PAŃSTWO JAKO

ORGANIZACJA

TERYTORIALNA

PAŃSTWO

To trwała wspólnota ludzi

zamieszkujące określone terytorium

oraz poddana władzy zwierzchniej.

Obecnie coraz częściej definiuje się

państwa przez wyliczenie jego cech.

Wśród nich wymienia się społeczny

charakter , władzę państwową,

terytorium, przymusowość,

suwerenność i aparat państwowy.

USTRÓJ

TERYTORIALNY

PAŃSTWA

Jest to rozczłonkowanie kraju na

jednostki terytorialne, obejmujące

część terytorium, które służy

sprawowaniu funkcji publicznych

.

PAŃSRWO JAKO

ORGANIZACJA

TERYTORIALNA



Obszar lądu



Wody wewnętrzne i

przybrzeżne



Przestrzeń nad ziemią



Przestrzeń pod ziemią



i inne

PODZIAŁ PAŃSTW ZE

WZGLĘDU NA USTRÓJ

TERYTORIALNY



Państwa unitarne:

-scentralizowane,

-zdecentralizowane.



Państwa złożone:

-federacje,

-konfederacje,

-unie realna i personalna.

PAŃSTWO UNITARNE

Jednostki podziału terytorialnego

nie mają samodzielności

politycznej i są

podporządkowane władzom

centralnym,na terenie państwa

obowiązuje jednolity system

prawa.

PAŃSTWO UNITARNE :

SCENTRALIZOWANE



Szeroki zakres kompetencji władz

centralnych.



Podejmowanie decyzji przez w

sprawach lokalnych przez władze

centralne.



Wąskie uprawnienia organów

lokalnych.

PAŃSTWO UNITARNE:

ZDECENTRALIZOWAN

E



Organy terenowe nie są

podporządkowane w sposób

formalny władzy centralnej.

PAŃSTWO ZŁOŻONE

Części składowe mają duży stopień

samodzielności, posiadają własne

organy prawodawcze, wykonawcze i

sądownicze, jedynie

ogólnopaństwowe instytucje

zajmują się wybranymi dziedzinami

życia, np. obronnością.

PAŃSTWO ZŁOŻONE:

FEDERACJA



Pewien zakres samodzielności

politycznej i prawnej jednostek

podziału terytorialnego.



Brak możliwości wystąpienia z

federacji oraz nawiązywania

stosunków międzynarodowych przez

jednostki podziału terytorialnego.

PAŃSTWO ZŁOŻONE:

KONFEDERACJA



Luźny związek suwerennych państw

powołany dla realizacji określonych

celów.



Państwa członkowskie przekazują

część swoich uprawnień wspólnym

organom.

PODZIAŁ

TERYTORIALNY

POLSKI



16 województw



314 powiatów



2470 gmin

WOJEWÓDZTWO

To jednostka podziału terytorialnego

oraz jednostka samorządu . W jego

obrębie oprócz organów

samorządowych działają również

organy administracji państwowej.

SEJMIK

WOJEWÓDZTWA



Organ uchwałodawczy i kontrolny.



Składa się z radnych wybieranych w

wyborach powszechnych na 4-letnią

kadencję.



Na czele stoi przewodniczący

wybierany spośród jego członków.

UPRAWNIENIA



Uchwalanie budżetu i podatków.



Powoływanie i odwoływanie zarządu

oraz marszałka.



Decydowanie o sprawach

majątkowych.

ZARZĄD

WOJEWÓDZTWA



Organ wykonawczy.



Składa się z 5 osób wybieranych

przez sejmik, w tym marszałek,

który jest jego przewodniczącym.

UPRAWNIENIA



Zarządu:

-wykonywanie uchwał sejmiku

-realizacja budżetu

-gospodarowanie mieniem

-przygotowywanie planu rozwoju

województwa.



Marszałka:

-kieruje bieżącymi sprawami

województwa i pracami zarządu

-reprezentowanie województwa.

ZADANIA



Samorząd województwa wykonuje

zadania o charakterze wojewódzkim

określone ustawami w zakresie:

-edukacji publicznej, w tym szkolnictwa

wyższego

-promocji i ochrony zdrowia

-modernizacji terenów wiejskich

-ochrony praw konsumenta

-bezpieczeństwa publicznego

-przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji

lokalnego rynku pracy

-zagospodarowania przestrzennego.

POWIAT

Wspólnota samorządowa oraz

jednostka podziału terytorialnego

obejmująca kilka gmin (powiat

ziemski) lub cały obszar miasta na

prawach powiatu (powiat grodzki).

ZADANIA POWIATU



Powiat wykonuje określone ustawami

zadania publiczne o charakterze ponad

gminnym w zakresie m. in. :

-edukacji publicznej

-promocji i ochrony zdrowia

-pomocy społecznej

-wspieranie osób niepełnosprawnych

-obronności

-porządku publicznego i bezpieczeństwa

obywateli

-rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego

-gospodarki wodnej.

RADA POWIATU



Organ uchwałodawczy i kontrolny.



Składa się od 15 do 29 radnych (w

zależności od liczby mieszkańców)

wybieranych na 4-letnią kadencję w

wyborach bezpośrednich.



Na czele rady stoi

przewodniczący,do którego

obowiązków należy:

-organizowanie pracy rady

-prowadzenie obrad rady.

UPRAWNIENIA RADY

POWIATU



Wybieranie i odwoływanie zarządu.



Stanowienie aktów prawa

miejscowego.



Uchwalanie budżetu i podatków.



Decydowanie o sprawach

majątkowych.



Uchwalanie programu walki z

bezrobociem mieszkańcom powiatu.



W powiecie grodzkim organ ten jest

nazywany radą miasta.

ZARZĄD POWIATU



Organ wykonawczy.



W jego skład wchodzi od 3 do 5

osób wybieranych przez radę, w tym

starosta, który stoi na czele

zarządu.

UPRAWNIENIA



Zarządu:

-przygotowywanie projektów uchwał

rady i ich realizacja

-gospodarowanie mieniem powiatu

-wykonywanie budżetu powiatu

-zatrudnianie i zwalnianie

kierowników

jednostek

organizacyjnych powiatu.



Starosty:

-kierowanie bieżącymi sprawami

-organizacja pracy zarządu powiatu i

starostwa powiatowego

-reprezentowanie powiatu na zewnątrz

-zwierzchnictwo powiatowych służb i

straży.



W powiatach grodzkich organem

wykonawczym jest prezydent.

GMINA

To wspólnota obywateli

zamieszkujących pewne terytorium.

W Polsce jest najmniejszą i

podstawową jednostką podziału

terytorialnego.

RADA GMINY



Organ uchwałodawczo-kontrolny.



Wybierana w wyborach

bezpośrednich na 4 lata, liczy od 15

do 45 członków w zależności od

liczby mieszkańców.



Na czele stoi przewodniczący,

którego radni wybierają spośród

siebie w tajnych wyborach.

UPRAWNIENIA RADY

GMINY



Uchwalanie budżetu.



Lokalnych podatków.



Podejmowanie decyzji w sprawach

majątkowych oraz w sprawach

współpracy z innymi gminami.



Kontrolowanie wójta.

WÓJT



Sprawia władzę wykonawczą w gminach

wiejskich, burmistrz w gminach,

których siedzibą jest miasto powyżej

100tys. mieszkańców, a prezydent w

miastach powyżej 100tys. mieszkańców

lub w miastach, które przed wejściem w

życie ustawy miały prezydenta.



Wybierany w wyborach powszechnych.



Swoje zadania wykonuje z pomocą

urzędu gminy.

UPRAWNIENIA WÓJTA



Kierowanie bieżącymi sprawami

gminy.



Reprezentowanie gminy na

zewnątrz.



Wykonywanie uchwał rady i

przygotowanie ich projektów.



Gospodarowanie majątkiem gminy.



Realizacja budżetu.

ZAKRES DZIAŁANIA I

ZADANIA GMINY



Należą wszystkie sprawy publiczne o

znaczeniu lokalnym niezastrzeżone

ustawami na rzecz innych podmiotów.



Obejmują sprawy m. in. :

-ładu przestrzennego, gospodarki

nieruchomości , ochrony środowiska

-gminnych dróg, ulic, mostów, placów

-lokalnego transportu lokalnego

-ochrony zdrowia

-edukacji publicznej

-gminnego budownictwa

mieszkaniowego.

-kultury, w tym bibliotek gminnych i innych

placówek upowszechniania kultury

-kultury fizycznej i turystyki w tym terenów

rekreacyjnych i urządzeń sportowych

-promocji gminy

-współpracy z organizacjami

pozarządowymi

-współpracy ze społecznościami lokalnymi i

regionalnymi innych państw

-wspieranie i upowszechnianie idei

samorządowej

Prezentację przygotowali:



Weronika Płachta



Patrycja Sadocha



Paulina Sztuba



Karolina Sawicka



Mirosław Sworzeń

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ !