CHOROBY PPRZENOSZONE
DROGĄ PŁCIOWĄ
Klinika Dermatologii Ogólnej,
Estetycznej
i Dermatochirurgii UM w Łodzi
CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ
PŁCIOWĄ
*
kiła
*
rzeżączka
*
AIDS
*
WZW typ B
*
grzybice
*
opryszczka narządów
płciowych
*
zakażenia HPV
*
świerzb
*
wszawica
*
NGU
- Chlamydia
trachomatis
- Ureaplasma
urealyticum
- Gardnerella
vaginalis
- Trichomonas
vaginalis
*
ziarnica weneryczna
pachwin (Chlamydia
trachomatis typ L1)
KIŁA - etiopatogeneza
*
czynnik etiologiczny - krętek blady (Treponema
palidum)
*
zakażenie najczęściej drogą kontaktów płciowych
(rzadziej drogą wertykalną matka - płód i
krwiopochodną - transfuzje krwi)
*
krętek wnika przez uszkodzoną błonę śluzową
(nie wyklucza się zakażenie przez błonę
nieuszkodzoną)
*
wzrost zachorowań na kiłę w ostatnich latach
- odejście od obowiązkowych badań WR
- promiskuityzm
KIŁA - postacie kliniczne
KIŁA WCZESNA (Lues recens)
- 2 pierwsze lata od
zakażenia
*
kiła pierwszego okresu (lues primaria) - do 9
tygodnia
*
kiła drugiego okresu wczesna (lues secundaria
recens) - 9-16 tydz.
*
kiła drugiego okresu nawrotowa (lues secundaria
recidivans) - od 16 tygodnia
*
kiła utajona wczesna (lues lates recens) - do 2 lat
KIŁA - postacie kliniczne
KIŁA PÓŹNA (Lues tarda)
*
kiła późna utajona - powyżej 2 lat
*
kiła późna objawowa - powyżej 5 lat
*
kiła późna skóry, błon śluzowych i kości
*
kiła sercowo-naczyniowa - powyżej 10-15 lat
*
kiła układu nerwowego
*
kiła innych narządów
KIŁA PIERWSZEGO OKRESU
*
trwa do 9 tygodnia od zakażenia
*
pozytiwizacja odczynów serologicznych
*
objawy kliniczne:
- objaw pierwotny
- powiększenie węzłów chłonnych
KIŁA PIERWSZEGO OKRESU
OBJAW PIERWOTNY
*
w miejscu wniknięcia krętka po 3-4 tyg. inkubacji
Lokalizacja
typowa:
- wewn. blaszka
napletka -
rowek zażołędny
-
żółędź
-
wargi sromowe
- ściany
pochwy -
szyjka macicy
narząd
y
płciow
e
Lokalizacja nietypowa:
- jama ustna (kontakty
oralne) - okolica
odbytu (kontakty analne)
- palce rąk
- każda inna
okolica
*
początkowo twardy
naciek
owrzodzeni
e
(ulcus
primarium)
OBJAW PIERWOTNY
KIŁA PIERWSZEGO OKRESU
*
z reguły pojedynczy, rzadko mnogi
*
niebolesny
*
płaskie i płytkie owrzodzenie owalnego kształtu
*
średnica kilka-kilkanaście milimetrów
*
równe brzegi
*
równe, lekko zagłębione dno
*
bogata w krętki surowicza wydzielina w dnie
*
goi się bez pozostawienia śladu po około 2-4
tygodniach
OBJAW PIERWOTNY
OBJAW PIERWOTNY
KIŁA PIERWSZEGO OKRESU
OBJAW PIERWOTNY NIETYPOWY
*
mnogi
*
karłowaty
*
olbrzymi
*
kiłowe zapalenie żołędzi lub sromu i pochwy
*
żrący
*
zgorzelinowy
*
opryszczkopodobny
KIŁA PIERWSZEGO OKRESU
POWIĘKSZENIE WĘZŁÓW CHŁONNYCH
*
twarde, niebolesne
*
przesuwalne wobec podłoża
*
nie tworzą pakietów
*
skóra nad nimi niezmieniona
*
nie wykazują tendencji do rozpadu
*
głównie pachwinowe - dostępne w badaniu
(lokalizacja obj. pierwotnego na szyjce macicy i w
okolicy odbytu - węzły niebadalne)
*
utrzymuje się kilka tygodni
KIŁA PIERWSZEGO OKRESU
POWIKŁANIA OBJAWU PIERWOTNEGO
*
stulejka
*
załupek
*
zatory krętkowe w
węzłach chłonnych
obrzęk
stwardniały w
obrębie
zewnętrznych
narządów
płciowych
najczęśc
iej
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
KIŁA DRUGIEGO OKRESU WCZESNA
*
9-16 tydzień
*
