CEL :
JEDNOCZENIE I
SKUTECZNOŚĆ
CEL: IDENTYFIKACJA
*Współpraca
*Motywacja
Szpital, przychodnia :
wspólna tożsamość
wspólna kultura
CEL:
UPROŚCIĆ, WYJAŚNIĆ
• Aby opisać złożoność
• Aby lepiej zrozumieć
• Aby nie zapomnieć o
najważniejszym
• NIE TRACIĆ INTELIGENCJI
CEL:
DOBRZE PRACOWAĆ
• Lepiej świadczyć usługi
• Lepiej zarządzać
• Jakość zaakceptowana
za dobrą cenę
Organizacja
Organizacja to pewien rodzaj całości
której wszystkie składniki
współprzyczyniają się do powodzenia
całości.
T. Kotarbiński
Organizacja to taka całość, która
przyczynia się do powodzenia swych
części.
A.K Koźmiński, K. Obłój
CECHY ORGANIZACJI
1. CELOWOŚĆ
Każda organizacja ma swój cel i kieruje
działania na jego osiągnięcie. Misja to jest to,
czego oczekuje się, aby organizacja i jej
części spełniała przede wszystkim
2. ZŁOŻONOŚĆ
Organizacja składa się z ludzi i zasobów
rzeczowych, dzieli się na jednostki i komórki
organizacyjne.
Złożoność dotyczy liczby i rodzaju części
składowych oraz sposobu ich powiązania.
Części organizacji powinny się uzupełniać i
wspomagać
3. POWIĄZANIA
Stosunki między częściami organizacji
warunkujące sprawność organizacji -
więzi
4. WYODRĘBNIENIE
Celowościowe, rzeczowe, przestrzenne,
czasowe, formalno-prawne.
Analogie organizacji
• Organizacja jako maszyna,
• organizacja jako organizm,
• organizacja jako gra,
• organizacja jako mózg,
• organizacja jako kultura,
Organizacja jako maszyna
Organizacja doskonale sprawna,
złożona z idealnie dopasowanych do
siebie elementów koordynowanych
za pomocą racjonalnie realizowanych
funkcji kierowniczych.
Organizacja jako organizm
Analogia ta porównuje zespoły
pracownicze i całe organizacje do
żywych organizmów, eksponując
element przetrwania i dostosowania
się organizacji do zmian
zewnętrznych, a nie optymalizacji i
idealnej koordynacji.
Organizacja jako gra
Jest to podejście systemowe, w którym
zwraca się uwagę na powiązanie
organizacji z otoczeniem oraz na
sprzężenia zwrotne między
poszczególnymi procesami i
podsystemami wewnątrz organizacji.
Zasadniczym czynnikiem integracji
organizacyjnej są reguły gry.
Organizacja jako mózg
Systemy przetwarzające informacje i
uczące się.
Polepsza zdolność organizowania, w
taki sposób, aby wspierać działania
elastyczne i twórcze.
Organizacja jako kultura
Organizacja jest zjawiskiem
kulturowym zmieniającym się
zgodnie ze stadium rozwoju
społecznego.
Analogie organizacji
• organizacja jako system polityczny,
• organizacja jako psychiczne
więzienie,
• organizacja jako narzędzie
dominacji.
Organizacja jako system
polityczny
Metafora eksponująca stosunki
władzy w organizacji i wynikające z
nich konflikty.
Organizacja musi znaleźć sposoby
tworzenia ładu i wspólnego
kierunku działania miedzy ludźmi o
potencjalnie sprzecznych
interesach.
Organizacja jako psychiczne
więzienie
Podejście koncentruje uwagę na
ograniczeniach i konflikcie między
potrzebami jednostki a regułami
organizacji.
Organizacja jako dominacja.
Cechą organizacji jest połączenie
osiągnięć i wyzysku.
Elementy organizacji
• Cele,
• struktura formalna,
• ludzie,
• technika.
Sprzężenia zwrotne między
elementami organizacji.
• Cele i zadania i ludzie,
• cele i zadania i środki techniczne,
• cele i zadania i struktura
organizacyjna,
• ludzie oraz środki techniczne,
• ludzie oraz struktura organizacyjna,
• środki techniczne oraz struktury
organizacyjne.
Cechy organizacji
• Odrębność organizacyjna,
• odrębność terytorialna,
• odrębność techniczno -
produkcyjna,
• odrębność ekonomiczna,
• odrębność prawna.
Odrębność organizacyjna
Tworzenie pewnej całości zdolnej do
realizacji założonych celów.
Odrębność terytorialna
Każde przedsiębiorstwo posiada
ściśle określony teren, na którym
działa i za ten teren odpowiada.
Odrębność techniczno -
produkcyjna
Określa zasady realizacji procesów
technicznych i produkcyjnych
realizowanych w przedsiębiorstwie na
określonym terenie i zgodnie z
ogólnymi zasadami organizacji
przedsiębiorstwa.
Odrębność ekonomiczna
Gospodarowanie środkami produkcji
będącymi w posiadaniu
przedsiębiorstwa w taki sposób,
aby uzyskać określone korzyści
finansowe.
Odrębność prawna
Posiada zdolności do czynności
prawnych tj. może zawierać umowy z
kontrahentami, zaciągać
zobowiązania i odpowiadać wobec
prawa.
Zasady działania
przedsiębiorstwa
• zasada gospodarności,
• zasada przedsiębiorczości,
• zasada rentowności,
• zasada rachunku ekonomicznego.
Zasada gospodarności
Przy danym nakładzie środków należy
otrzymać maksymalny stopień
realizacji celów, albo też postępując
tak, aby przy danym stopniu
realizacji celu użyć minimalnego
nakładu środków.
Zasada przedsiębiorczości
Maksymalnie twórcze podejście do
zasobów przedsiębiorstwa w celu
wykorzystania wszelkich szans.
Zasada rentowności
Zwrot swoich nakładów na swoją
działalność po sprzedaży swojej
produkcji lub usług.
Zasada rachunku
ekonomicznego
Sposób mierzenia nakładów i
efektów działalności gospodarczej,
który sprzyja podejmowaniu
optymalnych decyzji.
Zasoby w przedsiębiorstwie
• Naturalne,
• ludzkie,
• kapitałowe,
• niematerialne.
Zasoby naturalne
• Przestrzeń geograficzna,
• zasoby mineralne,
• zasoby wodne,
• zasoby biotyczne.
Zasoby ludzkie
Ludzie ze swoimi umiejętnościami
Zasoby kapitałowe
• Zasoby fizyczne:
- budynki,
- urządzenia,
- maszyny,
- surowce,
- materiały,
- wyroby,
• zasoby finansowe.
Zasoby niematerialne
• Wiedza,
• umiejętność zarządzania,
• kontrakty,
• licencje,
• prawa własności intelektualnej,
• reputacja przedsiębiorstwa,
• renoma produktów,
• kultura przedsiębiorstwa,
• jakość.
Zasoby
• Widzialne – wszystkie zasoby, które
mają formę rzeczową lub znajdują
swój wyraz w dokumentach
przedsiębiorstwa,
• Zasoby niewidzialne – zasoby, które
nie maja jasno określonej formy i nie
znajdują swojego odzwierciedlenia w
ewidencji przedsiębiorstwa.
Zasoby niewidzialne
• Reputacja przedsiębiorstwa,
• Reputacja produktów,
• Wiedza pracowników,
• Kultura organizacyjna,
• Bazy danych,
• Wiedza dostawców,
• Wiedza dystrybutorów,
• Ogólny poziom wiedzy pracowników,
• Prawa własności intelektualnej,
• Umiejętności przedsiębiorstwa,
• Sekrety handlowe.
Cechy charakterystyczne
zasobów
• Powinny być strategicznie wartościowe,
• powinny charakteryzować się
rzadkością posiadania przez
dzisiejszych i potencjalnych
konkurentów,
• powinny być trudne do imitacji,
kopiowania,
• powinny być niezastępowalne przez
inne rodzaje zasobów.
Zarządzanie
Zarządzanie to działalność
kierownicza polegająca na
ustalaniu celów i powodowaniu ich
realizacji w organizacjach.
Podejścia do zarządzania
• Instytucjonalne
Grupa pracowników w organizacji,
która wykonuje funkcje kierownicze.
• Funkcjonalne
Zbiór zadań w organizacji, które muszą
być realizowane, żeby organizacja
osiągnęła założone cele.
Podejścia do zarządzania -
cd.
• Systemowe
organizacja jest jednolitym
ukierunkowanym systemem
składającym się ze wzajemnie
powiązanych części.
• Sytuacyjne - technika kierownicza
najlepiej przyczyniająca się do
osiągania celów organizacji.
Funkcje zarządzania
• Planowanie.
• Organizowanie.
• Zabezpieczenie kadr.
• Kierowanie.
• Kontrolowanie.
Henri Fayol
• Wyodrębnił funkcje
przedsiębiorstwa,
• Wyodrębnił funkcje zarządzania,
• Opracował zasady zarządzania.
Henri Fayol - cd.
Wyróżnił funkcje zarządzania:
• przewidywanie,
• organizowanie,
• rozkazodawstwo,
• koordynowanie,
• kontrolowanie.
14 Zasad zarządzania Fayola
1. Podział pracy
2. Autorytet
3. Dyscyplina
4. Jedność rozkazodawstwa
5. Jednolitość kierwonictwa
6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi
ogółu
7. Wynagrodzenie
8. Centralizacja
9. Hierarchia
10. Ład
11. Odpowiednie traktowanie personelu
12. Stabilność personelu
13. Inicjatywa
14. Esprit de corps - w jedności siła
Używam najchętniej wyrazu zasada, aby
uniknąć jakiegokolwiek poczucia sztywności,
gdyż nie ma niczego absolutnego, wszystko
jest tu kwestią stopnia. Niemal nigdy nie
stosuje się danej zasady dwukrotnie
dok/ładnie w ten sam sposób, gdyż musimy
uwzględnić różne i zmienne warunki, równie
zmieniających się i różnych ludzi, a także
wiele innych czynników. Zasady te są
elastyczne i mogą być dostosowane do
każdej potrzeby ; idzie tylko o to, by
wiedzieć, jak się nimi posłużyć”
( H. Fayol)
Organizowanie - logiczne
grupowanie działań i zasobów
Przezwyciężając granice naszych możliwości
jako jednostek, organizacje umożliwiają nam
realizację celów, których osiągnięcie bez
nich byłoby trudniejsze lub nawet
niemożliwe.
ZARZĄDZANIE
zestaw działań (obejmujący planowanie i
podejmowanie decyzji, organizowanie,
przewodzenie tj. kierowanie ludźmi i
kontrolowanie) skierowanych na zasoby
organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i
informacyjne ) i wykonywanych z zamiarem
osiągnięcia celów organizacji w sposób
sprawny i skuteczny.
FAZY ZARZĄDZANIA :
• Wybór celu i zadań
• Przekazanie pracownikom ogólnie
sformułowanego zadania
• Przekazanie instrukcji w sprawie sposobu
wykonania zadania
• Stworzenie sytuacji motywacyjnych
• Zapewnienie warunków wykonania
• Zadań
• Nadzór nad wykonaniem
Od czego zależy faza 3, przekazanie instrukcji w
sprawie sposobu wykonania zadań?
Zarządzanie zajmuje się :
- wszelkimi formami zorganizowanego działania
ludzi tworzących organizacje, wyodrębnione z
otoczenia, wewnętrznie uporządkowane całości
( Krzyżanowski)
- poszukiwaniem prawidłowości regulujących
powstanie, funkcjonowanie i rozwój organizacji
działań ludzi
( Kurnal)
- problematyką sprawności organizacji zespołów
ludzkich działających w instytucjach w których
można wyodrębnić człon kierowniczy.
( Kieżuń)
CELE ZARZĄDZANIA :
- wewnętrzne : odpowiedź na pytania czym są
organizacje, jakie zjawiska w nich zachodzą,
jakie są uwarunkowania i następstwa tych
zjawisk ?
- zewnętrzne : zalecenia praktyczne np. jeśli
chcesz w określonych warunkach osiągnąć
określone efekty to działaj tak...
Metody :
obserwacja, wywiad, ankieta, analiza
dokumentów, testy, metody sieciowe,
symulacja, analiza ekonomiczna, gry
operacyjne itp.
Nowa FALA” w zarządzaniu Peters,
Waterman. Podejście sytuacyjne i
studiowanie przypadków.
Organizacja jest systemem zorientowanym na
cele, wchodzącym w interakcje ze zmiennym
otoczeniem.
Otoczenie narzuca określone warunki i określa
poziom niepewności.
Budowa organizacji i zarządzanie nią powinno być
dostosowane do specyfiki sytuacji, zmiennych
warunków i okoliczności.
Efektywność organizacji = dostosowanie do
wymagań otoczenia i / lub technologii
PLANOWANIE
• Plany strategiczne
• Plany rzeczowo- finansowe
• Kontrakty
* planowanie zmian struktury
* planowanie budżetu
* planowanie zdolności do świadczenia
usług
PLANOWANIE – CIĄGŁE
POSZUKIWANIE I ODKRYWANIE
Dostosowywanie organizacji do zmieniających
się warunków zewnętrznych i wewnętrznych.
Efekt : integralny rozwój organizacji.
Podstawowe etapy planowania
:
Etap I Ustanowić cele
Etap II Określić obecną sytuację
Etap III Ustalić co sprzyja, a co przeszkadza ?
Etap IV Opracować zbiór działań
ORGANIZOWANIE
• Wzrost efektywności,
minimalizacja strat
* restrukturyzacja
* rekomendacje postępowania
klinicznego
* minimalizacja magazynów
MOTYWOWANIE
*
Konkursy na stanowiska kierownicze
* Szkolenia
* Społeczne Rady Nadzorcze
* Zakładowe systemy motywacyjne
* Negocjacje, rozwiązywanie konfliktów
Motywacja
stan gotowości organizmu do określonego
działania (lub powstrzymania się od
działania) wywołanej przez motywy
oddziaływujące u danego osobnika.
Motywowanie
tworzenie warunków, w jakich określone
zachowanie, np. realizowanie zadań na
pożądanym poziomie staje się dla
pracownika atrakcyjne.
Schemat motywacyjny
Potrzeba
Poszukiwanie sposobów
Wybór
zachowania
(brak)
zaspokajania potrzeby
pozwalającego
Określenie przyszłych
Ocena
stopnia
potrzeb i poszukiwanie
zaspokojenia
(wybór) sposobu ich
potrzeby
zaspokojenia
Model motywowania oparty na oczekiwaniu
Otoczenie
Wynik /
Wartość
Motywacja Wysiłek Osiągnięcia
Wynik / Wartość
Możliwość
Wynik / Wartość
SYSTEM MOTYWACYJNY
ZORIENTOWANY ZADANIOWO
I. Środowisko pracy
środowisko społeczne
lokalizacja szpitala, środowisko naturalne
wyposażenie techniczne
sytuacja ekonomiczna
II. Środki zachęty
Bodźce materialne :
płace, premie, fizyczne warunki pracy, lecznictwo,
wyjazdy zagraniczne, mieszkania, nagrody
Bodźce niematerialne :
system więzi społecznych, system oceny efektów
pracy,
system współzawodnictwa
III. Środki perswazji
oddziaływanie wychowawcze przełożonych
informowanie
Ćwiczenie 3
Proszę zhierarchizować ww. czynniki według
przypisywanego im znaczenia.
Cyfra 1 dla czynnika najważniejszego, cyfra 10
dla najmniej ważnego.
10 CZYNNIKÓW MOTYWUJĄCYCH
LUDZI W ORGANIZACJACH
IDENTYFIKACJA Z WIZJĄ ORGANIZACJI
MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁUCZESTNICZENIA W
PROCESACH PODEJMOWANIA DECYZJI
MOŻLIWOŚĆ OTRZYMANIA SAMODZIELNYCH,
ODPOWIEDZIALNYCH ZADAŃ
MOŻLIWOŚĆ WYKORZYSTANIA POSIADANEJ
WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI
MOŻLIWOŚĆ ZDOBYCIA NOWEJ WIEDZY I
UMIEJĘTNOŚI
MOŻLIWOŚĆ OTRZYMANIA NAGRÓD
MOŻLIWOŚĆ DOSTAWANIA WSPARCIA /
ZACHĘTY ZE STRONY INNYCH
JASNOŚĆ CO DO RÓL ORAZ OCZEKIWAŃ
JASNOŚĆ CO DO ZADAŃ I CELÓW
SZANSA NA WNIESIENIE OSOBISTEGO WKŁADU
UKŁAD WARUNKÓW WZMOCNIENIA
1.Wzmocnienie pozytywne
•Wzmocnienie zachowania przez
obwarowanie go pożądanymi
następstwami
•
3. Kara
•Osłabienie zachowania przez
obwarowanie go następstwami
niepożądanymi
2. Unikanie
Wzmocnienie zachowania poprzez
dopuszczenie do unikania
niepożądanych następstw
4. Eliminacja
Osłabienie zachowania poprzez
niedopuszczenie do
pożądanych następstw
HARMONOGRAMY STOSOWANIA WZMOCNIENIA
1.Ustalona częstotliwość
Wzmocnienie stosowane w
zmiennych odstępach czasu,
niezależnie od zachowania
3. Ustalony stosunek
Wzmocnienie stosowane po
stałej
liczbie
zachowań,
niezależnie od czasu
2. Zmienna częstotliwość
Wzmocnienie stosowane w
zmiennych odstępach czasu,
niezależnie od zachowania
4. Zmienny stosunek
Wzmocnienie stosowane po
zmiennej liczbie zachowań,
niezależnie od czasu
ELEMENTY TEORII WZMOCNIENIA
KONTROLOWANIE
• Wykonanie budżetu
• Satysfakcja pacjentów
* receptariusze szpitalne
* standardy postępowania
* koszty opieki
* zużycie materiałów
* ankiety satysfakcji
* wskaźniki
KONTROLA
• proces zapewnienia tego by działania były
zgodne z planem.
• Kontrola polega na porównywaniu danych
rzeczywistych z danymi planowanymi
• Kontrolowanie – obserwowanie postępów
organizacji w realizowaniu jej celów
Co chcemy osiągnąć przez proces
kontroli?
Kontrola kierownicza - proces przez który
kierownicy zapewniają, by rzeczywiste
działania były zgodne z działaniami
planowanymi.
Za pomocą kontroli mierzy się postęp w
realizacji celów i umożliwia wykrycie
odchyleń od planu dla podjęcia działań
korygujących .
Rodzaje kontroli
Kontrola wstępna - stwierdza czy przed podjęciem
działania zaplanowano wszystkie potrzebne
zasoby
Kontrola sterująca - wykrywa odchylenia od
normy lub celu i umożliwia korektę przed
zakończeniem określonej sekwencji działań
Kontrola akceptująca lub odrzucająca - w jej
wyniku powinno nastąpić przyjęcie określonych
aspektów procedury
Kontrola końcowa - mierzy wyniki zakończonego
działania
PODSTAWOWE IV ETAPY PROCESU
KONTROLI
Pomiar efektywności
EFEKTYWNOŚĆ ZGODNA Z NORMAMI ?
Nie Tak
Nie podejmowanie żadnych działań
Ustalenie norm i metod pomiaru efektywności
Podjęcie działań korygujących
INFORMACYJNA
SYGNALIZACJA STOPNIA
REALIZACJI ZADAŃ EFEKTÓW I
NIEPRAWIDŁOWOŚCI
PROFILAKTYCZNA
UŁATWIANIE UNIKNIĘCIA
NIEPRAWIDŁOWOŚCI
KORYGUJĄCA
OCHRONNA
PRZYWRACANIE STANU
POŻĄDANEGO
KREATYWNA
SKŁANIANIE DO LEPSZYCH
WYNIKÓW
INSTRUKTAŻOWA
WSKAZANIE, JAK LIKWIDOWAĆ
ODCHYLENIA I PODPOWIADANIE
ROZWIĄZAŃ
POBUDZAJĄCA
WYWOŁYWANIE ZAMIERZONYCH
ZMIAN W OSOBOWOŚCI
KONTROLOWANYCH
FUNKCJE KONTROLI