JAK SŁOWA, GŁOS I CIAŁO

JAK SŁOWA, GŁOS I CIAŁO

ZDRADZAJĄ KŁAMSTWO?

ZDRADZAJĄ KŁAMSTWO?

Kłamcy cenzurują swoje słowa, uważnie

ukrywając to, czego nie chcą przekazać,

gdyż wiedzą, że będą bardziej odpowiadać

za swoje słowa niż brzmienie głosu, wyraz

twarzy czy większość ruchów swojego ciała.

Zawsze mogą zaprzeczyć , że pojawiła się

u

nich

ekspresja

złości lub przykry

głos np. „Ty słyszysz

to w taki sposób. W

moim głosie nie ma

żadnego

gniewu”

Dużo

trudniej

zaprzeczyć, że się

powiedziało złośliwe

słowo.

OZNAKI BEHAWIORALNE,

OZNAKI BEHAWIORALNE,

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

PRZEJĘZYCZENIA - wg Freuda te pomyłkowe

działania nie dzieją się przypadkowo, a przyczyna

ich

powstania

są

wewnętrzne

konflikty

psychologiczne. Przejęzyczenie

wyraża to, co chcieliśmy zataić, jest

zdradzeniem się, ale nie można zakładać,

że każde przejęzyczenie świadczy o

kłamaniu, a jego brak – o szczerości.



DOTYCZĄCE SŁÓW:

DOTYCZĄCE SŁÓW:

TYRADY - to przekazanie demaskującej informacji,

ich mimowolne zdradzenie w potoku słów, pod

wpływem emocji takich jak furia, przerażenie,

rozpacz.

RYZYKO BROKOWA

Tom Brokow stwierdził, że

Tom Brokow stwierdził, że

wskazówką

kłamstwa

są

wskazówką

kłamstwa

są

pokrętne odpowiedzi. Badania

pokrętne odpowiedzi. Badania

wykazały,

że

odpowiedzi

wykazały,

że

odpowiedzi

niektórych kłamiących osób

niektórych kłamiących osób

są pośrednie, wymijające i

są pośrednie, wymijające i

zawierające więcej informacji,

zawierające więcej informacji,

niż wymaga tego pytanie. Są

niż wymaga tego pytanie. Są

jednak ludzie, którzy zawsze

jednak ludzie, którzy zawsze

mówią w taki sposób – jest to

mówią w taki sposób – jest to

ich styl mówienia.

ich styl mówienia.

PAUZY

PAUZY

- mogą budzić podejrzenie, gdy pojawią się przy

- mogą budzić podejrzenie, gdy pojawią się przy

odpowiedzi na pytanie, mogą być zbyt długie lub za

odpowiedzi na pytanie, mogą być zbyt długie lub za

częste.

częste.

BŁĘDY JĘZYKOWE

BŁĘDY JĘZYKOWE

- obejmują dźwięki, które w ogóle nie

- obejmują dźwięki, które w ogóle nie

są słowami („aaa” „uuu”), powtórzenia („ja, ja, ja

są słowami („aaa” „uuu”), powtórzenia („ja, ja, ja

naprawdę…”), błędne słowa („ Na – naprawdę podobało

naprawdę…”), błędne słowa („ Na – naprawdę podobało

mi się…”).

mi się…”).

TON GŁOSU

TON GŁOSU

- zmiany w głosie spowodowane emocjami

- zmiany w głosie spowodowane emocjami

nie są łatwe do ukrycia, jeśli towarzyszą emocją w trakcie

nie są łatwe do ukrycia, jeśli towarzyszą emocją w trakcie

kłamania, to prawdopodobne, że nastąpi przeciek - głos

kłamania, to prawdopodobne, że nastąpi przeciek - głos

stanie się intensywniejszy i będzie miał wyższe brzmienie

stanie się intensywniejszy i będzie miał wyższe brzmienie

w przypadku ukrywania strachu lub złości, odwrotnie w

w przypadku ukrywania strachu lub złości, odwrotnie w

przypadku smutku lub zmartwienia.

przypadku smutku lub zmartwienia.

OZNAKI BEHAWIORALNE,

OZNAKI BEHAWIORALNE,

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:



DOTYCZĄCE GŁOSU:

DOTYCZĄCE GŁOSU:

BŁĄD OTELLA

BŁĄD OTELLA

Nie bierzecie pod

uwagę, iż niektóre

osoby

prawdomówne są

zaniepokojone,

kiedy ktoś

podejrzewa je o

kłamstwo. W takiej

sytuacji istnieje

ryzyko popełnienia

błędu przy

interpretowaniu

wokalnych oznak

kłamstwa.

WSKAZÓWKI KŁAMSTWA

WYSTĘPUJĄ NAJCZĘŚCIEJ Z

POWODU:



kłamca nie przygotował zawczasu swojej
wypowiedzi;



pojawia

się

silny

strach

przed

wykryciem,

który

sprawia, że nawet
dobrze przygotowany
kłamca może popełnić
błąd lub zapomnieć
co miał powiedzieć.

Ludzie najwięcej uwagi poświęcają twarzy,

która jest głównym miejscem ujawniania

emocji.

Trudniej

jest

fałszować

wykorzystując mimikę niż słowa, ponieważ

słów można się wyuczyć łatwiej niż

wyrazów twarzy.

OZNAKI DOTYCZĄCE CIAŁA,

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

EMBLEMATY

EMBLEMATY



znak środkowego palca, kiwanie pionowe i poziome

znak środkowego palca, kiwanie pionowe i poziome

głową, wzruszenie ramion,

głową, wzruszenie ramion,



to przekaz niewerbalny, mający bardzo precyzyjne,

to przekaz niewerbalny, mający bardzo precyzyjne,

charakterystyczne dla członków danego kręgu

charakterystyczne dla członków danego kręgu

kulturowego,

kulturowego,



znaczenie emblematu zmienia się wraz z kulturą,

znaczenie emblematu zmienia się wraz z kulturą,



mogą być wykonane zamiast słów lub gdy słowa nie

mogą być wykonane zamiast słów lub gdy słowa nie

mogą być użyte,

mogą być użyte,



to jasno zdefiniowane ruchy, przekazujące

to jasno zdefiniowane ruchy, przekazujące

precyzyjny komunikat

precyzyjny komunikat



prawie zawsze wykonywane są świadomie, są

prawie zawsze wykonywane są świadomie, są

swoistym celowym komunikatem,

swoistym celowym komunikatem,

Emblemat nie jest świadomie nadanym komunikatem,

Emblemat nie jest świadomie nadanym komunikatem,

gdy:

gdy:



nie został wykonany cały emblemat, ale tylko jego fragment,



emblemat „odpieprz się” – wymaga określonego ułożenia

5palców, wysunięcia ręki do przodu i do góry i powtórzenia

tego ruchu, fragment – to określone ułożenie 5 palców

ALE są wyjątki – błędy w ruchach ciała –

ALE są wyjątki – błędy w ruchach ciała –

emblematy,

z

których

przecieka

emblematy,

z

których

przecieka

informacja, jaką dana osoba chce ukryć.

informacja, jaką dana osoba chce ukryć.



wykonany został poza miejscem

swojej zwykłej prezentacji



w

czasie

okłamywania

nadawane

są

częściej

niż

normalnie, ich interpretowanie

nie

wymaga

wcześniejszej

znajomości podejrzanego.

ILUSTROWANIE

ILUSTROWANIE



to takie ruchy ciała, które są wykonywane w

trakcie mówienia, a ich zadaniem jest

ilustrowanie wypowiadanych słów (zwykle

przy użyciu rąk), nie występują, kiedy ludzie

nie mówią,



obejmuje szeroki zakres ruchów, które mogą

przekazywać wieloznaczne komunikaty,



styl ilustrowania jest nabyty,



ludzie ilustrują, gdy jakieś pojęcie trudno

wyrazić słowami, gdy objaśniają drogę, kształt

czegoś, gdy zapomnieliśmy jakiegoś słowa,

gdy jesteśmy zaangażowani w to, co mówimy,

OZNAKI DOTYCZĄCE CIAŁA,

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

ILUSTROWANIE

ILUSTROWANIE



wskazówką kłamania jest spadek liczby ruchów

wskazówką kłamania jest spadek liczby ruchów

ilustracyjnych, gdy jakaś osoba ilustruje mniej

ilustracyjnych, gdy jakaś osoba ilustruje mniej

niż zwykle ponieważ:

niż zwykle ponieważ:



nie ma przygotowanej wypowiedzi, jest

nie ma przygotowanej wypowiedzi, jest

ostrożna, rozważa każde słowo, zanim je

ostrożna, rozważa każde słowo, zanim je

wypowie,

wypowie,



towarzyszące kłamaniu emocje (szczególnie

towarzyszące kłamaniu emocje (szczególnie

strach) przeszkadzają w udzielaniu spójnych

strach) przeszkadzają w udzielaniu spójnych

odpowiedzi, nawet, gdy jest ona przygotowana,

odpowiedzi, nawet, gdy jest ona przygotowana,



interpretowanie gestów ilustracyjnych wymaga

interpretowanie gestów ilustracyjnych wymaga

wcześniejszej znajomości podejrzanego.

wcześniejszej znajomości podejrzanego.

OZNAKI DOTYCZĄCE CIAŁA,

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

OZNAKI DOTYCZĄCE CIAŁA,

KTÓRE MOGĄ ZDRADZIĆ

UKRYWANĄ INFORMACJĘ:

MANIPULOWAN

MANIPULOWAN

IE

IE



obejmuje te ruchy, w których jedna część ciała

obejmuje te ruchy, w których jedna część ciała

czyści, masuje, utrzymuje, przyciska, chwyta,

czyści, masuje, utrzymuje, przyciska, chwyta,

drapie lub w inny sposób manipuluje drugą

drapie lub w inny sposób manipuluje drugą

częścią ciała, poprawianie włosów, drapanie,

częścią ciała, poprawianie włosów, drapanie,

grzebanie w uchu, stukanie nogami, wypychanie

grzebanie w uchu, stukanie nogami, wypychanie

policzków językiem.

policzków językiem.

AUTONOMICZNY UKŁAD

AUTONOMICZNY UKŁAD

NERWOWY (AUN)

NERWOWY (AUN)

AUN również

generuje możliwe

do spostrzeżenia

zmiany w

momencie, gdy

pojawia się

napięcie

emocjonalne.

Można je

zauważyć w

sposobie

oddychania,

w częstotliwości

przełykania,

intensywności

pocenia się,

zmianach na

twarzy.

Kłamstwo często wychodzi na

Kłamstwo często wychodzi na

jaw z powodu rozbieżności

jaw z powodu rozbieżności

między tym,

między tym,

co zostało powiedziane, a

co zostało powiedziane, a

tym,

tym,

co zdradza głos, ciało i twarz.

co zdradza głos, ciało i twarz.

MIMICZNE WSKAZÓWKI

KŁAMSTWA



Prawdziwa ekspresja

Prawdziwa ekspresja

emocjonalna

emocjonalna - pojawia się

ponieważ mięśnie twarzy

mogą być uruchomione

mimowolnie, bez myślenia i

intencji,



Fałszywa ekspresja

Fałszywa ekspresja

emocjonalna

emocjonalna - powstanie

fałszywej mimika w skutek

kontrolowania twarzy

dowolnie, co prowadzi do

zakłócenia ekspresji

prawdziwej.

Można wyróżnić dwa rodzaje ekspresji

emocjonalnej:



Jaka emocja jest doświadczana (np. złość,

strach, smutek, rozpacz, szczęście),



Czy występują dwie emocje razem (często

wzbudzane są dwie emocje, na twarzy

mogą pojawić się elementy każdej z nich)



Jaka jest siła emocji (każda emocja może

zmieniać swoją intensywność, od

poirytowania do wściekłości)

Z MIMIKI TWARZY MOŻNA

UZYSKAĆ INFORMACJE:

Istnieją tzw. reguły okazywania
emocji.
Np. Uśmiechnij się gdy ciocia
wręcza ci prezent.

POZA MIMICZNYMI

WYRAZAMI EMOCJI,

WYSTĘPUJĄ:



Sygnały konwersacyjne

Sygnały konwersacyjne

- są to ekspresje

- są to ekspresje

mimiczne podkreślające mowę lub są elementami

mimiczne podkreślające mowę lub są elementami

składni (np. mimiczne wyrazy znaku zapytania

składni (np. mimiczne wyrazy znaku zapytania

lub wykrzyknika);

lub wykrzyknika);



Emblematy mimiczne

Emblematy mimiczne

- np. mrugnięcie jednym

- np. mrugnięcie jednym

okiem, bezradność wyrażona podniesieniem brwi

okiem, bezradność wyrażona podniesieniem brwi

i ułożeniem ust w kształt podkowy;

i ułożeniem ust w kształt podkowy;



Ruchy manipulacyjne

Ruchy manipulacyjne

- takie ruchy twarzy jak

- takie ruchy twarzy jak

przegryzanie lub ssanie wargi, wydymanie

przegryzanie lub ssanie wargi, wydymanie

policzków.

policzków.



Mikroekspresje;

Mikroekspresje;



Ekspresje stłumione;

Ekspresje stłumione;



Przecieki w postaci wiarygodnych mięśni

Przecieki w postaci wiarygodnych mięśni

twarzy;

twarzy;



Następstwa aktywności Autonomicznego

Następstwa aktywności Autonomicznego

układu nerwowego;

układu nerwowego;



Ekspresje asymetryczne;

Ekspresje asymetryczne;



Błędny przebieg ekspresji

Błędny przebieg ekspresji

w czasie;

w czasie;



Błędne osadzenie ekspresji

Błędne osadzenie ekspresji

w toku rozmowy.

w toku rozmowy.

WSKAZÓWKI KŁAMANIA

ORAZ ŹRÓDŁA PRZECIEKÓW

MIMICZNYCH: