Nadciśnienie

Nadciśnienie

tętnicze

tętnicze



Choroba rozpowszechniona zarówno

Choroba rozpowszechniona zarówno

w krajach rozwiniętych jak i

w krajach rozwiniętych jak i

rozwijających się.

rozwijających się.



W Polsce nadciśnienie tętnicze

W Polsce nadciśnienie tętnicze

występuje u ok.. 20 % dorosłej

występuje u ok.. 20 % dorosłej

populacji

populacji



Nadciśnienie jest najczęstsze u

Nadciśnienie jest najczęstsze u

mieszkańców północnej Japonii, a

mieszkańców północnej Japonii, a

najrzadsze u Eskimosów

najrzadsze u Eskimosów

Ciśnienie

Ciśnienie

tętnicze

tętnicze

Skurczowe

Skurczowe

Rozkurczowe

Rozkurczowe

Optymalne

Optymalne

<

<

120mmHg

120mmHg

<

<

80

80

Prawidłowe

Prawidłowe

<

<

130

130

<

<

85

85

Wysokie

Wysokie

prawidłowe

prawidłowe

130-139

130-139

85-89

85-89

Nadciśnienie

Nadciśnienie

≥

≥

140

140

≥

≥

90

90

Definicja nadciśnienia

Definicja nadciśnienia



Średnia arytmetyczna wyników kilku

Średnia arytmetyczna wyników kilku

pomiarów przeprowadzonych podczas

pomiarów przeprowadzonych podczas

co najmniej dwóch odrębnych wizyt

co najmniej dwóch odrębnych wizyt

wynosi ≥ 140/90 mmHg

wynosi ≥ 140/90 mmHg



W przypadku gdy ciśnienie skurczowe

W przypadku gdy ciśnienie skurczowe

wynosi ≥ 140 mmHg, a ciśnienie

wynosi ≥ 140 mmHg, a ciśnienie

rozkurczowe

rozkurczowe

<

<

90 mmHg rozpoznajemy

90 mmHg rozpoznajemy

nadciśnienie skurczowe

nadciśnienie skurczowe

Klasyfikacja nadciśnienia

Klasyfikacja nadciśnienia



Nadciśnienie pierwotne

Nadciśnienie pierwotne

(

(

>

>

90%przypadków): spowodowane

90%przypadków): spowodowane

różnorodnymi czynnikami

różnorodnymi czynnikami

genetycznymi i środowiskowymi – nie

genetycznymi i środowiskowymi – nie

udaje się wykryć jednoznacznej

udaje się wykryć jednoznacznej

przyczyny

przyczyny



Nadciśnienie wtórne: o znanej

Nadciśnienie wtórne: o znanej

przyczynie

przyczynie

Nadciśnienie pierwotne

Nadciśnienie pierwotne



Wieloczynnikowe zaburzenie regulacji

Wieloczynnikowe zaburzenie regulacji

ciśnienia tętniczego

ciśnienia tętniczego



Istotną rolę w rozwoju nadciśnienia

Istotną rolę w rozwoju nadciśnienia

odgrywają:

odgrywają:

- układ RAA

- układ RAA

- układ współczulny

- układ współczulny

- peptydy natriuretyczne (ANP,BNP)

- peptydy natriuretyczne (ANP,BNP)

- substancje wytwarzane przez śródbłonek

- substancje wytwarzane przez śródbłonek

naczyniowy (endoteliny, NO, wolne rodniki

naczyniowy (endoteliny, NO, wolne rodniki

tlenowe)

tlenowe)

Nadciśnienie pierwotne

Nadciśnienie pierwotne



Czynniki genetyczne: RR zależy od wielu

Czynniki genetyczne: RR zależy od wielu

genów – za predyspozycję do nadciśnienia

genów – za predyspozycję do nadciśnienia

mogą odpowiadać geny kodujące różne

mogą odpowiadać geny kodujące różne

składowe układu RAA (angiotensynogen,

składowe układu RAA (angiotensynogen,

ACE, receptor dla angiotensyny)

ACE, receptor dla angiotensyny)



Czynniki środowiskowe:

Czynniki środowiskowe:

- spożycie soli (osoby sodowrażliwe)

- spożycie soli (osoby sodowrażliwe)

- aktywność fizyczna

- aktywność fizyczna

- otyłość

- otyłość

- stres psychiczny

- stres psychiczny

Nadciśnienie wtórne -

Nadciśnienie wtórne -

przyczyny

przyczyny



Choroby nerek (choroby miąższowe,

Choroby nerek (choroby miąższowe,

nadciśnienie naczyniowonerkowe,

nadciśnienie naczyniowonerkowe,

nowotwory wydzielające reninę, zespoły

nowotwory wydzielające reninę, zespoły

pierwotnej retencji sodu – zespół Liddle’a)

pierwotnej retencji sodu – zespół Liddle’a)



Choroby gruczołów dokrewnych

Choroby gruczołów dokrewnych

(hiperaldosteronizm, zespół Cushinga, guz

(hiperaldosteronizm, zespół Cushinga, guz

chromochłonny, nadczynność i

chromochłonny, nadczynność i

niedoczynność tarczycy, nadczynność

niedoczynność tarczycy, nadczynność

przytarczyc, zespół rakowiaka,

przytarczyc, zespół rakowiaka,

akromegalia)

akromegalia)

Nadciśnienie wtórne -

Nadciśnienie wtórne -

przyczyny

przyczyny



Koarktacja aorty

Koarktacja aorty



Stan przedrzucawkowy lub rzucawka

Stan przedrzucawkowy lub rzucawka



Ostry stres (oparzenia, odstawienie alkoholu

Ostry stres (oparzenia, odstawienie alkoholu

u uzależnionych, hipoglikemia, po dużych

u uzależnionych, hipoglikemia, po dużych

zabiegach)

zabiegach)



Zespół obturacyjnego bezdechu sennego

Zespół obturacyjnego bezdechu sennego



Zwiększona wolemia

Zwiększona wolemia



Choroby neurologiczne (zwiększone ciśnienie

Choroby neurologiczne (zwiększone ciśnienie

wewnątrzczaszkowe, zespół Guillaina-Barre,

wewnątrzczaszkowe, zespół Guillaina-Barre,

porażenie czterokończynowe)

porażenie czterokończynowe)

Nadciśnienie wtórne -

Nadciśnienie wtórne -

przyczyny

przyczyny



Leki

Leki



Substancje toksyczne

Substancje toksyczne



Wady serca

Wady serca

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny



W większości przypadków bezobjawowy

W większości przypadków bezobjawowy

przebieg

przebieg



Objawy: bóle głowy, zaburzenia snu,

Objawy: bóle głowy, zaburzenia snu,

męczliwość, kołatanie serca, krwawienia

męczliwość, kołatanie serca, krwawienia

z

z

nosa

nosa

Ciśnienie skurczowe wyższo o 20 mmHg lub

Ciśnienie skurczowe wyższo o 20 mmHg lub

rozkurczowe wyższe o 10 mmHg wiąże się z

rozkurczowe wyższe o 10 mmHg wiąże się z

około 2-krotnym większym ryzykiem zgonu z

około 2-krotnym większym ryzykiem zgonu z

przyczyn naczyniowych – zależność ta

przyczyn naczyniowych – zależność ta

utrzymuje się już od 115/75 mmHg

utrzymuje się już od 115/75 mmHg

Docelowe wartości ciśnienia

Docelowe wartości ciśnienia



< 140/90 u wszystkich chorych

< 140/90 u wszystkich chorych



< 130/80 u chorych na cukrzycę lub

< 130/80 u chorych na cukrzycę lub

niewydolność nerek

niewydolność nerek



< 125/75 u chorych z białkomoczem >1g/d

< 125/75 u chorych z białkomoczem >1g/d

Nadciśnienie złośliwe – najcięższa postać

Nadciśnienie złośliwe – najcięższa postać

nadciśnienia, charakteryzuje się wysokim

nadciśnienia, charakteryzuje się wysokim

ciśnieniem rozkurczowym > 130 mmHg,

ciśnieniem rozkurczowym > 130 mmHg,

szybkim postępem powikłań naczyniowych,

szybkim postępem powikłań naczyniowych,

a zwłaszcza rozwojem niewydolności serca i

a zwłaszcza rozwojem niewydolności serca i

nerek oraz nasilonych zmian w naczyniach

nerek oraz nasilonych zmian w naczyniach

siatkówki

siatkówki

Leczenie

Leczenie

niefarmakologiczne

niefarmakologiczne



Ograniczenie spożywania soli

Ograniczenie spożywania soli

kuchennej

kuchennej



Zmiana diety

Zmiana diety



Zmniejszenie masy ciała

Zmniejszenie masy ciała



Zaprzestanie palenia tytoniu

Zaprzestanie palenia tytoniu



Ograniczenie picia alkoholu

Ograniczenie picia alkoholu



Regularne uprawianie różnych form

Regularne uprawianie różnych form

aktywności fizycznej

aktywności fizycznej

Powikłania nadciśnienia

Powikłania nadciśnienia



Przerost lewej komory serca

Przerost lewej komory serca



Przyspieszony rozwój miażdżycy w

Przyspieszony rozwój miażdżycy w

tętnicach szyjnych (IMT), wieńcowych,

tętnicach szyjnych (IMT), wieńcowych,

nerkowych i tętnicach kończyn dolnych

nerkowych i tętnicach kończyn dolnych



Udar mózgu

Udar mózgu



Upośledzona czynność nerek i ich

Upośledzona czynność nerek i ich

niewydolność

niewydolność



Rozwarstwienie aorty

Rozwarstwienie aorty



Zmian w naczyniach siatkówki

Zmian w naczyniach siatkówki