PRZETOKI JELITOWE W

PRZETOKI JELITOWE W

CHIRURGII

CHIRURGII

WIEKU

WIEKU

ROZWOJOWEGO

ROZWOJOWEGO

M.Murawski

M.Murawski

Praca poglądowa

Praca poglądowa



1710 – Littre – pomysł

1710 – Littre – pomysł



1776 – Pillore – cekostomia u chorego z rakiem

1776 – Pillore – cekostomia u chorego z rakiem

odbytnicy

odbytnicy



1783 – Dubois – kolostomia u dziecka z

1783 – Dubois – kolostomia u dziecka z

zarośnięciem odbytu

zarośnięciem odbytu



1860 – Bodenhamer –

1860 – Bodenhamer –

Congenital malformations

Congenital malformations

of rectum and anus

of rectum and anus

– 32 przypadki

– 32 przypadki



1949 – Swenson – przetoka w przypadku

1949 – Swenson – przetoka w przypadku

bezzwojowości jelita

bezzwojowości jelita

HISTORIA

HISTORIA



wady wrodzone odbytu i odbytnicy oraz bezzwojowość

wady wrodzone odbytu i odbytnicy oraz bezzwojowość

jelita grubego (choroba Hirschsprunga)

jelita grubego (choroba Hirschsprunga)



wrodzone niedrożności jelita (w przypadkach znacznej

wrodzone niedrożności jelita (w przypadkach znacznej

dysproporcji pomiędzy światłem bliższego i obwodowego

dysproporcji pomiędzy światłem bliższego i obwodowego

odcinka jelita lub niedrożności smółkowej)

odcinka jelita lub niedrożności smółkowej)



wszystkie rodzaje przedziurawienia jelita

wszystkie rodzaje przedziurawienia jelita

kiedy resekcja i

kiedy resekcja i

pierwotne zespolenie są ryzykowne ze względu na

pierwotne zespolenie są ryzykowne ze względu na

toczące się zapalenie otrzewnej i zły stan miejscowy

toczące się zapalenie otrzewnej i zły stan miejscowy

tkanek

tkanek



nawracające przetoki okołoodbytowe

nawracające przetoki okołoodbytowe



rozległe urazy i oparzenia krocza i odbytu

rozległe urazy i oparzenia krocza i odbytu



ciężkie wady powłok, przewodu pokarmowego i układu

ciężkie wady powłok, przewodu pokarmowego i układu

moczowo-płciowego np.: wynicowany stek

moczowo-płciowego np.: wynicowany stek



zaawansowane nowotwory miednicy małej

zaawansowane nowotwory miednicy małej

WSKAZANIA

WSKAZANIA



kryterium czasowe:

kryterium czasowe:

stomia czasowa

stomia czasowa

stomia definitywna

stomia definitywna



poziom jelita, na którym została wykonana

poziom jelita, na którym została wykonana

stomia:

stomia:

jejunostomia

jejunostomia

–

–

na jelicie czczym

na jelicie czczym

ileostomia

ileostomia

–

–

na jelicie krętym,

na jelicie krętym,

kolostomia

kolostomia

–

–

na jelicie grubym

na jelicie grubym



stomia końcowa (jednolufowa), dwulufowa

stomia końcowa (jednolufowa), dwulufowa

(całkowicie rozdzielona, pętlowa)

(całkowicie rozdzielona, pętlowa)



przetoka kątnicza (cekostomia)

przetoka kątnicza (cekostomia)

RODZAJE STOMII

RODZAJE STOMII



odcinek „nieczynnego” obwodowego jelita

odcinek „nieczynnego” obwodowego jelita

powinien być jak najkrótszy, wystarczająco

powinien być jak najkrótszy, wystarczająco

długi

jednak

do

prawidłowego

długi

jednak

do

prawidłowego

przeprowadzenia dalszych planowanych

przeprowadzenia dalszych planowanych

zabiegów operacyjnych

zabiegów operacyjnych

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII



w

w

najbardziej

obwodowy

najbardziej

obwodowy

m

m

odcin

odcin

ku

ku

prawidłowo

prawidłowo

unerwionego jelita

unerwionego jelita

(

(

tu

tu

ż

ż

ponad odcinkiem bezzwojowym

ponad odcinkiem bezzwojowym

)

