PROFILAKTYKA CHORÓB
PRZENOSZONYCH DROGĄ
PŁCIOWĄ
Choroby przenoszone drogą płciową,
dawniej zwane chorobami wenerycznymi,
ogólna nazwa chorób, które są przenoszone z
partnera na partnera w czasie stosunku
seksualnego. Nazwa "choroby weneryczne"
pochodzi od imienia rzymskiej bogini miłości
- Wenery. Wskazuje to na związek tych
chorób z aktywnością seksualną. Jakkolwiek
Wenera była boginią miłości, to choroby
weneryczne kojarzą się z czymś wulgarnym i
brudnym. Tego typu nastawienie utrudniało
zwalczanie tych chorób, dlatego Światowa
Organizacja Zdrowia zaleciła stosowanie
innej nazwy - choroby przenoszone drogą
płciową.
CHOROBY WENERYCZNE
POWODOWANE PRZEZ
WIRUSY
•
AIDS/HIV
•
HTLV
•
kłykciny kończyste (HPV)
•
opryszczka
•
WZW typu B (HBV
)
HIV i AIDS
Światowa epidemia wirusa hiv to jeden z głośniejszych tematów związanych z chorobami
przenoszonymi drogami płciowymi. O HIV i AIDS zaczęto mówić głośno w latach 80-tych - cały
świat musiał stawić czoła nowemu zagrożeniu.
Dzisiaj wiemy o HIV i AIDS znacznie więcej, choć świadomość społeczna na temat choroby wciąż
pozostawia wiele do życzenia.
Czym jest HIV
Rozwinięcie nazwy HIV to Human Immunodeficiency Virus, czyli ludzki wirus niedoboru odporności. HIV
jest wirusem wywołującym AIDS.
Przez ponad dwadzieścia lat od wyizolowania wirusa medycyna zdążyła go dość dobrze poznać. Do tej
pory rozpoznano dwa jego typy: HIV-1 oraz HIV-2. Mimo ogromu badań nad HIV, naukowcom wciąż
wiele problemów sprawia jego duża zmienność.
Czym jest AIDS
AIDS to Acquired Immune Deficiency Syndrome, czyli zespół nabytego niedoboru odporności. AIDS
wywoływane jest przez HIV, jest jednocześnie ostatnim stadium zakażenia tym wirusem.
AIDS oznacza stopniowe wyniszczenie układu odpornościowego pacjenta, prowadzące do licznych
chorób (tzw. wskaźników AIDS), które z kolei mogą zakończyć się śmiercią chorego.
Zarażenie wirusem HIV
Podstawowe drogi zarażenia wirusem HIV to: stosunek płciowy, użycie zakażonych igieł, transfuzja
krwi. HIV może także przejść z matki na dziecko w trakcie porodu lub przez karmienie mlekiem.
Objawy i diagnozowanie HIV
Ponieważ nosiciele HIV często przez stosunkowo długi czas nie doświadczają żadnych zauważalnych
objawów, jedyną pewną metodą wykrycia wirusa jest przeprowadzenie testu.
Test na obecność HIV opiera się na wykrywaniu przeciwciał we krwi pacjenta. Najczęściej po dwóch
pozytywnych wynikach przeprowadza się dodatkowo dla potwierdzenia test na wykrycie tzw. białek
specyficznych.
Objawy AIDS
AIDS stwierdzić można na podstwie kilku charakterystycznych objawów. Należą do nich m.in. mięsaki
Kaposiego (charakterystyczne "znamiona" na skórze), pleśniaki układu pokarmowego, grzybice czy
innego rodzaju schorzenia związane z układem odpornościowym (np. zapalenie płuc).
Zapobieganie zarażeniu HIV
Podstawowym sposobem uniknięcia zarażenia wirusem HIV jest unikanie przygodnych
kontaktów seksualnych.
Używanie prezerwatyw znacznie zmniejsza ryzyko zarażenia, ale nie eliminuje go całkowicie
(różne źródła podają, że prezerwatywy gwarantują 80-95% skuteczności). Należy przy tym
pamiętać, że prezerwatywy ze środkami plemnikobójczymi mogą mieć mniejszą
skuteczność w kontekście HIV, ponieważ substancje plemnikobójcze czasem podrażniają
błony śluzowe.
Wbrew powtarzanym niekiedy mitom, nie można zarazić się HIV przez zwykły pocałunek. Ilość
śliny potrzebna do zarażenia zdecydowanie przekracza możliwości nawet najbardziej
skutecznych ślinianek.
Przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, możliwe jest również zmniejszenie ryzyka
zarażenia dziecka w trakcie ciąży i porodu - nie jest zatem prawdą, że dzieci nosicieli HIV
zawsze rodzą się chore.
Jednym z najczęstszych sposobów zarażenie w Polsce wciąż pozostaje użycie zakażonych igieł.
Mimo to, warto pamiętać, że problem HIV i AIDS nie dotyczy tylko narkomanów i osób z tak
zwanego marginesu społecznego.
Leczenie HIV i AIDS
W latach 80-tych stwierdzenie zakażenia HIV było niemalże wyrokiem śmierci, chociaż
oczywiście zdarzały się przypadki, że nosiciele HIV bez jakiegokolwiek leczenia nie zapadali
na AIDS przez lata.
Obecnie istnieją terapie, które pozwalają zahamować namnażanie się wirusa. Nie należą do
najtańszych, ale w wielu przypadkach dają bardzo zadowalające efekty. Istotne jest przy
tym odpowiednio wczesne rozpoczęcie leczenia.
Nie bójmy się zatem testów na obecność HIV. Nawet jeśli nie należymy do grupy najwyższego
ryzyka, ale mamy choćby cień wątpliwości, nie zaszkodzi się upewnić. Pamiętajmy, że w
takich wypadkach stawką czesto jest zdrowie i życie naszych najbliższych.
Czym jest HTLV?
HTLV to wirus ludzkiej białaczki z komórek T (Human
T-cell Leukemia Virus). Jest retrowirusem
wywołującym białaczkę i chłoniaka.
HTLV-I i HTLV-II
Wyróżniamy dwa typy HTLV. HTLV-I może wywoływać
nowotwory (białaczkę i chłonniaka), natomiast
HTLV-II nie jest bezpośrednio wiązany z żadnymi
chorobami, chociaż podejrzewa się, że może
wywoływać pewne schorzenia neurologiczne.
Sposób zarażenia HTLV
Wirusy HTLV przenoszone są przez krew, mleko matki
oraz nasienie. Jako najczęstsze drogi zakażenia
wskazuje się stosunek płciowy, karmienie piersią
oraz używanie zakażonych igieł do strzykawek.
Leczenie i zapobieganie
Współczesna medycyna nie zdołała stworzyć
szczepionki przeciwko HTLV. Jedyną metodą walki z
wirusem jest odpowienia profilaktyka, która opiera
się na tych samych założeniach co profilaktyka w
HIV.
Kłykciny kończyste (HPV)
Kłykciny kończyste, nazywane niekiedy brodawkami
wenerycznymi, to choroba weneryczna wywoływana przez
wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
Kłykciny kończyste - objawy
U osób cierpiących na kłykciny kończyste objawy mogą
występować ze zróżnicowanym nasileniem. Czasem
choroba przebiega bezobiawowo. Zwykle kłykciny
kończyste przybierają formę mniejszych lub większych
brodawek zlokalizowanych w okolicach narządów
płciowych.
Sposób zarażenia
HPV przenosi się w czasie kontaktów seksualnych i jest
jedną z najczęściej występujących chorób wenerycznych.
Profilaktyka i leczenie
Kłykciny kończyste należy zawsze bezwzględnie leczyć.
Najlepszym sposobem jest oczywiście profilaktyka (istnieją
szczepionki przeciw HPV).
W razie stwierdzenia choroby należy bezwględnie udać się
do lekarza. Leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne
pozwala opanować rozwój choroby, a okresowa
obserwacja pacjenta zmniejsza ryzyko wystąpienia
powikłań (do których zaliczają się m.in. nowotwory).
Opryszczka narządów płciowych
Opryszczka narządów płciowych to choroba weneryczna
powodowana przez wirus HSV-2. W odróżnieniu od
"zwykłej" opryszczki, ten rodzaj choroby lokalizuje się na
narządach płciowych i w ich okolicach.
Zarażenie opryszczką
Wirus opryszczki narządów płciowych przenosi się przede
wszystkim w trakcie stosunku seksualnego.
Inną drogą zarażenia jest przekazanie wirusa z matki na
dziecko w trakcie porodu. Stwierdzenie opryszczki
narządów płciowych u matki może być wskazaniem do
przeprowadzenia cesarskiego cięcia.
Leczenie opryszczki
Opryszczkę leczy się objawowo - miejscowo i
ogólnoustrojowo (m.in. acyklowirem). Wskazana jest
także suplementacja witaminami. Istotną rolę w walce z
nawrotami choroby ma sprawne działanie układu
odpornościowego.
Osoba raz zarażona wirusem HSV jest jego nosicielem do
końca życia i musi się liczyć z możliwością wystąpienia
nawrotów objawów opryszczki.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV)
Wirusowe zapalenie wątroby typu B to choroba, którą zwykle kojarzymy z
zakażeniami w szpitalach w trakcie operacji. Warto jednak pamiętać, że jest
to również jedna z najbardziej powszechnie występujących chorób
przenoszonych drogą płciową.
Sposoby zarażenia
Wirusem zapalenia wątroby typu B można zarazić się na kilka sposobów. Do
najczęstszych należą: stosunki płciowe z nosicielami wirusa HBV, transfuzje
krwi, użycie zakażonych igiełlub narzędzi medycznych (a także narzędzi
używanych w salonach tatuażu i w gabinetach dentystycznych).
Objawy choroby
Przebieg WZW typu B może być bardzo zróżnicowany, od bezobjawowego (w
większości przypadków) po tzw. piorunujące zapalenie wątroby, które może
zakończyć się śmiercią chorego.
Skutkami nieleczonego przewlekłego zapalenia wątroby są m.in. marskość
wątroby i nowotwory wątroby.
Leczenie WZW typu B
Leczenie wirusowego zapalenia wątroby warto prowadzić pod okiem lekarza
specjalisty od chorób zakaźnych lub hepatologa.
Pełne leczenie przewlekłych form WZW polega na zwalczaniu wirusa, leczeniu
osłonowym wątroby oraz leczeniu następstw choroby, o ile zdążyły już
wystąpić (mowa np. o marskości wątroby).
Profilaktyka
W kontekście chorób przenoszonych drogą płciową, najbardziej odpowiednią
formą zapobiegania zarażeniu HBV jest unikanie przygodnych kontaktów
seksualnych.
Ogromne znaczenie w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby mają także
szczepionki przeciwko wirusowi zapalenia wątroby.
CHOROBY WENERYCZNE
POWODOWANE PRZEZ BAKTERIE
•
chlamydioza
•
czerwonka bakteryjna
•
kiła (syfilis)
•
rzeżączka (tryper)
•
wrzód weneryczny
•
ziarniniak pachwinowy
Chlamydioza
Chlamydioza to bakteryjna choroba weneryczna wywoływana
przez bakterie - chlamydia trachomatis.
Objawy chlamydiozy
U większości chorych na chlamydiozę nie występują właściwie
żadne widoczne objawy. Jeśli natomiast objawy występują
(obserwuje się je zwykle w ciągu kilku tygodni od zarażenia), to
u mężczyzn oznaczają przede wszystkim ropną wydzielinę z
cewki moczowej, a u kobiet upławy, pieczenie przy oddawaniu
moczu, a w dalszej kolejności bóle podbrzusza, mdłości,
gorączka, krwawienia czy ból podczas stosunku.
Leczenie chlamydiozy
W każdym przypadku, nawet bezobjawowym, należy bezwzględnie
podjąć leczenie. Nieleczona chlamydioza prowadzić może do
poważnych chorób narządów płciowych, w konsekwencji
wywołujących niepłodność.
Aby zwalczyć chlamydie należy przez kilka-kilkanaście dni
zażywać przepisane przez lekarza antybiotyki. Po przebytym
leczeniu koniecznie trzeba przeprowadzić badanie na obecność
bakterii chlamydii.
Zapobieganie chlamydiozie
Aby uniknąć zarażenia chlamydiami, należy unikać przygodnych
stosunków płciowych. Znaczne zmniejszenie ryzyka
zachorowania gwarantują prezerwatywy.
Czerwonka bakteryjna
Czerwonka bakteryjna (dezynteria) jest chorobą
zakaźną wywoływaną przez pałeczki Shingella.
Objawy czerwonki
Do objawów czerwonki zalicza się ostre biegunki (z
krwią i śluzem), gorączkę oraz bóle brzucha.
Drogi zakażenia
Czerwonka rozprzestrzenia się przede wszystkim
drogą pokarmową, po zjedzeniu zakażonych
artykułów spożywczych. Zarazić się można także
przez kontakt z kałem osoby chorej (stąd ryzyko
zarażenia przy stosunkach analnych). Pewną rolę
przy roznoszeniu choroby mają również owady.
Leczenie i profilaktyka
Aby zapobiec zarażeniu czerwonką należy
zachować zasady higieny osobistej. Leczenie
dezynterii przebiega przede wszystkim objawowo
(uzupełnia się płyny i elektrolity), w ostrych
przypadkach podaje się antybiotyki.
Kiła (syfilis)
Kiła, znana też jako syfilis (potocznie "syf"), jest jedną z bardziej rozpoznawalnych chorób
wenerycznych.
Przez całe wieki kiła stanowiła poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Obecnie, dzięki rozwojowi
medycyny chorobę tę - szczególnie we wczesnym stadium - można bardzo skutecznie wyleczyć.
Mimo to, kiły nie wolno lekceważyć. Brak lub nieodpowiednie leczenie może prowadzić do
poważnych konsekwencji, a nawet do śmierci.
Zarażenie kiłą
Podstawowa droga zarażenia kiłą to stosunek z zakażoną osobą (pochwowy, analny lub oralny).
Dużo mniej prawdopodobne jest zarażenie przez pocałunek - możliwe gdy chory ma zmiany chorobowe
w jamie ustnej.
Za wyjątkowe i bardzo rzadkie uważa się pozapłciowe drogi zarażenia (np. przez kontakt z
przedmiotami, których dotykał chory).
Objawy kiły
Zanim pojawią się charaktetystyczne objawy kiły, obecność wywołujących ją krętków bladych można
stwierdzić m.in. przeprowadzając stosowne testy: VDRL, USR.
Kiła pierwszego okresu wiąże się najczęściej z pojawieniem się po kilku tygodniach od zarażenia
niebolesnej rany (tzw. zmiany pierwotnej). Niekiedy powiększeniu ulegają węzły chłonne. Zmiana
pierwotna ulega zagojeniu nawet bez podjęcia leczenia.
Kiła drugiego okresu następuje po około 9 tygodniach od zarażenia. Jej objawem jest mniej lub
bardziej uogólniona wysypka. Zwykle nie jest ona specjalnie dokuczliwa - nie swędzi i nie piecze.
Podobnie jak w przypadku kiły pierwszego okresu, wysypka może ustąpić sama bez leczenia, może
też nawracać, np. w postaci sączących się grudek. Niektórzy chorzy na tym etapie doświadczają
także takich objawów jak bóle gardła, głowy czy gorączka.
Kiłą utajoną nazywamy chorobę w stanie utajenia, nie dającą żadnych widocznych objawów. Kiła
utajona wczesna ma miejsce do 2 lat od zarażenia, kiła utajona pózna po 2 latach. Brak objawów
nie oznacza braku zagrożenia. Osoby, które zlekceważą kiłę, nawet w formie utajonej, są narażone
na bardzo groźne konsekwencje.
Kiła trzeciego okresu, zwana też trzeciorzędową, to faza następująca po kilku, a nawet kilkunastu
latach od zakażenia. Może przybierać różne formy i daważ zróżnicowane objawy. Chorzy cierpiący
na kiłę trzeciego stopnia narażeni są na poważne uszkodzenia układu nerwowego (w tym np. nerwu
wzrokowego, a w konsekwencji na utratę wzroku) oraz krwionośnego (w tym serca). Najbardziej
charakterystyczne dla kiły w tym stadium są kilaki, czyli guzy występujące w miejscach zakażenia.
Kiła wrodzona to choroba dotykająca dzieci urodzone przez matkę, która w okresie ciąży nie podjęła
skutecznego leczenia. Objawy kiły wrodzonej mogą pojawić się już w momencie urodzenia (kiła
wrodzona wczesna) lub kilka-kilkanaście lat później (kiła wrodzona późna
).
Skutki nieleczonej kiły
Warto pamiętać, że podjęcie leczenia w przypadku
stwierdzenia kiły powinno mieć miejsce jak najwcześniej.
Nieleczona choroba prowadzi do ogromnych zniszczeń w
układzie nerwowym, krwionośnym, a na dobrą sprawę w
całym organizmie człowieka.
Skutkiem kiły może być utrata wzroku, choroby
psychiczne, liczne uszkodzenia stawów, kości oraz licznych
narządów. Ostatecznie, kiła prowadzić może do śmierci.
Leczenie kiły
Leczenie kiły zawsze powinno przebiegać pod okiem
lekarza. Przyjmowanie leków (w tym antybiotyków) na
własną rękę jest wykluczone - najczęściej przynosi jedynie
złagodzenie objawów lub wprowadza chorobę w stan
utajony (w którym kiła wciąż jest bardzo groźna).
Odpowiednie leczenie kiły opiera się na antybiotykach
(głównie penicylinie, ewentualnie tetracyklinach). Chorzy
powinni być regularnie poddawani badaniom kontrolnym.
Rzeżączka (tryper)
Rzeżączka, znana też pod nazwą tryper, jest jedną z najbardziej powszechnych
chorób wenerycznych. Jest to choroba bakteryjna wywoływana przez dwoinki
rzeżączki (dwoinki Neissera, gonokoki).
Objawy rzeżączki i diagnozowanie
Podstawowe objawy rzeżączki to pieczenie i ból w trakcie oddawania moczu, u
mężczyzn wyciek ropny z cewki moczowej, natomiast u kobiet upławy.
Na podstawie wyżej wymienionych objawów nie można jednak jednoznacznie
stwierdzić występowania rzeżączki. Aby mieć 100% pewności, że mamy do
czynienia z tą właśnie chorobą, musimy przeprowadzić test laboratoryjny.
Sposoby zarażenia rzeżączką
Najczęstszą drogą zakażenia rzeżączką jest stosunek płciowy. Istnieje także
ryzyko zarażenia poprzez przedmioty osobiste, z którymi chory miał kontakt
(najczęściej ręczniki, pościel, bielizna).
Na zakażenie rzeżączką narażone są również noworodki w trakcie porodu.
Rzeżączka od chorej matki może powodować trwałe uszkodzenia spojówek
dziecka.
Leczenie rzeżączki i profilaktyka
Nieleczona rzeżączka może prowadzić do poważnych zaburzeń i stanów
zapalnych w układzie moczowym i płciowym. Jednym ze skutków może być
bezpłodność. W kolejnych etapach choroba może też atakować inne narządy
(np. serce).
Leczenie pod okiem specjalisty zwykle opiera się m.in. na antybiotykoterapii
(najczęściej penicyliną).
Równie ważna jak leczenie jest profilaktyka. Aby uniknąć zarażenia lub nawrotów
choroby, powinniśmy unikać przygodnych kontaktów płciowych, stosować
prezerwatywy oraz dbać o higienę osobistą. Należy pamiętać, że rzeżączka
może przenosić się drogami pozapłciowymi, np. przez pościel, ubrania czy
ręczniki.
Wrzód weneryczny
Wrzodem wenerycznym nazywamy zakaźną chorobę
przenoszoną drogą płciową, wywoływaną przez
pałeczki Haemophilus ducreyi.
Objawy towarzyszące wrzodowi wenerycznemu
Zwykle pierwsze objawy pojawiają się po kilku dniach od
stosunku płciowego z osobą zarażoną.
Wrzód weneryczny początkowo przypomina krostkę,
która stopniowo rośnie i przybiera kształty
owrzodzenia. Okolice występowania wrzodu
wenerycznego są bolesne, sam wrzód ma charakter
ropny.
Wrzodowi wenerycznemu może towarzyszyć zapalenie
węzłów chłonnych.
Leczenie i zapobieganie
W przypadku stwierdzenia występowania wrzodu
wenerycznego należy niezwłocznie podjąć leczenie
pod okiem lekarza wenerologa.
Po przebyciu antybiotykoterapii niezwykle istotna jest
obserwacja pacjenta, nawet przez kilkanaście tygodni,
w celu wykluczenia wystąpienia nawrotów choroby.
Ziarniniak pachwinowy
Ziarniniakiem pachwinowym nazywamy weneryczną
chorobę bakteryjną wywoływaną przez bakterie
klebsiella granulomatosis.
Objawy towarzyszące ziarniniakowi pachwinowemu
Ziarniniak pachwinowy przyjmuje postać różnej wielkości
owrzodzonych "grudek" występujących w okolicach
narządów płciowych.
Aby jednoznacznie stwierdzić występowanie choroby,
należy przeprowadzić test na obecność tzw. ciałek
Donowana.
Leczenie i zapobieganie
Leczenie przeciwko ziarniniakowi opiera się na
antybiotykoterapii.
Profilaktyka w przypadku ziarniniaka pachwinowego
powinna polegać przede wszystkim na unikaniu
przygodnych kontaktów seksualnych. Warto pamiętać,
że ziarnianiakiem pachwinowym możemy zarazić się
także drogą pozapłciową, np. przez używanie
wspólnego ręcznika.
CHOROBY WENERYCZNE
POWODOWANE PRZEZ
PASOŻYTY
•
ameboza
•
rzęsistkowica
•
świerzb
•
wszawica łonowa
Ameboza
Ameboza, nazywana też czerwonką pełzakową lub pełzakowicą, jest chorobą wywoływaną przez
pierwotniaka Entamoeba histolytica.
Zarażenie amebozą
Najbardziej powszechnym sposobem zarażenia amebozą jest droga pokarmowa. Choroba ta jest
najbardziej rozpowszechniona w krajach tropikalnych, dlatego też przebywając tam należy
zachować szczególną uwagę na to, co jemy i pijemy.
Należy także unikać możliwości kontaktu z odchodami (niesprawna kanalizacja blisko ujęcia wody,
stosunek analny, kontakt z owadami).
Objawy amebozy
Do najbardziej charakterystycznych objawów amebozy zaliczamy biegunkę, bóle brzucha, nudności,
wzdęcia oraz gorączkę. Biegunka przy amebozie charakteryzuje się występowaniem krwi i śluzu.
Poza ostrą formą, choroba może przyjmować postać przewlekłą lub pozajelitową (prowadzącą do
stanów zapalnych wątroby).
Aby postawić pewną diagnozę przy podejrzeniu amebozy, należy przeprowadzić testy laborytoryjne
- badanie kału.
Zapobieganie i leczenie amebozy
Do podstwowych metod zapobiegania rozprzestrzeniania się choroby zalicza się odpowiednie
przygotowanie wody pitnej oraz przyjmowanych pokarmów, przestrzeganie zasad higieny
osobistej (m.in. mycie rąk) oraz dbałość o czystość urządzeń sanitarnych.
Należy również zwracać uwagę na możliwość przenoszenia się pierowniaka przez muchy. Wiele
źródeł wskazuje też stosunek analny jako czynnik zwiększający ryzyko zachorowania na
amebozę.
W przypadku zdiagnozowania amebozy należy podjąć leczenie lekami przeciwpierwotniakowymi.
Wizyta u lekarza jest konieczna, ponieważ nieleczona ameboza w ostrych postaciach może
prowadzić do śmierci pacjenta.
Rzęsistkowica
Rzęstkowica to choroba weneryczna wywoływana przez
pierwotniaka rzęsistka pochwowego. Rzęsistkowica dotyka
częściej kobiet niż mężczyzn. Poza kontaktami płciowymi można
zarazić się nią poprzez kontakt z urządzeniami sanitarnymi oraz
przyborami toaletowymi (np. ręcznikami).
Objawy rzęsistkowicy
Do podstawowych objawów rzęsistkowicy zaliczamy ból i pieczenie
cewki moczowej, częstomocz, u kobiet: zaczerwienienie błon
śluzowych, upławy, u mężczyzn: wycieki z cewki moczowej.
Warto pamiętać, że rzęsistkowica może przebiegać bez objawów
lub ze skąpymi objawami. Mimo to, utajona choroba wciąż jest
groźna i może się przenosić na innych ludzi.
Leczenie i profilaktyka
Po rozpoznaniu rzęsistkowicy (na podstawie badań
laboratoryjnych), należy przeprowadzić leczenie. Najczęściej
stosowanymi lekami jest metronidazol i tinidazol.
Niezwykle istotne jest to, aby leczeniu poddani byli oboje
partnerzy seksualni. Aby wykluczyć występowanie nawrotow,
warto po ukończeniu leczenia poddać się kontroli lekarskiej
.
Świerzb
Świerzb to choroba pasożytnicza wywoływana przez świerzbowce.
Ponieważ szacuje się, że nawet 4/5 przypadków zakażenia u
dorosłych wynika z kontaktów płciowych, świerzb zaliczany jest
do chorób wenerycznych.
Objawy świerzbu
Podstawowe objawy świerzbu to silne swędzenie, zaczerwienienie
skóry, grudki oraz plamy.
Drogi zakażenia
Zarażenie świerzbem może mieć miejsce przez kontakt seksualny,
ale także przez styczność z osobą chorą lub przedmiotami,
których osoba ta dotykała (w szczególności: pościel, ręczniki
itp.).
Leczenie i zapobieganie
Po stwierdzeniu świerzbicy należy zastosować leczenie maściami
wydawanymi z przepisu lekarza. Aby uniknąć powtórnego
zarażenia, leczeniu należy poddać wszystkich domowników.
Oprócz stosowania leków, trzeba zachować środki ostrożności,
m.in. szczególnie dbać o higienę, czystość pościeli, zmianę
bielizny (bieliznę noszoną w przed podjęciem leczenia należy
dokładnie uprać i nie zakładać przez 2-3 tygodnie).
CHOROBY WENERYCZNE
POWODOWANE PRZEZ
GRZYBY
•
drożdżyca (kandydoza, grzybica)
Grzybica (kandydoza, drożdżyca)
Zakażenia drożdzakowe narządów płciowych najczęściej wywoływane są
przez grzyby Candida albicans. Kandydozy zalicza się do chorób
przenoszonych drogą płciową, choć zakażenie może być wywoływane
także w inny sposób (np. poprzez zażywanie antybiotyków, kontakt z
bielizną lub ręcznikami osoby chorej).
Grzybica pochwy
Do objawów drożdżycy pochwy zalicza się swędzenie, pieczenie oraz
zaczerwienienie sromu i okolic pochwy. Objawom tym towarzyszy ból w
czasie oddawania moczu oraz upławy.
Leczenie i zapobieganie grzybicy narządów płciowych
W przypadku wystąpienia stanów zapalnych powodowanych przez
drożdżaki należy zgłosić się do lekarza dermatologa.
Skuteczne leczenie obejmuje zwykle stosowanie doustnych oraz
miejscowych leków przeciwgrzybiczych. Niezwykle istotne jest
równoległe leczenie partnerów - aby uniknąć wzajemnego zarażania i
nawrotów choroby.
Odpowiednie terapie przeciwgrzybicze nie wystarczą, jeśli nie będziemy
przestrzegali zasad profilaktyki. Pamiętajmy o tym, że grzybica atakuje
zawsze w stanach obniżonej odporności organizmu, gdy zakłóceniu
ulega naturalna flora bakteryjna (np. po zażywaniu antybiotyków).
Zakażeniom sprzyja brak odpowiedniej higieny, jak również nadmierna
dbałość o nią (znów - zakłócenie naturalnej flory bakteryjnej).
Wszawica łonowa
Wszawica łonowa to choroba pasożytnicza przenoszona drogą
płciową. Uznawana jest za chorobę weneryczną, ponieważ to
właśnie poprzez stosunek płciowy dochodzi do największej liczby
zakażeń.
Wszawicą łonową można również zarazić się przez kontakt z
rzeczami osobistymi osoby chorej (pościelą, ręcznikami, bielizną).
Objawy wszawicy łonowej
Wesz łonowa (dawniej nazywana "mendą") powoduje silne
swędzenie wzgórka łonowego, niekiedy także ud, brzucha lub
okolic pachwin.
Wesz łonową trudno jest zauważyć gołym okiem - jest bardzo
niewielka i mało ruchliwa, a dodatkowo częściowo chowa się w
ieszkach włosowych.
Leczenie wszawicy łonowej
Skuteczne leczenie wszawicy łonowej powinno zawsze przebiegać
pod okiem lekarza dermatologa. W terapii stosuje się różnego
rodzaju kremy, maści, proszki, żele, szampony i toniki.
Aby uniknąć wzajemnego zarażania, leczeniu musi poddać się także
partner osoby zarażonej.
CO ZROBIĆ, ŻEBY NIE ZARAZIĆ
SIĘ CHOROBĄ WENERYCZNĄ?
Najprostszym sposobem na uniknięcie
zakażenia chorobą przenoszoną drogą
płciową jest abstynencja seksualna. Jest to
metoda tak samo banalna, jak i niemożliwa
do realizacji w zdecydowanej większości
przypadków.
Logicznym i rozsądnym rozwinięciem jest
natomiast stwierdzenie, że
najskuteczniejszym środkiem
zapobiegawczym pozostaje unikanie
przygodnych kontaktów płciowych z
"niepewnymi" partnerami.
CZY PREZERWATYWY CHRONIĄ
PRZED CHOROBAMI WENERYCZNYMI?
Prezerwatywy w zdecydowanej większości
przypadków zwiększają ochronę przed
zarażeniem chorobami wenerycznymi. Należy
jednak pamiętać, że nie dają 100% ochrony.
Nawet producenci prezerwatyw informują o tym,
że ich produkt w znacznej mierze zmniejsza
ryzyko zakażenia, ale nie eliminuje go w
całości.
Stosowanie prezerwatyw w podczas
przygodnych kontaktów płciowych to jak
najbardziej rozsądny krok, ale podejście pt.
"zabezpieczyłem się, więc na pewno jestem
zdrowy" może być złudne.
Zapobieganie lepsze niż leczenie
Pamiętajmy, że profilaktyka w przypadku
chorób wenerycznych to zawsze prostsze
i mniej kłopotliwe wyjście niż leczenie.
Choroby przenoszone drogą płciową to nie
tylko niemiłe objawy takie jak swędzenie,
pieczenie czy ból. Z reguły ich leczenie
wiąże się z dużym stresem - i to zupełnie
uzasadnionym, ponieważ choroby
weneryczne to poważne zagrożenie dla
zdrowia, a nawet życia.
Nie tylko drogą płciową
Pamiętajmy o tym, że wirusy, bakterie,
grzyby i pasożyty przenoszone zwykle
drogą płciową, mogą także
rozprzestrzeniać się w inny sposób
(czasem np. przez kontakt z odzieżą
osoby chorej).
Pamiętajmy więc, że nawet posiadanie
jednego, zdrowego partnera
seksualnego nie gwarantuje pełnego
bezpieczeństwa.
(więcej informacji na temat profilaktyki
znajdziesz w opisie poszczególnych
chorób)
DLACZEGO PROFILAKTYKA JEST
WAŻNA?
Zapobieganie chorobom jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek ze względu na wzrost liczby
odnotowanych przypadków wirusowych nieuleczalnych chorób przenoszonych drogą
płciową.
Zarażenie większością chorób przenoszonych drogą płciową zwiększa ryzyko zachorowania i
zarażenia drugiej osoby inną chorobą przenoszoną drogą płciową, łącznie z HIV. Ponadto,
jeżeli
cierpisz na więcej niż jedną chorobę, mogą wystąpić między nimi interakcje. Na przykład, u
kobiety zakażonej wirusem HIV objawy innej choroby, takiej jak opryszczka narządów
płciowych, będą ostrzejsze i bardziej wycieńczające.
Jezeli jesteś aktywna seksualnie, jesteś narażona na choroby przenoszone drogą płciową.
Gdy to tylko możliwe, należy przerwać łańcuch zarażeń, a jeżeli się zaraziłaś, powinnaś udać
się
do lekarza. Rutynowa opieka ginekologiczna, obejmująca wymaz cytologiczny z testem
Papanicolaou ( cytologia), jest konieczna w badaniach profilaktycznych, ale musisz
pamiętać, że
badanie cytologiczne to badanie wykrywające nowotwory i stany przedrakowe (zakażenia
wirusem HPV), a nie choroby przenoszone drogą płciową (z wyjątkiem zakażenia wirusem
HPV). Istnieją badania stwierdzające występowanie każdej z tych chorób. Powinnaś także
rozważyć regularne poddawanie się badaniom na tzw. „bezobjawowe” choroby, np.
chlamydię.