Metody pomiarów

Metody pomiarów

zdrowia (jednostek i

zdrowia (jednostek i

populacji)

populacji)

Ocena stanu zdrowia populacji jest
jednym z głównych zadań
epidemiologii. Pomiary zdrowia
jednostek wykonywane są według
określonych norm i arbitralnie
przyjętych miar. Dokładne
wykonywanie założonych pomiarów i
analiz stanowi podstawę do
prawidłowego (naukowego)
wnioskowania i epidemiologicznej
oceny stanu zdrowia badanej
populacji.



Sanolodzy, a w węższym zakresie

Sanolodzy, a w węższym zakresie

epidemiolodzy, stosują takie metody

epidemiolodzy, stosują takie metody

obserwacji i badań, które

obserwacji i badań, które

umożliwiają poznawanie korzystnych

umożliwiają poznawanie korzystnych

cech populacji, tj. zdrowia, jak i

cech populacji, tj. zdrowia, jak i

zjawisk niekorzystnych, tj. chorób,

zjawisk niekorzystnych, tj. chorób,

niepełnosprawności i niesprawności.

niepełnosprawności i niesprawności.

Epidemiolodzy liczą, mierzą i

Epidemiolodzy liczą, mierzą i

analizują cechy zdrowotne

analizują cechy zdrowotne

ludzkiej populacji

ludzkiej populacji

.

.

Pomiarom podlegają także cechy

Pomiarom podlegają także cechy

(parametry) środowiska życia i pracy

(parametry) środowiska życia i pracy

ludzi a w szerszym wymiarze mierzy

ludzi a w szerszym wymiarze mierzy

się i opisuje wpływ środowiska

się i opisuje wpływ środowiska

geograficznego, gospodarczego

geograficznego, gospodarczego

(ekonomia) i społeczno-politycznego

(ekonomia) i społeczno-politycznego

na zdrowie osób i populacji.

na zdrowie osób i populacji.

WYWIAD

WYWIAD



Lekarski (kliniczny) tzw. anamneza

Lekarski (kliniczny) tzw. anamneza



Epidemiologiczny (standardowy,

Epidemiologiczny (standardowy,

jednolity)

jednolity)

POMIAR

POMIAR

INSTRUMENTALNY

INSTRUMENTALNY



Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe



Badania laboratoryjne i obrazowe

Badania laboratoryjne i obrazowe



POMIARY POPULACJI (statystyka

POMIARY POPULACJI (statystyka

medyczna)

medyczna)



SPRAWOZDANIA STATYSTYCZNE

SPRAWOZDANIA STATYSTYCZNE

demograficzne i z jednostek służby

demograficzne i z jednostek służby

zdrowia

zdrowia



INFORMATYCZNE PRZETWARZANIE

INFORMATYCZNE PRZETWARZANIE

DANYCH LICZBOWYCH

DANYCH LICZBOWYCH



PROTOKOŁY BADAWCZE - specjalne

PROTOKOŁY BADAWCZE - specjalne

badania epidemiologiczne dokumentacji

badania epidemiologiczne dokumentacji

medycznej (np. historii chorób)

medycznej (np. historii chorób)

NARZĘDZIA STOSOWANE

NARZĘDZIA STOSOWANE

W EPIDEMIOLOGII

W EPIDEMIOLOGII

(czyli sposoby poznawania

(czyli sposoby poznawania

sytuacji zdrowotnej

sytuacji zdrowotnej

jednostek i populacji)

jednostek i populacji)



Wywiad epidemiologiczny-

Wywiad epidemiologiczny-

standardowy, jednolity, w postaci

standardowy, jednolity, w postaci

kwestionariusza (spisu pytań), w

kwestionariusza (spisu pytań), w

formie ustnej lub pisemnej

formie ustnej lub pisemnej

(ankieta)

(ankieta)

Wywiad

Wywiad

WYWIAD EPIDEMIOLOGICZNY:

WYWIAD EPIDEMIOLOGICZNY:



Ustny (ankieter-respondent)

Ustny (ankieter-respondent)



Pisemny (ankieta-respondent)

Pisemny (ankieta-respondent)



Standaryzowany ( z góry określony, w

Standaryzowany ( z góry określony, w

każdym przypadku taki sam)

każdym przypadku taki sam)



Kwestionariusz wywiadu

Kwestionariusz wywiadu

standaryzowanego

standaryzowanego

-spis pytań

-spis pytań

opracowanych i ułożonych celowo,

opracowanych i ułożonych celowo,

według ustalonego planu, zapewniający

według ustalonego planu, zapewniający

powtarzalność wyników.

powtarzalność wyników.

NARZĘDZIA STOSOWANE

NARZĘDZIA STOSOWANE

W EPIDEMIOLOGII

W EPIDEMIOLOGII

(czyli sposoby poznawania

(czyli sposoby poznawania

sytuacji zdrowotnej

sytuacji zdrowotnej

jednostek i populacji)

jednostek i populacji)



Ujednolicone dokumenty służby

Ujednolicone dokumenty służby

zdrowia oraz dokumenty

zdrowia oraz dokumenty

demograficzne

demograficzne

NARZĘDZIA STOSOWANE

NARZĘDZIA STOSOWANE

W EPIDEMIOLOGII

W EPIDEMIOLOGII

(czyli sposoby poznawania

(czyli sposoby poznawania

sytuacji zdrowotnej

sytuacji zdrowotnej

jednostek i populacji)

jednostek i populacji)



Pomiar instrumentalny: lekarskie

Pomiar instrumentalny: lekarskie

badanie przedmiotowe, badania

badanie przedmiotowe, badania

laboratoryjne, obrazowe, testy

laboratoryjne, obrazowe, testy

diagnostyczne.

diagnostyczne.

NARZĘDZIA STOSOWANE

NARZĘDZIA STOSOWANE

W EPIDEMIOLOGII

W EPIDEMIOLOGII

(czyli sposoby poznawania

(czyli sposoby poznawania

sytuacji zdrowotnej

sytuacji zdrowotnej

jednostek i populacji)

jednostek i populacji)



Statystyczna analiza danych-

Statystyczna analiza danych-

wzory statystyczne,

wzory statystyczne,

znormalizowana nomenklatura,

znormalizowana nomenklatura,

komputerowe przetwarzanie

komputerowe przetwarzanie

danych liczbowych

danych liczbowych

„

„

Statystyka to dział nauki o zbieraniu,

Statystyka to dział nauki o zbieraniu,

gromadzeniu, przechowywaniu,

gromadzeniu, przechowywaniu,

przetwarzaniu (analizie) i ocenie

przetwarzaniu (analizie) i ocenie

danych liczbowych"

danych liczbowych"

Matematyka w

Matematyka w

epidemiologii

epidemiologii



Oddzielanie statystyki medycznej od

Oddzielanie statystyki medycznej od

epidemiologii jest w praktyce zabiegiem

epidemiologii jest w praktyce zabiegiem

sztucznym i niepotrzebnym. Oprócz

sztucznym i niepotrzebnym. Oprócz

szerokich, praktycznych zastosowań w

szerokich, praktycznych zastosowań w

epidemiologii, metody statystyczne

epidemiologii, metody statystyczne

stosowane są także w badaniach

stosowane są także w badaniach

doświadczalnych. W doświadczeniach

doświadczalnych. W doświadczeniach

medycznych stosowane metody obliczeń

medycznych stosowane metody obliczeń

zalicza

zalicza

się do „biostatystyki" lub do

się do „biostatystyki" lub do

„biomatematyki".

„biomatematyki".

Statystyka w medycynie

Statystyka w medycynie



w ramach służby zdrowia — ten

w ramach służby zdrowia — ten

dział nauki bada i wykazuje

dział nauki bada i wykazuje

prawidłowości w zależnościach i

prawidłowości w zależnościach i

nasileniach masowych zjawisk

nasileniach masowych zjawisk

zdrowotnych zachodzących w populacji.

zdrowotnych zachodzących w populacji.

Metody statystyczne są stosowane także

Metody statystyczne są stosowane także

w eksperymentach epidemiologicznych,

w eksperymentach epidemiologicznych,

wykonywanych na małych,

wykonywanych na małych,

doświadczalnych grupach.

doświadczalnych grupach.

Statystyka w

Statystyka w

epidemiologii:

epidemiologii:



Działania podstawowe, tj. dodawanie,

Działania podstawowe, tj. dodawanie,

odejmowanie, dzielenie i mnożenie oraz

odejmowanie, dzielenie i mnożenie oraz

oblicza nie odsetka i średnich, miar

oblicza nie odsetka i średnich, miar

położenia i rozproszenia.

położenia i rozproszenia.



Porządkowanie szeregów statystycznych.

Porządkowanie szeregów statystycznych.



Pomiar stanu zdrowia ludności przez

Pomiar stanu zdrowia ludności przez

obliczanie współczynników i wskaźników.

obliczanie współczynników i wskaźników.



Obliczanie istotnej

Obliczanie istotnej

statystycznie zależności

statystycznie zależności

badanych zjawisk.

badanych zjawisk.



Analiza i opis cech populacji (w kontekście

Analiza i opis cech populacji (w kontekście

potrzeb i sytuacji zdrowotnej).

potrzeb i sytuacji zdrowotnej).



Statystyczna ocena czynników ryzyka.

Statystyczna ocena czynników ryzyka.

Liczby bezwzględne-określają liczebność osób,
przedmiotów lub zjawisk.

Liczby względne, częściej nazywane wskaźnikami
lub współczynnikami. Okre ślają one stosunek
podzbioru do zbioru, czyli mniejszej liczebnie
części populacji z określoną cechą do całej
populacji.

Współczynnik jest liczbą względną mianowaną,
czyli określającą częstość zda rzeń różnoimiennych
w określonym czasie.

Wskaźnik jest liczbą względną niemianowaną,
określającą częstość względne go udziału części
zdarzeń jednoimiennych w ich całości (najczęściej
wyrażany w odsetkach).

Miary położenia

Miary położenia

1.

1.

Średnia arytmetyczna

Średnia arytmetyczna

(posługujemy

(posługujemy

się gdy zbiór obserwacji ilościowych

się gdy zbiór obserwacji ilościowych

ma w przybliżeniu rozkład normalny,

ma w przybliżeniu rozkład normalny,

pomiary są dokładne i odpowiednio

pomiary są dokładne i odpowiednio

liczne)

liczne)

2.

2.

Średnią geometryczną (

Średnią geometryczną (

stosuje się

stosuje się

wówczas, gdy w szeregu występuje

wówczas, gdy w szeregu występuje

duża skrajna wartość, której wpływ

duża skrajna wartość, której wpływ

chcemy osłabić)

chcemy osłabić)

Miary położenia

Miary położenia

3. Medianą nazywamy wartość

3. Medianą nazywamy wartość

środkowego pomiaru (obserwacji) w

środkowego pomiaru (obserwacji) w

uporządkowanym szeregu. Jeżeli mamy

uporządkowanym szeregu. Jeżeli mamy

cechę skokową i ilość obserwacji jest

cechę skokową i ilość obserwacji jest

nieparzysta, to medianą jest wartość

nieparzysta, to medianą jest wartość

środkowego pomiaru (po

środkowego pomiaru (po

uporządkowaniu danych). Jeżeli ilość

uporządkowaniu danych). Jeżeli ilość

obserwacji jest parzysta, to medianą

obserwacji jest parzysta, to medianą

jest średnia dwóch środkowych

jest średnia dwóch środkowych

pomiarów. Gdy cecha jest ciągła, to

pomiarów. Gdy cecha jest ciągła, to

medianę oblicza się według

medianę oblicza się według

specjalnego wzoru.

specjalnego wzoru.

Miary położenia

Miary położenia

4. Modalna (dominanta) wskazuje

4. Modalna (dominanta) wskazuje

wartość, która w szeregu

wartość, która w szeregu

występuje najczęściej i przeważa

występuje najczęściej i przeważa

w danej zbiorowości.

w danej zbiorowości.

Miary rozproszenia

Miary rozproszenia

(zmienności)

(zmienności)

1.

1.

Obszar zmienności (rozstęp)- zakres

Obszar zmienności (rozstęp)- zakres

wartości granicznych tj. różnica

wartości granicznych tj. różnica

wartością najwyższą i najniższą.

wartością najwyższą i najniższą.

2.

2.

Odchylenie standardowe (s)-

Odchylenie standardowe (s)-

najczęściej stosowana miara

najczęściej stosowana miara

rozproszenia, określa o ile

rozproszenia, określa o ile

wszystkie jednostki danej

wszystkie jednostki danej

zbiorowości różnią się średnio od

zbiorowości różnią się średnio od

średniej arytmetycznej badanej

średniej arytmetycznej badanej

zmiennej.

zmiennej.

Kryteria oceny stanu

Kryteria oceny stanu

zdrowia

zdrowia



Obiektywna jakość struktur i

Obiektywna jakość struktur i

funkcji organizmu

funkcji organizmu



Odczucia subiektywne

Odczucia subiektywne



Dostępność oraz skuteczność

Dostępność oraz skuteczność

działania służby zdrowia

działania służby zdrowia

Kryteria rozpoznania

Kryteria rozpoznania

choroby

choroby



Opinia osoby badanej (wywiad)

Opinia osoby badanej (wywiad)



Badanie fizykalne

Badanie fizykalne



Badania dodatkowe

Badania dodatkowe

MIERNIKI ZDROWIA

MIERNIKI ZDROWIA

POPULACJI

POPULACJI

Wyróżnia się trzy grupy mierników
zdrowia, tj. pozytywne, negatywne i
narażenia. Mogą one być
osobnicze, gdy dotyczą
poszczególnych jednostek lub
zbiorowe, gdy rozpatrywane są z
punktu widzenia populacji
generalnej.

MIERNIKI ZDROWIA

MIERNIKI ZDROWIA

POPULACJI -

POPULACJI -

POZYTWNE

POZYTWNE



Przyrost naturalny

Przyrost naturalny



Średnia długość życia jednostki, przeciętne

Średnia długość życia jednostki, przeciętne

dalsze trwanie życia

dalsze trwanie życia



Płodność kobiet

Płodność kobiet



Odsetek mężczyzn zdolnych do służby

Odsetek mężczyzn zdolnych do służby

wojskowej.

wojskowej.



Liczba osób 100-letnich w populacji

Liczba osób 100-letnich w populacji



Cechy rozwoju fizycznego i umysłowego

Cechy rozwoju fizycznego i umysłowego

(wzrost, ostrość wzroku)

(wzrost, ostrość wzroku)



Itp…

Itp…

MIERNIKI ZDROWIA

MIERNIKI ZDROWIA

POPULACJI -

POPULACJI -

NEGATYWNE

NEGATYWNE



Umieralność

Umieralność



Zapadalność

Zapadalność



Chorobowość

Chorobowość



Śmiertelność

Śmiertelność



Absencja chorobowa

Absencja chorobowa



Niepełnosprawność

Niepełnosprawność

Umieralność

Umieralność



liczba zgonów zaistniałych badanej

liczba zgonów zaistniałych badanej

populacji w danym czasie wyrażona

populacji w danym czasie wyrażona

współczynnikiem podającym liczbę

współczynnikiem podającym liczbę

zgonów na jednostkę ludności w

zgonów na jednostkę ludności w

określonym czasie. Jednostką

określonym czasie. Jednostką

ludności w stosunku, do której się

ludności w stosunku, do której się

przelicza zwykle liczbę zgonów jest

przelicza zwykle liczbę zgonów jest

1000, 10 000, 100 000 lub 1 000 000

1000, 10 000, 100 000 lub 1 000 000

(K)

(K)



Współczynnik umieralności ogólnej

Współczynnik umieralności ogólnej



Swoiste współczynniki umieralności

Swoiste współczynniki umieralności

(wg wieku, płci, przyczyny)

(wg wieku, płci, przyczyny)



Wskaźnik umieralności proporcjonalnej

Wskaźnik umieralności proporcjonalnej

-

-

procent zgonów z powodu określonej

procent zgonów z powodu określonej

przyczyny w stosunku do ogółu zgonów.

przyczyny w stosunku do ogółu zgonów.



Tablice wymieralności

Tablice wymieralności

(prawdopodobieństw zgonu obliczone

(prawdopodobieństw zgonu obliczone

dla poszczególnych lat życia lub grup

dla poszczególnych lat życia lub grup

wiekowych

wiekowych



Umieralność niemowląt

Umieralność niemowląt

Śmiertelność

Śmiertelność



- odsetek zgonów na ściśle określoną

- odsetek zgonów na ściśle określoną

chorobę spośród ogólnej liczby

chorobę spośród ogólnej liczby

chorych na tę chorobę.

chorych na tę chorobę.



-jest miarą ciężkości choroby.

-jest miarą ciężkości choroby.

Zachorowalność

Zachorowalność



liczba nowych zachorowań

liczba nowych zachorowań

(przypadków lub chorób), które

(przypadków lub chorób), które

wystąpiły w danym okresie w

wystąpiły w danym okresie w

stosunku do średniej liczby ludności

stosunku do średniej liczby ludności

narażonej na ryzyko zachorowania

narażonej na ryzyko zachorowania



dotyczy jedynie nowych zachorowań

dotyczy jedynie nowych zachorowań



jest miernikiem dynamicznym

jest miernikiem dynamicznym

Chorobowość

Chorobowość



-całkowita liczba osób (lub

-całkowita liczba osób (lub

przypadków choroby), które

przypadków choroby), które

chorowały w danym okresie w

chorowały w danym okresie w

stosunku do średniej liczby ludność

stosunku do średniej liczby ludność

narażonej na ryzyko;

narażonej na ryzyko;



zależy od zapadalności i czasu

zależy od zapadalności i czasu

trwania choroby

trwania choroby

Chorobowość =

Chorobowość =

Zachorowalność * Czas trwania

Zachorowalność * Czas trwania

choroby

choroby

Absencja chorobowa

Absencja chorobowa



zachorowalność połączona z czasową niezdolnością

zachorowalność połączona z czasową niezdolnością

do pracy zawodowej usprawiedliwiona na

do pracy zawodowej usprawiedliwiona na

podstawie orzeczenia lekarskiego

podstawie orzeczenia lekarskiego



Wskaźnik absencji chorobowej

Wskaźnik absencji chorobowej



Wskaźnik przypadków absencji

Wskaźnik przypadków absencji



Przeciętny czas trwania przypadków absencji

Przeciętny czas trwania przypadków absencji



Odsetek osób chorujących – procent udziału osób

Odsetek osób chorujących – procent udziału osób

nieobecnych w pracy ogółem oraz z powodu

nieobecnych w pracy ogółem oraz z powodu

poszczególnych przyczyn w stosunku do ogółu

poszczególnych przyczyn w stosunku do ogółu

zatrudnionych w roku

zatrudnionych w roku



Średnia liczba przypadków absencji na jednego

Średnia liczba przypadków absencji na jednego

chorującego w danym okresie

chorującego w danym okresie



Średnia liczba dni absencji przypadająca na

Średnia liczba dni absencji przypadająca na

jednego chorującego w danym okresie

jednego chorującego w danym okresie

Mierniki narażenia zdrowia

Mierniki narażenia zdrowia

(ryzyka)

(ryzyka)



Są to zjawiska pośrednie między

Są to zjawiska pośrednie między

negatywnymi a pozytywnymi miernikami

negatywnymi a pozytywnymi miernikami

zdrowia. Można je podzielić na

zdrowia. Można je podzielić na

osobnicze (jednostkowe) i populacyjne

osobnicze (jednostkowe) i populacyjne

(zbiorowe).

(zbiorowe).



Osobnicze mierniki ryzyka zachorowania

Osobnicze mierniki ryzyka zachorowania

lub zgonu obejmują cechy genetyczne,

lub zgonu obejmują cechy genetyczne,

psychiczne (nawyki, tryb życia i styl

psychiczne (nawyki, tryb życia i styl

życia) i oddziaływanie środowiska życia.

życia) i oddziaływanie środowiska życia.

Mierniki narażenia zdrowia

Mierniki narażenia zdrowia

(ryzyka)

(ryzyka)



Zbiorowe mierniki ryzyka to

Zbiorowe mierniki ryzyka to

zjawiska działające niekorzystnie na

zjawiska działające niekorzystnie na

całą populację lub wybraną grupę

całą populację lub wybraną grupę

populacji, w taki sposób, że ich

populacji, w taki sposób, że ich

obecność zwiększa

obecność zwiększa

prawdopodobieństwo wystąpienia

prawdopodobieństwo wystąpienia

określonej choroby lub zespołu

określonej choroby lub zespołu

chorób, np. alergicznych, przewodu

chorób, np. alergicznych, przewodu

pokarmowego, układu oddechowego.

pokarmowego, układu oddechowego.

Mierniki narażenia zdrowia

Mierniki narażenia zdrowia

(ryzyka)

(ryzyka)



Do niekorzystych czynników

Do niekorzystych czynników

populacyjnych zaliczyć można :

populacyjnych zaliczyć można :



zanieczyszczenie wody, powietrza,

zanieczyszczenie wody, powietrza,

gleby, produktów żywnościowych,

gleby, produktów żywnościowych,

np. pestycydami, dymami

np. pestycydami, dymami

fabrycznymi;

fabrycznymi;



kontakty z nowosyntezowanymi

kontakty z nowosyntezowanymi

związkami chemicznymi;

związkami chemicznymi;

Mierniki narażenia zdrowia

Mierniki narażenia zdrowia

(ryzyka)

(ryzyka)



nawyki odżywcze (nadmiar

nawyki odżywcze (nadmiar

węglowodanów

węglowodanów



warunki mieszkaniowe,

warunki mieszkaniowe,



klimat;

klimat;



masowe nadużywanie alkoholu,

masowe nadużywanie alkoholu,



coraz częstsze nadużywanie leków.

coraz częstsze nadużywanie leków.

Mierniki narażenia zdrowia

Mierniki narażenia zdrowia

(ryzyka)

(ryzyka)



Miarą wielkości ryzyka

Miarą wielkości ryzyka

zachorowania (lub zgonu) jest

zachorowania (lub zgonu) jest

ryzyko

ryzyko

względne (RW)

względne (RW)



W badaniach prospektywnych

W badaniach prospektywnych

ryzyko względne ocenia się przez

ryzyko względne ocenia się przez

porównanie zapadalności w grupie

porównanie zapadalności w grupie

narażonej i nienarażonej na działanie

narażonej i nienarażonej na działanie

badanego czynnika

badanego czynnika

I. Metody i działania

I. Metody i działania

obserwacyjno-opisowe

obserwacyjno-opisowe

(bierne)

(bierne)



Metody te dotyczą populacji i

Metody te dotyczą populacji i

nazywane są także badaniami

nazywane są także badaniami

ekologicznymi lub statystycznymi.

ekologicznymi lub statystycznymi.



Badający śledzą naturalny rozwój

Badający śledzą naturalny rozwój

zjawisk biologicznych (chorób,

zjawisk biologicznych (chorób,

zgonów) i dokonując obliczeń nie

zgonów) i dokonując obliczeń nie

interweniują aktywnie w ich przebieg.

interweniują aktywnie w ich przebieg.

Badanie ograniczone do opisu

Badanie ograniczone do opisu

zjawiska zdrowotnego (choroby).

zjawiska zdrowotnego (choroby).

I. Metody i działania

I. Metody i działania

obserwacyjno-opisowe

obserwacyjno-opisowe

(bierne)

(bierne)



Analiza związku między stanem

Analiza związku między stanem

zdrowia i innymi zmiennymi oraz

zdrowia i innymi zmiennymi oraz

wykazywanie istotnej statystycznie

wykazywanie istotnej statystycznie

zależności między spostrzeganymi

zależności między spostrzeganymi

zjawiskami nazywane jest badaniem

zjawiskami nazywane jest badaniem

analitycznym.

analitycznym.



Szeroko dostępne dane statystyczno-

Szeroko dostępne dane statystyczno-

epidemiologiczne oraz administracyjne

epidemiologiczne oraz administracyjne

i roczniki statystyczne mają charakter

i roczniki statystyczne mają charakter

analityczny. Takie dane są najczęściej

analityczny. Takie dane są najczęściej

używane w służbie zdrowia.

używane w służbie zdrowia.

I. Metody i działania

I. Metody i działania

obserwacyjno-opisowe

obserwacyjno-opisowe

(bierne)

(bierne)



Ta część pomiarów ma zasadnicze

Ta część pomiarów ma zasadnicze

znaczenie w śledzeniu i ocenie aktualnej

znaczenie w śledzeniu i ocenie aktualnej

sytuacji zdrowotnej i jest wykonywana na

sytuacji zdrowotnej i jest wykonywana na

bieżąco przez odpowiednie ogniwa

bieżąco przez odpowiednie ogniwa

administracji jak Urząd Stanu Cywilnego,

administracji jak Urząd Stanu Cywilnego,

Wojewwódzki Ośrodek Statystyki

Wojewwódzki Ośrodek Statystyki

Medycznej, Stacje Sanitarno-

Medycznej, Stacje Sanitarno-

Epidemiologiczne, natomiast zbiorczo —

Epidemiologiczne, natomiast zbiorczo —

przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki

przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki

Społecznej, Państwowy Zakład Higieny

Społecznej, Państwowy Zakład Higieny

oraz inne urzędy.

oraz inne urzędy.

I. Metody i działania

I. Metody i działania

obserwacyjno-opisowe

obserwacyjno-opisowe

(bierne)

(bierne)



Na bieżąco wykonywane są: spisy

Na bieżąco wykonywane są: spisy

powszechne ludności (co 10 lat),

powszechne ludności (co 10 lat),

demograficzny opis początku

demograficzny opis początku

populacji (urodzenia dzieci —

populacji (urodzenia dzieci —

metryki urodzeń), zawieranych

metryki urodzeń), zawieranych

związków małżeńskich (metryki

związków małżeńskich (metryki

ślubów), Także do tej grupy

ślubów), Także do tej grupy

można zaliczyć:

można zaliczyć:

I. Metody i działania

I. Metody i działania

obserwacyjno-opisowe

obserwacyjno-opisowe

(bierne)

(bierne)



opisy końca populacji, tj.

opisy końca populacji, tj.

umieralności ogólnej (karty zgonów).

umieralności ogólnej (karty zgonów).

Rejestrowana jest również

Rejestrowana jest również

zapadalność, chorobowość i

zapadalność, chorobowość i

hospitalizacja (karta statystyczna

hospitalizacja (karta statystyczna

chorego), absencja chorobowa

chorego), absencja chorobowa

(zwolnienie. lekarskie),

(zwolnienie. lekarskie),

niepełnosprawność, inwalidztwo,

niepełnosprawność, inwalidztwo,

liczba emerytów, itd.

liczba emerytów, itd.

I. Metody i działania

I. Metody i działania

obserwacyjno-opisowe

obserwacyjno-opisowe

(bierne)

(bierne)



zgłoszenia chorób zakaźnych,

zgłoszenia chorób zakaźnych,

karty wyjazdów karetek

karty wyjazdów karetek

pogotowia ratunkowego, opisy

pogotowia ratunkowego, opisy

ognisk epidemii oraz zgłoszenia

ognisk epidemii oraz zgłoszenia

nosicielstwa.

nosicielstwa.

II. Metody i działania

II. Metody i działania

badawcze — czynne

badawcze — czynne

(badania bezpośrednie)

(badania bezpośrednie)



Ta część pomiarów wykonywana jest

Ta część pomiarów wykonywana jest

przez organizacje (instytuty

przez organizacje (instytuty

naukowe, idy naukowe) lub grupy

naukowe, idy naukowe) lub grupy

badawcze specjalnie tworzone przez

badawcze specjalnie tworzone przez

np. Ministerstwo Zdrowia i Opieki

np. Ministerstwo Zdrowia i Opieki

Społecznej.

Społecznej.



Pomiary mają charakter

Pomiary mają charakter

obserwacyjny i doświadczalny.

obserwacyjny i doświadczalny.

II. Metody i działania

II. Metody i działania

badawcze — czynne

badawcze — czynne

(badania bezpośrednie)

(badania bezpośrednie)



Są planowane i ustalane w sposób

Są planowane i ustalane w sposób

aktywny, celowy i wykonywane są w

aktywny, celowy i wykonywane są w

określonych przedziałach czasowych

określonych przedziałach czasowych

(rok, kilka lat, długofalowe) i

(rok, kilka lat, długofalowe) i

przedziałach przestrzennych

przedziałach przestrzennych

(badania pracowników zakładu,

(badania pracowników zakładu,

badania ludności gminy, badania

badania ludności gminy, badania

dobranych celowo grup

dobranych celowo grup

doświadczalnych).

doświadczalnych).

II. Metody i działania

II. Metody i działania

badawcze — czynne

badawcze — czynne

(badania bezpośrednie)

(badania bezpośrednie)



Jeśli interesuje nas stan zdrowia osób w

Jeśli interesuje nas stan zdrowia osób w

określonym przedziale wiekowy (np. zdrowie

określonym przedziale wiekowy (np. zdrowie

osób pięćdziesięcioletnich) lub zdrowie

osób pięćdziesięcioletnich) lub zdrowie

określonej grupy zawodowej albo społecznej

określonej grupy zawodowej albo społecznej

(np. zdrowie studentów wydziału lekarskiego,

(np. zdrowie studentów wydziału lekarskiego,

zdrowie rolników), to na podstawie

zdrowie rolników), to na podstawie

dostępnych dokumentów obserwacyjno-

dostępnych dokumentów obserwacyjno-

opisowych nie można przeprowadzić takiej

opisowych nie można przeprowadzić takiej

oceny. Organizuje się więc specjalne badania,

oceny. Organizuje się więc specjalne badania,

tzw. badania bezpośrednie, prowadzone

tzw. badania bezpośrednie, prowadzone

przez powołane do tego grupy (zespoły).

przez powołane do tego grupy (zespoły).