WPŁYW PLACEBO NA
EFEKT LECZENIA
Co to jest placebo?
PLACEBO-substancja
PLACEBO-substancja
lecznicza lub zabieg, który z
lecznicza lub zabieg, który z
czysto medycznego punktu
czysto medycznego punktu
widzenia nie mają wpływu na
widzenia nie mają wpływu na
stan pacjenta, a są stosowane
stan pacjenta, a są stosowane
jako terapia lecznicza.
jako terapia lecznicza.
Na czym polega” Efekt
placebo”
•
Aby spełnić założenia placebo, należy
dochować kilku dodatkowych warunków. Po
pierwsze, chory musi być przekonany, że
otrzymał prawdziwe leczenie, a nie placebo.
Nie można zatem ani poinformować go o
stanie faktycznym, ani nawet dać pretekstu
do podejrzeń. Dotyczy to również wpływu na
podświadomość - dlatego też placebo musi
wyglądać, smakować i ewentualnie pachnieć
dokładnie tak samo jak prawdziwy lek
Na czym polega” Efekt
placebo”- cd.
•
:
Poproszono grupę ludzi cierpiących na migreną
, aby zgodzili się na eksperymentalne leczenie.
Podzielono ich na dwie grupy, tak aby nie
różnili się zaawansowaniem choroby i
rokowaniami. Jednej grupie podawano duże
gorzkie tabletki (rzekomo nowy, cudowny lek),
które tak naprawdę nie zawierały żadnych
aktywnych środków uzdrawiających. Drugiej
grupie dawano tabletki o identycznym składzie,
ale wyglądające jak cukierki. Okazało się, że
pacjenci, którzy zażywali duże białe tabletki
(typowe lekarstwo), wyzdrowieli szybciej niż ci,
którzy łykali „kolorowe cukierki”. Biała
tabletka uruchomiła przekonanie, że oto
rozpoczął się proces zdrowienia i dzięki temu
faktycznie się rozpoczyna
Jednej grupie podawano duże gorzkie
tabletki (rzekomo nowy, cudowny lek),
które tak naprawdę nie zawierały
żadnych aktywnych środków
uzdrawiających. Drugiej grupie dawano
tabletki o identycznym składzie, ale
wyglądające jak cukierki. Okazało się, że
pacjenci, którzy zażywali duże białe
tabletki (typowe lekarstwo), wyzdrowieli
szybciej niż ci, którzy łykali „kolorowe
cukierki”. Biała tabletka uruchomiła
przekonanie, że oto rozpoczął się proces
zdrowienia i dzięki temu faktycznie się
rozpoczyna
Efekt placebo znany też jest z codziennego
życia. Np. dziecku, gdy niegroźnie skaleczy
się w palec, mama przykleja plaster, wtedy
malec uspokaja się i mówi: „Już nie boli”.
Gdy dziecko się uderzy, rodzice dmuchają na
zranione miejsce, co łagodzi cierpienie.
Wśród prymitywnych kultur istnieją różne
magiczne rytuały, które „wypędzają złe
duchy” i przywracają zdrowie. Leczniczy
efekt placebo ma wyjaśnienie fizjologiczne.
Badacze odkryli, że gdy ludzie zażywają leki
i oczekują, że przyniosą one ulgę, mózg
wyzwala endorfiny, które wywołują
korzystne dla organizmu stany fizjologiczne.
Gdzie placebo znajduje
zastosowanie?
•
W chirurgii
•
W leczeniu depresji
•
Pomaga w zajściu w ciąże
•
W leczeniu artretyzmu
•
W leczeniu astmy
•
W testowaniu nowych leków
Gdzie placebo znajduje
zastosowanie?- cd.
•
Zdarza się, że placebo pomaga pacjentom,
którym nie można podać właściwego leku.
Jeśli nie w sposób bezpośredni, to pośredni,
przez poprawę stanu psychicznego.
•
Niekiedy, szczególnie w przypadku
pacjentów, którzy mają tendencję do
wymyślania coraz to nowych chorób,
omawiany efekt również bywa skutecznym
lekarstwem. Fałszywy lek na nierealną
chorobę?
Wyobraźnia uzdrawia
•
W pewnym eksperymencie astmatykom
przepisano inhalatory, w których lekarstwo
zmniejszające duszności zmieszane było z
aromatem wanilii. Podczas ataku duszności
chory wdychał lekarstwo i jednocześnie
odczuwał miły zapach. Gdy później dawano
pacjentom inhalator zawierający samą
wodę o zapachu wanilii, oskrzela reagowały
tak, jakby dostały lekarstwo – duszności
mijały. Pod wpływem skojarzenia leku z
zapachem wanilia nabrała mocy leczącej!
Wiara czyni cuda
•
Ten zdumiewający efekt potwierdzono
wielokrotnie. Najdziwniejsze jest jednak
to, że bodźcami leczącymi mogą stać się
pewne myśli. Ludzie, którzy tworzą
przyjemne, konstruktywne
wyobrażenia, stają się zdrowsi. Ci,
którzy w nieskończoność
rozpamiętują porażki, niepowodzenia,
nieszczęścia, dodatkowo wywołują u
siebie choroby.
Placebo nie tylko w
medycynie
•
Efekt placebo związany z alkoholem
Grupie ludzi kazano podpisać
oświadczenie o pełnoletności i stanie
zdrowia, które jest "niezbędne do
przeprowadzenia eksperymentów
związanych ze spożywaniem alkoholu"
wszyscy badani (!) którzy dostali tonik z
lodem byli przekonani, że pili alkohol.
Co więcej - byli tak samo towarzyscy i
rozweseleniu jak grupa, której
naprawdę podawano wódkę z tonikiem.
Placebo w marketingu
•
Im droższe wino, mięso i czekolada smakują nam lepiej,
ale tylko wtedy, kiedy widzimy etykietkę.
•
Gdy poproszono członków klubu znawców wina o
degustację 2 win, jednego za 10 zł, a drugiego za 80 zł ,
podczas gdy w rzeczywistości w obu butelkach
znajdowało się tanie wino stołowe za 10 zł. "Znawcy"
zachwycali się droższym winem, krytykując jednocześnie
to tańsze. Okazuje się, że pijąc to samo wino, ale będąc
przekonanym, że jest drogie, aktywność kory
przedczołowej (odpowiedzialnej m.in. za subiektywne
odczuwanie przyjemności) jest większa. Podobnie z
lekami - ten sam lek w wyższej cenie jest zwykle
"skuteczniejszy" i wywołuje mniej skutków ubocznych
(nawet jeśli podaje się lek tego samego producenta w
innych opakowaniach).
Podsumowanie
•
Efekt placebo jest tak naprawdę "efektem
postrzegania". Jeśli sądzisz, że coś ci pomoże, to
sama wiara może doprowadzić do powstania
procesu uzdrawiającego. Wśród najlepiej
sprzedających się leków na rynku znajdują się leki
typu SSR - takie jak Prozac czy Zoloft - które, jak
ujawniły przedsiębiorstwa farmaceutyczne , działają
nie lepiej niż efekt placebo. Efekt placebo polega na
tym, że tak naprawdę nie bierzemy żadnych
korzyści z zażywania czegoś, jest to pogląd
mówiący, że wiara może kontrolować naszą biologię
i fizjologię. I faktycznie, obecnie zakłada się, że
około jednej trzeciej wszystkich medycznych metod
uzdrawiania, w tym chirurgia, opiera swoje
działanie właśnie na efekcie placebo.