BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Pełnienie wachty

morskiej

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Obsada wacht

•

Statek powinien być należycie obsadzony

załogą, zgodnie z Certyfikatem Bezpiecznej

Obsługi (Safety Manning Certificate).

•

W Certyfikacie Bezpiecznej Obsługi

wymienione jest ilu minimum oficerów

nawigacyjnych i marynarzy mających stanowić

część wachty nawigacyjnej powinno być na

burcie statku, aby mógł on wypłynąć w morze.

•

Za ustalanie składu osobowego i organizację

wacht na statku odpowiada kapitan.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Ustalanie składu osobowego

wacht

•

Ustalając skład osobowy kapitan powinien zapewnić,

aby wachta była prowadzona w sposób ciągły, zgodnie

z zaleceniami IMO, w szczególności Konwencji STCW.

•

Ustalając skład osobowy kapitan powinien brać pod

uwagę następujące czynniki:

- wymagania Konwencji STCW oraz układów pracy (ITF)

dotyczące czasu pracy i wypoczynku,

- warunki hydrometeorologiczne,

- intensywność ruchu statków, oraz inną działalność na

akwenie,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Ustalanie składu osobowego

wacht

- zachowanie szczególnej ostrożności i uwagi podczas

żeglugi w TSS lub jego pobliżu,

- wykonywanie dodatkowych prac spowodowane

rodzajem wykonywanych przez statek zadań,

- zdolność do pełnienia wacht na wezwanie (przez

osoby wyznaczone do ich pełnienia),

- znajomość i zaufania do kompetencji oficerów i załogi,

- doświadczenie oficerów i ich znajomość wyposażenia,

procedur i zdolności manewrowych statku,

- prace wykonywane na pokładzie statku, możliwość

otrzymania natychmiastowej pomocy na mostku w

przypadku konieczności,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Ustalanie składu osobowego

wacht

- stan wyposażenia mostka oraz urządzenia

kontrolne, w tym systemy alarmowe,

- urządzenia kontrolne steru i śruby oraz

zdolności manewrowe statku,

- wymiary statku oraz pole widzenia z punktu

obserwacji (dowodzenia),

- kształt mostka, który może utrudniać

obserwację (wzrokową i słuchową),

- ewentualne inne zalecenia, które może wydać

IMO.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

1. Podstawowe zasady:

•

Oficer zdający wachtę nie może jej przekazać

następcy w następujących przypadkach:

- gdy następca nie jest w stanie skutecznie

wykonywać obowiązków,

- gdy wykonywany jest jakikolwiek manewr

(nawiga-cyjny lub antykolizyjny) – do momentu

jego zakończe-nia,

- gdy pozycja statku budzi wątpliwości – do

momentu ich wyjaśnienia.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

1. Podstawowe zasady:

•

Oficer obejmujący wachtę musi upewnić się, że

członkowie jego wachty będą w stanie pełnić

swoje obowiązki, ich wzrok przystosował się do

warunków panujących na mostku.

•

Oficer obejmujący wachtę nie przejmuje wachty,

dopóki jego wzrok nie przystosuje się do

warunków oświetlenia panujących na mostku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

Obejmując wachtę morską oficer obejmujący wachtę

powinien:

•

Zapoznać się z zapisami w dzienniku poleceń kapitana

(standing orders + zeszyt poleceń na noc)

•

Zapoznać się z prognozami pogody.

•

Zapoznać się z wydrukami z NAVTEX i NAVAREA.

•

Odłożyć pozycję zliczoną na mapie na cały okres

wachty.

•

Sprawdzić, czy są przygotowane mapy i jakie.

•

Zapoznać się z uwagami na mapach (wydrukowane lub

dopisane przez kapitana).

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

•

Wybrać na mapie akweny osłonięte do kotwiczenia

awaryjnego.

•

Przeanalizować okoliczności wymagające zmniejsze-

nia prędkości i znać zdolności manewrowe statku.