osutki skórne plamiste, rzadko grudkowe
*
plamki podobnej wielkości i jednakowego kształtu
- osutka
drobnoplamista
- osutka
wielkoplamista
- owalne
- okrągłe
*
wykwity są rozsiane równomiernie i symetrycznie
*
czasami osutki są bardzo dyskretne
*
bez dolegliwości subiektywnych, ustępują
samoistnie
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
WCZESNA
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
KIŁA DRUGIEGO OKRESU NAWROTOWA
*
zmiany skórne różnorodne - jednocześnie plamki,
grudki, krosty
*
tendencja do szerzenia się obwodowego, zlewania
się
*
złuszczanie na powierzchni
*
przebarwienia po ustąpieniu
*
lokalizacja - każda (częściej okolice narządów
płciowych, skóra owłosiona głowy, twarz, dłonie i
stopy)
*
w okolicy narządów płciowych i odbytu - kłykciny
kiłowe płaskie
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
NAWROTOWA
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
NAWROTOWA
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
KIŁA DRUGIEGO OKRESU NAWROTOWA
*
współistnienie zmian na błonach śluzowych
- angina kiłowa
- kiłowe zapalenie gardła
- kiłowe zapalenie krtani
*
łysienie kiłowe - po 6 miesiącach
- postać
ogniskowa
- postać
rozlana
skóra owłosiona głowy, brwi, broda;
utrzymuje się około roku; samoistny
odrost
*
bielactwo kiłowe (drobne, plamiste odbarwienia o
siateczkowatym układzie głównie na szyi i karku)
KIŁA DRUGIEGO OKRESU
NAWROTOWA
Łysienie kiłowe
DIAGNOSTYKA KIŁY
Krętek blady posiada charakterystyczne antygeny:
• lipidowy
• białkowy
• wielocukrowy,
które stanowią podstawę diagnostyki serologicznej
Odczyny serologiczne dzielimy na :
* Klasyczne
* Krętkowe
DIAGNOSTYKA KIŁY
Odczyny klasyczne:
•Odczyn wiązania dopełniacza
•Odczyn skłaczania (VDRL i USR)
Odczyny krętkowe:
•Metoda immunofluorescencji krętków (FTA, FTA-
ABS)
•Metoda Nelsona (TPI)
•Metoda biernej hemaglutynacji krętków (TPHA)
POZYTYWIZACJA I NEGATYWIZACJA ODCZYNÓW KIŁOWYCH
POZYTYWIZACJA:
*
3-4 tydzień po zakażeniu dotatnie stają sie
odczyny FTA i FTA-ABS
*
w 4-6 tygoidniu pozytywizują się odczyny
kardiolipinowe
*
razem z nimi lub nieco później odczyn TPHA
*
najpóźniej dodatni staje się odczyn TPI – pod
koniec kiły pierwszego okresu
NEGATYWIZACJA:
*
najszybciej ujemne stają się odczyny
kardiolipiniwe
*
wolniej FTA
*
odczyn TPHA negatwywizuje się rzadko
POZYTYWIZACJA I NEGATYWIZACJA ODCZYNÓW KIŁOWYCH
Surowiczo oporność – utrzymywanie się bez
tendencji do zmian dodatnich odczynów klasycznych
i FTA przez 6-9 miesięcy od zakończenia leczenia.
Nawrót serologiczny – ponowna pozytywizacja
odczynów lub wyraźny wzrost ich mian występujący
u chorych leczonych z powodu kiły wczesnej,
związany z powtórnym zakażeniem i wymagający
odpowiedniej terapii.
LECZENIE KIŁY
LECZENIE KIŁY NABYTEJ WCZESNEJ
*
penicylina prokainowa 1 200 000j. i.m.
- 20 dni w kile pierwszego okresu
- 30 dni w kile drugiego
okresu i utajonej wczesnej
*
przy uczuleniu na penicylinę:
- tetracyklina 4 x 500mg p.o. przez 14 dni
- doksycyklina 2 x 100mg p.o. przez 14 dni
- erytromycyna 4 x 500mg p.o. przez 14 dni
LECZENIE KIŁY
LECZENIE KIŁY NABYTEJ PÓŹNEJ
*
penicylina prokainowa 1 200 000j. i.m. przez 30
dni
*
kiła OUN - pc krystaliczna 4 x 600 000j. i.v. przez
10-15 dni
- następnie
pc prokainowa 1 200 000j. i.m.
przez 15-20 dni
*
przy uczuleniu na penicylinę:
- tetracyklina 4 x 500mg przez 30 dni
- doxycyklina 2 x 100
mg przez 30 dni
-
ceftriakson 1,0 g i.v. przez 10 dni
skuteczność w
kile OUN nie w
pełni
udokumentow
ana
LECZENIE KIŁY
LECZENIE PROFILAKTYCZNE
*
obejmuje osoby, które miały kontakt seksualny z
chorymi na kiłę wczesną bez objawów klinicznych
*
rozpoczyna się tuż po pobraniu badań
serologicznych
*
pc prokainowa 1 200 000 j. i.m. przez 10 dni
RZEŻĄCZKA
*
etiologia – dwoinka rzeżączki (Neisseria
gonorrhoreae)
*
zakażenie drogą kontaktu płciowego
*
pierwsze objawy po 3-7 dniach, u kobiet czasami
przebieg bezobjawowy
*
obraz kliniczny zależy od czasu trwania infekcji
RZEŻĄCZKA
Ostre rzeżączkowe zapalenie cewki przedniej
• po 2-5 dniach od zakażenia
• ropny wyciek z cewki moczowej
• ból i pieczenie podczas mikcji
RZEŻĄCZKA
Ostre rzeżączkowe zapalenie cewki tylnej
• po 10-14 dniach od zakażenia
• Częste parcie na mocz
• Ból podczas mikcji
• Haematuria terminalis
• Ogólne złe samopoczucie
• Podwyższona temperatura ciała
RZEŻĄCZKA
Powikłania rzeżączki u mężczyzn:
• zapalenie żołędzi i wewnętrznej blaszki napletka
• załupek
• rzeżączkowe zapalenie gruczołu krokowego
• rzeżączkowe zapalenie pęcherzyków nasiennych i
przewodów wyprowadzających
• rzeżączkowe zapalenie najądrza
• niepłodność
RZEŻĄCZKA
Powikłania rzeżączki u kobiet:
• zapalenie cewki moczowej
• zapalenie szyjki macicy
• zapalenie tronu macicy i przydatków
• zapalenie gruczołów Bartolina
RZEŻĄCZKA
RZEŻĄCZKA
RZEŻĄCZKA
Diagnostyka rzeżączki:
• wymaz z cewki moczowej (u kobiet także z szyjki
macicy)
• posiew
• próby fermentacyjne (gonokoki rozkładają
dekstrozę)
• próba peroksydazowa
RZEŻĄCZKA
Rzeżączka bezobjawowa – nie ma objawów
klinicznych, jedynie badanie bakteriologiczne
wykazuje obecność gonokoków
Rzeżączka utajona – brak objawów
klinicznych, badania bakteriologiczne
ujemne. Zakażenie partnera płciowego
potwierdza obecność gonokoków
RZEŻĄCZKA
*
leczenie rzeżączki:
- pc prokainowa 4 800 000 j. i.m. jednorazowo
+ 1 g Probenecidu doustnie
przed iniekcją
- cefiksym 400mg p.o.
- ceftriakson 125 lub 250 mg i.m.
- ofloksacyna 400 mg p.o.
*
badanie kontrolne:
- u mężczyzn po 3-5 oraz po 6-9 dniach
- u kobiet po 7 i po 14 dniach
CHLAMYDIOZA
*
czynnik etiologiczny - Chlamydia trachomatis
*
zakażenie drogą kontaktu płciowego
*
okres inkubacji: 3-7 tygodni
*
obraz kliniczny zbliżony do rzeżączki, ponadto
bolesność podczas stosunku; częste, pieniste
upławy u kobiet
*
powikłania: -
zespół Reitera
-zapalenie cewki
moczowej
- zapalenie stawów
- odczynowe zapalenie spojówek
równoczesne zakażenie N. gonorrhoeae i Ch.
trachomatis
wcześniejsze objawy rzeżączki
leczenie rzeżączki
okres pozornego wyzdrowienia
porzeżączkowe zapalenie cewki moczowej
ZAKAŻENIA FLORĄ MIESZANĄ
RZĘSISTKOWICA
*
czynnik etiologiczny – rzęsistek pochwowy
(Trichomonas vaginalis)
*
zakażenie u kobiet: drogą kontaktu płciowego,
używanie tej samej bielizny, ręczników, irygatorów,
korzystanie z tych samych urządzeń sanitarnych
*
zakażenie u mężczyzn: kontakt płciowy
*
częstsze u kobiet
*
objawy kliniczne:
- u mężczyzn podobne do objawów rzeżączki
- u kobiet: zapalenie pochwy ze znacznym
zaczerwienieniem i rozpulchnieniem jej ścian, obfite,
pieniste upławy
LECZENIE NGU
*
zakażenie Ch. trachomatis i U. urealyticum
- tetracyklina 4 x 500 mg p.o. przez 8 dni
- doksycyklina 2 x 100 mg p.o. przez
7-10 dni - erytromycyna 4
x 400-500 mg p.o. przez 8-10 dni
- azytromycyna 1000 mg jednorazowo p.o.
*
gardnerelloza
- klindamycyna - 2% krem dopochwowy przez 7 dni
- metronidazol 2 x 250 mg p.o. przez
10 dni - jeżeli są objawy
u partnera - mertonidazol w takim samym schemacie
*
rzęsistkowica
- metronidazol 2 x 250 mg p.o. przez 10 dni
- kobiety dodatkowo tabletki
dopochwowe 500 mg przez 10 dni -
tynidazol 2,0 g jednorazowo p.o.