OCENA

OCENA

ROZWOJU

ROZWOJU

PSYCHICZNEG

PSYCHICZNEG

O I

O I

SPOŁECZNEG

SPOŁECZNEG

O DZIECKA

O DZIECKA

Rozwój psychiczny dziecka jest

Rozwój psychiczny dziecka jest

złożonym i dynamicznym

złożonym i dynamicznym

procesem przemian ilościowych i

procesem przemian ilościowych i

jakościowych w zakresie funkcji

jakościowych w zakresie funkcji

oraz czynności psychicznych, który

oraz czynności psychicznych, który

prowadzi człowieka do dojrzałości

prowadzi człowieka do dojrzałości

psychicznej. W otoczeniu dziecko

psychicznej. W otoczeniu dziecko

nabywa nowe umiejętności,

nabywa nowe umiejętności,

powiększa wiedzę o świecie i

powiększa wiedzę o świecie i

rozwija swoje postawy i emocje.

rozwija swoje postawy i emocje.

Psychika, po łacinie psyche –

Psychika, po łacinie psyche –

dusza, jest to funkcja wysoko

dusza, jest to funkcja wysoko

rozwiniętej materii, jaką jest mózg

rozwiniętej materii, jaką jest mózg

ludzki. Za procesy psychiczne

ludzki. Za procesy psychiczne

odpowiada kora mózgowa. Zaś

odpowiada kora mózgowa. Zaś

wszystko co się dzieje wokół

wszystko co się dzieje wokół

dziecka i w nim samym rejestrują

dziecka i w nim samym rejestrują

procesy poznawcze, czyli

procesy poznawcze, czyli

wrażenia, spostrzeżenia, uwaga,

wrażenia, spostrzeżenia, uwaga,

pamięć, wyobrażenia, myślenie i

pamięć, wyobrażenia, myślenie i

mowa. Te procesy decydują o

mowa. Te procesy decydują o

rozwoju intelektualnym dziecka.

rozwoju intelektualnym dziecka.

Procesy emocjonalne wyrażają

Procesy emocjonalne wyrażają

stosunek dziecka do rzeczy i

stosunek dziecka do rzeczy i

zjawisk otaczającego świata. Są to

zjawisk otaczającego świata. Są to

gniew, smutek, lęk, radość.

gniew, smutek, lęk, radość.

Wszystkie inne emocje i uczucia,

Wszystkie inne emocje i uczucia,

które uruchamiane są przez korę

które uruchamiane są przez korę

mózgową i powiązane są z

mózgową i powiązane są z

zaspokajaniem potrzeb wyższego

zaspokajaniem potrzeb wyższego

rzędu, nabywa się w trakcie

rzędu, nabywa się w trakcie

rozwoju i wychowania.

rozwoju i wychowania.

Procesy wykonawcze to takie,

Procesy wykonawcze to takie,

które kierują działaniem dziecka.

które kierują działaniem dziecka.

Zalicza się do nich zabawę, naukę

Zalicza się do nich zabawę, naukę

i pracę. Dążenie do zaspokajania

i pracę. Dążenie do zaspokajania

potrzeb aktywizuję jednostkę do

potrzeb aktywizuję jednostkę do

działania. Niezaspokajanie potrzeb

działania. Niezaspokajanie potrzeb

biologicznych prowadzi do śmierci,

biologicznych prowadzi do śmierci,

natomiast niezaspokajanie potrzeb

natomiast niezaspokajanie potrzeb

wyższego rzędu – psychicznych i

wyższego rzędu – psychicznych i

społecznych – prowadzi do

społecznych – prowadzi do

zaburzeń zachowań i osobowości.

zaburzeń zachowań i osobowości.

Noworodek

Noworodek



Noworodek ma silne odruchy

Noworodek ma silne odruchy

noworodkowe – na chwilę podnosi

noworodkowe – na chwilę podnosi

głowę, komunikuje swoje potrzeby

głowę, komunikuje swoje potrzeby

płaczem, który jest krzykiem bez łez,

płaczem, który jest krzykiem bez łez,

na moment skupia wzrok na twarzy

na moment skupia wzrok na twarzy

ludzkiej. Śpi od 20 do 22 godzin.

ludzkiej. Śpi od 20 do 22 godzin.