•

Przygotować się do decyzji w sytuacji awaryjnej.

•

Obliczyć kierunki i prędkości prądów pływowych dla

poszczególnych godzin wachty (lub przez całą

wachtę prądu stałego).

•

Sprawdzić wzdłuż wykreślonego kursu głębokości

oraz występowanie przeszkód i niebezpieczeństw

nawigacyjnych, zaznaczając je wyraźnie na mapie.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

•

Zapoznać się z systemem oznakowania na mapie.

•

Zapoznać się z systemem oznakowania nawigacyjne-

go, światłami, znakami, pomocami nawigacyjnymi.

•

Wybrać charakterystyczne elementy linii brzegowej

nadające się do określania pozycji.

•

Sprawdzić możliwości określania pozycji w

przypadku ograniczonej widzialności.

•

Sprawdzić działanie urządzeń radionawigacyjnych.

•

Określić konieczną częstotliwość określania pozycji.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

•

Przestudiować (w niezbędnym zakresie) pomoce

nawigacyjne.

•

Sprawdzić pracę urządzeń elektronawigacyjnych.

•

Sprawdzić gotowość środków sygnalizacyjnych.

•

Sprawdzić układy kontrolne sygnalizujące

poprawną pracę systemów i urządzeń statkowych.

•

Sprawdzić, czy palą się światła nawigacyjne i/lub

wystawione są odpowiednie znaki.

•

Sprawdzić obecność marynarzy wachtowych i ich

zdolność do wykonywania obowiązków.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

•

Zapoznać się z charakterem ruchu na danym

akwenie.

•

Zapoznać się z aktualnym zanurzeniem statku,

wpływem przechyłu przegłębienia, falowania

oraz osiadania na zapas wody pod stępką.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

Każdorazowo

przed przejęciem wachty morskiej oficer

przejmujący wachtę musi:

•

Zapoznać się z aktualną pozycją statku oraz sposobem

jej określenia.

•

Sprawdzić i wykreślić pozycję (skontrolować).

•

Sprawdzić aktualny kurs żyro, magnetyczny, kurs nad

dnem, poprawkę żyro i kompasu magnetycznego.

•

Sprawdzić prędkość statku (nad dnem i po wodzie).

•

Zidentyfikować widoczne światła i znaki nawigacyjne.

•

Zapoznać się z ruchem innych statków.

(wyprzedzanie,

przecinanie kursów, wymijanie)

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

•

Kontrolować aktualnie wykonywane manewry

(powinien objąć wachtę po ich zakończeniu).

•

Sprawdzić przekazane przez oficera zdającego

uwagi.

•

Sprawdzić adaptację wzroku do warunków

panujących na mostku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

4. Oficer zdający musi upewnić się, że oficer

obejmujący ma pełne rozeznanie sytuacji

nawigacyjnej.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Przekazywanie i obejmowanie

wachty morskiej

5. Kodeks ISM wymaga stosowania odpowiednich

procedur przy przekazywaniu wachty:

- procedury wymagają wykonania odpowiednich

czynności i odzwierciedlenie tego poprzez wypełnienie

list kontrolnych (check lists) lub odnotowanie w

dzienniku okrętowym faktu wykonania tych czynności

zgodnie z odpowiednią listą kontrolną,

- odpowiednie władze mogą sprawdzać znajomość

systemu ISM przez załogę oraz potwierdzenie

wykonania czynności zgodnie z listami kontrolnymi.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

Wynikają one generalnie z Konwencji STCW

Oficer wachtowy (OOW) ma obowiązek:

•

pełnić wachtę na mostku,

•

w żadnych okolicznościach nie opuszczać mostka

dopóki nie otrzyma odpowiedniej podmiany,

•

pomimo obecności kapitana dalej dowodzić

statkiem, aż do chwili, gdy zostanie wyraźnie

poinformowany, że kapitan przejmuje dowodzenie,

•

informować kapitana, gdy istnieje jakakolwiek

wątpliwość co do sytuacji.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

2. OOW ma obowiązek dostatecznie często sprawdzać

pozycję, kurs i prędkość statku za pomocą wszelkich

dostępnych, a koniecznych środków i urządzeń.

3. OOW nie może być wyznaczony, ani sam

podejmować czynności i obowiązków, który

przeszkadzałyby w bezpiecznym nawigowaniu

statku.

4. OOW powinien jak najbardziej skutecznie używać

wszystkich dostępnych urządzeń nawigacyjnych.

5. OOW powinien odbierać ostrzeżenia nawigacyjne,

prognozy pogody i inne wiadomości.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

6. OOW powinien bez wahania używać steru, napędu

i środków do sygnalizacji dźwiękowej.

7. OOW powinien dokonywać odpowiednich zapisów

w dzienniku okrętowym odnośnie ruchu, manewrów

i pozycji statku.

8. OOW powinien zapewnić ciągłość odpowiedniej

obserwacji.

9. OOW powinien kontrolować, czy palą się

odpowiednie światła nawigacyjne.

10. OOW powinien odbierać komunikaty NAVTEX i

NAVAREA.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

11. OOW powinien upewnić się, że:

- osoba na sterze lub autopilot steruje

prawidłowo,

- całkowita poprawka określana jest co najmniej

raz na wachtę, repetytory są zsynchronizowane

z żyromatką,

- autopilot jest sprawdzany co najmniej raz na

wachtę,

- urządzenia radiowe działają prawidłowo,

- kontrolki, wskaźniki i alarmy siłowni

bezzałogowej działają prawidłowo.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

12. OOW powinien kontrolować działanie urządzeń

nawigacyjnych tak często, jak jest to konieczne i

możliwe i pozwalają na to okoliczności.

13. OOW powinien kontrolować (w miarę możliwości)

poprawność działania:

- telefonów,

- dzwonków alarmowych,

- syren statkowych,

- zegarów i chronometrów,

- telegrafu maszynowego i obrotomierzy,

- automatycznego alarmu w radiostacji,

- przełączania urządzenia sterowego,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

13. OOW powinien (w miarę potrzeby i możliwości)

sprawdzać, czy używane mapy i publikacje

nawigacyjne są poprawione.

14. OOW powinien meldować się do odpowiednich

systemów (VTMS, kontroli ruchu,

meldunkowych).

15. OOW powinien upewnić się, że wykreślona

trasa przebiega w odpowiedniej odległości od

niebezpieczeństw.

16. OOW powinien przestrzegać przepisów MPDM i

wykonywać manewry w celu unikania zderzeń.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

17. OOW powinien pamiętać o odpowiednio wczesnym

przechodzeniu na sterowanie ręczne, co może po-

ciągać za sobą konieczność dysponowania sternikiem.

18. OOW powinien używać radaru w ograniczonej

widzialności lub gdy ograniczona widzialność jest

spodziewana oraz zawsze, gdy jest to konieczne –

powinien zmieniać zakres obserwacji w zależności od

potrzeb.

19. OOW ma obowiązek wezwania kapitana na mostek

gdy:

- napotka ograniczoną widzialność lub się jej

spodziewa,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

- warunki ruchu lub ruch innych statków wywoła jego

zaniepokojenie,

- występują trudności w utrzymaniu kursu,

- w spodziewanym czasie nie ujrzy lądu, znaku

nawiga-cyjnego lub sonda nie pokaże spodziewanej

głębokości,

- jeżeli nieoczekiwanie zobaczy ląd, znak nawigacyjny

lub wystąpią niespodziewane zmiany głębokości,

- wystąpi awaria maszyny, zdalnego sterowania

środka- mi napędu , urządzenia sterowego lub

innego istotne-go urządzenia nawigacyjnego, alarmu

lub wskaźnika,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

- nie funkcjonuje urządzenie radiowe,

- w czasie sztormu występują podejrzenia, że

nastąpiły uszkodzenia sztormowe,

- statek napotka jakiekolwiek zagrożenie typu lód,

wrak, opuszczony statek,

- występuje jakikolwiek inny przypadek

zagrożenia lub wątpliwości,

- występują okoliczności zapisane przez kapitana

w dzienniku poleceń kapitana,

- oficer, który ma przejąć wachtę nie stawił się na

nią lub nie jest w stanie jej przejąć.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

20. OOW pomimo obowiązku zawiadomienia kapitana

w w/w okolicznościach powinien podjąć odpowiednie

działania do momentu przybycia kapitana na

mostek, tak aby w najlepszy sposób przyczynić się

do uniknięcia niebezpieczeństwa.

21. OOW powinien dać podległym mu członkom wachty

odpowiednie instrukcje, polecenia i informacje

odnoś- nie pełnienia wachty.

22. W przypadku wystąpienia ograniczonej

widzialności OOW powinien:

- zawiadomić kapitana,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

- zawiadomić kapitana,

- włączyć urządzenia radarowe,

- zapalić światła nawigacyjne,

- rozpocząć nadawanie sygnałów mgłowych,

- dostosować prędkość,

- jeżeli potrzeba przejść na sterowanie ręczne,

- zamknąć drzwi wodoszczelne,

- powiadomić maszynę,

- wystawić marynarza „na oko” – odpowiednia

obserwacja,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

morskiej

- porównać czas z maszyną,

- włączyć echosondę,

- dokonać odpowiednich zapisów w dzienniku

okrętowym,

- prowadzić odpowiedni nasłuch radiowy,

- zarządzić ewentualną ciszę na statku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

kotwicznej

Przygotowanie do kotwiczenia obejmuje:

•

Uwzględnienie zaleceń locji i innych publikacji.

•

Uwzględnienie zanurzenia statku i stanu

pływów.

•

Odpowiednio wczesne zmniejszenie prędkości.

•

Uwzględnienie siły i kierunku wiatrów i prądów.

•

Uwzględnienie odpowiednie przestrzeni do

manewrowania.

•

Uwzględnienie liczby i rozmieszczenia statków

na kotwicowisku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

kotwicznej

•

Sprawdzenie i przygotowanie do użycia:

- kotwic (w razie konieczności wypuścić z kluzy),

- świateł i znaków,

- środków sygnalizacji dźwiękowej.

•

Powiadomienie maszyny o przypuszczalnym czasie

przejścia na obroty manewrowe lub włączenia

dodatkowych urządzeń.

•

Wyznaczenia wachty kotwicznej.

•

Określenie punktów charakterystycznych do

określania pozycji.

•

Ustalenie częstotliwości określania pozycji.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

kotwicznej

Podstawowe zasady pełnienia wachty kotwicznej:

•

Zaraz po zakotwiczeniu określić pozycję statku i

nanieść ją na mapę.

•

Kontrolować odpowiednio często pozycję statku.

•

Zapewnić odpowiednią obserwację.

•

Sprawdzać, czy statek stoi bezpiecznie na kotwicy –

obserwacja łukowania statku, innych statków na

kotwicy, innych statków w drodze.

•

Zapewnić prowadzenie okresowych obchodów ppoż.

•

Obserwować warunki pływowe i hydrometeorolo-

giczne.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

kotwicznej

•

Prowadzić nasłuch radiowy, odbierać komunikaty

ostrzeżenia nawigacyjne, komunikaty meteo,

komunikaty NAVTEX i NAVAREA.

•

Gdy statek wlecze kotwicę powiadomić kapitana i

maszynę oraz podjąć odpowiednie środki i działania.

•

Zapewnić, aby stan gotowości maszyny był zgodny z

zaleceniami kapitana.

•

Zawiadomić kapitana w przypadku:

- pogarszającej się widzialności,

- niepokojącym ruchu innych statków (w drodze lub

na kotwicy).

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

kotwicznej

•

Zapewnić pokazywanie przez statek

odpowiednich świateł i znaków oraz nadawanie

odpowiednich sygnałów mgłowych.

•

Przestrzegać przepisów dotyczących

zapobiegania zanieczyszczenia środowiska

morskiego.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty z

pilotem

Podstawowe zasady ogólne:

•

Kapitan ma obowiązek korzystania z usług pilota w

każdej sytuacji wymaganej przepisami lub

bezpieczeństwem statku.

•

Pilot jest doradcą kapitana w sprawach nawigowania

i manewrowania. Pilot ma obowiązek udzielania

kapitanowi wystarczających porad i informacji

potrzebnych do bezpiecznego kierowania statkiem.

•

Fakt ten nie zwalnia kapitana i OOW od wstępnego

zapoznania się z rejonem i przepisami miejscowymi –

zbiory przepisów i pomoce nawigacyjne.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty z

pilotem

•

Pilot, nie będąc członkiem załogi, jest członkiem

zespołu pracującego na mostku.

•

Relacje kapitan i OOW – pilot są wypadkową wielu

składowych takich jak: przepisy, zwyczaje

międzynarodowe i miejscowe, wyszkolenie i

doświadczenie oraz cech osobowości członków

zespołu.

•

Obecność pilota na mostku (zarówno przy

pilotażu obowiązkowym jak i nieobowiązkowym)

nie zwalnia kapitana i OOW od dalszego pełnienia

obowiązków w zakresie nawigacji i obsługi statku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty z

pilotem

•

Na poprawne współdziałanie załoga – pilot ma

wpływ wiele czynników m. in.:

- właściwa i pełna wymiana informacji takich

jak plany przejść, kondycja i możliwości

manewrowe statku,

- warunki komunikowania się zewnętrznego i

na statku (język roboczy),

- systematyczna kontrola komend pilota i

parametrów ruchu statku przez kapitana i/lub

OOW.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty z

pilotem

Przygotowanie do przyjęcia pilota polega na:

•

Powiadomieniu o ETA do punktu brania pilota

maszyny, stacji pilotów i ewentualnie kapitana.

•

Uzyskać informację, z której burty i jak wysoko ma

być zamocowany trap pilotowy, przygotować go w

odpowiednim czasie i sprowadzić zamocowanie.

•

Wydać polecenie gotowości do maszyny.

•

Ustalenie sposobu łączności oficera wyznaczonego

do przyjęcia pilota z mostkiem.

•

Dostosować kurs i prędkość do zaleceń.

•

Przygotować i wypełnić kartę pilotową.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty z

pilotem

Podstawowe zasady pełnienia wachty z pilotem:

•

Kapitan i OOW pełnią dalej swoje obowiązki zgodnie

z zasadami i procedurami wachtowymi.

•

Kapitan i OOW ściśle współpracują z pilotem.

•

OOW dokładnie sprawdza pozycję i ruch statku.

•

Obecność pilota nie zwalnia kapitana i OOW od

odpowiedzialności za bezpieczeństwo statku (z

wyjątkami).

•

Jeżeli OOW ma wątpliwości co do działań lub zamie-

rzeń pilota ma obowiązek poprosić pilota o ich

wyjaś-nienie, a jeżeli wątpliwości dalej istnieją,

powiadomić kapitana lub podjąć odpowiednie

działania przed jego przybyciem.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zasady pełnienia wachty

podczas połowów

Do normalnych obowiązków OOW w czasie wachty

morskiej dochodzą obowiązki związane z

prowadzeniem połowów. Należy do nich:

•

Kontrola urządzenia połowowego, zapobieganie

zerwaniu.

•

Utrzymywanie odpowiedniej prędkości.

•

Zwracanie uwagi na manewry innych statków

rybackich (często dużo statków na małym

akwenie).

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Pełna obsada wachty

W wielu sytuacjach takich jak:

- akweny ograniczone,

- skrzyżowania ruchu,

- cieśniny,

- podejścia do portów,

ilość informacji, która trafia na statek i musi być prze-

rzona, szybka zmiana sytuacji i konieczność natych-

miastowego przystosowania się do niej zmusza do

wystawienia pełnej, czasami bardzo licznej wachty.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Pełna obsada wachty

Praca w takich warunkach musi podlegać

pewnym rygorom i dyscyplinie, każdy członek

wachty musi znać swoje obowiązki, wiedzieć co

ma robić, wykonywać powierzone mu zadania i

polecenia.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Wachta jednoosobowa

•

Tylko nieliczne statki i tylko na niektórych

akwenach mają zezwolenie na prowadzenie

wachty jednoosobowej.

•

Obecnie tendencja na udzielanie zezwoleń na

jednoosobową obsługę mostka została

zahamowana.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Najczęstsze przyczyny wypadków morskich

•

Łańcuch błędów, zaniedbań lub zaniechań popeł-

nionych na mostku.

•

Zbyt mała obsada mostka.

•

Zbyt późne wezwania kapitana na mostek.

•

Sterowanie automatyczne w sytuacji, gdy wskazane

było ręczne lub nieumiejętność szybkiego

przełączenia na ręczne.

•

Podążanie ze zbyt dużą prędkością.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Najczęstsze przyczyny wypadków morskich

•

Złe zaplanowanie trasy statku, zwłaszcza

założenie zbyt małego marginesu

bezpieczeństwa.

•

Niewłaściwa realizacja zaplanowanej trasy

statku.

•

Nieprzestrzeganie przepisów MPDM.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Członkami wachty morskiej mogą być:

•

Kapitan.

•

Oficer wachtowy.

•

Marynarze wachtowi.

•

Pilot.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Kapitan

•

Jest przełożonym całej załogi.

•

Odpowiada za właściwą obsadę wacht.

•

Nie jest dowódcą wachty nawigacyjnej chyba,

że sam pełni wachtę lub przejmie dowodzenie

wachtą od OOW.

- sama obecność kapitana na mostku nie

oznacza, że przejął on dowodzenie statkiem,

- kapitan przejmując dowodzenie statkiem

powinien wyraźnie to oznajmić OOW (np.

słowami „przejmuję kierownictwo”)

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Kapitan

•

Sytuacje, w których kapitan powinien przebywać na

mostku (w razie konieczności osobiście dowodzić

statkiem)

- ograniczona widzialność lub spodziewane wejście w

nią,

- nawigacja na akwenach blisko końców TSS,

- OOW ma wątpliwości co do pozycji, sposobu

wykony-wania manewru lub są trudności w

utrzymaniu kursu,

- przy ustalaniu bezpiecznej prędkości na danym

akwenie,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Kapitan

- pojawienie się niespodziewanie znaku

nawigacyjnego lub lądu bądź niespodziewanych

zmian głębokości i w wypadkach, gdy nie pojawił

się spodziewany znak nawigacyjny lub ląd,

- w czasie nagłych zmian pogody, w ciężkich

warun-kach sztormowych lub w czasie uchylania

się od cyklonu,

- w czasie udzielania pomocy innym jednostkom

lub w czasie ratowania ludzi lub wyławiania

pływającego sprzętu,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Kapitan

- w czasie podawania i naprężania holu, a niekiedy

nawet w czasie holowania innych jednostek,

zwłaszcza przy wykonywaniu zwrotów,

- przy zbliżaniu się do jednostek wojennych lub

jednostek zajętych specjalnymi pracami na morzu,

- w czasie za- i odkotwiczenia,

- przy wchodzeniu w obszar zalodzony oraz gdy

warunki lodowe utrudniają prowadzenie statku,

- w każdej początkowej fazie żeglugi z

lodołamaczami,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Kapitan

- w każdej sytuacji, gdy nie zna umiejętności

OOW lub oceni, że są one niewystarczające,

- przy wchodzeniu i wychodzeniu z portu,

- przy braniu i zdawaniu pilota,

- w czasie alarmów ćwiczebnych,

- w razie kłopotów w czasie postoju na kotwicy,

- w wypadku uszkodzenia maszyny, urządzenia

sterowego, lub innych urządzeń okrętowych

mają-cych związek z bezpieczeństwem statku i

żeglugi,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Kapitan

- na akwenach o bardzo dużym natężeniu ruchu

statków,

- w czasie akcji SAR,

- w sytuacjach awaryjnych,

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Oficer wachtowy

•

Jest kierownikiem wachty nawigacyjnej do

momentu przejęcia kierownictwa przez

kapitana.

•

Na podstawie docierającej informacji podejmuje

decyzje i wydaje polecenia podległym mu

członkom wachty.

•

Obowiązkiem OOW jest niedopuszczenie do

powstania sytuacji trudnych lub wręcz

krytycznych, prowadzą-cych do wypadku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Oficer wachtowy

•

Jeżeli OOW traci kontrolę nad sytuacją powinien:

- wezwać na mostek drugiego marynarza

wachtowego,

- zmniejszyć prędkość statku, a nawet

zastopować maszynę (zachowując jednak

sterowność statku) – zwiększenie czasu na

podjecie decyzji,

- wezwać na mostek kapitana.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Oficer wachtowy

•

Jeżeli kapitan przejmie dowodzenie OOW może:

- dostawać konkretne polecenia od kapitana i je

wykonywać (np. obserwacja radarowa),

- nie otrzymywać żadnych dodatkowych poleceń

od kapitana – wtedy ma obowiązek wykonywania

normalnych obowiązków i przedkładać

kapitanowi wnioski i propozycje , szczególnie

wtedy, gdy ma podejrzenia, że powstał błąd w

nawigacji lub grozi inne niebezpieczeństwo.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Załoga nieoficerska

•

Są to marynarze wachtowi pełniący rolę sternika

i/lub obserwatora.

•

Podlegają bezpośrednio OOW.

•

Wykonują polecenia OOW, ale mają prawo i

obowią-zek zgłaszania swoich uwag dotyczących

sytuacji, zwłaszcza wtedy, gdy widzą, że OOW

nie podejmuje właściwego działania.

•

Powinni zwracać uwagę OOW na sytuacje, fakty

zdarzenia, które mogą wpłynąć na

bezpieczeństwo statku.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Podział obowiązków podczas

wachty morskiej

Załoga nieoficerska

•

OOW ma obowiązek zwracać uwagę marynarzom

wachtowym, gdy ich zachowanie jest bierne lub

nie wykonują powierzonych im zadań.

•

OOW powinien zorientować się na ile i w jakim

stopniu może polegać na obsadzie mostka.

•

Marynarze wachtowi powinni również

odpowiednio wcześnie przychodzić na mostek w

celu przejęcia wachty – marynarze wachtowi

przekazują sobie aktualnie wykonywane zadania.

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Normy czasu pracy i wypoczynku

•

Wszystkim członkom wachty nawigacyjnej

(oficerom i nieoficerom) należy zapewnić 10

godzin wypoczynku na dobę.

•

Godziny wypoczynku muszą być podzielone na

nie więcej niż dwa okresy, z których jeden

powinien być nie krótszy niż 6 godzin.

•

Powyższe wymagania nie muszą być spełnione w

niebezpieczeństwie, do przeprowadzania

alarmów ćwiczebnych lub z powodu innych

nadrzędnych okoliczności.

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57

Bezpieczeństwo Nawigacji 5 2 Zasady pełnienia wachty nawigacyjnej

Document Outline