Przykłady zastosowania

kontraktów forward, w tym FRA i

futures (na papiery, stopy i

waluty) w tym koszty zawarcia

pozycji na polskim rynku i za

granicą.

Oliwia Bogacz i Marta
Rećko



Umowy kupna lub sprzedaży określonych instrumentów

bazowych w określonym czasie w przyszłości oraz na

warunkach określonych w kontrakcie



Instrumentami bazowymi kontraktu mogą być

następujące aktywa:
- towary,

akcje wybranych spółek m.in. KGHM, TP SA, PKN ORLEN,

indeksy giełdowe np. WIG20, MidWIG, TechWIG,

stopy procentowe,

waluty np. USD czy EUR.

KONTRAKTY FUTURES

I FORWARD

Rynek kontraktów terminowych



Podstawowe motywy inwestowania w instrumenty
pochodne typu kontrakty terminowe:



spekulacja



hedging



arbitraż

Przykład spekulacji

Kurs

kontaktu

Wartość

kontrakt
u

otwarcie

53,00 PLN 5300,00 PLN

zamknięcie

55,35 PLN 5535,00 PLN

zysk brutto

3,50PN

350 PLN



Inwestor kupuje po kursie 53,00 zł kontrakt na
akcje spółki Assecopol wygasający w marcu
2011 roku. Cena wynosi 5300 zł. Biuro
maklerskie ustala poziom depozytu
zabezpieczającego na 10% wartości kontraktu,
więc inwestor wpłaci 530 zł. Dnia 27.09.2010
sprzedaje zakupiony kontrakt po kursie 55,35 zł i
zamyka pozycję.



Osiągnie zysk 235 zł [(55,35-53,00)*100], a
biuro maklerskie zwróca mu wypłacony depozyt.

Rys.1.Zysk/strata inwestora zajmującego
pozycję długą.

HEDGING PRZY WYKORZYSTANIU

KONTRAKTU NA OBLIGACJE



W celu zabezpieczenia przed wzrostem stóp powodującym spadek

cen obligacji sprzedajemy kontrakty terminowe

(hedging sprzedażowy)

Short hedge = long bond + short futures



W przypadku spodziewanego spadku stóp procentowych, który

zaowocuje wzrostem cen obligacji, aby się przed tym zabezpieczyć,

inwestor nabywa kontrakty terminowe (hedging zakupowy)

Long hedge = short bond + long futures

Przykład Arbitrażu na GPW

W dniu 24 stycznia 2001 sytuacja na rynku kontraktów pozwalała na

przeprowadzenie zyskownej transakcji arbitrażowej.

W tabeli poniżej przedstawiono przykład otwarcia transakcji arbitrażowej oraz

spodziewanej rocznej stopy zwrotu dla cen zamknięcia (bez kosztów transakcji)

Dla indeksu WIG20 = 1743,05 r = 16,933 %

ale…

Do dalszych obliczeń przyjęto następujące założenia:



Wielkość inwestycji około 100 000 PLN (5

kontraktów),



Depozyt wstępny 11,8 %, (nieoprocentowany)



Prowizja od transakcji na rynku akcji 0,49 %



Prowizja od jednego kontraktu 20 PLN.



Poślizg cenowy przyjęto 1,0 % od wartości

transakcji w obie strony.

Po uwzględnieniu kosztów transakcji okazuje się, że tylko na kontrakcie

wygasającym najwcześniej można przeprowadzić transakcję o stopie zwrotu

(+24,25 %) czyli wyższej od stopy wolnej od ryzyka (16,93 %). Stopę zwrotu

24,25% obliczono przy założeniu utrzymywania pozycji do wygaśnięcia

kontraktów (51 dni).

Kontrakty terminowe już 21 lutego były notowane nawet poniżej wartości

teoretycznej i transakcję taką można było zamknąć.

Dla takiej inwestycji roczna stopa zwrotu zwiększyłaby się do 40,2%,

przy niezmienionych pozostałych założeniach.

Forward Rate Agreement (FRA)

(1)

Kontrakt stosowany jest w celach:



zabezpieczania się



spekulacyjnych

Forward Rate Agreement (FRA)

(2)

PRZYKŁAD => cele spekulacyjne

Pewna firma musi za 2 miesiące zaciągnąć kredyt na pół

roku, aby zapłacić za towar. W ciągu 2 miesięcy poziom

rynkowych stóp procentowych może ulec zmianie.

Aby zabezpieczyć się przed ryzykiem zmiany stóp

procentowych na niekorzyść firma zawiera kontrakt FRA.

Inwestor, który kupił kontrakt FRA 3 x 6 po 15 proc. na

kwotę 1 mln zł, po upływie 3 miesięcy, gdy przewidział on

wzrost stóp procentowych, i nowa stopa referencyjna

wynosi 16 proc., otrzymuje płatność w wysokości 2493,15

zł, czyli 1mln zł x (0,16 - 0,15) x 91/365 = 2493,15 zł

Kontrakty terminowe na waluty

=> przykład

Wartość kontraktu jest ustalana jako iloczyn kursu kontraktu oraz jego wartości nominalnej, na przykład

przy kursie 2,1946 USDPLN wartość kontraktu na 100.000 USDPLN wynosi:

2,1946 x 10.000 = 21.946 PLN

Wartość minimalnej zmiany ceny (tick) wynosi 10 PLN.

Inwestor przewidujący wzrost kursu dolara winien kupić kontrakt.

Jego zysk przy kontrakcie na 100.000 USDPLN i wzroście kursu do 2,1990 USDPLN, tj. o 44 tick wyniesie:

44 x 10 = 440 PLN

POLSKI RYNEK NA TLE RYNKÓW

EUROPEJSKICH

Wolumen obrotu indeksowymi kontraktami terminowymi na giełdach europejskich w 2008 r.,
źródło: strony
internetowe poszczególnych giełd, oraz danych FES

Wartość obrotu w 2008 roku na rynku terminowym w

Warszawie była znacząco wyższa niż na rynku kasowym

i wyniosła odpowiednio: 630,1 mld zł w stosunku do

341,6 mld

Średnie dzienne obroty netto na krajowym rynku instrumentów pochodnych (w mln zł). Na podstawie:
Rozwój
systemu finansowego w Polsce, op.cit

Instrumenty pochodne notowane na

GPW

KOSZTY ZAWARCIA POZYCJI

W DM MILLENIUM

Tabelka
(Wyjaśnienie

daytrading)

W momencie otwarcia Rachunku Inwestor może złożyć wniosek ze
wskazaniem planu, z którego będzie korzystał. W przypadku niedokonania
wyboru przyznawana jest prowizja wg Planu Podstawowego.