I kwartał

I kwartał



U niemowląt w I kwartale życia

U niemowląt w I kwartale życia

pojawiają się inne emocje niż

pojawiają się inne emocje niż

przyjemność i przykrość. Dziecko

przyjemność i przykrość. Dziecko

reaguje już na kontakt z opiekunem,

reaguje już na kontakt z opiekunem,

a ok. 6-8 tygodnia zaczyna się

a ok. 6-8 tygodnia zaczyna się

uśmiechać, co jest przejawem

uśmiechać, co jest przejawem

ujawniającego się kontaktu

ujawniającego się kontaktu

społecznego.

społecznego.

I kwartał

I kwartał



W 2 miesiącu życia zaczyna wodzić

W 2 miesiącu życia zaczyna wodzić

wzrokiem, uśmiechać się.

wzrokiem, uśmiechać się.



W 3 miesiącu życia reaguje z

W 3 miesiącu życia reaguje z

ożywieniem na twarz ludzką, na głos

ożywieniem na twarz ludzką, na głos

odpowiada głosem, uśmiecha się,

odpowiada głosem, uśmiecha się,

grucha, spontanicznie wydaje

grucha, spontanicznie wydaje

gardłowe głosy.

gardłowe głosy.

II kwartał

II kwartał



Zmysły niemowląt w II kwartale to znaczy

Zmysły niemowląt w II kwartale to znaczy

od 6-8 miesiąca życia ulegają dalszemu

od 6-8 miesiąca życia ulegają dalszemu

rozwojowi, polepsza się orientacja

rozwojowi, polepsza się orientacja

przestrzenna. Dziecko rozpoznaje źródło

przestrzenna. Dziecko rozpoznaje źródło

dźwięku, słychać okrzyki radości. Jako

dźwięku, słychać okrzyki radości. Jako

kontakt społeczny słyszymy gaworzenie,

kontakt społeczny słyszymy gaworzenie,

gdy mówimy do dziecka. Niemowlę śmieje

gdy mówimy do dziecka. Niemowlę śmieje

się, odpowiada na zaczepki, pojawiają się

się, odpowiada na zaczepki, pojawiają się

sylaby, tworzą się łańcuchy sylabowe.

sylaby, tworzą się łańcuchy sylabowe.

II kwartał

II kwartał



Dziecko odróżnia obcych, siedzi, bawi się

Dziecko odróżnia obcych, siedzi, bawi się

dwoma przedmiotami, a gdy jeden mu

dwoma przedmiotami, a gdy jeden mu

upadnie, szuka go wzrokiem – kiedyś

upadnie, szuka go wzrokiem – kiedyś

wziąłby nowy.

wziąłby nowy.



W 8 miesiącu rozwoju psychicznego i

W 8 miesiącu rozwoju psychicznego i

społecznego dziecko zwraca uwagę

społecznego dziecko zwraca uwagę

dorosłego na siebie pociągając go za

dorosłego na siebie pociągając go za

ubranie, interesuje się swoim odbiciem w

ubranie, interesuje się swoim odbiciem w

lustrze. Coraz bardziej może bać się

lustrze. Coraz bardziej może bać się

dorosłych, może reagować płaczem. Śledzi

dorosłych, może reagować płaczem. Śledzi

wzrokiem poczynania mamy.

wzrokiem poczynania mamy.

9-10 miesiąc życia

9-10 miesiąc życia



Dziecko formułuje proste sylaby,

Dziecko formułuje proste sylaby,

rozumie pierwsze słowa, próbuje

rozumie pierwsze słowa, próbuje

zwrócić uwagę dorosłego, gaworząc.

zwrócić uwagę dorosłego, gaworząc.

Naśladuje ruchy lub mimikę

Naśladuje ruchy lub mimikę

dorosłego. Rozumie proste nakazy

dorosłego. Rozumie proste nakazy

dorosłego, np. „Daj”.

dorosłego, np. „Daj”.

11-12 miesiąc życia

11-12 miesiąc życia



Dziecko naśladuje dźwięki, podaje

Dziecko naśladuje dźwięki, podaje

zabawki na prośbę dorosłego, jest

zabawki na prośbę dorosłego, jest

serdeczne wobec bliskich, nieswoje

serdeczne wobec bliskich, nieswoje

wobec obcych. Rozumie polecenia i

wobec obcych. Rozumie polecenia i

wykonuje je. Wyraża sprzeciw i opór,

wykonuje je. Wyraża sprzeciw i opór,

śmieje się głośno.

śmieje się głośno.

15-18 miesiąc życia

15-18 miesiąc życia



Dziecko mówi ze zrozumieniem kilka

Dziecko mówi ze zrozumieniem kilka

słów, używa własnych określeń.

słów, używa własnych określeń.

Rozumie i wykonuje polecenia.

Rozumie i wykonuje polecenia.

Wyraża żądania głosem: „daj”, „nie”.

Wyraża żądania głosem: „daj”, „nie”.

Decyduje się samodzielnie

Decyduje się samodzielnie

posługiwać łyżką. Sygnalizuje swoje

posługiwać łyżką. Sygnalizuje swoje

potrzeby fizjologiczne.

potrzeby fizjologiczne.

21-24 miesiąc życia

21-24 miesiąc życia



Dziecko używa najpierw 20 słów

Dziecko używa najpierw 20 słów

wymawianych po swojemu, a później

wymawianych po swojemu, a później

zaczyna mówić coraz więcej, posługując

zaczyna mówić coraz więcej, posługując

się od 200-300 słowami. Prowadzi

się od 200-300 słowami. Prowadzi

dorosłego jak chce mu coś pokazać. Złości

dorosłego jak chce mu coś pokazać. Złości

się i krzyczy, kiedy nie jest w stanie

się i krzyczy, kiedy nie jest w stanie

wyrazić swych życzeń. Nie pozwala

wyrazić swych życzeń. Nie pozwala

odebrać sobie zabawki. Domaga się

odebrać sobie zabawki. Domaga się

czułości od mamy, pilnuje swojej

czułości od mamy, pilnuje swojej

własności, nie współdziała z dziećmi w

własności, nie współdziała z dziećmi w

zabawie.

zabawie.

30 miesiąc życia

30 miesiąc życia



Dziecko mówi zdaniami złożonym.

Dziecko mówi zdaniami złożonym.

Jest wrażliwe na pochwałę i naganę.

Jest wrażliwe na pochwałę i naganę.

Wyrywa dzieciom zabawki, jeśli ma

Wyrywa dzieciom zabawki, jeśli ma

ochotę się nimi pobawić. O sobie

ochotę się nimi pobawić. O sobie

mówi „ja”.

mówi „ja”.

Dzieci do 3 lat

Dzieci do 3 lat



U małych dzieci do 3 lat pojawia się aktywne

U małych dzieci do 3 lat pojawia się aktywne

poznawanie świata, orientacja przestrzenna,

poznawanie świata, orientacja przestrzenna,

pamięć – nawet długotrwała, rozwój myślenia –

pamięć – nawet długotrwała, rozwój myślenia –

głośne wyrażanie myśli.

głośne wyrażanie myśli.



Zaś jeśli chodzi o rozwój społeczny, dziecko

Zaś jeśli chodzi o rozwój społeczny, dziecko

zaczyna posiadać bogatsze życie uczuciowe –

zaczyna posiadać bogatsze życie uczuciowe –

uczucia gwałtowne i zmienne. Stopniowe

uczucia gwałtowne i zmienne. Stopniowe

nabywanie umiejętności opanowywania

nabywanie umiejętności opanowywania

gwałtownych reakcji, odwzajemnianie uczuć

gwałtownych reakcji, odwzajemnianie uczuć

najbliższych. Pojawia się przekora i negatywizm.

najbliższych. Pojawia się przekora i negatywizm.

Wzbogaca się kontakt dziecka z otoczeniem

Wzbogaca się kontakt dziecka z otoczeniem

rówieśniczym – zachowanie orientacyjno-

rówieśniczym – zachowanie orientacyjno-

badawcze. Pod koniec 3 roku życia dziecko

badawcze. Pod koniec 3 roku życia dziecko

przejawia cechy typowe dla środowiska, w którym

przejawia cechy typowe dla środowiska, w którym

wzrasta.

wzrasta.

Okres przedszkolny

Okres przedszkolny



W okresie przedszkolnym pojawia się

W okresie przedszkolnym pojawia się

zróżnicowane myślenie, rozwój pamięci,

zróżnicowane myślenie, rozwój pamięci,

bujne wyobrażenia, identyfikacja płci,

bujne wyobrażenia, identyfikacja płci,

rozszerzone słownictwo. Pojawia się

rozszerzone słownictwo. Pojawia się

potrzeba kontaktu z rówieśnikami i

potrzeba kontaktu z rówieśnikami i

umiejętność współdziałania w zabawie,

umiejętność współdziałania w zabawie,

rozwój wzorców zachowań w stosunku do

rozwój wzorców zachowań w stosunku do

osób spoza rodziny. Poznawanie innych

osób spoza rodziny. Poznawanie innych

środowisk – przedszkole.

środowisk – przedszkole.

