległe
Zatory obwodowe (zawały, odległe
ropnie)
ropnie)
Uogólniająca się odpowiedź
Uogólniająca się odpowiedź
immunologiczna (autoagresja)
immunologiczna (autoagresja)
Swoiste zmiany
Swoiste zmiany
patologiczne IZW
patologiczne IZW
Wegetacje: konglomeraty
Wegetacje: konglomeraty
drobnoustrojów, płytek krwi, fibryny,
drobnoustrojów, płytek krwi, fibryny,
komórek zapalnych (>10cm lub
komórek zapalnych (>10cm lub
ruchome – mogą dawać zatory)
ruchome – mogą dawać zatory)
Tętniaki zapalne (tzw. mykotyczne):
Tętniaki zapalne (tzw. mykotyczne):
zator septyczny z wtórnym zapaleniem
zator septyczny z wtórnym zapaleniem
tętnicy i zniszczeniem jej ściany (zwykle
tętnicy i zniszczeniem jej ściany (zwykle
w odgałęzieniach tętnicy środkowej
w odgałęzieniach tętnicy środkowej
mózgu)
mózgu)
Obraz kliniczny
Obraz kliniczny
Zajęcie prawej części serca: dominują
Zajęcie prawej części serca: dominują
objawy zapalenia płuc, rzadziej
objawy zapalenia płuc, rzadziej
niewydolności prawej komory (dreszcze,
niewydolności prawej komory (dreszcze,
gorączka, nocne poty, osłabienie, kaszel
gorączka, nocne poty, osłabienie, kaszel
i ból w klp, rzadko krwioplucie,
i ból w klp, rzadko krwioplucie,
duszność)
duszność)
Zajęcie lewej części serca: dominują
Zajęcie lewej części serca: dominują
objawy związane z zatorami
objawy związane z zatorami
obwodowymi oraz z niewydolnością
obwodowymi oraz z niewydolnością
serca
serca
Diagnostyka IZW
Diagnostyka IZW
Badania mikrobiologiczne (posiewy
Badania mikrobiologiczne (posiewy
krwi lub biopsji śródoperacyjnej)
krwi lub biopsji śródoperacyjnej)
Echokardiografia
Echokardiografia
Dodatkowo: badania laboratoryjne,
Dodatkowo: badania laboratoryjne,
EKG, rtg klatki piersiowej
EKG, rtg klatki piersiowej
Kryteria IZW
Kryteria IZW
Rozpoznanie pewne: sepsa lub
Rozpoznanie pewne: sepsa lub
posocznica + obiektywne cechy
posocznica + obiektywne cechy
zapalenia wsierdzia
zapalenia wsierdzia
Rozpoznanie prawdopodobne: nowy
Rozpoznanie prawdopodobne: nowy
szmer, niejasny epizod zatorowy,
szmer, niejasny epizod zatorowy,
niejasna posocznica, KZN,
niejasna posocznica, KZN,
Możliwe IZW: gorączka
Możliwe IZW: gorączka
niewiadomego pochodzenia
niewiadomego pochodzenia
Gorączka reumatyczna
Gorączka reumatyczna
Choroba zaliczana do układowych
Choroba zaliczana do układowych
chorób tkanki łącznej
chorób tkanki łącznej
Poprzedzające zakażenie
Poprzedzające zakażenie
paciorkowcowe – zwykle po 3
paciorkowcowe – zwykle po 3
tygodniach (choroba z autoagresji)
tygodniach (choroba z autoagresji)
Istotna predyspozycja genetyczna
Istotna predyspozycja genetyczna
Pierwszy rzut rozpoznaje się gdy
Pierwszy rzut rozpoznaje się gdy
obecne są dwa duże lub jeden duży
obecne są dwa duże lub jeden duży
i dwa małe kryteria Jonesa
i dwa małe kryteria Jonesa
KryteriaJonesa
KryteriaJonesa
Duże
Duże
:
:
- Zapalenie serca
- Zapalenie serca
- Zapalenie wielostawowe (zawsze asymetryczne)
- Zapalenie wielostawowe (zawsze asymetryczne)
-
Pląsawica
Pląsawica
-
Rumień brzeżny
Rumień brzeżny
-
Guzki podskórne
Guzki podskórne
Małe:
Małe:
-
Ból stawów
Ból stawów
-
Gorączka
Gorączka
-
Wzrost CRP, OB.
Wzrost CRP, OB.
-
Wydłużony odstęp PQ
Wydłużony odstęp PQ
-
Przebyta gorączka reumatyczna
Przebyta gorączka reumatyczna