)



okrężnica

okrężnica

poprzeczn

poprzeczn

a

a

w

w

wi

wi

ę

ę

kszo

kszo

ś

ś

ci przypadków choroby

ci przypadków choroby

Hirschsprunga ograniczonej do odcinka

Hirschsprunga ograniczonej do odcinka

esiczo-odbytniczego

najkorzystniejsz

esiczo-odbytniczego

najkorzystniejsz

ą

ą

lokalizacj

lokalizacj

ą

ą

jest lewa cz

jest lewa cz

ęść

ęść

poprzecznicy

poprzecznicy

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

CHOROBA HIRSCHSRUNGA

CHOROBA HIRSCHSRUNGA



w zależności od poziomu zarośnięcia oraz braku lub

w zależności od poziomu zarośnięcia oraz braku lub

obecności przetoki

obecności przetoki

najdogodniejszym miejscem do

najdogodniejszym miejscem do

wyłonienia kolostomii jest zstępniczy

wyłonienia kolostomii jest zstępniczy

odcinek jelita grubego

odcinek jelita grubego



u

u

noworodków, u których planuje si

noworodków, u których planuje si

ę

ę

uruchomienie jelita

uruchomienie jelita

z dost

z dost

ę

ę

pu brzusznego, stomi

pu brzusznego, stomi

ę

ę

można

można

wytworz

wytworz

yć

yć

na

na

lewej cz

lewej cz

ęś

ęś

ci okr

ci okr

ęż

ęż

nicy

nicy

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

WRODZONE ZAROŚNIECIE ODBYTU I ODBYTNICY

WRODZONE ZAROŚNIECIE ODBYTU I ODBYTNICY



w zależności od zaawansowania, rozległości i lokalizacji

w zależności od zaawansowania, rozległości i lokalizacji

zmian martwiczych jelita

zmian martwiczych jelita

w

w

szystkie

szystkie

metody

metody

wykonywania stomii

wykonywania stomii

są

są

równorzędne,

równorzędne,

a ich wybór zależy od operatora

a ich wybór zależy od operatora

ROZLEGŁE URAZY I OPARZENIA KROCZA I ODBYTU

ROZLEGŁE URAZY I OPARZENIA KROCZA I ODBYTU



zaleca się wytworzenie przetoki końcowej (kolostomii) na

zaleca się wytworzenie przetoki końcowej (kolostomii) na

esicy

esicy

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

ZASADY WYBORU LOKALIZACJI STOMII

OBUMIERAJĄCE ZAPALENIE JELIT (NEC)

OBUMIERAJĄCE ZAPALENIE JELIT (NEC)



w

w

ybór prawidłowej lokalizacji

ybór prawidłowej lokalizacji



w

w

ytworzenie odpowiedniego kanału stomijnego

ytworzenie odpowiedniego kanału stomijnego

w powłokach brzusznych

w powłokach brzusznych



b

b

rak napięcia jelita

rak napięcia jelita



p

p

rzyszycie krezki jelita do ściany jamy brzusznej

rzyszycie krezki jelita do ściany jamy brzusznej

(z ominięciem naczyń)

(z ominięciem naczyń)



w

w

ywinięcie błony śluzowej wyłonionego jelita i

ywinięcie błony śluzowej wyłonionego jelita i

przyszycie jej do skóry

przyszycie jej do skóry



z

z

achowanie dobrego ukrwienia jelita

achowanie dobrego ukrwienia jelita

TECHNIKI WYTWARZANIA STOMII

TECHNIKI WYTWARZANIA STOMII



KOLOSTOMIA / ILEOSTOMIA JEDNOLUFOWA

KOLOSTOMIA / ILEOSTOMIA JEDNOLUFOWA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

1. PRZETOKA KOŃCOWA

1. PRZETOKA KOŃCOWA

I.

I.

wyci

wyci

namy

namy

okr

okr

ą

ą

gł

gł

y

y

płat skóry wraz z

płat skóry wraz z

tkank

tkank

ą

ą

podskórn

podskórn

ą

ą

o

o

ś

ś

rednicy 2-3 cm

rednicy 2-3 cm

II. r

II. r

ozci

ozci

ę

ę

gno mi

gno mi

ęś

ęś

nia sko

nia sko

ś

ś

nego

nego

zewn

zewn

ę

ę

trznego

trznego

nacinamy w kszta

nacinamy w kszta

ł

ł

cie krzy

cie krzy

ż

ż

a

a

III.

III.

wyłaniamy bliższy odcinek jelita na

wyłaniamy bliższy odcinek jelita na

długość

długość

ok. 5 cm ponad skórę

ok. 5 cm ponad skórę



KOLOSTOMIA / ILEOSTOMIA JEDNOLUFOWA

KOLOSTOMIA / ILEOSTOMIA JEDNOLUFOWA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

1. PRZETOKA KOŃCOWA

1. PRZETOKA KOŃCOWA

IV. zakładamy szew materacowy

IV. zakładamy szew materacowy

obejmujący

obejmujący

(Bryan Brook 1952 r.)

(Bryan Brook 1952 r.):

1. s

1. s

kórę ok. 5 mm od brzegu otworu

kórę ok. 5 mm od brzegu otworu

2. b

2. b

łonę surowicza u podstawy stomii

łonę surowicza u podstawy stomii

3. s

3. s

urowicówkę i mięśniówkę brzegu

urowicówkę i mięśniówkę brzegu

jelita

jelita

4. s

4. s

kórę w pobliżu poprzedniego

kórę w pobliżu poprzedniego

wkłucia

wkłucia



KOLOSTOMIA / ILEOSTOMIA JEDNOLUFOWA

KOLOSTOMIA / ILEOSTOMIA JEDNOLUFOWA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

1. PRZETOKA KOŃCOWA

1. PRZETOKA KOŃCOWA

V. p

V. p

rawidłowo uformowana przetoka na

rawidłowo uformowana przetoka na

jelicie

jelicie

grubym powinna by

grubym powinna by

ć

ć

wypukła

wypukła

ponad skór

ponad skór

ę

ę

0,5

0,5

-

-

1,5 cm

1,5 cm

, a na jelicie

, a na jelicie

cienkim 2 - 3 cm

cienkim 2 - 3 cm



KOLOSTOMIA DWULUFOWA

KOLOSTOMIA DWULUFOWA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

I.

I.

poprzez wyznaczony uprzednio otwór

poprzez wyznaczony uprzednio otwór

w

w

powłokach przedniej

powłokach przedniej

ś

ś

ciany brzucha

ciany brzucha

wył

wył

aniamy

aniamy

przygotowan

przygotowan

ą

ą

p

p

ę

ę

tl

tl

ę

ę

jelita

jelita

II. pę

II. pę

tl

tl

ę

ę

podpieramy plastikow

podpieramy plastikow

ą

ą

rurk

rurk

ą

ą

lub

lub

III.

III.

specjalnym mostkiem skórnym w

specjalnym mostkiem skórnym w

kształcie

kształcie

litery „V” przeprowadzonym przez

litery „V” przeprowadzonym przez

otwór w

otwór w

krezce jelita (wg Nixona)

krezce jelita (wg Nixona)



KOLOSTOMIA DWULUFOWA SP. NIXONA

KOLOSTOMIA DWULUFOWA SP. NIXONA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

1

2

3

4

5



KOLOSTOMIA DWULUFOWA

KOLOSTOMIA DWULUFOWA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

IV. ś

IV. ś

wiatło jelita otwiera si

wiatło jelita otwiera si

ę

ę

długim,

długim,

pod

pod

ł

ł

u

u

ż

ż

nym ci

nym ci

ę

ę

ciem w obr

ciem w obr

ę

ę

bie

bie

ta

ta

ś

ś

my

my

jelita

jelita

V. b

V. b

rzegi przeci

rzegi przeci

ę

ę

tego jelita wywija

tego jelita wywija

si

si

ę

ę

i

i

zespala ze skór

zespala ze skór

ą

ą

VI. p

VI. p

lastikowy mostek usuwamy po

lastikowy mostek usuwamy po

2-3

2-3

tygodniach

tygodniach



ILEOSTOMIA DWULUFOWA

ILEOSTOMIA DWULUFOWA

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

2. PRZETOKA PĘTLOWA

IV. w

IV. w

ykonujemy ci

ykonujemy ci

ę

ę

cie poprzeczne w

cie poprzeczne w

stosunku

stosunku

do osi jelita, umiejscowione w obr

do osi jelita, umiejscowione w obr

ę

ę

bie

bie

dalszego ramienia p

dalszego ramienia p

ę

ę

tli

tli

V. p

V. p

rzedni

rzedni

ą

ą

ś

ś

cian

cian

ę

ę

bli

bli

ż

ż

szej p

szej p

ę

ę

tli wywijamy

tli wywijamy

na

na

zewn

zewn

ą

ą

trz błon

trz błon

ą

ą

ś

ś

luzow

luzow

ą

ą

i formujemy

i formujemy

sto

sto

ż

ż

ek

ek

ileostomii

ileostomii

VI.

VI.

przyszywamy warstw

przyszywamy warstw

ę

ę

surowicówkowo-

surowicówkowo-

mi

mi

ęś

ęś

niówkow

niówkow

ą

ą

jelita do skóry

jelita do skóry

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

3. PRZETOKA DWULUFOWA WG MIKULICZA

3. PRZETOKA DWULUFOWA WG MIKULICZA

Jan Mikulicz-Radecki (1850

Jan Mikulicz-Radecki (1850

-1905)

-1905)

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

3. PRZETOKA DWULUFOWA WG MIKULICZA

3. PRZETOKA DWULUFOWA WG MIKULICZA

I.

I.

zeszywa si

zeszywa si

ę

ę

przeciwkrezkowe brzegi p

przeciwkrezkowe brzegi p

ę

ę

tli doprowadzaj

tli doprowadzaj

ą

ą

cej i

cej i

odprowadzaj

odprowadzaj

ą

ą

cej

cej

szwami pojedynczymi na odcinku 3 cm

szwami pojedynczymi na odcinku 3 cm

II.

II.

wyprowadz

wyprowadz

a

a

si

si

ę

ę

na zewn

na zewn

ą

ą

trz ko

trz ko

ń

ń

ce poł

ce poł

ą

ą

czonych jelit

czonych jelit

i

i

w

w

szywa si

szywa si

ę

ę

je

je

w

w

powłoki szwami pojedynczymi obejmuj

powłoki szwami pojedynczymi obejmuj

ą

ą

c wszystkie warstwy

c wszystkie warstwy

ś

ś

ciany

ciany

brzucha

brzucha

III. p

III. p

o 3 dniach mia

o 3 dniach mia

ż

ż

d

d

ż

ż

y si

y si

ę

ę

wspóln

wspóln

ą

ą

dla obu pętli podwójn

dla obu pętli podwójn

ą

ą

ś

ś

cianę na odcinku 2

cianę na odcinku 2

cm, uzyskuj

cm, uzyskuj

ą

ą

c bezpo

c bezpo

ś

ś

rednie poł

rednie poł

ą

ą

czenie mi

czenie mi

ę

ę

dzy p

dzy p

ę

ę

tl

tl

ą

ą

doprowadzaj

doprowadzaj

ą

ą

c

c

ą

ą

i

i

odprowadzaj

odprowadzaj

ą

ą

c

c

ą

ą

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

4. ZESPOLENIE KONIEC DO BOKU WG BISHOP-

4. ZESPOLENIE KONIEC DO BOKU WG BISHOP-

KOOPA

KOOPA

I. n

I. n

acina

acina

się

się

podłu

podłu

ż

ż

nie

nie

ś

ś

cian

cian

ę

ę

przeciwkrezkow

przeciwkrezkow

ą

ą

p

p

ę

ę

tli odprowadzaj

tli odprowadzaj

ą

ą

cej w odległości ok. 3

cej w odległości ok. 3

cm

cm

od jej pocz

od jej pocz

ą

ą

tku

tku

II. j

II. j

elito zespala się szwami pojedynczymi

elito zespala się szwami pojedynczymi

jednowarstwowo

jednowarstwowo

III. p

III. p

ocz

ocz

ą

ą

tek p

tek p

ę

ę

tli odprowadzaj

tli odprowadzaj

ą

ą

cej wszywa

cej wszywa

si

si

ę

ę

w

w

pow

pow

ł

ł

oki

oki

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

5. ZESPOLENIE BOK DO KOŃCA WG SANTULLIEGO

5. ZESPOLENIE BOK DO KOŃCA WG SANTULLIEGO



koniec p

koniec p

ę

ę

tli doprowadzaj

tli doprowadzaj

ą

ą

cej wszywa si

cej wszywa si

ę

ę

w powłoki,

w powłoki,

natomiast p

natomiast p

ę

ę

tl

tl

ę

ę

odprowadzaj

odprowadzaj

ą

ą

c

c

ą

ą

zespala si

zespala si

ę

ę

koniec

koniec

do boku

do boku



mniejsz

mniejsz

e

e

ryzyk

ryzyk

o

o

niewydolności zespolenia

niewydolności zespolenia

METODY WYKONYWANIA STOMII –

METODY WYKONYWANIA STOMII –

TECHNIKA OPERACYJNA

TECHNIKA OPERACYJNA

6. PRZETOKA KĄTNICZA (CEKOSTOMIA)

6. PRZETOKA KĄTNICZA (CEKOSTOMIA)



m

m

etoda „otwarta” - przyszyci

etoda „otwarta” - przyszyci

e

e

ściany kątnicy do

ściany kątnicy do

skóry

skóry



m

m

etoda „na drenie” - założeni

etoda „na drenie” - założeni

e

e

drenu Petzera przez

drenu Petzera przez

kikut

kikut

wyrostka robaczkowego do kątnicy

wyrostka robaczkowego do kątnicy



c

c

ekostomia przezskórna - wprowadzeni

ekostomia przezskórna - wprowadzeni

e

e

igły pod

igły pod

kontrolą

kontrolą

TK do

TK do

kątnicy (zaotrzewnowo), a nast

kątnicy (zaotrzewnowo), a nast

ę

ę

pnie cewnika

pnie cewnika

metod

metod

ą

ą

Seldingera

Seldingera



czas zamknięcia zależy od:

czas zamknięcia zależy od:

stanu ogólnego dziecka

stanu ogólnego dziecka

stop

stop

nia

nia

ci

ci

ęż

ęż

ko

ko

ś

ś

ci choroby podstawowej

ci choroby podstawowej

mo

mo

ż

ż

liwo

liwo

ści

ści

od

od

ż

ż

ywiania doustnego

ywiania doustnego

uzyskania prawid

uzyskania prawid

ł

ł

owego przyrostu masy cia

owego przyrostu masy cia

ł

ł

a

a

powikła

powikła

ń

ń

zwi

zwi

ą

ą

zanych z przetok

zanych z przetok

ą

ą



p

p

rzed zamkni

rzed zamkni

ę

ę

ciem przetoki dystalny

ciem przetoki dystalny

odcinek jelita ocenia si

odcinek jelita ocenia si

ę

ę

pod k

pod k

ą

ą

tem

tem

istnienia

ewentualnej

patologii

(np.:

istnienia

ewentualnej

patologii

(np.:

obecno

obecno

ś

ś

ci zw

ci zw

ęż

ęż

enia) wykonuj

enia) wykonuj

ą

ą

c wlew i/lub

c wlew i/lub

endoskopowo

endoskopowo

ZAMKNIĘCIE PRZETOKI

ZAMKNIĘCIE PRZETOKI

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI



wypadanie b

wypadanie b

ł

ł

ony

ony

ś

ś

luzowej stomii

luzowej stomii

(najczęściej)

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI



zapobieganie

zapobieganie

wypadani

wypadani

u

u

b

b

ł

ł

ony

ony

ś

ś

luzowej stomii

luzowej stomii

–

–

techniki operacyjne:

techniki operacyjne:



Brook

Brook



Nixon

Nixon



Ein

Ein

p

p

ę

ę

tl

tl

ę

ę

odprowadzaj

odprowadzaj

ą

ą

c

c

ą

ą

(dystaln

(dystaln

ą

ą

) przeprowadzał

) przeprowadzał

przez wytworzony w tkance podskórnej kana

przez wytworzony w tkance podskórnej kana

ł

ł

, a

, a

nast

nast

ę

ę

pnie wszywa

pnie wszywa

ł

ł

w pow

w pow

ł

ł

oki

oki



Narasimharao

Narasimharao

wyprowadzeni

wyprowadzeni

e

e

i „zaklinowani

i „zaklinowani

e

e

”

”

przetoki pomi

przetoki pomi

ę

ę

dz

dz

y

y

kres

kres

ą

ą

biał

biał

ą

ą

,

,

a prawym mi

a prawym mi

ęś

ęś

niem prostym

niem prostym

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI



zakażenie rany operacyjnej

zakażenie rany operacyjnej

i rozejście się jej brzegów

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI



martwica przetoki

martwica przetoki

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI

1. ZWIĄZANE Z WYŁONIENIEM PRZETOKI



cofnięcie się przetoki

cofnięcie się przetoki



zwężenie

zwężenie



zawał jelita

zawał jelita



biegunka

biegunka



wytrzewienie (rzadko)

wytrzewienie (rzadko)



zgon (0 – 5,9%

zgon (0 – 5,9%





wcześniactwo, posocznica,

wcześniactwo, posocznica,

choroby towarzyszące)

choroby towarzyszące)

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

2. ZWIĄZANE Z ZAMKNIĘCIEM PRZETOKI

2. ZWIĄZANE Z ZAMKNIĘCIEM PRZETOKI



zakażenie rany

zakażenie rany



nieszczelność zespolenia

nieszczelność zespolenia



zwężenie zespolenia

zwężenie zespolenia



posocznica

posocznica



zgon (0 – 1%)

zgon (0 – 1%)

JAK ZMNIEJSZYĆ ILOŚĆ POWIKŁAŃ ?

JAK ZMNIEJSZYĆ ILOŚĆ POWIKŁAŃ ?



doświadczony chirurg

doświadczony chirurg



intensywna opieka pooperacyjna

intensywna opieka pooperacyjna



edukacja rodziców pacjenta

edukacja rodziców pacjenta