Nerw twarzowy

Nerw twarzowy ( VII)



Jest przede wszystkim nerwem

ruchowym- dla wszystkich

mm.mimicznych twarzy, m.szerokiego

szyi, m.rylcowo- gnykowego, tylnego

brzuśca m. dwubrzuścowego oraz m.

strzemiączkowego



Włókna wydzielnicze- przywspółczulne

drogą n.skalistego wiekszego dla

gruczołów łzowych, gruczołów

bł.śluzowej tylnej części jamy nosowej i

podniebienia miękkiego oraz drogą

struny bębenkowej dla ślinianki

podżuchwowej i podjęzykowej oraz

gruczołów błony śluzowej jamy ustnej i

języka



Wiedzie również włókna czuciowe w

n.skalistym wiekszym dla bł.śluzowej

tylnej części j.nosowej i podniebienia

oraz w strunie bębenkowej włokna

czuciowe- smakowe dla 2/3 przednich

języka



Część czuciowo- wydzielnicza nosi

nazwę nerwu pośredniego (VIIa)

Jądra nerwu twarzowego



j.ruchowe w moście

(tzw.j.początkowe)



j.przywspółczulne , tzw.j.ślinowe

górne w

śródmózgowiu



j.czuciowe – j. pasma samotnego w

opuszce

Przebieg

Można wyróżnić następujące odcinki:



odc.nadjądrowy ( droga korowo-

jądrowa)



okolica jądra n.twarzowego w moście



kąt mostowo- móżdżkowy ( razem z

n.VIII)



częśc przewodowa- wewnątrz

przewodu

słuchowego

wewnętrznego



części błędnikowa, bębenkowa i

sutkowa- biegną w kanale kostnym

zwanym kanałem nerwu twarzowego

(kanał Fallopiusza) o dł. ok.33mm

Przebieg:



W odcinku bębenkowym

( poziomym) nerw biegnie

poziomo na przyśrodkowej

ścianie jamy bębenkowej nad

okienkiem owalnym



Nad przyśrodkową ścianą

jamy bębenkowej nerw tworzy

czuciowy zwój kolanka, od

którego odchodzi n. skalisty

większy, który stanowi

przywspółczulny korzeń zwoju

skrzydłowo- podniebiennego



Następnie n. VII wchodzi do

wyrostka sutkowatego

( odcinek sutkowy- pionowy).



Na tym odcinku oddaje n.

strzemiączkowy i strunę

bębenkową

Przebieg



Struna bębenkowa z kolei zawraca i

wchodzi od tyłu do jamy bębenkowej i

biegnie między odnogą długa

kowadełka a rękojeścią młoteczka



Opuszcza jamę bębenkową przez

szczelinę Glasera, dołącza do

n.językowego (V3) i razem z nim

dochodzi do zwoju podżuchwowego

jako włókna wydzielnicze dla ślinianek

podżuchwowej, podjęzykowej i

gruczołów językowych

Przebieg



Po oddaniu n.skalistego większego, n.

strzemiączkowego i struny bębenkowej

n.twarzowy wychodzi z czaszki przez

otwór rylcowo- sutkowy i przechodzi

przez śliniankę przyuszną ( nie

zaopatrując jej!) , gdzie dzieli się na

wiele gałezi ruchowych dla mm.

mimicznych twarzy

Objawy niedowładu/

porażenia:



ośrodkowy(nadjądrowy)-

kontralateralne osłabienie

dolnej połowy twarzy, ognisko

uszkodzenia w przeciwnej

półkuli, brak niedowładu w

górnych gałazkach, gdyż

neurony składające się na nie

pochodzą z obu półkul;



Jądrowy (obwodowy)-

ipsilateralny niedowład

wszystkich pięter twarzy,

ognisko uszkodzenia po tej

samej stronie, zaniki

mięśniowe

W w/w typach brak objawów

zaburzenia smaku,

wydzielania łez,śliny

Obwodowe porażenie n.

twarzowego

Tak jak w typie jądrowym porażone są

mm. wszystkich 3 pięter twarzy, ale

mogą być również upośledzone

funkcje wydzielnicze w zależności od

poziomu uszkodzenia



Uszkodzenie w okolicy zwoju

kolanka- zmniejszenie wydzielania łez

(n. skalisty większy),obniżenie czucia

smaku na 2/3 przednich języka i

zmniejszenie wydzielania śliny(chorda

tympani),zniesienie odruchu

strzemiennego (n.stapedius)

c.d.



Odcinek bębenkowo- sutkowy:

obniżenie czucia smaku, zniesienie

odruchu strzemiączkowego,

zmniejszone wydzielanie śliny, ale

prawidłowe wydzielanie łez( gdyż

pomiędzy zwojem kolanka a chorda

tympani)



Odcinek zewnątrzczaszkowy-

łzawienie, ślinienie, smak oraz odruch

strzemiączkowy zachowane

Obwodowe porażenie

Objawy c.d.



Objaw Bella – w porażeniu

jądrowym i obwodowym- przy

próbie zamykania oka gałka oczna

wykonuje odruchowy obrót ku górze, a

w wyniku niedomykania się powiek

pozostaje widoczny rąbek białkówki



Hyperacusis- nieprzyjemne, zbyt

głośne odczuwanie dzwięków w uchu

związane z brakiem czynności

m.strzemiączkowego- świadczy o

uszkodzeniu pnia powyżej

odejścia n.strzemiączkowego

Diagnostyka



Ocena wydzielania łez- test

Schrimera



Badanie odruchu strzemiączkowego



Test wydzielania śliny ze ślinianek

podżuchwowych wg Magielskiego i

Blatta



Elektrogustometria



Badania obrazowe głowy



Badanie narządu słuchu i równowagi



Badania elektrofizjologiczne

Przyczyny

porażenia/niedowładu:



Uszkodzenie nadjądrowe – uszkodzenie

kory ruchowej lub torebki wewn. po stronie

przeciwnej do niedowładu n.VII



Uszkodzenie pozapiramidowe – guz lub

udar okolicy jąder podkorowych



Śródmózgowie – porażenie

rzekomoopuszkowe, mnogie ogniska

niedokrwienia



Uszkodzenie jądrowe – uszkodzenie

mostu przez guz, SM, encephalitis;

u noworodków - wrodzone porażenie n.VII,

niepożądane działanie leków

przyjmowanych w czasie ciąży

Przyczyny c.d. :

Uszkodzenie podjądrowe –

śródczaszkowe:



Kąt mostowo-móżdżkowy: nerwiako-

włókniak, osłoniak n.VIII, oponiak, nerwiak

n.VII,

perlak wrodzony piramidy k.skroniowej



Podstawa czaszki: kłębczak,

nowotworowe ZOMR, ostra białaczka,

zespół G-B, mononukleoza, błonica,

gruźlica, sarkoidoza, kiła, rak nosogardła

Przyczyny c.d. :

Kość skroniowa:



Przewód słuchowy wewn.- złamanie

poprzeczne

k.skroniowej



Zwój kolanka – nerwiak, oponiak, perlak,

kostniejący krwiak, nieprawidłowe

połączenia tętniczo-żylne, herpes zoster

oticus (zesp.Ramseya-Hunta),

zap.wirusowe, odczyn immunologiczny,

złamanie

podłużne

k.skroniowej



Odcinek bębenkowo-sutkowy – herpes

zoster oticus, porażenie idiopatyczne

Bella, AOM bakteryjne lub wirusowe, COM

zwykle z perlakiem lub ziarniną, kłębczak,

rak ucha, zespół Malkersona-Rosenthala



zespół Malkersona-Rosenthala:



nawracające porażenie n.VII



obrzęk wargi górnej



bruzdowaty język



czasem obustronne porażenie



występowanie rodzinne

Przyczyny c.d. :

ZEWNĄTRZCZASZKOWE:



Rany twarzy



Zabiegi na przyusznicy



Guzy złośliwe przyusznicy, migdałka,

nosogardła



Sarkoidoza (zesp.Heerfordta) ,

chłoniak

LECZENIE:

Zależy od etiologii i stopnia uszkodzenia

Chirurgiczne:



Paracenteza w AOM powikłanym porażeniem

n.VII



Antromasteidectomia w AOM i wyrostka

sutkowatego



Operacja ucha środk. z odsłonięciem i

oczyszczenie pnia nerwu w COM



Odbarczenie n.VII w porażeniu

idiopatycznym, pourazowym



Zespolenie nerwu koniec do końca



Przeszczep nerwu



Połączenie n.VII z n.XII



Radykalne usunięcie nowotworu

Leczenie idiopatycznego

porażenia n.VII (Bella)



Prednison 60 mg przez 4 dni, potem

zmniejszanie dawki o 5 mg dziennie do

5 mg w 15. dniu i dalej leczymy dawką 5

mg przez 10 dni (razem 25 dni terapii)



Wstrzyknięcie steroidów, blokada zwoju

gwiaździstego i dożylne podawanie

niskocząsteczkowego dekstranu



W postępującym odnerwieniu

natychmiast wykonujemy chirurgicze

odbarczenie

LECZENIE zachowawcze:



Ochrona oka przed wysychaniem (sztuczne

łzy, na noc maść i bierna dociąganie

powieki)



Krótkotrwale leki p/bólowe jeśli potrzeba



Leczenie fizykalne i ćwiczenia ruchowe

mięśni twarzy



Leki poprawiające metabolizm tk.nerwowej

(wit.B complex, kokarboksylaza i inne)



Leki poprawiające mikrokrążenie

(pentoksyfilina, nicergolina, kwas

nikotynowy i pochodne)



Leki uspokajające gdy wystąpi nerwica

sytuacyjna związana z zaburzeniem

czynności i wyglądu

Dziękujemy za uwagę..