Pasze pochodzenia

Pasze pochodzenia

zwierzęcego

zwierzęcego

Charakterystyka ogólna

Charakterystyka ogólna

•

Pasze te pełnią ważną rolę w żywieniu

Pasze te pełnią ważną rolę w żywieniu

zwierząt monogastrycznych.

zwierząt monogastrycznych.

•

Należą tu surowce skarmiane w stanie

Należą tu surowce skarmiane w stanie

naturalnym lub po wcześniejszym

naturalnym lub po wcześniejszym

przetworzeniu:

przetworzeniu:

•

siara i mleko ,które stanowią pierwszą wysokowartościową paszę

siara i mleko ,które stanowią pierwszą wysokowartościową paszę

dla młodych ssaków: serwatka, maślanka, twarogi

dla młodych ssaków: serwatka, maślanka, twarogi

•

odpady z rzeźni (krew), części niejadalne, rogi, kopyta, pierze,

odpady z rzeźni (krew), części niejadalne, rogi, kopyta, pierze,

przewody pokarmowe, przetwory nieprzydatne w żywieniu

przewody pokarmowe, przetwory nieprzydatne w żywieniu

człowieka, tłuszcze zwierzęce (łój, smalec), tusze zwierząt które

człowieka, tłuszcze zwierzęce (łój, smalec), tusze zwierząt które

padły

padły

•

ryby i odpady rybne.

ryby i odpady rybne.

•

pasze te są bogatym źródłem białka o dobrym

pasze te są bogatym źródłem białka o dobrym

składzie aminokwasowym

składzie aminokwasowym

•

były jedynym sposobem uzyskania właściwych

były jedynym sposobem uzyskania właściwych

proporcji aminokwasów egzogennych w dawkach

proporcji aminokwasów egzogennych w dawkach

pokarmowych

pokarmowych

•

dzięki nim otrzymujemy wysokie przyrosty masy

dzięki nim otrzymujemy wysokie przyrosty masy

ciała

ciała

•

nie zawierają włókna

nie zawierają włókna

•

są ubogie w bezazotowe związki wyciągowe (poza

są ubogie w bezazotowe związki wyciągowe (poza

mlekiem i produktami pochodnymi)

mlekiem i produktami pochodnymi)

•

charakteryzują się wysoką strawnością

charakteryzują się wysoką strawnością

•

wymagana jest dokładna kontrola sanitarna w

wymagana jest dokładna kontrola sanitarna w

czasie produkcji oraz ocena mikrobiologiczna

czasie produkcji oraz ocena mikrobiologiczna

•

MLEKO:

MLEKO:

•

Najważniejsza pasza w żywieniu przede

Najważniejsza pasza w żywieniu przede

wszystkim ssaków (skład mleka znacznie

wszystkim ssaków (skład mleka znacznie

różni się od składu siary, która produkowana

różni się od składu siary, która produkowana

jest przez kilka dni po porodzie

jest przez kilka dni po porodzie

GATUNEK

GATUNEK

PRODUKT

PRODUKT

Białko ogólne

Białko ogólne

(%)

(%)

Tłuszcz (%)

Tłuszcz (%)

krowa

krowa

mleko

mleko

3,1

3,1

4,0

4,0

siara

siara

14,0

14,0

6,7

6,7

klacz

klacz

mleko

mleko

2,7

2,7

2,0

2,0

siara

siara

19,1

19,1

0,7

0,7

SIARA:

SIARA:

•

Zawiera w porównaniu z mlekiem znacznie więcej witamin

Zawiera w porównaniu z mlekiem znacznie więcej witamin

(A i D) oraz żelazo i magnez

(A i D) oraz żelazo i magnez

•

Ponadto globuliny (są źródłem przeciwciał)

Ponadto globuliny (są źródłem przeciwciał)

Skład mleka zależy nie tylko od rasy zwierzęcia ale także od

Skład mleka zależy nie tylko od rasy zwierzęcia ale także od

żywienia samic

żywienia samic

•

MLEKO PEŁNE , ODTŁUSZCZONE, SUSZONE:

MLEKO PEŁNE , ODTŁUSZCZONE, SUSZONE:

-

-

zawiera znaczne ilości białka (33% w suchej masie)

zawiera znaczne ilości białka (33% w suchej masie)

-wysoka strawność (nawet 100%)

-wysoka strawność (nawet 100%)

-dobry skład aminokwasowy

-dobry skład aminokwasowy

-tłuszcz ( trójglicerydy 98%)występujący w postaci zemulgowanej sprawia, że strawność

-tłuszcz ( trójglicerydy 98%)występujący w postaci zemulgowanej sprawia, że strawność

tego składnika jest wysoka

tego składnika jest wysoka

-zawiera laktozę

-zawiera laktozę

-zawiera około 1,2g wapnia /1 kg oraz fosfor, potas, siarkę, sód i magnez

-zawiera około 1,2g wapnia /1 kg oraz fosfor, potas, siarkę, sód i magnez

-zawiera witaminy z grupy B (ryboflawiny) ,której produkcja nie jest uzależniona od

-zawiera witaminy z grupy B (ryboflawiny) ,której produkcja nie jest uzależniona od

żywienia krowy (synteza w żwaczu)

żywienia krowy (synteza w żwaczu)

-żywienie samym mlekiem nie może być prowadzone zbyt długo(3-4 tyg.)

-żywienie samym mlekiem nie może być prowadzone zbyt długo(3-4 tyg.)

-mleko świeże stosowane jest w żywieniu cieląt i trzody chlewnej

-mleko świeże stosowane jest w żywieniu cieląt i trzody chlewnej

-stosuje się mleko w postaci suszonej (mleko w proszku)odtluszczone

-stosuje się mleko w postaci suszonej (mleko w proszku)odtluszczone

•

SERWATKA, MAŚLANKA, TWAROGI

SERWATKA, MAŚLANKA, TWAROGI

-

-

serwatka

serwatka

jest paszą o małej zawartości składników pokarmowych (14-17l

jest paszą o małej zawartości składników pokarmowych (14-17l

serwatki=1kg ziarna jęczmienia)

serwatki=1kg ziarna jęczmienia)

-zawiera dużo wody (93-95%) , jest paszą trudna w zagospodarowaniu

-zawiera dużo wody (93-95%) , jest paszą trudna w zagospodarowaniu

-może być jednym z komponentów w preparatach mlekozastępczych

-może być jednym z komponentów w preparatach mlekozastępczych

-stosowana w żywieniu tuczników (max. udział nie>15kg + pasza treściwa z

-stosowana w żywieniu tuczników (max. udział nie>15kg + pasza treściwa z

odpowiednia ilością białka)

odpowiednia ilością białka)

Jednak duży udział serwatki powoduje zwiększone wydalanie wody z

Jednak duży udział serwatki powoduje zwiększone wydalanie wody z

organizmu zwierzęcia (zwiększona produkcja gnojowicy)

organizmu zwierzęcia (zwiększona produkcja gnojowicy)

-

-

maślanka

maślanka

zawiera niewiele tluszczu(0,1-1%) ale białko, składniki mineralne i

zawiera niewiele tluszczu(0,1-1%) ale białko, składniki mineralne i

wit. z grupy B zbliżone są ilością do mleka chudego

wit. z grupy B zbliżone są ilością do mleka chudego

-zastosowanie w żywieniu świń i cieląt ( w większych ilościach powoduje

-zastosowanie w żywieniu świń i cieląt ( w większych ilościach powoduje

biegunki)

biegunki)

-

-

twarogi

twarogi

, obecnie mają bardzo ograniczone zastosowanie

, obecnie mają bardzo ograniczone zastosowanie

-podawane dla drobiu i zwierzętom mięsożernym

-podawane dla drobiu i zwierzętom mięsożernym

-kazeina

-kazeina

, ma dużą ilość białka ogólnego, zawiera najwięcej lizyn, ma dużą

, ma dużą ilość białka ogólnego, zawiera najwięcej lizyn, ma dużą

wartość energetyczną(17,4 MJ en. Met. /1 kg dla drobiu) jednak jest

wartość energetyczną(17,4 MJ en. Met. /1 kg dla drobiu) jednak jest

produktem drogim

produktem drogim

Częściej wykorzystywana w żywieniu człowieka.

Częściej wykorzystywana w żywieniu człowieka.

•

RYBY I PRODUKTY PRZETWÓRSTWA RYBNEGO

RYBY I PRODUKTY PRZETWÓRSTWA RYBNEGO

Są to cenne dodatki uzupełniające pasze roślinne w żywieniu:

Są to cenne dodatki uzupełniające pasze roślinne w żywieniu:

drobiu, świń, cieląt, zwierząt futerkowych. Ryby i produkty

drobiu, świń, cieląt, zwierząt futerkowych. Ryby i produkty

rybne odznaczają się dużą zawartością białka , nawet 80% w

rybne odznaczają się dużą zawartością białka , nawet 80% w

suchej masie (zawiera ono dużo lizyny, metioniny i treoniny)

suchej masie (zawiera ono dużo lizyny, metioniny i treoniny)

oraz witamin :A, D

oraz witamin :A, D

3,

3,

i

i

z

z

grupy B. Zwierzęta monogastryczne dobrze

grupy B. Zwierzęta monogastryczne dobrze

trawią białko i tłuszcz rybi. Nie jest wskazane stosowanie świeżych

trawią białko i tłuszcz rybi. Nie jest wskazane stosowanie świeżych

ryb przez dłuższy czas (enzym tiaminaza rozkłada tiaminę i powoduje

ryb przez dłuższy czas (enzym tiaminaza rozkłada tiaminę i powoduje

niedobory - wit.B

niedobory - wit.B

1

1

. Stosujemy:

. Stosujemy:

suszenie, kiszenie, chemiczne

suszenie, kiszenie, chemiczne

konserwowanie, zamrażanie.

konserwowanie, zamrażanie.

MĄCZKA RYBNA-

MĄCZKA RYBNA-

ma szerokie zastosowanie jako komponent

ma szerokie zastosowanie jako komponent

mieszanek przemysłowych i koncentratów białkowych stosowane w

mieszanek przemysłowych i koncentratów białkowych stosowane w

żywieniu :drobiu, świń, cieląt i zwierząt mięsożernych

żywieniu :drobiu, świń, cieląt i zwierząt mięsożernych

-udział odpadów rybnych, przeterminowanych konserw, i innych

-udział odpadów rybnych, przeterminowanych konserw, i innych

produktów ma wpływ zasadniczy na zawartość m. in. białka(40-70%),

produktów ma wpływ zasadniczy na zawartość m. in. białka(40-70%),

tłuszczu (nie>9% to korzystnie) i związków mineralnych

tłuszczu (nie>9% to korzystnie) i związków mineralnych

-wartość odżywcza białka jest większa niż innych mączek zwierzęcych

-wartość odżywcza białka jest większa niż innych mączek zwierzęcych

-przy produkcji surowce są podgrzewane i suszone (niszczenie

-przy produkcji surowce są podgrzewane i suszone (niszczenie

drobnoustrojów chorobotwórczych

drobnoustrojów chorobotwórczych

-

-

odtłuszczanie surowców (część witamin ulega rozkładowi ale B 12

odtłuszczanie surowców (część witamin ulega rozkładowi ale B 12

zostaje)

zostaje)

-dość zmienny skład chemiczny =różna wartość pokarmowa

-dość zmienny skład chemiczny =różna wartość pokarmowa

-kwasy nienasycone obniżają jakość słoniny u tuczników (smak mięsa)

-kwasy nienasycone obniżają jakość słoniny u tuczników (smak mięsa)

-ujemny wpływ na mięso i jaja u drobiu

-ujemny wpływ na mięso i jaja u drobiu

-niektóre mogą zawierać znaczne ilości soli

-niektóre mogą zawierać znaczne ilości soli

-zasobne w składniki mineralne :wapń, fosfor, selen

-zasobne w składniki mineralne :wapń, fosfor, selen

-jest to pasza dość droga

-jest to pasza dość droga

-jej udział w mieszankach treściwych dla drobiu i świń nie > 10 % (pod

-jej udział w mieszankach treściwych dla drobiu i świń nie > 10 % (pod

koniec tuczu ograniczamy –walory smakowe tuszy)

koniec tuczu ograniczamy –walory smakowe tuszy)

-importujemy część mączki rybnej (Dania, Norwegia, Islandia, Ameryka

-importujemy część mączki rybnej (Dania, Norwegia, Islandia, Ameryka

Południowa, Chile)

Południowa, Chile)

Na posiedzeniu Rady Rolnej (2005 grudzień) ustalono , że mączki rybne

Na posiedzeniu Rady Rolnej (2005 grudzień) ustalono , że mączki rybne

dla przeżuwaczy wymagają ustalania tolerancji w trakcie produkcji

dla przeżuwaczy wymagają ustalania tolerancji w trakcie produkcji

nie nastąpiło wtórne zanieczyszczenie w wytwórniach

nie nastąpiło wtórne zanieczyszczenie w wytwórniach

•

PRODYKTY UBOCZNE PRZEMYSŁU MIĘSNEGO

PRODYKTY UBOCZNE PRZEMYSŁU MIĘSNEGO

Obecnie przetworzone białko zwierzęce jest uznawane za zasadniczą

Obecnie przetworzone białko zwierzęce jest uznawane za zasadniczą

przyczynę występowania BSE i jego rola została ograniczona .Wielka

przyczynę występowania BSE i jego rola została ograniczona .Wielka

Brytania zakazała stosowania mączek mięsno – kostnych w żywieniu

Brytania zakazała stosowania mączek mięsno – kostnych w żywieniu

bydła (1996 r. )Pozostałe kraje UE zakazały stosowania

bydła (1996 r. )Pozostałe kraje UE zakazały stosowania

przetworzonego białka zwierzęcego w żywieniu zwierząt hodowlanych

przetworzonego białka zwierzęcego w żywieniu zwierząt hodowlanych

z przeznaczeniem na produkcje żywności dopiero w grudniu 2000 roku

z przeznaczeniem na produkcje żywności dopiero w grudniu 2000 roku

.Rozporządzenie Parlamentu UE zakazuje kanibalizmu tj. żywienia

.Rozporządzenie Parlamentu UE zakazuje kanibalizmu tj. żywienia

zwierząt przetworzonym białkiem zwierzęcym otrzymywanym z ciał

zwierząt przetworzonym białkiem zwierzęcym otrzymywanym z ciał

lub części zwierząt tego samego gatunku ( gatunkowe rozróżnianie

lub części zwierząt tego samego gatunku ( gatunkowe rozróżnianie

mączek w paszy- metody analityczne)

mączek w paszy- metody analityczne)

Na posiedzeniu Rady Rolnej (2005, grudzień) ustalono, że dopuszczenie

Na posiedzeniu Rady Rolnej (2005, grudzień) ustalono, że dopuszczenie

mączek mięsno – kostnych dla zwierząt monogastrycznych wymaga

mączek mięsno – kostnych dla zwierząt monogastrycznych wymaga

dokładnych i miarodajnych metod określenia rodzaju i poziomu ich

dokładnych i miarodajnych metod określenia rodzaju i poziomu ich

zawartości

zawartości

Produkty uboczne z przemysłu mięsnego (płuca, wątroba, śledziona,

Produkty uboczne z przemysłu mięsnego (płuca, wątroba, śledziona,

serca, przewody pokarmowe , rogi, racice, kopyta, tłuszcze

serca, przewody pokarmowe , rogi, racice, kopyta, tłuszcze

zwierzęce, krew poubojowa, zwierzęta padłe, )po przetworzeniu

zwierzęce, krew poubojowa, zwierzęta padłe, )po przetworzeniu

(działanie temp.130 stopni C w czasie co najmniej 30 minut )

(działanie temp.130 stopni C w czasie co najmniej 30 minut )

wykorzystywane są na cele paszowe.

wykorzystywane są na cele paszowe.

Służą do wytwarzania pasz dla kotów, psów zwierząt gospodarskich i z

Służą do wytwarzania pasz dla kotów, psów zwierząt gospodarskich i z

ogrodów zoologicznych.

ogrodów zoologicznych.

Maja zróżnicowany skład chemiczny i wartość pokarmową.

Maja zróżnicowany skład chemiczny i wartość pokarmową.

Mączka mięsna

Mączka mięsna

-

-

w skład wchodzą odpady mięsne wraz z elementami kostnymi( niezbyt

w skład wchodzą odpady mięsne wraz z elementami kostnymi( niezbyt

duża ilość) , podroby, ścięgna i inne tkanki miękkie (suszenie i

duża ilość) , podroby, ścięgna i inne tkanki miękkie (suszenie i

rozdrabnianie)

rozdrabnianie)

-nie powinno być > niż 12% fosforanu wapnia w suchej masie

-nie powinno być > niż 12% fosforanu wapnia w suchej masie

-zawiera 45-60% białka

-zawiera 45-60% białka

-stosuje się w żywieniu drobiu i świń ( do 8 % jako składnik mieszanek

-stosuje się w żywieniu drobiu i świń ( do 8 % jako składnik mieszanek

treściwych)

treściwych)

-zachować ostrożność w przypadku pasz z importu ( choroba „szalonych

-zachować ostrożność w przypadku pasz z importu ( choroba „szalonych

krów” i „ptasia grypa” )

krów” i „ptasia grypa” )

•

Mączka mięsno – kostna

Mączka mięsno – kostna

-duża zmienność składu chemicznego i wartości pokarmowej

-duża zmienność składu chemicznego i wartości pokarmowej

-zależy od surowca wyjściowego( podział na mączki mięsno – kostne i

-zależy od surowca wyjściowego( podział na mączki mięsno – kostne i

kostno – mięsne)

kostno – mięsne)

-zawartość fosforanu wapnia waha się od 12-30% , a białka od 40-

-zawartość fosforanu wapnia waha się od 12-30% , a białka od 40-

60%

60%

-cenny dodatek do mieszanek treściwych

-cenny dodatek do mieszanek treściwych

-mączka padlinowa (całe padle zwierzęta) nie różni się skł.chem. ani

-mączka padlinowa (całe padle zwierzęta) nie różni się skł.chem. ani

wartością pokarmową

wartością pokarmową

-należy zwracać uwagę na jakość , która wiąże się ze świeżością

-należy zwracać uwagę na jakość , która wiąże się ze świeżością

surowca przetwarzanego

surowca przetwarzanego

Inne:

Inne:

tłuszcze zwierzęce, skwarki, krew poubojowa, mączka

tłuszcze zwierzęce, skwarki, krew poubojowa, mączka

keratynowa, żwaczka,

keratynowa, żwaczka,