ZMIANY
INWOLUCYJNE
I CHOROBOWE
W UKŁADZIE RUCHU

Postępujący zanik mięśni szkieletowych
rozpoczyna się ok.. 35-40 rż., w wieku 70-80 lat
masa mięśni zmniejsza się o ok.40 %
Do okresu późnej starości kobiety tracą 25 – 40 % ,
a mężczyźni 15 – 25 % masy kości
Zmiany inwolucyjne występują również w stawach
i tkankach otaczających, tkanka chrzęstna ulega
zanikowi, na jej powierzchni pojawiają się
szczeliny, co sprzyja powstawaniu torbieli, błona
maziowa włóknieje, włókna kolagenowe stają się
krótkie, pogrubiałe i kruche
Nieelastyczność przyczepów ścięgnistych,
zwyrodnienie więzadeł i terebek stawowych
sprzyja urazom.
Wymienione zmiany trudno odróżnić od
chorobowych, decydują raczej różnice ilościowe
niż jakościowe

BADANIE UKŁADU RUCHU

POWINNO OBEJMOWAĆ:

Bardzo dokładny wielokierunkowy wywiad
dotyczący między innymi warunków życia,
nastroju
Oglądanie skóry i ocena tkanki podskórnej
Porównawcza ocena obrysów stawów
kończyn oraz ich ruchomości, zwrócenie
uwagi na trzeszczenia
Badanie kręgosłupa
Ocena obwodowego ukrwienia kończyn
Podstawowe badanie neurologiczne

Upośledzenie motoryczności w starszym wieku

jest głównym czynnikiem, który usposabia do

powstawania chorób urazowych, a w ich
następstwie m.in. do zaostrzania się chorób
przewlekłych.

Ogólne upośledzenie motoryczności powoduje:



- hipokinezje.,



- obniżenie reaktywności,



- zmiany zniekształcająco-zwyrodnieniowe stawów,



- osteoporozę



- zaniki mieśniowe.

Powyższe zmiany prowadzą do
wadliwej postawy dając tzw.
zniedołężnienie starcze.

Ponadto dołączają się:

zmiany psychiczne związane z
miażdżycą naczyń mózgowych,
osłabienie słuchu i wzroku,
niewydolność płucno-sercowa,
odbiałczenie i niedotlenienie.

Nadmierna aktywność w starszym wieku
może doprowadzić do:



rozległych

uszkodzeń

narządu

ruchu,

stanowiących ryzyko śmiertelnych powikłań.

Do złamań kończyn u ludzi starszych z
towarzyszącymi

im

powikłaniami

predysponują:

- uogólnione zmiany inwolucyjne,
- choroby przewlekle przebiegające w sposób
bezobjawowy.

 
 

Urazy w geriatrii dotyczą najczęściej złamań
przykrętarzowych i złamań szyjki kości udowej.

Chorych ze złamaniami (w wieku starczym)
należy zaliczyć do pacjentów wymagających:



intensywnej terapii



i często zabiegu operacyjnego.

 

Celem leczenia jest przywrócenie sprawności
ruchowej jaka istniała przed urazem.
W

związku

z

często

występującym

długotrwałym unieruchomieniem w opatrunku
gipsowym oraz długim pobytem w łóżku,
chorzy w wieku starczym narażeni
są na powikłania zagrażające życiu.

Dwa zespoły chorobowe, różniące się

patogenezą i obrazem klinicznym, można

nazwać ,,geriatrycznymi" ze względu na

występowanie ich w późnym

okresie życia:
►     polimialgia reumatyczna
►     i choroba Pageta.
 
 
CHOROBA PAGETA jest procesem destrukcji

kości spowodowanym osteoporozą i

osteolizą, u podłoża których leży

zwiększona aktywność osteoklastów i

resorpcja kości.

POLIMIALGIA REUMATYCZNA jest

chorobą o podłożu

autoimmunologicznym, przebiegającą

z objawami zastoinowej niewydolności

serca.
     trzycyfrowy OB,
     leukocytoza,
     niedokrwistość,
     znaczne zmniejszenie masy ciała,
     obrzęki i obniżony nastrój

stwarzają obraz ciężkiego stanu, który

cofa się w ciągu kilku, kilkunastu dni

po zastosowaniu PREDNIZONU

(ENCORTON).

W

tej

grupie

chorych

w

leczeniu złamań z wyboru
stosuje się metodę operacyjną
która umożliwia zapobieganie
powikłaniom przez:

wczesną pionizację,
usprawnianie

czynnościowe

narządu ruchu
i ukladu oddechowego.

Charakterystyka złamań starczych:
- umiejscowienie w przynasadach i

nasadach oraz w kościach gąbczastych

np. w kręgach,
- niewspółmierna siła urazu do

rozległości uszkodzenia,
- opóźnienie gojenia i powstawania

definitywnej blizny kostnej,

- powikłania miejscowe, narządowe

i ogólnoustrojowe np.:

zaostrzenie

chorób

przewlekłych,

niewydolność układu płucno-sercowego,

moczowego oraz nasilenie się psychoz

inwolucyjnych i pourazowych.

Upadki mogą nastąpić z przyczyn medycznych,

takich jak:

• zaburzenia równowagi i chodu (chód

starczy),
• zaburzenia narządów zmysłów (wzrok, słuch),
• omdlenia,

zaburzenia sercowo-naczyniowe,

zaburzenia neurologiczne,

• zaburzenia metaboliczne,
choroby napadowe (np. napad atoniczny),
• zaburzenia poznawcze,
oraz na skutek zadziałania czynników

zewnętrznych takich jak:
• wypadki,
• przemoc.

Profilaktyka urazów i wypadków u

osób starszych:
• regularna kontrola stanu ogólnego,
• kontrola zażywanych środków

farmakologicznych,
• asekuracja i pomoc w wykonywaniu

czynności,
zapewnienie warunków bytowych

umożliwiających swobodne
i bezpieczne poruszanie się, np.

antypoślizgowa powierzchnia podłogi,
• korzystanie ze sprzętu ułatwiającego

poruszanie się, np. chodzik, balkonik.

 

 

Wszyscy pacjenci, którzy są włączeni

do rehabilitacji leczniczej, powinni w

miarę możliwości być usprawniani poza
łóżkiem,
przy szerokim wykorzystaniu różnych
pomocy technicznych do których
zalicza

się m. in.:

• stoły pionizacyjne,
• podwieszenia funkcjonalne,
• fotele inwalidzkie,
• kąciki treningu czynności w zakresie
samoobsługi.

Analizując przyczyny przewrócenia

się osoby starszej, zwykle

znajduje się kilka, ale na

ogół trudno wskazać najważniejszą.
► Nagły zwrot głowy w czasie

przechodzenia przez jezdnię
►       Nierówna nawierzchnia
►       Bó1 stawu kolanowego
►      

Osłabienie

spowodowane

głodem

 

Czynniki zagrożenia w każdym

przypadku mogą być inne, dlatego

poszukiwania uniwersalnych metod

zapobiegania są niecelowe.

ZASADY POSTĘPOWANIA_

1

. Ostrożność w stosowaniu leków.

2. Zabezpieczenie przed hipotonią ortostatyczną.
3. Unikanie nieostrożnych zwrotów i odchylania głowy.
4. Łatwa dostępność rzeczy często używanych,

korzystanie z pomocy innych przy

wyjmowaniu przedmiotów umieszczonych wysoko lub

nisko.

5. W przypadku ograniczonej znacznie sprawności:

ustawienie ciężkich, stabilnych mebli (stół, duży fotel,

kredens) tak, aby można było się o nie wesprzeć,

wstając lub pokonując pustą przestrzeń.

6. W mieszkaniach starszych osób nie powinno być

progów,

chodników,

przesuwalnych

dywaników,

śliskich

podłóg,

wanien.

W

pomieszczeniach

sanitarnych należy umieszczać uchwyty.

7. Osoby starsze, zwłaszcza niepełnosprawne, powinny

chodzić ubrane w lekkie, łatwe do zdejmowania i

nakładania rzeczy oraz obuwie typu

sportowego, zapinane na rzepy.