Wiek szkolny

Wiek szkolny



Dziecko wchodząc w wiek szkolny zaczyna

Dziecko wchodząc w wiek szkolny zaczyna

rozwijać swoje zainteresowania, następuje

rozwijać swoje zainteresowania, następuje

u niego szybki rozwój umysłowy, różnych

u niego szybki rozwój umysłowy, różnych

form myślenia, zdolności do koncentracji.

form myślenia, zdolności do koncentracji.

Posiada sprawną pamięć i posługuje się

Posiada sprawną pamięć i posługuje się

słownictwem o szerokim zakresie.

słownictwem o szerokim zakresie.

Zacieśniają się kontakty z rówieśnikami,

Zacieśniają się kontakty z rówieśnikami,

tworzą się grupy, pojawia się umiejętność

tworzą się grupy, pojawia się umiejętność

życia w grupie, wzrasta autorytet

życia w grupie, wzrasta autorytet

dorosłych.

dorosłych.

Okres dojrzewania

Okres dojrzewania



Pojawia się chwiejność społeczna i emocjonalna,

Pojawia się chwiejność społeczna i emocjonalna,

zmienność nastroju, brak pewności siebie,

zmienność nastroju, brak pewności siebie,

konflikty, walka o niezależność. Powstają grupy

konflikty, walka o niezależność. Powstają grupy

rówieśnicze heteroseksualne, pierwsze miłości i

rówieśnicze heteroseksualne, pierwsze miłości i

przyjaźnie. Pod koniec dojrzewania osiągnięcie

przyjaźnie. Pod koniec dojrzewania osiągnięcie

samodzielności w zakresie niezależnego

samodzielności w zakresie niezależnego

decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji

decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji

własnego postępowania. Na etapie dojrzewania

własnego postępowania. Na etapie dojrzewania

postępuje dalszy rozwój intelektualny: dokładność

postępuje dalszy rozwój intelektualny: dokładność

spostrzeżeń, pamięć logiczna zastępuje

spostrzeżeń, pamięć logiczna zastępuje

mechaniczną, rozwój myślenia, rozszerzenie

mechaniczną, rozwój myślenia, rozszerzenie

zainteresowań, poszukiwanie ideałów, system

zainteresowań, poszukiwanie ideałów, system

wartości, świadome kształtowanie osobowości.

wartości, świadome kształtowanie osobowości.

Okres młodzieńczy

Okres młodzieńczy



Uspokojenie życia psychicznego,

Uspokojenie życia psychicznego,

wybór zawodu, chęć

wybór zawodu, chęć

samokształcenia, realizacja pragnień

samokształcenia, realizacja pragnień

dotyczących samego siebie i

dotyczących samego siebie i

dojrzałość intelektualna.

dojrzałość intelektualna.

Przedstawiona charakterystyka poszczególnych

Przedstawiona charakterystyka poszczególnych

okresów rozwojowych omawia typowy,

okresów rozwojowych omawia typowy,

prawidłowy rozwój psychoruchowy dzieci (małe)

prawidłowy rozwój psychoruchowy dzieci (małe)

i rozwój psychospołeczny dzieci starszych i

i rozwój psychospołeczny dzieci starszych i

młodzieży. Opiera się na najczęściej

młodzieży. Opiera się na najczęściej

występującym układzie różnych właściwości

występującym układzie różnych właściwości

psychicznych, umiejętności i sprawności

psychicznych, umiejętności i sprawności

stwierdzonych u większości dzieci w tym

stwierdzonych u większości dzieci w tym

samym wieku. Rozwój przyspieszony jest wtedy,

samym wieku. Rozwój przyspieszony jest wtedy,

gdy dziecko osiąga właściwy dla dzieci

gdy dziecko osiąga właściwy dla dzieci

starszych poziom psychoruchowy. Rozwój

starszych poziom psychoruchowy. Rozwój

opóźniony stwierdza się, gdy dziecko jest na

opóźniony stwierdza się, gdy dziecko jest na

poziomie właściwym dla dzieci młodszych

poziomie właściwym dla dzieci młodszych

wiekiem. Tempo rozwoju to ogólna szybkość

wiekiem. Tempo rozwoju to ogólna szybkość

zmian zachodzących w psychice i sprawności

zmian zachodzących w psychice i sprawności

ruchowej dziecka. Rytm rozwoju to stopień

ruchowej dziecka. Rytm rozwoju to stopień

regularności dokonywania się tych zmian w

regularności dokonywania się tych zmian w

czasie w poszczególnych sferach rozwoju.

czasie w poszczególnych sferach rozwoju.

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ.

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ.