CHOROBY
CHOROBY
PRZENOSZONE
PRZENOSZONE
DROGĄ PŁCIOWĄ
DROGĄ PŁCIOWĄ
Czym są choroby
Czym są choroby
przenoszone drogą
przenoszone drogą
płciową?
płciową?
I
I
nfekcjami zazwyczaj przenoszonymi na
nfekcjami zazwyczaj przenoszonymi na
drodze kontaktów seksualnych. Do zakażenia
drodze kontaktów seksualnych. Do zakażenia
chorobami przenoszonymi drogą płciową,
chorobami przenoszonymi drogą płciową,
dawniej określanymi jako weneryczne,
dawniej określanymi jako weneryczne,
dochodzi na drodze kontaktów seksualnych
dochodzi na drodze kontaktów seksualnych
pomiędzy osobą zakażoną i zdrową, gdy
pomiędzy osobą zakażoną i zdrową, gdy
płyny ustrojowe (krew, sperma, wydzielina
płyny ustrojowe (krew, sperma, wydzielina
pochwowa) bądź wydzielina ze zmian
pochwowa) bądź wydzielina ze zmian
chorobowych osoby chorej mają kontakt z
chorobowych osoby chorej mają kontakt z
błoną śluzową (w ustach, pochwie, penisie
błoną śluzową (w ustach, pochwie, penisie
lub odbycie) czy uszkodzoną skórą zdrowego
lub odbycie) czy uszkodzoną skórą zdrowego
partnera.
partnera.
Zalicza się do nich:
Zalicza się do nich:
-
-
chamydiozę,
chamydiozę,
-
-
rzeżączkę,
rzeżączkę,
-
-
opryszczkę płciową,
opryszczkę płciową,
-
-
HIV/AIDS
HIV/AIDS
-
-
kiłę
kiłę
-
-
kłykciny
kłykciny
-
-
rzęsistkowicę
rzęsistkowicę
-
-
WZW typ B
WZW typ B
-
-
wszy łonowe
wszy łonowe
Drogi i sposoby
Drogi i sposoby
przenoszenia chorób
przenoszenia chorób
płciowych:
płciowych:
•
-stosunek płciowy
-stosunek płciowy
•
-kontakty seksualne oralne i analne
-kontakty seksualne oralne i analne
•
-kontakt z płynami i wydzielinami zakażonej
-kontakt z płynami i wydzielinami zakażonej
osoby:
osoby:
-krew
-krew
-ślina
-ślina
-nasienie
-nasienie
-wydzielina pochwowa
-wydzielina pochwowa
•
-z matki na płód.
-z matki na płód.
BUDOWA ANATOMICZNA
BUDOWA ANATOMICZNA
Objawy chorób
Objawy chorób
przenoszonych
przenoszonych
drogą płciową
drogą płciową
:
:
•
pieczenie, uczucie palenia cewki moczowej
pieczenie, uczucie palenia cewki moczowej
•
rana, wysypka lub pęcherzyki w okolicy narządów płciowych
rana, wysypka lub pęcherzyki w okolicy narządów płciowych
lub odbytu.
lub odbytu.
•
obfita lub zmieniona wydzielina z pochwy lub członka.
obfita lub zmieniona wydzielina z pochwy lub członka.
•
świąd, ból, wydzielina w okolicy odbytu.
świąd, ból, wydzielina w okolicy odbytu.
•
świąd, pieczenie i tkliwość pochwy i sromu,
świąd, pieczenie i tkliwość pochwy i sromu,
•
zaczerwienienie
zaczerwienienie
,
,
obrzęk okolicy narządów płciowych.
obrzęk okolicy narządów płciowych.
•
ból w okolicy brzucha i podbrzusza.
ból w okolicy brzucha i podbrzusza.
•
ból, zranienie, podrażnienie lub inne uczucie dyskomfortu w
ból, zranienie, podrażnienie lub inne uczucie dyskomfortu w
czasie stosunku
czasie stosunku
•
krwawienie po stosunku, krwawienia międzymiesiączkowe.
krwawienie po stosunku, krwawienia międzymiesiączkowe.
•
nawracające zakażenia drożdżakowe.
nawracające zakażenia drożdżakowe.
Pamiętaj, że wiele ludzi
Pamiętaj, że wiele ludzi
zakażonych chorobami
zakażonych chorobami
przenoszonymi drogą
przenoszonymi drogą
płciową nie odczuwa w
płciową nie odczuwa w
ogóle objawów
ogóle objawów
!
!
Każdy kto jest aktywny seksualnie powinien
Każdy kto jest aktywny seksualnie powinien
regularnie badać się w kierunku chorób
regularnie badać się w kierunku chorób
przenoszonych drogą płciową. Jeżeli okaże się,
przenoszonych drogą płciową. Jeżeli okaże się,
że
że
jesteś zakażony, otrzymasz odpowiednie
jesteś zakażony, otrzymasz odpowiednie
leczenie
leczenie
zapobiegające również rozprzestrzenianiu się
zapobiegające również rozprzestrzenianiu się
choroby na innych za pośrednictwem kontaktów
choroby na innych za pośrednictwem kontaktów
seksualnych lub na płód w przypadku ciąży.
seksualnych lub na płód w przypadku ciąży.
Pelvic Inflammatory
Pelvic Inflammatory
Disease (PDI) Picture
Disease (PDI) Picture
Jeśli jesteś aktywny seksualnie oraz jesteś
Jeśli jesteś aktywny seksualnie oraz jesteś
niepewny czy twój partner nie jest zakażony
niepewny czy twój partner nie jest zakażony
lub utrzymuje kontakty z osobą zakażoną,
lub utrzymuje kontakty z osobą zakażoną,
lub jeśli masz więcej niż jednego partnera
lub jeśli masz więcej niż jednego partnera
powinieneś:
powinieneś:
•
uprawiać bezpieczny seks, używać prezerwatyw w
uprawiać bezpieczny seks, używać prezerwatyw w
ciągu całego kontaktu płciowego za każdym razem
ciągu całego kontaktu płciowego za każdym razem
gdy uprawiasz seks pochwowy, analny, oralny.
gdy uprawiasz seks pochwowy, analny, oralny.
•
unikać kontaktów z płynami i wydzielinami jak
unikać kontaktów z płynami i wydzielinami jak
wydzielina pochwowa, nasienie, otwarte zranienia.
wydzielina pochwowa, nasienie, otwarte zranienia.
•
regularnie badać się w kierunku chorób
regularnie badać się w kierunku chorób
przenoszonych drogą płciową.
przenoszonych drogą płciową.
•
osoby chore powinny zrezygnować z aktywności
osoby chore powinny zrezygnować z aktywności
seksualnej do czasu wyleczenia.
seksualnej do czasu wyleczenia.
STI na mocy ustawy są w Polsce
STI na mocy ustawy są w Polsce
leczone bezpłatnie, również w
leczone bezpłatnie, również w
przypadku osób
przypadku osób
nieubezpieczonych, a do
nieubezpieczonych, a do
dermatologa-wenerologa można
dermatologa-wenerologa można
zgłaszać się bez skierowania od
zgłaszać się bez skierowania od
lekarza pierwszego kontaktu.
lekarza pierwszego kontaktu.
Rzeżączka i chlamydioza
Rzeżączka i chlamydioza
należą do najbardziej
należą do najbardziej
zakaźnych chorób
zakaźnych chorób
przenoszonych drogą płciową
przenoszonych drogą płciową
- zakaźność po jednorazowym
- zakaźność po jednorazowym
kontakcie sięga 80-90%.
kontakcie sięga 80-90%.
RZEŻĄCZKA
RZEŻĄCZKA
J
J
edna z najbardziej
edna z najbardziej
rozpowszechnionych chorób
rozpowszechnionych chorób
przenoszonych drogą płciową
przenoszonych drogą płciową
(wenerycznych). Dokładne dane
(wenerycznych). Dokładne dane
dotyczące jej występowania są
dotyczące jej występowania są
zaniżone. A jest ona jedną z
zaniżone. A jest ona jedną z
najczęstszych przyczyn niepłodności
najczęstszych przyczyn niepłodności
u kobiet.
u kobiet.
Niebezpieczna para
Niebezpieczna para
Sposoby i drogi
Sposoby i drogi
rozprzestrzeniania
rozprzestrzeniania
-kontakt płciowy (w tym analny i
-kontakt płciowy (w tym analny i
oralny)
oralny)
-z zakażonej matki na noworodka w
-z zakażonej matki na noworodka w
czasie porodu (zakażenie tkanek oka
czasie porodu (zakażenie tkanek oka
noworodka,
jeśli
infekcja
noworodka,
jeśli
infekcja
umiejscowiona jest w innym miejscu-
umiejscowiona jest w innym miejscu-
podejrzenie
seksualnego
podejrzenie
seksualnego
wykorzystania dziecka)
wykorzystania dziecka)
Objawy:
Objawy:
-zwykle w ciągu 2 - 7 dni od stosunku pojawia się
-zwykle w ciągu 2 - 7 dni od stosunku pojawia się
pieczenie czy swędzenie przy oddawaniu moczu.
pieczenie czy swędzenie przy oddawaniu moczu.
-u mężczyzn pojawia się obfita wydzielina śluzowo-
-u mężczyzn pojawia się obfita wydzielina śluzowo-
ropna z cewki moczowej.
ropna z cewki moczowej.
-u kobiet, u których okres wylęgania jest dłuższy (może
-u kobiet, u których okres wylęgania jest dłuższy (może
bowiem trwać do 2 tygodni), oprócz pieczenia i
bowiem trwać do 2 tygodni), oprócz pieczenia i
swędzenia pojawiają się upławy z pochwy. Bakterie
swędzenia pojawiają się upławy z pochwy. Bakterie
umiejscawiają się bowiem na błonie śluzowej cewki
umiejscawiają się bowiem na błonie śluzowej cewki
moczowej czy szyjki macicy.
moczowej czy szyjki macicy.
-częsty przebieg skąpoobjawowy u kobiet, infekcja może
-częsty przebieg skąpoobjawowy u kobiet, infekcja może
ciągnąć się miesiącami
ciągnąć się miesiącami
-bezobjawowy przebieg choroby u mężczyzn należy do
-bezobjawowy przebieg choroby u mężczyzn należy do
rzadkości
rzadkości
-rzeżączka gardła i odbytu- stan zapalny w tych
-rzeżączka gardła i odbytu- stan zapalny w tych
okolicach w przypadku kontaktów oralnych i analnych,
okolicach w przypadku kontaktów oralnych i analnych,
(u kobiet poza stosunkami analnymi infekcja może
(u kobiet poza stosunkami analnymi infekcja może
szerzyć się z pochwy i krocza do odbytnicy)
szerzyć się z pochwy i krocza do odbytnicy)
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
-objawy przedmiotowe i podmiotowe
-objawy przedmiotowe i podmiotowe
-badania laboratoryjne próbek
-badania laboratoryjne próbek
wydzieliny pobranych z cewki
wydzieliny pobranych z cewki
moczowej, szyjki macicy lub gardła i
moczowej, szyjki macicy lub gardła i
ewentualnie odbytu na obecność
ewentualnie odbytu na obecność
dwoinki rzeżączki w pobranym
dwoinki rzeżączki w pobranym
m
m
ateriale
ateriale
Powikłania
Powikłania
rzeżączki:
rzeżączki:
-zapalenie narządów miednicy mniejszej (bóle
-zapalenie narządów miednicy mniejszej (bóle
brzucha, ból w trakcie stosunku, krwawienia
brzucha, ból w trakcie stosunku, krwawienia
międzymiesiączkowe i gorączka).
międzymiesiączkowe i gorączka).
-niepłodność (w wyniku nieleczenia lub późnego
-niepłodność (w wyniku nieleczenia lub późnego
wykrycia zakażenia)
wykrycia zakażenia)
-ciąża pozamaciczna- krwotok, wstrząs, a nawet
-ciąża pozamaciczna- krwotok, wstrząs, a nawet
śmierć
śmierć
-rozprzestrzenienie się infekcji z dróg rodnych do
-rozprzestrzenienie się infekcji z dróg rodnych do
stawów na drodze krwionośnej(rzadko)
stawów na drodze krwionośnej(rzadko)
-rzeżączkowe zapalenie jąder u mężczyzn- w
-rzeżączkowe zapalenie jąder u mężczyzn- w
wyniku tego niepłodność (rzadko)
wyniku tego niepłodność (rzadko)
-ciężkie zakażenie tkanek oka u noworodka
-ciężkie zakażenie tkanek oka u noworodka
Zapobieganie i leczenie:
Zapobieganie i leczenie:
-regularne i prawidłowe stosowanie
-regularne i prawidłowe stosowanie
prezerwatywy przez mężczyzn
prezerwatywy przez mężczyzn
-
-
podstawowym czynnikiem ryzyka są
podstawowym czynnikiem ryzyka są
stosunki seksualne z więcej niż
stosunki seksualne z więcej niż
jednym partnerem lub z osobą, która
jednym partnerem lub z osobą, która
sama ma wielu innych partnerów.
sama ma wielu innych partnerów.
Ważne jest wczesne rozpoznanie i
Ważne jest wczesne rozpoznanie i
odpowiednie leczenie:
odpowiednie leczenie:
-antybiotyki:
-antybiotyki:
penicylina (jednak wytworzyła się oporność i
penicylina (jednak wytworzyła się oporność i
część szczepów nie jest wrażliwa na
część szczepów nie jest wrażliwa na
penicylinę)
penicylinę)
ceftriakson- jeden zastrzyk domięśniowy
ceftriakson- jeden zastrzyk domięśniowy
cefiksym- jedna dawka doustna
cefiksym- jedna dawka doustna
ciprofloksacyna lub ofloksacyna- jedna
ciprofloksacyna lub ofloksacyna- jedna
dawka doustna, nie mogą przyjmować
dawka doustna, nie mogą przyjmować
kobiety w ciąży i dzieci do 18 roku życia
kobiety w ciąży i dzieci do 18 roku życia
Cicha choroba -
Cicha choroba -
CHLAMYDIOZA
CHLAMYDIOZA
Chlamydioza powodowana jest przez
Chlamydioza powodowana jest przez
bakterie Chlamydia trachomatis
bakterie Chlamydia trachomatis
Około
jednej
trzeciej
aktywnych
Około
jednej
trzeciej
aktywnych
seksualnie dziewcząt oraz młodych
seksualnie dziewcząt oraz młodych
kobiet miało jeden pozytywny wynik
kobiet miało jeden pozytywny wynik
testu na chlamydie
testu na chlamydie
4 miliony nowych przypadków
4 miliony nowych przypadków
zakażenia
zakażenia
Sposoby i drogi
Sposoby i drogi
przenoszenia:
przenoszenia:
-kontakt płciowy, w tym analny i oralny
-kontakt płciowy, w tym analny i oralny
-chlamydioza jest bakterią osiedlającą
-chlamydioza jest bakterią osiedlającą
się w wydzielinie śluzowej w obrębie
się w wydzielinie śluzowej w obrębie
narządów płciowych, ale może także
narządów płciowych, ale może także
zaatakować odbytnicę, gardło i oczy.
zaatakować odbytnicę, gardło i oczy.
Objawy:
Objawy:
-dyskomfort w narządach płciowych lub
-dyskomfort w narządach płciowych lub
ból podczas oddawaniu moczu- u
ból podczas oddawaniu moczu- u
niektórych kobiet i mężczyzn
niektórych kobiet i mężczyzn
-u kobiet najczęściej upławy, pieczenie
-u kobiet najczęściej upławy, pieczenie
przy oddawaniu moczu, bóle w dole
przy oddawaniu moczu, bóle w dole
brzucha, przedłużające się
brzucha, przedłużające się
krwawienia miesięczne i krwawienia
krwawienia miesięczne i krwawienia
międzymiesiączkowe.
międzymiesiączkowe.
75%
kobiet
oraz
50%
75%
kobiet
oraz
50%
mężczyzn, którzy mają
mężczyzn, którzy mają
chlamydie nie wie o swojej
chlamydie nie wie o swojej
chorobie
i
nie
szuka
chorobie
i
nie
szuka
pomocy
lekarskiej.
pomocy
lekarskiej.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
-badanie na obecność chlamydii na
-badanie na obecność chlamydii na
podstawie badania moczu lub
podstawie badania moczu lub
materiału pobranego podczas
materiału pobranego podczas
badania ginekologicznego.
badania ginekologicznego.
Powikłania:
Powikłania:
-zapalenie narządów miednicy mniejszej.
-zapalenie narządów miednicy mniejszej.
W
W
Stanach dotyka ponad milion kobiet. Ponad
Stanach dotyka ponad milion kobiet. Ponad
połowa z nich powodowana jest przez chlamydie.
połowa z nich powodowana jest przez chlamydie.
-niepłodność. Około 100 000 kobiet każdego roku
-niepłodność. Około 100 000 kobiet każdego roku
zostaje bezpłodne w wyniku stanu zapalnego w
zostaje bezpłodne w wyniku stanu zapalnego w
miednicy mniejszej.
miednicy mniejszej.
-ciąża pozamaciczna
-ciąża pozamaciczna
-przedwczesny poród spowodowany uszkodzeniem
-przedwczesny poród spowodowany uszkodzeniem
błon płodowych.
błon płodowych.
-zakażenie dziecka podczas porodu powodujące
-zakażenie dziecka podczas porodu powodujące
groźne dla życia zapalenie płuc lub infekcje oczu.
groźne dla życia zapalenie płuc lub infekcje oczu.
Powikłania
Powikłania
u
u
mężczyzn:
mężczyzn:
-obrzęk i tkliwość jąder. Mogą być
-obrzęk i tkliwość jąder. Mogą być
one objawem zapalenia najądrzy
one objawem zapalenia najądrzy
-
-
części
męskiego
układu
części
męskiego
układu
rozrodczego.
rozrodczego.
Nie leczone zapalenia najądrzy może
Nie leczone zapalenia najądrzy może
prowadzić do niepłodności.
prowadzić do niepłodności.
-zapalenie cewki moczowej
-zapalenie cewki moczowej
Leczenie:
Leczenie:
-antybiotyki (penicylina nieskuteczna)
-antybiotyki (penicylina nieskuteczna)
-leki należy przyjmować ściśle wg
-leki należy przyjmować ściśle wg
wskazań
lekarza,
nawet
po
wskazań
lekarza,
nawet
po
ustąpieniu objawów
ustąpieniu objawów
-jeśli objawy po 2-3 tygodniach nie
-jeśli objawy po 2-3 tygodniach nie
ustąpią ponownie skontaktuj się z
ustąpią ponownie skontaktuj się z
lekarzem
lekarzem
Zapobieganie:
Zapobieganie:
-osoby mające więcej niż jednego
-osoby mające więcej niż jednego
partnera seksualnego, a zwłaszcza
partnera seksualnego, a zwłaszcza
młode kobiety powinny regularnie
młode kobiety powinny regularnie
wykonywać badanie na obecność
wykonywać badanie na obecność
chlamydii.
chlamydii.
-pewnym
zabezpieczeniem
jest
-pewnym
zabezpieczeniem
jest
również używanie prezerwatyw.
również używanie prezerwatyw.
KIŁA
KIŁA
Kiła (łac. syfilis) była kiedyś przyczyną
Kiła (łac. syfilis) była kiedyś przyczyną
wielu zgonów lub znacznego
wielu zgonów lub znacznego
kalectwa.
kalectwa.
Powoduje ją bakteria zwana krętkiem
Powoduje ją bakteria zwana krętkiem
bladym.
bladym.
Sposoby i drogi
Sposoby i drogi
przenoszenia:
przenoszenia:
-krętki przechodzą z pierwotnego owrzodzenia na
-krętki przechodzą z pierwotnego owrzodzenia na
skórę lub błony śluzowe okolic genitaliów
skórę lub błony śluzowe okolic genitaliów
partnera seksualnego.
partnera seksualnego.
-mogą przenosić się również przez uszkodzoną
-mogą przenosić się również przez uszkodzoną
skórę innych części ciała.
skórę innych części ciała.
-z racji tego, że bakterie te są bardzo wrażliwe na
-z racji tego, że bakterie te są bardzo wrażliwe na
czynniki środowiska, to do zarażenia dochodzi
czynniki środowiska, to do zarażenia dochodzi
głównie na drodze
głównie na drodze
kontaktów płciowych.
kontaktów płciowych.
-przeniesienie choroby przez ciężarną matkę na
-przeniesienie choroby przez ciężarną matkę na
płód. (Takie dziecko może urodzić się z
płód. (Takie dziecko może urodzić się z
poważnymi wadami układu nerwowego i
poważnymi wadami układu nerwowego i
narządów).
narządów).
Objawy i przebieg
Objawy i przebieg
-
-
I okres
I okres
:
:
-pierwszym objawem jest grudka a później
-pierwszym objawem jest grudka a później
wrzód, pojawiający się do 3 miesięcy po
wrzód, pojawiający się do 3 miesięcy po
zarażeniu (zwykle po 2-6 tygodniach)
zarażeniu (zwykle po 2-6 tygodniach)
-z powodu bezbolesności takie owrzodzenie
-z powodu bezbolesności takie owrzodzenie
może pozostać niezauważone, może ono
może pozostać niezauważone, może ono
pojawić się nie tylko w okolicy narządów
pojawić się nie tylko w okolicy narządów
płciowych (prącie, pochwa), ale również na
płciowych (prącie, pochwa), ale również na
języku, wargach lub innych częściach ciała.
języku, wargach lub innych częściach ciała.
-owrzodzenie
znika
po
kilku
tygodniach
-owrzodzenie
znika
po
kilku
tygodniach
niezależnie od tego, czy osoba była leczona,
niezależnie od tego, czy osoba była leczona,
czy też nie. U 1/3 osób nie poddanych terapii
czy też nie. U 1/3 osób nie poddanych terapii
dochodzi do rozwoju dalszych stadiów choroby.
dochodzi do rozwoju dalszych stadiów choroby.
Objawy i przebieg
Objawy i przebieg
-
-
II okres
II okres
:
:
-kiła wtórna -wysypka skórna pojawiająca się po 3-6
-kiła wtórna -wysypka skórna pojawiająca się po 3-6
tygodniach od wystąpienia owrzodzenia pierwotnego
tygodniach od wystąpienia owrzodzenia pierwotnego
-drobne plamki lub grudki, ustępują w ciągu kilku tygodni bądź
-drobne plamki lub grudki, ustępują w ciągu kilku tygodni bądź
miesięcy.
miesięcy.
-wysypka może pojawić się na całym ciele.
-wysypka może pojawić się na całym ciele.
-najczęściej jest zlokalizowana na wewnętrznej części dłoni i
-najczęściej jest zlokalizowana na wewnętrznej części dłoni i
dolnej powierzchni stóp.
dolnej powierzchni stóp.
Te zmiany są zakaźne, a kontakt z uszkodzoną skórą
Te zmiany są zakaźne, a kontakt z uszkodzoną skórą
(niekoniecznie seksualny) może doprowadzić do zarażenia.
(niekoniecznie seksualny) może doprowadzić do zarażenia.
-dodatkowo gorączka (zwykle niezbyt wysoka), uczucie
-dodatkowo gorączka (zwykle niezbyt wysoka), uczucie
wyczerpania, bóle głowy i gardła, utrata włosów i
wyczerpania, bóle głowy i gardła, utrata włosów i
powiększenie węzłów chłonnych.
powiększenie węzłów chłonnych.
-objawy te również znikają nawet bez leczenia. Symptomy
-objawy te również znikają nawet bez leczenia. Symptomy
mogą być bardzo słabo wyrażone, co doprowadza do
mogą być bardzo słabo wyrażone, co doprowadza do
kolejnego, tragicznego w skutkach przeoczenia.
kolejnego, tragicznego w skutkach przeoczenia.
Objawy i przebieg
Objawy i przebieg
- I
- I
II okres
II okres
:
:
-utajenie
-utajenie
-chory nie zaraża i nie skarży się na
-chory nie zaraża i nie skarży się na
jakiekolwiek objawy
jakiekolwiek objawy
-u 1/3 takich pacjentów rozwinie się
-u 1/3 takich pacjentów rozwinie się
jednak kiła późna - najgroźniejsza z
jednak kiła późna - najgroźniejsza z
postaci tej choroby
postaci tej choroby
Objawy i przebieg
Objawy i przebieg
- IV
- IV
okres
okres
:
:
-zmiany narządowe
-zmiany narządowe
-liczne uszkodzenia serca, oczu, mózgu i innych
-liczne uszkodzenia serca, oczu, mózgu i innych
części układu nerwowego, kości, stawów i
części układu nerwowego, kości, stawów i
wielu innych narządów. Praktycznie każda
wielu innych narządów. Praktycznie każda
część ciała może zostać zajęta.
część ciała może zostać zajęta.
-może ciągnąć się latami, przy wolnym postępie
-może ciągnąć się latami, przy wolnym postępie
zmian
trwa
nawet
dziesięciolecia,
zmian
trwa
nawet
dziesięciolecia,
doprowadzając
do
ślepoty,
chorób
doprowadzając
do
ślepoty,
chorób
psychicznych i zaburzeń neurologicznych oraz
psychicznych i zaburzeń neurologicznych oraz
zaburzeń w pracy serca, a w rezultacie do
zaburzeń w pracy serca, a w rezultacie do
zgonu.
zgonu.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
wywiad i badanie przeprowadzane przez lekarza
wywiad i badanie przeprowadzane przez lekarza
stwierdzenia krętków w wydzielinie ze zmian chorobowych
stwierdzenia krętków w wydzielinie ze zmian chorobowych
testy krwi:
testy krwi:
VDRL, będący modyfikacją testu wprowadzonego kiedyś przez
VDRL, będący modyfikacją testu wprowadzonego kiedyś przez
Wassermana, stąd pochodzi jego potocznie używana nazwa -
Wassermana, stąd pochodzi jego potocznie używana nazwa -
WR.
WR.
wada: czasami jako chorych na kiłę wykrywa się osoby zdrowe lub
wada: czasami jako chorych na kiłę wykrywa się osoby zdrowe lub
z innymi schorzeniami (np. chorobami auto-immunologicznymi,
z innymi schorzeniami (np. chorobami auto-immunologicznymi,
niektórymi infekcjami wirusowymi).
niektórymi infekcjami wirusowymi).
Pozytywny wynik tego testu należy potwierdzić:
Pozytywny wynik tego testu należy potwierdzić:
badanie FTA-ABS lub TPHA, są bardziej specyficzne niż VDRL, to
badanie FTA-ABS lub TPHA, są bardziej specyficzne niż VDRL, to
znaczy, że bardzo rzadko zdarza się sytuacja, kiedy badana
znaczy, że bardzo rzadko zdarza się sytuacja, kiedy badana
osoba nie jest zakażona krętkiem, a badanie wykazuje wynik
osoba nie jest zakażona krętkiem, a badanie wykazuje wynik
dodatni
dodatni
Testy FTA-ABS i TPHA wykrywają
Testy FTA-ABS i TPHA wykrywają
obecność przeciwciał, czyli białek
obecność przeciwciał, czyli białek
tworzonych przez organizm w
tworzonych przez organizm w
odpowiedzi na zakażenie.
odpowiedzi na zakażenie.
Niestety, te przeciwciała nie chronią
Niestety, te przeciwciała nie chronią
przed ponownym zakażeniem, tak
przed ponownym zakażeniem, tak
więc przebycie kiły nie oznacza, że
więc przebycie kiły nie oznacza, że
pacjent jest uodporniony.
pacjent jest uodporniony.
Leczenie i zapobieganie:
Leczenie i zapobieganie:
-
-
penicylina
penicylina
-trudna do zastąpienia i bardzo skuteczna, w
-trudna do zastąpienia i bardzo skuteczna, w
postaci zastrzyków
postaci zastrzyków
-pacjent przestaje być zakaźny (czyli przestaje zarażać
-pacjent przestaje być zakaźny (czyli przestaje zarażać
innych) już po jednej dobie od rozpoczęcia terapii
innych) już po jednej dobie od rozpoczęcia terapii
-inne antybiotyki używa się przede wszystkim w przypadku
-inne antybiotyki używa się przede wszystkim w przypadku
alergii na penicylinę
alergii na penicylinę
-jeżeli pacjent nie odpowiada na standardowe leczenie-
-jeżeli pacjent nie odpowiada na standardowe leczenie-
między innymi z tego powodu zaleca się okresowe badania
między innymi z tego powodu zaleca się okresowe badania
krwi w trakcie terapii. Takie badania kontrolne u osób z
krwi w trakcie terapii. Takie badania kontrolne u osób z
infekcją układu nerwowego powinno się przeprowadzać
infekcją układu nerwowego powinno się przeprowadzać
nawet
przez
2
nawet
przez
2
lata
od
rozpoczęcia
leczenia.
lata
od
rozpoczęcia
leczenia.
-przy odpowiedniej terapii można wyleczyć chorobę we
-przy odpowiedniej terapii można wyleczyć chorobę we
wszystkich stadiach, choć nie naprawi się już spustoszeń
wszystkich stadiach, choć nie naprawi się już spustoszeń
poczynionych w późnych okresach kiły.
poczynionych w późnych okresach kiły.
Zapobieganie:
Zapobieganie:
-unikanie kontaktu z wrzodami i innymi
-unikanie kontaktu z wrzodami i innymi
zmianami na skórze i innych tkankach.
zmianami na skórze i innych tkankach.
Dotyczy to również płynów, takich jak krew.
Dotyczy to również płynów, takich jak krew.
-używanie prezerwatyw
-używanie prezerwatyw
-wczene zdiagnozowanie i właściwe leczenie
-wczene zdiagnozowanie i właściwe leczenie
-badanie ciężarnych
-badanie ciężarnych
Konieczne jest badanie i leczenie
Konieczne jest badanie i leczenie
partnera
partnera
Kiła wrodzona:
Kiła wrodzona:
rozwija się u około 40-70% dzieci urodzonych przez
rozwija się u około 40-70% dzieci urodzonych przez
zakażoną i nie leczoną kobietę
zakażoną i nie leczoną kobietę
1/4 wszystkich przypadków ciąż u takich pacjentek
1/4 wszystkich przypadków ciąż u takich pacjentek
skończy się poronieniem, obumarciem płodu lub
skończy się poronieniem, obumarciem płodu lub
śmiercią noworodka zaraz po urodzeniu.
śmiercią noworodka zaraz po urodzeniu.
najczęściej objawy nie występują od razu po urodzeniu,
najczęściej objawy nie występują od razu po urodzeniu,
ale w kilka tygodni lub miesięcy później:
ale w kilka tygodni lub miesięcy później:
zmiany skórne,
zmiany skórne,
gorączka,
gorączka,
powiększenie wątroby i śledziony,
powiększenie wątroby i śledziony,
żółtaczka,
żółtaczka,
niedokrwistość i wiele innych objawów
niedokrwistość i wiele innych objawów
Dziecko jest tak samo zakaźne
Dziecko jest tak samo zakaźne
jak chora osoba dorosła i jego
jak chora osoba dorosła i jego
pielęgnacja wymaga dużej
pielęgnacja wymaga dużej
ostrożności.
ostrożności.
-rzadko zdarza się już taka sytuacja, w
-rzadko zdarza się już taka sytuacja, w
której choroba pozostaje nierozpoznana
której choroba pozostaje nierozpoznana
i przechodzi w późne stadium.
i przechodzi w późne stadium.
-u
nastolatka
mogą
pojawić
się
-u
nastolatka
mogą
pojawić
się
nieodwracalne
uszkodzenia
kości,
nieodwracalne
uszkodzenia
kości,
zębów, oczu, uszu, a co gorsza mózgu i
zębów, oczu, uszu, a co gorsza mózgu i
innych części układu nerwowego.
innych części układu nerwowego.
KŁYKCINY KOŃCZYSTE
KŁYKCINY KOŃCZYSTE
Kłykciny kończyste, znane również jako
Kłykciny kończyste, znane również jako
brodawki genitalne, są efektem
brodawki genitalne, są efektem
zakażenia narządów płciowych
zakażenia narządów płciowych
wirusem brodawczaka ludzkiego
wirusem brodawczaka ludzkiego
(HPV).
(HPV).
Objawy:
Objawy:
-niewielkie brodawki o kalafiorowatej
-niewielkie brodawki o kalafiorowatej
powierzchni, z czasem powiększające się,
powierzchni, z czasem powiększające się,
umiejscowione na zewnętrznych
umiejscowione na zewnętrznych
narządach płciowych, u kobiet także w
narządach płciowych, u kobiet także w
pochwie i na szyjce macicy oraz w cewce
pochwie i na szyjce macicy oraz w cewce
moczowej i w okolicy lub wewnątrz
moczowej i w okolicy lub wewnątrz
odbytu.
odbytu.
-pojawiają się najczęściej w 2 do 12
-pojawiają się najczęściej w 2 do 12
miesięcy po zakażeniu.
miesięcy po zakażeniu.
Leczenie:
Leczenie:
-smarowanie
brodawek
lekami
-smarowanie
brodawek
lekami
zewnętrznymi
zewnętrznymi
-zamrażanie
-zamrażanie
-elektrokoagulacja
-elektrokoagulacja
-laseroterapia
-laseroterapia
-usuwanie chirurgiczne
-usuwanie chirurgiczne
Choroba
może
nawracać,
Choroba
może
nawracać,
szczególnie
gdy
partner
szczególnie
gdy
partner
seksualny nie jest leczony i
seksualny nie jest leczony i
dochodzi do nadkażania.
dochodzi do nadkażania.
Z powodu nawrotów leczenie
Z powodu nawrotów leczenie
często bywa długotrwałe
często bywa długotrwałe
Powikłania:
Powikłania:
-niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego mogą
-niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego mogą
być przyczyną rozwoju nowotworów szyjki macicy,
być przyczyną rozwoju nowotworów szyjki macicy,
odbytu i zewnętrznych narządów płciowych
odbytu i zewnętrznych narządów płciowych
-kobiety, które kiedykolwiek przeszły zakażenie HPV
-kobiety, które kiedykolwiek przeszły zakażenie HPV
powinny regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza,
powinny regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza,
poddawać się badaniom cytologicznym szyjki
poddawać się badaniom cytologicznym szyjki
macicy
macicy
-jeżeli choroba dotyczy ciężarnej istnieje ryzyko
-jeżeli choroba dotyczy ciężarnej istnieje ryzyko
zakażenia dziecka (brodawczaki krtani) w czasie
zakażenia dziecka (brodawczaki krtani) w czasie
porodu.
porodu.
RZĘSISTEK POCHWOWY
RZĘSISTEK POCHWOWY
Trichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalis
-r
-r
zęsistek
zęsistek
pochwowy to pierwotniak pasożytujący
pochwowy to pierwotniak pasożytujący
w organizmie człowieka. Powoduje
w organizmie człowieka. Powoduje
rzęsistkowicę (
rzęsistkowicę (
trichomonadiosis
trichomonadiosis
) -
) -
chorobę dróg moczowo - płciowych o
chorobę dróg moczowo - płciowych o
ostrym bądź przewlekłym przebiegu.
ostrym bądź przewlekłym przebiegu.
Częstość występowania
Częstość występowania
rzęsistkowicy jest zmienna.
rzęsistkowicy jest zmienna.
S
S
chorzenie to występuje aż u 50%
chorzenie to występuje aż u 50%
osób nie przestrzegających higieny i
osób nie przestrzegających higieny i
często
zmieniających
partnerów
często
zmieniających
partnerów
seksualnych.
seksualnych.
Ocenia się, że w Polsce rzęsistkowica
Ocenia się, że w Polsce rzęsistkowica
występuje u 32-70% kobiet 10-20%
występuje u 32-70% kobiet 10-20%
mężczyzn
mężczyzn
.
.
Drogi przenoszenia:
Drogi przenoszenia:
•
bezpośredni kontakt- droga płciowa
bezpośredni kontakt- droga płciowa
•
zakażenie pośrednie - poprzez używanie wspólnych
zakażenie pośrednie - poprzez używanie wspólnych
ręczników, przyborów toaletowych, bielizny
ręczników, przyborów toaletowych, bielizny
pościelowej, urządzeń sanitarnych.
pościelowej, urządzeń sanitarnych.
•
rzęsistek pochwowy przeżywa w kroplach nie
rzęsistek pochwowy przeżywa w kroplach nie
wyschniętej wydzieliny chorej osoby i stanowi
wyschniętej wydzieliny chorej osoby i stanowi
źródło zarażenia. -wyposażony w znakomite
źródło zarażenia. -wyposażony w znakomite
narządy ruchu, szybko przedostaje się do pochwy,
narządy ruchu, szybko przedostaje się do pochwy,
następnie do szyjki macicy, może kolonizować
następnie do szyjki macicy, może kolonizować
macicę, a nawet jajowody, dociera również przez
macicę, a nawet jajowody, dociera również przez
cewkę moczową do pęcherza moczowego.
cewkę moczową do pęcherza moczowego.
-u mężczyzn pierwotniak ten przenika do gruczołu
-u mężczyzn pierwotniak ten przenika do gruczołu
krokowego i pęcherzyków nasiennych z worka
krokowego i pęcherzyków nasiennych z worka
napletkowego przez cewkę moczową, może też
napletkowego przez cewkę moczową, może też
dostać się do pęcherza moczowego.
dostać się do pęcherza moczowego.
Objawy:
Objawy:
-objawy zapalenia pochwy i zewnętrznych narządów płciowych
-objawy zapalenia pochwy i zewnętrznych narządów płciowych
(ostry stan zapalny nie leczony przechodzi w zapalenie
(ostry stan zapalny nie leczony przechodzi w zapalenie
przewlekłe, a następnie w przewlekłe utajone).
przewlekłe, a następnie w przewlekłe utajone).
-świąd, pieczenie, ból w okolicy krocza, podrażnienie sromu i
-świąd, pieczenie, ból w okolicy krocza, podrażnienie sromu i
pochwy
pochwy
-obfite pieniste upławy wydzieliny o nieprzyjemnej woni, o barwie
-obfite pieniste upławy wydzieliny o nieprzyjemnej woni, o barwie
przeważnie żółtej lub zielonkawej
przeważnie żółtej lub zielonkawej
-gdy do infekcji dróg płciowych dochodzi zarażenie dróg
-gdy do infekcji dróg płciowych dochodzi zarażenie dróg
moczowych, może wystąpić pieczenie, częstomocz, parcie na
moczowych, może wystąpić pieczenie, częstomocz, parcie na
mocz, a nawet bolesne oddawanie moczu oraz bóle w
mocz, a nawet bolesne oddawanie moczu oraz bóle w
podbrzuszu
podbrzuszu
-u 10-50% chorych kobiet zarażenie przebiega bezobjawowo
-u 10-50% chorych kobiet zarażenie przebiega bezobjawowo
-u mężczyzn choroba ma przebieg z reguły bezobjawowy
-u mężczyzn choroba ma przebieg z reguły bezobjawowy
-wyjątkowo objawia się zapaleniem cewki moczowej z wyciekiem,
-wyjątkowo objawia się zapaleniem cewki moczowej z wyciekiem,
niewielkim swędzeniem, zapaleniem żołędzi i napletka
niewielkim swędzeniem, zapaleniem żołędzi i napletka
-zakażenie cewki może jednak przejść w stan ostry z obfitym
-zakażenie cewki może jednak przejść w stan ostry z obfitym
ropnym wyciekiem z cewki moczowej, towarzyszy mu świąd,
ropnym wyciekiem z cewki moczowej, towarzyszy mu świąd,
ból cewki moczowej, częstomocz i pieczenie podczas
ból cewki moczowej, częstomocz i pieczenie podczas
oddawania moczu.
oddawania moczu.
-czasami do ostrego stanu zapalnego cewki moczowej dołącza się
-czasami do ostrego stanu zapalnego cewki moczowej dołącza się
ostre zapalenie gruczołu krokowego z bolesnym częstomoczem
ostre zapalenie gruczołu krokowego z bolesnym częstomoczem
oraz bólami w kroczu.
oraz bólami w kroczu.
Bezobjawowe nosicielstwo:
Bezobjawowe nosicielstwo:
-rzęsistek pochwowy może bytować w sposób
-rzęsistek pochwowy może bytować w sposób
bezobjawowy np. w gruczole krokowym
bezobjawowy np. w gruczole krokowym
mężczyzny i stanowić źródło zakażenia dla kobiet
mężczyzny i stanowić źródło zakażenia dla kobiet
-do zarażenia partnerki dochodzi przez wydzielinę
-do zarażenia partnerki dochodzi przez wydzielinę
gruczołu krokowego i zainfekowane nasienie.
gruczołu krokowego i zainfekowane nasienie.
-u kobiet w stadium utajonym przewlekłym również
-u kobiet w stadium utajonym przewlekłym również
brak jest klinicznych objawów infekcji.
brak jest klinicznych objawów infekcji.
-
-
Trichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalis
może znajdować się w
może znajdować się w
pochwie przez wiele lat bez objawów
pochwie przez wiele lat bez objawów
chorobowych. Jednak taki stan utajenia może w
chorobowych. Jednak taki stan utajenia może w
każdej chwili ulec zaostrzeniu. Wiąże się to z
każdej chwili ulec zaostrzeniu. Wiąże się to z
możliwością zarażenia partnera seksualnego
możliwością zarażenia partnera seksualnego
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
•
badanie przedmiotowe i podmiotowe
badanie przedmiotowe i podmiotowe
•
wykrycie badaniem mikroskopowym
wykrycie badaniem mikroskopowym
pasożytów w odpowiednio pobranym
pasożytów w odpowiednio pobranym
i przygotowanym materiale
i przygotowanym materiale
biologicznym (wydzielina pochwy,
biologicznym (wydzielina pochwy,
cewki moczowej, osad moczu).
cewki moczowej, osad moczu).
•
czasami konieczna jest hodowla
czasami konieczna jest hodowla
Leczenie:
Leczenie:
•
pochodne imidazolu: metronidazol, tinidazol, ornidazol-
pochodne imidazolu: metronidazol, tinidazol, ornidazol-
doustnie, terapia uderzeniowa - lek jest podawany 1-3 -
doustnie, terapia uderzeniowa - lek jest podawany 1-3 -
krotnie w ciągu doby
krotnie w ciągu doby
•
ze względu na duże prawdopodobieństwo (prawie
ze względu na duże prawdopodobieństwo (prawie
100%) zarażenia partnera seksualnego, trzeba
100%) zarażenia partnera seksualnego, trzeba
bezwzględnie przeprowadzić u niego leczenie
bezwzględnie przeprowadzić u niego leczenie
•
należy leczyć równocześnie oboje partnerów
należy leczyć równocześnie oboje partnerów
seksualnych, zalecając im powstrzymanie się od
seksualnych, zalecając im powstrzymanie się od
współżycia do czasu zakończenia terapii
współżycia do czasu zakończenia terapii
•
niezbędne jest przeprowadzenie badań kontrolnych po 3
niezbędne jest przeprowadzenie badań kontrolnych po 3
tygodniach po zakończeniu kuracji.
tygodniach po zakończeniu kuracji.
•
wspomagają leczenie rzęsistkowicy preparaty
wspomagają leczenie rzęsistkowicy preparaty
przywracające naturalną kwasowość środowiska pochwy
przywracające naturalną kwasowość środowiska pochwy
•
wytwarzają wysoce kwaśne środowisko, w którym giną
wytwarzają wysoce kwaśne środowisko, w którym giną
drożdżaki, bakterie chorobotwórcze, rzęsistek
drożdżaki, bakterie chorobotwórcze, rzęsistek
pochwowy i wiele innych mikroorganizmów
pochwowy i wiele innych mikroorganizmów
chorobotwórczych. (Albothyl, Vagothyl ).
chorobotwórczych. (Albothyl, Vagothyl ).
Zapobieganie:
Zapobieganie:
•
przestrzeganie podstawowych zasad
przestrzeganie podstawowych zasad
higieny życia codziennego
higieny życia codziennego
•
unikanie przygodnych kontaktów
unikanie przygodnych kontaktów
seksualnych
seksualnych
•
używanie prezerwatyw
używanie prezerwatyw
•
stałe okresowe badania kontrolne u
stałe okresowe badania kontrolne u
lekarza ginekologa
lekarza ginekologa
Powikłania:
Powikłania:
-
-
nieleczona rzęsistkowica może być
nieleczona rzęsistkowica może być
przyczyną:
przyczyną:
bezpłodności,
bezpłodności,
powikłań ciążowych (poród
powikłań ciążowych (poród
przedwczesny, mała masa
przedwczesny, mała masa
urodzeniowa)
urodzeniowa)
OPRYSZCZKA NARZĄDÓW
OPRYSZCZKA NARZĄDÓW
PŁCIOWYCH
PŁCIOWYCH
Opryszczka to choroba wywołana przez wirus
Opryszczka to choroba wywołana przez wirus
opryszczki zwykłej - Herpes simplex.
opryszczki zwykłej - Herpes simplex.
Wyróżniono dwa typy tego wirusa: pierwszy
Wyróżniono dwa typy tego wirusa: pierwszy
powoduje opryszczkę na wargach i twarzy,
powoduje opryszczkę na wargach i twarzy,
drugi, przenoszony drogą kontaktów
drugi, przenoszony drogą kontaktów
płciowych - na narządach płciowych i w
płciowych - na narządach płciowych i w
okolicy odbytu. W przypadku kontaktów
okolicy odbytu. W przypadku kontaktów
oralno-genitalnych pierwszy typ opryszczki
oralno-genitalnych pierwszy typ opryszczki
może powodować zmiany w okolicach
może powodować zmiany w okolicach
płciowych.
płciowych.
Istnieje możliwość przeniesienia się zakażenia z
Istnieje możliwość przeniesienia się zakażenia z
matki na dziecko w czasie ciąży.
matki na dziecko w czasie ciąży.
Objawy:
Objawy:
•
w ciągu 2-7 dni od zakażenia, jest to tzw.
w ciągu 2-7 dni od zakażenia, jest to tzw.
zakażenie pierwotne
zakażenie pierwotne
•
nasilone zmiany w postaci drobnych,
nasilone zmiany w postaci drobnych,
zgrupowanych pęcherzyków,
zgrupowanych pęcherzyków,
przekształcających się następnie w nadżerki i
przekształcających się następnie w nadżerki i
strupki,
strupki,
•
lokalizacja na zaczerwienionych i
lokalizacja na zaczerwienionych i
obrzękniętych błonach śluzowych i skórze
obrzękniętych błonach śluzowych i skórze
okolic płciowych.
okolic płciowych.
•
objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie,
objawy ogólne: gorączka, złe samopoczucie,
bolesne powiększenie pachwinowych węzłów
bolesne powiększenie pachwinowych węzłów
chłonnych oraz nasilone dolegliwości bólowe.
chłonnych oraz nasilone dolegliwości bólowe.
•
objawy utrzymują się 2-3 tygodnie.
objawy utrzymują się 2-3 tygodnie.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
-możliwe w momencie pojawienia się objawów
-możliwe w momencie pojawienia się objawów
U części chorych występują nawroty, które
U części chorych występują nawroty, które
lokalizują się w tym samym miejscu co
lokalizują się w tym samym miejscu co
zakażenie pierwotne. Podczas nawrotów
zakażenie pierwotne. Podczas nawrotów
objawy są mniej nasilone, nie tak bolesne i
objawy są mniej nasilone, nie tak bolesne i
ustępują w ciągu tygodnia.
ustępują w ciągu tygodnia.
Nawrotom sprzyjają: osłabienie odporności,
Nawrotom sprzyjają: osłabienie odporności,
stres, oziębienie, silne nasłonecznienie, urazy.
stres, oziębienie, silne nasłonecznienie, urazy.
Leczenie:
Leczenie:
-leki przeciwwirusowe (maści lub
-leki przeciwwirusowe (maści lub
tabletki), które skracają czas
tabletki), które skracają czas
trwania objawów, zmniejszają
trwania objawów, zmniejszają
dolegliwości bólowe i mają
dolegliwości bólowe i mają
zmniejszać ryzyko nawrotów
zmniejszać ryzyko nawrotów
choroby.
choroby.
HIV/AIDS
HIV/AIDS
Ludzki wirus upośledzenia odporności -
Ludzki wirus upośledzenia odporności -
HIV
HIV
(ang.:
(ang.:
H
H
uman
uman
I
I
mmunodeficiency
mmunodeficiency
V
V
irus)
irus)
jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy
jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy
system odpornościowy organizmu, czego
system odpornościowy organizmu, czego
rezultatem jest utrata przez człowieka
rezultatem jest utrata przez człowieka
zdolności zwalczania różnych chorób i
zdolności zwalczania różnych chorób i
infekcji.
infekcji.
AIDS (ang.
AIDS (ang.
A
A
cquired
cquired
I
I
mmune
mmune
D
D
eficiency
eficiency
S
S
yndrome) - to zespół nabytego
yndrome) - to zespół nabytego
upośledzenia odporności. Jest późną fazą
upośledzenia odporności. Jest późną fazą
zakażenia się wirusem HIV. Pierwsze objawy
zakażenia się wirusem HIV. Pierwsze objawy
kliniczne pojawiają się po kilku lub kilkunastu
kliniczne pojawiają się po kilku lub kilkunastu
latach od momentu zakażenia.
latach od momentu zakażenia.
Liczba zarażonych śmiercionośnym
Liczba zarażonych śmiercionośnym
wirusem wciąż rośnie. Według
wirusem wciąż rośnie. Według
najnowszego raportu sporządzonego
najnowszego raportu sporządzonego
przez Organizację Narodów
przez Organizację Narodów
Zjednoczonych i Światową Organizację
Zjednoczonych i Światową Organizację
Zdrowia, na całym globie żyje ich
Zdrowia, na całym globie żyje ich
obecnie ok. 40,3 mln. To najwięcej od
obecnie ok. 40,3 mln. To najwięcej od
chwili zidentyfikowania HIV w latach
chwili zidentyfikowania HIV w latach
80. ubiegłego wieku. Do tej pory zabił
80. ubiegłego wieku. Do tej pory zabił
on na świecie ponad 25 mln osób.
on na świecie ponad 25 mln osób.
Tylko w tym roku ponad pół miliona
Tylko w tym roku ponad pół miliona
dzieci, natomiast przybyło na świecie
dzieci, natomiast przybyło na świecie
prawie pięć milionów nosicieli wirusa.
prawie pięć milionów nosicieli wirusa.
W ciągu dwóch ostatnich lat poprawiły się
W ciągu dwóch ostatnich lat poprawiły się
możliwości leczenia chorych-ponad milion
możliwości leczenia chorych-ponad milion
nosicieli wirusa HIV mieszkających w krajach
nosicieli wirusa HIV mieszkających w krajach
rozwijających się może żyć dłużej i lepiej, a od
rozwijających się może żyć dłużej i lepiej, a od
250 tys. do 350 tys. tylko w tym roku uniknęło
250 tys. do 350 tys. tylko w tym roku uniknęło
śmierci.
śmierci.
Zdaniem naukowców do infekcji najczęściej
Zdaniem naukowców do infekcji najczęściej
dochodzi podczas stosunku bez
dochodzi podczas stosunku bez
zabezpieczenia, a tylko jedna trzecia
zabezpieczenia, a tylko jedna trzecia
przypadków to skutek używania brudnych
przypadków to skutek używania brudnych
igieł.
igieł.
Na całym świecie AIDS coraz częściej dotyka
Na całym świecie AIDS coraz częściej dotyka
kobiet - alarmują naukowcy, w Polsce - panie
kobiet - alarmują naukowcy, w Polsce - panie
stanowią 20 proc. wszystkich zakażonych
stanowią 20 proc. wszystkich zakażonych
Budowa wirusa HIV
Budowa wirusa HIV
1-nić RNA,
1-nić RNA,
2-enzym odwrotna transkryptaza,
2-enzym odwrotna transkryptaza,
3-enzym integraza,
3-enzym integraza,
4-zewnętrzna otoczka wirusa utworzona:
4-zewnętrzna otoczka wirusa utworzona:
a. ze struktur lipidowych,
a. ze struktur lipidowych,
b. z białka,
b. z białka,
5-rdzeń zbudowany z białka,
5-rdzeń zbudowany z białka,
6-otoczka rdzenia.
6-otoczka rdzenia.
W jaki sposób wirus HIV
W jaki sposób wirus HIV
atakuje
atakuje
układ
układ
odpornościowy?
odpornościowy?
Drogi zakażenia:
Drogi zakażenia:
•
droga kontaktów seksualnych z zakażonymi
droga kontaktów seksualnych z zakażonymi
osobami, homo 0,3%, hetero 0,2%
osobami, homo 0,3%, hetero 0,2%
Kontakty seksualne z wieloma partnerami zwiększają
Kontakty seksualne z wieloma partnerami zwiększają
ryzyko zakażenia HIV. Choroby narządów płciowych
ryzyko zakażenia HIV. Choroby narządów płciowych
torują drogę zakażeniu HIV.
torują drogę zakażeniu HIV.
•
krew, np. podczas zabiegów medycznych i
krew, np. podczas zabiegów medycznych i
niemedycznych - w związku z przerwaniem
niemedycznych - w związku z przerwaniem
ciągłości tkanek narzędziem zanieczyszczonym
ciągłości tkanek narzędziem zanieczyszczonym
zakażoną krwią, a także gdy zakażona krew
zakażoną krwią, a także gdy zakażona krew
dostanie się na spojówki, śluzówki lub uszkodzoną
dostanie się na spojówki, śluzówki lub uszkodzoną
skórę. Ryzyko zakażenia HIV jest duże przy
skórę. Ryzyko zakażenia HIV jest duże przy
użytkowaniu wspólnego sprzętu do wstrzyknięć
użytkowaniu wspólnego sprzętu do wstrzyknięć
przez stosujących środki odurzające, przetoczenie
przez stosujących środki odurzające, przetoczenie
95%, igły 0,6%
95%, igły 0,6%
•
droga wertykalna- z matki na płód -15-40%,
droga wertykalna- z matki na płód -15-40%,
•
podczas porodu -60-70%,
podczas porodu -60-70%,
•
podczas karmienia piersią- 15-40%
podczas karmienia piersią- 15-40%
•
przez błony śluzowe 0,09%
przez błony śluzowe 0,09%
MATERIAŁ ZAKAŹNY
MATERIAŁ ZAKAŹNY
•
nasienie
nasienie
•
wydzielina z pochwy
wydzielina z pochwy
•
krew (˜0,1ml)
krew (˜0,1ml)
•
mleko matki
mleko matki
•
prawdopodobnie płyn mózgowo
prawdopodobnie płyn mózgowo
rdzeniowy, otrzewnowy, opłucnowy,
rdzeniowy, otrzewnowy, opłucnowy,
osierdziowy, wody płodowe
osierdziowy, wody płodowe
Sytuacje bezpieczne- nie ma
Sytuacje bezpieczne- nie ma
ryzyka zakażenia:
ryzyka zakażenia:
•
całowanie, dotykanie
całowanie, dotykanie
•
nieseksualny kontakt cielesny
nieseksualny kontakt cielesny
•
życie w rodzinie i społeczeństwie
życie w rodzinie i społeczeństwie
•
przebywanie z kimś kichającym lub
przebywanie z kimś kichającym lub
kaszlającym,
kaszlającym,
•
jedzenie w stołówkach, barach, restauracjach
jedzenie w stołówkach, barach, restauracjach
•
korzystanie z ubikacji publicznych, basenów
korzystanie z ubikacji publicznych, basenów
kąpielowych, sauny
kąpielowych, sauny
•
korzystanie z usług fryzjerów, kosmetyczek
korzystanie z usług fryzjerów, kosmetyczek
•
wizyta u lekarza
wizyta u lekarza
•
ukąszenia komarów
ukąszenia komarów
Objawy
Objawy
I okres:
I okres:
•
w początkowej fazie zakażenia, gdy HIV wnika do
w początkowej fazie zakażenia, gdy HIV wnika do
organizmu żadne objawy nie są zauważalne ani
organizmu żadne objawy nie są zauważalne ani
odczuwalne
odczuwalne
•
pierwsze objawy mogą się pojawić w chwili, gdy
pierwsze objawy mogą się pojawić w chwili, gdy
organizm zakażonej osoby zaczyna walczyć z wirusem i
organizm zakażonej osoby zaczyna walczyć z wirusem i
wytwarza przeciwciała przeciwko niemu
wytwarza przeciwciała przeciwko niemu
•
ostra choroba retrowirusowa- 3-6tyg od zakażenia, 50-
ostra choroba retrowirusowa- 3-6tyg od zakażenia, 50-
80% pacjentów:
80% pacjentów:
- bóle głowy, mięśni, lekkie obrzmienie węzłów chłonnych
- bóle głowy, mięśni, lekkie obrzmienie węzłów chłonnych
- są to objawy podobne do objawów grypowych.
- są to objawy podobne do objawów grypowych.
Okres ten trwa od 7 do 14 dni, po czym objawy ustępują.
Okres ten trwa od 7 do 14 dni, po czym objawy ustępują.
•
okres pomiędzy zakażeniem a pojawieniem się
okres pomiędzy zakażeniem a pojawieniem się
przeciwciał anty-HIV nazywamy okienkiem
przeciwciał anty-HIV nazywamy okienkiem
serologicznym. Może on trwać od kilku do kilkunastu
serologicznym. Może on trwać od kilku do kilkunastu
tygodni
tygodni
•
w czasie okienka serologicznego osoba zakażona może
w czasie okienka serologicznego osoba zakażona może
zakażać innych- okres bardzo niebezpieczny!!!
zakażać innych- okres bardzo niebezpieczny!!!
II okres:
II okres:
-okres bezobjawowy- nie ma oznak
-okres bezobjawowy- nie ma oznak
zakażenia, trwa namnażanie
zakażenia, trwa namnażanie
wirusa w węzłach chłonnych,
wirusa w węzłach chłonnych,
niszczenie limfocytów CD 4+, od
niszczenie limfocytów CD 4+, od
1 roku do 14 lat
1 roku do 14 lat
III okres:
III okres:
•
stadium objawowe-liczba limfocytów
stadium objawowe-liczba limfocytów
CD4+ <500/mm3,
CD4+ <500/mm3,
•
podwyższona wiremia, gorączka
podwyższona wiremia, gorączka
biegunki, nocne poty, brak łaknienia,
biegunki, nocne poty, brak łaknienia,
półpasiec, mięczak zakaźny,
półpasiec, mięczak zakaźny,
kandydoza jamy ustnej, leukoplakia
kandydoza jamy ustnej, leukoplakia
włochata, trombocytopenia, mięsak
włochata, trombocytopenia, mięsak
Kaposiego, choroby wskaźnikowe,
Kaposiego, choroby wskaźnikowe,
encefalopatia
encefalopatia
•
AIDS
AIDS
Możesz obawiać się zakażenia
Możesz obawiać się zakażenia
HIV:
HIV:
•
miałeś tzw. zachowanie ryzykowne np.
miałeś tzw. zachowanie ryzykowne np.
odbyłeś przygodny stosunek płciowy,
odbyłeś przygodny stosunek płciowy,
•
dowiedziałeś się, że Twój partner był
dowiedziałeś się, że Twój partner był
zakażony wirusem HIV,
zakażony wirusem HIV,
•
przyjmujesz narkotyki drogą dożylna i
przyjmujesz narkotyki drogą dożylna i
nie jesteś pewien czy używane przez
nie jesteś pewien czy używane przez
Ciebie igły i strzykawki były sterylne,
Ciebie igły i strzykawki były sterylne,
•
pojawiają się u Ciebie i powtarzają
pojawiają się u Ciebie i powtarzają
nietypowe objawy chorobowe
nietypowe objawy chorobowe
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
Zakażenie można stwierdzić
Zakażenie można stwierdzić
tylko przez badanie krwi!
tylko przez badanie krwi!
Światowa Organizacja Zdrowia
Światowa Organizacja Zdrowia
zaleca wykonanie badania w 3
zaleca wykonanie badania w 3
miesiące po ryzykownym
miesiące po ryzykownym
zachowaniu.
zachowaniu.
Badania krwi:
Badania krwi:
•
obecność przeciwciał antyHIV (białka
obecność przeciwciał antyHIV (białka
produkowane przez układ odpornościowy
produkowane przez układ odpornościowy
organizmu po zakażeniu)- po sześciu
organizmu po zakażeniu)- po sześciu
tygodniach od chwili zakażenia, gdyż
tygodniach od chwili zakażenia, gdyż
wtedy ilość przeciwciał będzie
wtedy ilość przeciwciał będzie
wystarczająco duża
wystarczająco duża
rodzaje testów:
rodzaje testów:
•
ELISA
ELISA
•
Western Blot- do potwierdzenia testu ELISA
Western Blot- do potwierdzenia testu ELISA
•
metoda PCR - wykrycie antygenu czyli
metoda PCR - wykrycie antygenu czyli
samego wirusa- w celu potwierdzenia
samego wirusa- w celu potwierdzenia
dodatniego badania na obecności p/ciał
dodatniego badania na obecności p/ciał
•
hodowla wirusa- nie zawsze udaje się
hodowla wirusa- nie zawsze udaje się
wyhodować wirusa HIV poza organizmem.
wyhodować wirusa HIV poza organizmem.
Badania w kierunki
Badania w kierunki
obecności wirusa HIV
obecności wirusa HIV
można wykonać
można wykonać
anonimowo
anonimowo
Jego wynik jest objęty
Jego wynik jest objęty
tajemnicą lekarską i
tajemnicą lekarską i
służbową
służbową
Test HIV (-)
Test HIV (-)
- ujemny oznacza, że
- ujemny oznacza, że
przeciwciała HIV nie zostały wykryte w
przeciwciała HIV nie zostały wykryte w
organizmie. Jednak nie ma gwarancji,
organizmie. Jednak nie ma gwarancji,
że osoba taka nie została zakażona.
że osoba taka nie została zakażona.
Może być potrzebny dłuższy okres, aby
Może być potrzebny dłuższy okres, aby
zwiększyła się liczba przeciwciał HIV.
zwiększyła się liczba przeciwciał HIV.
Test należy wykonać powtórnie po
Test należy wykonać powtórnie po
upływie około 6 miesięcy
upływie około 6 miesięcy
(potwierdzony testem Western Blot.)
(potwierdzony testem Western Blot.)
Test HIV(+)
Test HIV(+)
- dodatni oznacza, że
- dodatni oznacza, że
przeciwciała HIV zostały wykryte w
przeciwciała HIV zostały wykryte w
organizmie i nastąpiło zakażenie HIV.
organizmie i nastąpiło zakażenie HIV.
Osoba taka będzie już zakażona przez
Osoba taka będzie już zakażona przez
całe życie. Pozytywny wynik testu
całe życie. Pozytywny wynik testu
wymaga powtórzenia oraz wykonania
wymaga powtórzenia oraz wykonania
testu potwierdzenia
testu potwierdzenia
AIDS
AIDS
nie jest pojedynczą chorobą, lecz
nie jest pojedynczą chorobą, lecz
zespołem objawów różnych chorób, która
zespołem objawów różnych chorób, która
w charakterystyczny sposób atakuje osoby
w charakterystyczny sposób atakuje osoby
zakażone HIV. Wiele z tych chorób
zakażone HIV. Wiele z tych chorób
występuje powszechnie i nie są one
występuje powszechnie i nie są one
szkodliwe dla osób ze zdrowym systemem
szkodliwe dla osób ze zdrowym systemem
immunologicznym (odpornościowym).
immunologicznym (odpornościowym).
Jednak dla tych, których system
Jednak dla tych, których system
odpornościowy jest uszkodzony, niektóre z
odpornościowy jest uszkodzony, niektóre z
tych chorób mogą być nawet śmiertelne
tych chorób mogą być nawet śmiertelne
Zakażenia oportunistyczne
Zakażenia oportunistyczne
to choroby wywołane przez
to choroby wywołane przez
drobnoustroje chorobotwórcze, które wykorzystują okazję do
drobnoustroje chorobotwórcze, które wykorzystują okazję do
zaatakowania organizmu człowieka mającego osłabiony przez
zaatakowania organizmu człowieka mającego osłabiony przez
wirus HIV układ odpornościowy.
wirus HIV układ odpornościowy.
Pierwotniako
Pierwotniako
we
we
· toksoplazmoza
· toksoplazmoza
· pneumocystozowe zapalenie płuc
· pneumocystozowe zapalenie płuc
(PCP)
(PCP)
Bakteryjne
Bakteryjne
· gruźlica
· gruźlica
· kiła
· kiła
Wirusowe
Wirusowe
· opryszczka (HSV)
· opryszczka (HSV)
· półpasiec (VZV)
· półpasiec (VZV)
· wirusowe zapalenie wątroby typu B
· wirusowe zapalenie wątroby typu B
(WZW B)
(WZW B)
· cytomegalia (CMV)
· cytomegalia (CMV)
Grzybicze
Grzybicze
· kandydozy
· kandydozy
Nowotwory występujące w
Nowotwory występujące w
AIDS
AIDS
•
mięsak Kaposiego (KS)
mięsak Kaposiego (KS)
•
rak szyjki macicy
rak szyjki macicy
•
chłoniaki
chłoniaki
LECZENIE I ZAPOBIEGANIE:
LECZENIE I ZAPOBIEGANIE:
•
leczenie chorób towarzyszących AIDS
leczenie chorób towarzyszących AIDS
•
leczenie p/wirusowe, wielolekowe w celu
leczenie p/wirusowe, wielolekowe w celu
eliminacji lekooporności wirusa HIV i
eliminacji lekooporności wirusa HIV i
zwiększenia efektu p/wirusowego
zwiększenia efektu p/wirusowego
•
edukacja,
edukacja,
•
przecięcie dróg leczenia się,
przecięcie dróg leczenia się,
•
badania podstawowe u uzależnionych, terapia
badania podstawowe u uzależnionych, terapia
uzależnień, spadek ryzyka (strzykawki)
uzależnień, spadek ryzyka (strzykawki)
•
profilaktyka poekspozycyjna, HAART
profilaktyka poekspozycyjna, HAART
(inhibitory RT, inhibitory proteazy, blokery
(inhibitory RT, inhibitory proteazy, blokery
fuzji)
fuzji)
•
szczepionki (nie ma szczepionki na HIV)
szczepionki (nie ma szczepionki na HIV)
Szacuje się, że na świecie 1 na 100
Szacuje się, że na świecie 1 na 100
dorosłych osób zakażona jest wirusem
dorosłych osób zakażona jest wirusem
HIV.
HIV.
Codziennie zakaża się 14 000 osób:
Codziennie zakaża się 14 000 osób:
-mężczyzn, kobiet i dzieci,
-mężczyzn, kobiet i dzieci,
-z tego prawie połowa to młodzież
-z tego prawie połowa to młodzież
między 15 a 24 rokiem życia
między 15 a 24 rokiem życia
- do zakażenia dochodzi głównie przez
- do zakażenia dochodzi głównie przez
kontakty seksualne między kobietą a
kontakty seksualne między kobietą a
mężczyzną (w 90 % przypadków).
mężczyzną (w 90 % przypadków).
Wirusowe zapalenie
Wirusowe zapalenie
wątroby typu B
wątroby typu B
Zapalenie wątroby typu B (WZW
Zapalenie wątroby typu B (WZW
B) to choroba wywołana przez
B) to choroba wywołana przez
wirusa zapalenia wątroby typu B
wirusa zapalenia wątroby typu B
(HBV).
(HBV).
Wirus przenoszony jest m.
Wirus przenoszony jest m.
in.
in.
•
przez kontakty seksualne
przez kontakty seksualne
•
przez niewysterylizowany sprzęt
przez niewysterylizowany sprzęt
medyczny (ryzyko dla osób
medyczny (ryzyko dla osób
uzależnionych od dożylnie
uzależnionych od dożylnie
wstrzykiwanych narkotyków)
wstrzykiwanych narkotyków)
•
z matki na dziecko, a więc dokładnie
z matki na dziecko, a więc dokładnie
tak jak wirus HIV.
tak jak wirus HIV.
Objawy
Objawy
•
bóle mięśni i stawów,
bóle mięśni i stawów,
•
wymioty,
wymioty,
•
zmęczenie.
zmęczenie.
•
kilka dni później pojawia się
kilka dni później pojawia się
żółtaczka, czyli żółtawe zabarwienie
żółtaczka, czyli żółtawe zabarwienie
skóry i białkówek oczu, a także
skóry i białkówek oczu, a także
ciemny mocz.
ciemny mocz.
Całkowite wyzdrowienie dotyczy
Całkowite wyzdrowienie dotyczy
około 90 % chorych.
około 90 % chorych.
Zdarzają się także zachorowania
Zdarzają się także zachorowania
bez żółtaczki, które trudno
bez żółtaczki, które trudno
rozpoznać na podstawie
rozpoznać na podstawie
niecharakterystycznych
niecharakterystycznych
dolegliwości.
dolegliwości.
Rozpoznanie i leczenie
Rozpoznanie i leczenie
•
w większości przypadków zakażenia HBV
w większości przypadków zakażenia HBV
dochodzi do samowyleczenia i nie
dochodzi do samowyleczenia i nie
pozostawia ono żadnych skutków ubocznych.
pozostawia ono żadnych skutków ubocznych.
•
leczenie polega na podawaniu leków,
leczenie polega na podawaniu leków,
stosowaniu odpowiedniej diety i pozostaniu
stosowaniu odpowiedniej diety i pozostaniu
w łóżku.
w łóżku.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B może
Wirusowe zapalenie wątroby typu B może
doprowadzić do przewlekłego zapalenia
doprowadzić do przewlekłego zapalenia
wątroby, które z kolei może skończyć się
wątroby, które z kolei może skończyć się
marskością i nowotworem tego narządu.
marskością i nowotworem tego narządu.
Dotyczy to od 5 do 10 % chorych.
Dotyczy to od 5 do 10 % chorych.
Należy pamiętać, ze istnieje
Należy pamiętać, ze istnieje
szczepionka przeciwko
szczepionka przeciwko
wirusowi HBV - WARTO Z NIEJ
wirusowi HBV - WARTO Z NIEJ
SKORZYSTAĆ !!!
SKORZYSTAĆ !!!
Wirusowe zapalenie
Wirusowe zapalenie
wątroby typu C:
wątroby typu C:
Spowodowane jest przez wirus zapalenia wątroby
Spowodowane jest przez wirus zapalenia wątroby
typu C (HCV Hepatitis C Virus), który wykryto
typu C (HCV Hepatitis C Virus), który wykryto
dopiero w roku 1989. Wirusowe zapalenie wątroby
dopiero w roku 1989. Wirusowe zapalenie wątroby
typu C zwane jest także WZW C lub potocznie
typu C zwane jest także WZW C lub potocznie
żółtaczką C.
żółtaczką C.
Wirus HCV jest szeroko rozpowszechniony.
Wirus HCV jest szeroko rozpowszechniony.
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na
świecie zakażonych jest około 170 milionów ludzi.
świecie zakażonych jest około 170 milionów ludzi.
Szacuje się, że na świecie wykrywanych jest tylko
Szacuje się, że na świecie wykrywanych jest tylko
15 proc. przypadków. Dla porównania „jedynie” 36
15 proc. przypadków. Dla porównania „jedynie” 36
milionów osób zakażonych jest HIV (WHO, 2000).
milionów osób zakażonych jest HIV (WHO, 2000).
Sposoby zakażenia
Sposoby zakażenia
Wirus HCV szerzy się głównie poprzez kontakt z
Wirus HCV szerzy się głównie poprzez kontakt z
zakażoną krwią oraz rzadziej na drodze kontaktu
zakażoną krwią oraz rzadziej na drodze kontaktu
płciowego.
płciowego.
Do zakażenia może dojść:
Do zakażenia może dojść:
w wyniku przetoczenia zakażonej krwi,
w wyniku przetoczenia zakażonej krwi,
w wyniku bezpośredniego kontaktu uszkodzonej
w wyniku bezpośredniego kontaktu uszkodzonej
skóry lub śluzówek z zakażoną krwią (używanie
skóry lub śluzówek z zakażoną krwią (używanie
tych samych maszynek do golenia, nożyczek,
tych samych maszynek do golenia, nożyczek,
szczoteczek do zębów lub poprzez materiały
szczoteczek do zębów lub poprzez materiały
sanitarne oraz zakrwawioną odzież),
sanitarne oraz zakrwawioną odzież),
podczas kontaktów seksualnych tzw. wysokiego
podczas kontaktów seksualnych tzw. wysokiego
ryzyka (często, z wieloma partnerami), które
ryzyka (często, z wieloma partnerami), które
mogą powodować krwawienie lub podczas
mogą powodować krwawienie lub podczas
kontaktów płciowych w czasie menstruacji,
kontaktów płciowych w czasie menstruacji,
w sytuacjach medycznych i pozamedycznych, w których
w sytuacjach medycznych i pozamedycznych, w których
stosowany jest niewłaściwie wysterylizowany
stosowany jest niewłaściwie wysterylizowany
(wyjałowiony) sprzęt, jak np:
(wyjałowiony) sprzęt, jak np:
- używanie skażonych igieł lub innego sprzętu podczas
- używanie skażonych igieł lub innego sprzętu podczas
wykonywania zastrzyków,
wykonywania zastrzyków,
- przypadkowe skaleczenia związane z zastosowaniem
- przypadkowe skaleczenia związane z zastosowaniem
igieł (dotyczy np. pielęgniarek wykonujących zastrzyki),
igieł (dotyczy np. pielęgniarek wykonujących zastrzyki),
- zabiegi stosowane w leczeniu stomatologicznym,
- zabiegi stosowane w leczeniu stomatologicznym,
- wykorzystywania niewłaściwie wysterylizowanego
- wykorzystywania niewłaściwie wysterylizowanego
sprzętu do wykonywania tatuaży lub nakłuć związanych
sprzętu do wykonywania tatuaży lub nakłuć związanych
z noszeniem kolczyków,
z noszeniem kolczyków,
używania tych samych zakażonych przedmiotów
używania tych samych zakażonych przedmiotów
higieny osobistej,
higieny osobistej,
przeniesienia wirusa z matki na dziecko w okresie
przeniesienia wirusa z matki na dziecko w okresie
okołoporodowym (rzadko),
okołoporodowym (rzadko),
możliwe jest także, choć zdarza się rzadko, zakażenie
możliwe jest także, choć zdarza się rzadko, zakażenie
poprzez ugryzienie przez osobę zakażoną
poprzez ugryzienie przez osobę zakażoną
W wielu przypadkach sposób zakażenia pozostaje
W wielu przypadkach sposób zakażenia pozostaje
nieznany.
nieznany.
Nie można zarazić się
Nie można zarazić się
poprzez:
poprzez:
-kichanie, kaszel, pocałunki,
-kichanie, kaszel, pocałunki,
-używanie tych samych sztućców i talerzy,
-używanie tych samych sztućców i talerzy,
korzystanie z tej samej łazienki lub toalety
korzystanie z tej samej łazienki lub toalety
-podczas innych, zwykłych codziennych czynności.
-podczas innych, zwykłych codziennych czynności.
Osoba zakażona przestrzegająca podstawowych
Osoba zakażona przestrzegająca podstawowych
zasad higieny nie jest źródłem zakażenia
zasad higieny nie jest źródłem zakażenia
wirusem typu C.
wirusem typu C.
Objawy:
Objawy:
•
,,cicha choroba”, jedynie 1/3 osób zakażonych ma
,,cicha choroba”, jedynie 1/3 osób zakażonych ma
objawy, które są niespecyficzne, miernie nasilone,
objawy, które są niespecyficzne, miernie nasilone,
nie sugerujące choroby wątroby
nie sugerujące choroby wątroby
•
bóle mięśniowo-stawowe, osłabienie, nudności,
bóle mięśniowo-stawowe, osłabienie, nudności,
trudności z koncentracją oraz niepokój lub depresja.
trudności z koncentracją oraz niepokój lub depresja.
•
objawy stają się wyraźniejsze, gdy u chorego
objawy stają się wyraźniejsze, gdy u chorego
rozwinie się marskość wątroby lub gdy zapalenie
rozwinie się marskość wątroby lub gdy zapalenie
wątroby ma ciężki przebieg.
wątroby ma ciężki przebieg.
•
oprócz uczucia znużenia chory może odczuwać:
oprócz uczucia znużenia chory może odczuwać:
osłabienie siły mięśniowej, pogorszenie apetytu,
osłabienie siły mięśniowej, pogorszenie apetytu,
nudności, zmniejszenie masy ciała, zmianę
nudności, zmniejszenie masy ciała, zmianę
zabarwienia moczu, świąd skóry.
zabarwienia moczu, świąd skóry.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
-badanie obecności p/ciał antyHCV
-badanie obecności p/ciał antyHCV
Leczenie
Leczenie
Podstawowym i zasadniczym celem terapii w
Podstawowym i zasadniczym celem terapii w
przypadku WZW C jest:
przypadku WZW C jest:
- eliminacja wirusa z organizmu, powrót do
- eliminacja wirusa z organizmu, powrót do
prawidłowych wartości wyników testów wątroby,
prawidłowych wartości wyników testów wątroby,
zapobieganie marskości i rozwojowi raka wątroby.
zapobieganie marskości i rozwojowi raka wątroby.
Istnieją coraz bardziej skuteczne metody
Istnieją coraz bardziej skuteczne metody
leczenia WZW C. Na rynku są dwa rodzaje
leczenia WZW C. Na rynku są dwa rodzaje
leków zarejestrowanych do leczenia
leków zarejestrowanych do leczenia
przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby
przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby
typu C – interferon i rybawiryna.
typu C – interferon i rybawiryna.
Interferon
Interferon
- jest to naturalne białko wytwarzane w organizmie
- jest to naturalne białko wytwarzane w organizmie
w celu zwalczania zakażeń powodowanych przez wirusy.
w celu zwalczania zakażeń powodowanych przez wirusy.
Podawanie tego białka w postaci zastrzyków jest sposobem
Podawanie tego białka w postaci zastrzyków jest sposobem
wzmocnienia naturalnej obrony organizmu.
wzmocnienia naturalnej obrony organizmu.
Od niedawna dostępne są pegylowane formy interferonu, które
Od niedawna dostępne są pegylowane formy interferonu, które
wykazują lepszą skuteczność i są podawane tylko raz w
wykazują lepszą skuteczność i są podawane tylko raz w
tygodniu.
tygodniu.
Rybawiryna
Rybawiryna
– lek przeciwwirusowy. Są to tabletki albo kapsułki
– lek przeciwwirusowy. Są to tabletki albo kapsułki
stosowane doustnie dwa razy na dobę. Rybawiryna stosowana w
stosowane doustnie dwa razy na dobę. Rybawiryna stosowana w
połączeniu z interferonem wzmacnia jego działanie, zwiększając
połączeniu z interferonem wzmacnia jego działanie, zwiększając
skuteczność leczenia i zmniejszając ryzyko nawrotu choroby.
skuteczność leczenia i zmniejszając ryzyko nawrotu choroby.
Stosowanie samej rybawiryny nie powoduje eliminacji wirusa.
Stosowanie samej rybawiryny nie powoduje eliminacji wirusa.
Szczepienie
Szczepienie
Nie ma obecnie szczepionki, która
Nie ma obecnie szczepionki, która
pomogłaby uchronić się przed
pomogłaby uchronić się przed
zakażeniem wirusem zapalenia
zakażeniem wirusem zapalenia
wątroby typu C. Przewiduje się, że
wątroby typu C. Przewiduje się, że
taka szczepionka może zostać
taka szczepionka może zostać
wynaleziona około 2015 roku.
wynaleziona około 2015 roku.