Zaburzenia Lękowe,
powstałe na skutek
warunkowania
Fobia specyficzna
• Utrzymujący się lęk przed dokładnie
określonym obiektem lub
sprecyzowaną sytuacją
• Lęk pojawia się natychmiast po
napotkaniu tego obiektu lub sytuacji
• Czasem pojawia się panika, którą
charakteryzuje przyspieszona akcja
serca, szybki i płytki oddech, spocone
dłonie, zawroty głowy
Specyficzne lęki są typowe dla
dzieci i młodzieży a ich podmiot
zależy od poziomu rozwoju
poznawczego
Przedszkolaki: zwierzęta i
wyimaginowane stwory
Młodszy wiek szkolny: sytuacje, w
których któś może zostać ranny lub
w których im samym może coś się
stać
Młodzież: izolacja społeczna, egzaminy
• Sytuacja lękotwórcza aktywizuję
specyficzne myśli, reakcje fizjologiczną i
zachowania.
Reakcja poznawcza: wyrażanie
negatywnych oczekiwań, które zwiększają
ryzyko niebezpieczeństwa i minimalizują
możliwość poradzenia sobie w danej sytuacji
Reakcja fizjologiczna:
Zachowanie: ucieczka lub irytacja i awantura
Epidemiologia
• 2-9% dzieci (Ginsburg i Walkup, 2004)
• 86% dzieci, cierpiących na specyficzną
fobię cierpi też na jakieś inne
zaburzenie lękowe (fobię społeczną,
agorafobię lub lęk przed separacją)
• 36% dzieci, cierpiących na specyficzną
fobię cierpi również na depresję
• 33% dzieci, cierpiących na specyficzną
fobię cierpi dodatkowo na jakieś
dolegliwości fizyczne
Przebieg
• Specyficzna fobia dziecięca zwykle
trwa ponad dwa lata
• Zwykle zanika przed dorosłością, ale
może przekształcić się w zaburzenia
nastroju lub dolegliwości somatyczne
Etologia
• Czynniki genetyczne odgrywają
bardzo niewielką rolę
• Specyficzne lęki nie są zazwyczaj
dziedziczone. Dziedziczona jest
natomiast tendencja do wysokiego
poziomu niepokoju
• Fobia specyficzna rozwija się przez:
klasyczne warunkowanie
modelowanie (naśladownictwo)
rozmowę
Mechanizm podtrzymujący
fobie-dwuczynnikowa teoria
fobii
• Fobie powstają przez warunkowanie
klasyczne i modelowanie ale
utrzymują się przez działanie
warunkowania instrumentalnego