Dobrostan owiec i kóz
Dobrostan owiec i kóz
Hodowla owiec
Hodowla owiec
Pogłowie na świecie 1,1 biliona sztuk
Pogłowie na świecie 1,1 biliona sztuk
(w latach 1980 – 2005 spadek o 1%, w
(w latach 1980 – 2005 spadek o 1%, w
Europie wzrost o 12%))
Europie wzrost o 12%))
- zmiana kierunku użytkowania
- zmiana kierunku użytkowania
Hodowla owiec w Polsce
Hodowla owiec w Polsce
2006 – 301,4 tys. sztuk
2006 – 301,4 tys. sztuk
2007 – 315,6 tys. sztuk
2007 – 315,6 tys. sztuk
2008 269,6 tys. sztuk
2008 269,6 tys. sztuk
(1990 – 4.159 tys. sztuk
(1990 – 4.159 tys. sztuk
1991 - 3234 tys. sztuk
1991 - 3234 tys. sztuk
1994 - 870 tys. sztuk)
1994 - 870 tys. sztuk)
Hodowla kóz
Hodowla kóz
Pogłowie na świecie 840 mln sztuk
Pogłowie na świecie 840 mln sztuk
(w latach 1980 – 2005 spadek o 78%, w Europie
(w latach 1980 – 2005 spadek o 78%, w Europie
wzrost o 60%)
wzrost o 60%)
-
45 % użytkowanie mięsne
45 % użytkowanie mięsne
-
mleczne + alternatywne
mleczne + alternatywne
(Azja 74% światowej produkcji mięsa koziego,
(Azja 74% światowej produkcji mięsa koziego,
Afryka – 30% światowej populacji kóz)
Afryka – 30% światowej populacji kóz)
Zapewnienie dobrostanu polega (podobnie
Zapewnienie dobrostanu polega (podobnie
jak w przypadku innych gatunków zwierząt)
jak w przypadku innych gatunków zwierząt)
na zaspokojeniu potrzeb:
na zaspokojeniu potrzeb:
w zakresie żywienia
w zakresie żywienia
dostępu do wody
dostępu do wody
potrzebnej przestrzeni życiowej
potrzebnej przestrzeni życiowej
zapewnienia towarzystwa innych zwierząt
zapewnienia towarzystwa innych zwierząt
ochrony zwierząt przed stresem
ochrony zwierząt przed stresem
Systemy chowu
Systemy chowu
Chów ekstensywny
Chów ekstensywny
– wypasanie owiec na
– wypasanie owiec na
naturalnych użytkach zielonych, a także na
naturalnych użytkach zielonych, a także na
nieużytkach z okresowym utrzymaniem stada w
nieużytkach z okresowym utrzymaniem stada w
pomieszczeniach
pomieszczeniach
Chów półintensywny
Chów półintensywny
- zakłada stosowanie
- zakłada stosowanie
uzasadnionych produkcyjnie i ekonomicznie
uzasadnionych produkcyjnie i ekonomicznie
metod chowu jagniąt przeznaczonych na rzeź
metod chowu jagniąt przeznaczonych na rzeź
oraz ekstensywnego utrzymania matek (zima i
oraz ekstensywnego utrzymania matek (zima i
okresy przejściowe w pomieszczeniach z
okresy przejściowe w pomieszczeniach z
dostępem do okólników a latem na pastwiskach)
dostępem do okólników a latem na pastwiskach)
oraz bardziej intensywnego w odniesieniu do
oraz bardziej intensywnego w odniesieniu do
tuczonych jagniąt
tuczonych jagniąt
Budynki dla owiec
Budynki dla owiec
owczarnie ściołowe (głębokie, półgłębokie i
owczarnie ściołowe (głębokie, półgłębokie i
płytkie)
płytkie)
owczarnie bezściołowe
owczarnie bezściołowe
owczarnie z wydzielonymi i utwardzonymi
owczarnie z wydzielonymi i utwardzonymi
korytarzami paszowymi
korytarzami paszowymi
(podłogi rusztowe są dopuszczalne dla
(podłogi rusztowe są dopuszczalne dla
starszych owiec)
starszych owiec)
Powierzchnia pomieszczenia inwentarskiego
dla owiec utrzymywanych pojedynczo
– Tryki - 3 m
2
– Matka z jagnięciem - 2,5 m2 + 0,7 m
2
dla każdego nast. jagnięcia
– Jarki - 2 m
2
– Tryczki - 2 m
2
– Skopki - 0,8 m
2
Powierzchnia pomieszczenia inwentarskiego
dla owiec utrzymywanych grupowo (na 1
szt.)
– Tryki - 2 m
2
– Matka z jagnięciem -1,5 m
2
+ 0,5 m
2
dla
każdego nast. jagnięcia
– Jarki - 0,8 m
2
,
– Tryczki - 1,5 m
2
– Skopki - 0,6 m
2
Powinno się
Powinno się
zwierzętom zapewnić możliwość
zwierzętom zapewnić możliwość
codziennego przebywania na otwartej
codziennego przebywania na otwartej
przestrzeni
przestrzeni
respektować wymagania gatunkowe owiec
respektować wymagania gatunkowe owiec
(utrzymywać grupowo)
(utrzymywać grupowo)
szkolić psy pasterskie
szkolić psy pasterskie
Mikroklimat w owczarniach
Mikroklimat w owczarniach
stężenie amoniaku przy ekspozycji długiej - 10 ppm
stężenie amoniaku przy ekspozycji długiej - 10 ppm
stężenie amoniaku przy ekspozycji krótkiej - 25 ppm
stężenie amoniaku przy ekspozycji krótkiej - 25 ppm
stężenie dwutlenku węgla przy ekspozycji długiej -
stężenie dwutlenku węgla przy ekspozycji długiej -
2500 ppm
2500 ppm
stężenie dwutlenku węgla przy ekspozycji krótkiej -
stężenie dwutlenku węgla przy ekspozycji krótkiej -
5000 ppm
5000 ppm
prędkość przepływu powietrza 0,25 do 0,5 m/s zimą i
prędkość przepływu powietrza 0,25 do 0,5 m/s zimą i
4-5 m/s latem
4-5 m/s latem
wilgotność względna nie powinna przekraczać 80%
wilgotność względna nie powinna przekraczać 80%
optymalna temperatura powietrza w czasie wykotów
optymalna temperatura powietrza w czasie wykotów
powyżej 10
powyżej 10
°
°
C
C
Warunki utrzymania kóz
Warunki utrzymania kóz
-
Na uwięzi utrzymywane są wyłącznie dorosłe samice, z
wyjątkiem samic w okresie porodu i odchowu koźląt
- Kozom zapewnia się możliwość korzystania z wybiegów
- Wymiary stanowisk w przypadku utrzymywania
kóz w systemie na stanowisku, na uwięzi - 0,75x1,35 m
- Powierzchnia kojca w przypadku utrzymywania kóz w
kojcu bez uwięzi, pojedynczo:
– Dorosła -1,5 m
2
+ 0,3 m
2
na koźlę:
– Kozioł - 1,5m
2
– Kozioł reproduktor - 3 m
2
Warunki utrzymania kóz
Warunki utrzymania kóz
Powierzchnia kojca w przypadku utrzymywania kóz
w kojcu bez uwięzi, grupowo
– Dorosła - 1,3 m 2 + 0,3 m
2
na koźlę
– Kozioł - 1,5 m
2
– Kozioł reproduktor - 3 m
2
a Koźlę - 1 m
2
Powierzchnia wybiegu, w przeliczeniu na jedną
kozę, wynosi co najmniej 4 m
2
,
a w przypadku kozłów - co najmniej 6 m
2
.
Warunki utrzymania kóz
Warunki utrzymania kóz
Należy zapewnić możliwość
Należy zapewnić możliwość
korzystania z pastwiska lub wybiegu
korzystania z pastwiska lub wybiegu
Mikroklimat w koziarniach
Mikroklimat w koziarniach
wilgotność powietrza nie powinna przekraczać
wilgotność powietrza nie powinna przekraczać
80%
80%
wentylacja zimą – 30m3/godzinę na szt
wentylacja zimą – 30m3/godzinę na szt
wentylacja latem – 120m3/godzinę na szt
wentylacja latem – 120m3/godzinę na szt
maksymalna prędkość przepływu powietrza w
maksymalna prędkość przepływu powietrza w
budynku – 0,25-0,5 m/s
budynku – 0,25-0,5 m/s
amoniak maksymalnie 20 ppm
amoniak maksymalnie 20 ppm
dwutlenek węgla maksymalnie 3 000 ppm
dwutlenek węgla maksymalnie 3 000 ppm
siarkowodór maksymalnie 5 ppm
siarkowodór maksymalnie 5 ppm
Hale udojowe do kóz i owiec
Hale udojowe do kóz i owiec