POWSTAWANIE I SKUTKI
EKOLOGICZNE KWAŚNYCH
DESZCZY
POWSTAWANIE I SKUTKI
EKOLOGICZNE KWAŚNYCH
DESZCZY
ROBERT PROKOP
MAREK ZIEMNICKI
KWAŚNE DESZCZE
Każdy opad atmosferyczny (np. deszcz) wykazuje
odczyn kwasowy (p H ok.5,5) ponieważ zawiera
pewną ilość jonów H
+
powstających w reakcji
dwóch składników powietrza: dwutlenku węgla i
pary wodnej. Zanieczyszczenia powietrza w
postaci tlenków azotu
i siarki SO
2
i SO
3
, a także
tlenki węgla również reagują z parą wodną
znajdującą się w chmurach tworząc
.
Pojawienie się deszczu, śniegu lub gradu
powoduje opadanie tych kwasów na Ziemię w
postaci kwaśnych opadów, zwanych popularnie
. Przy znacznym
zanieczyszczeniu powietrza opady te zawierają
takie ilości, pochodzących z kwasów, jonów H
+
, że
ich pH może mieć wartość 3,5, a nawet 2,5.
Szkodliwe działanie
związków siarki i azotu
Związki siarki
niszczenie biosfery
korozja metali
wybielanie materiałów
degradacja środowiska
Szkodliwe działanie
Szkodliwe działanie
związków siarki i azotu
związków siarki i azotu
Związki azotu
niszczą ekosystem jezior - składniki
tzw. "impulsu kwasowego "
inicjują reakcje chemiczne w
powietrzu - powstaje ozon i nadtlenek
azotu:
uczestniczące w przetwarzaniu
dwutlenku siarki w kwas siarkowy VI
niszczące bezpośrednio rośliny
Źródła związków siarki i
azotu
SIARKA
przemysł np. huty, fabryki - emisja SO2 ok.
100 milionów ton rocznie
przyroda - wulkany, bagna , morza
AZOT
spalanie wszystkich paliw stałych w
elektrowniach
inne procesy przemysłowe, np. spalanie w
silnikach spalinowych - samochody, autobusy,
ciągniki
Reakcje tlenków niemetali,
prowadzące do powstawania
kwaśnych deszczów
CO
2
+ H
2
O ---> H
2
CO
3
SO
2
+ H
2
0 ---> H
2
SO
3
3NO
2
+ H
2
O ---> 2HNO
3
+ NO
2NO
2
---> 2NO + O
2
2SO
2
+ O
2
---> 2SO
3
SO
3
+ H
2
O ---> H
2
SO
4
Kwaśne deszcze a
Kwaśne deszcze a
roślinność.
roślinność.
Oddziaływanie zanieczyszczeń
Oddziaływanie zanieczyszczeń
może być zarówno
może być zarówno
bezpośrednie, jak i
bezpośrednie, jak i
pośrednie.
pośrednie.
To pierwsze, w przypadku
To pierwsze, w przypadku
drzew, uwidacznia się w
drzew, uwidacznia się w
postaci uszkodzeń igieł i
postaci uszkodzeń igieł i
liści. Wewnątrz nich
liści. Wewnątrz nich
uszkadzane są różne błony, co
uszkadzane są różne błony, co
może spowodować zakłócenie w
może spowodować zakłócenie w
systemie odżywiania i w
systemie odżywiania i w
bilansie wodnym
bilansie wodnym
.
.
Pośrednie uszkodzenia są następstwem
zakwaszenia gleby. Zmniejsza się
wówczas dostępność substancji
odżywczych przy jednoczesnym
zwiększeniu zawartości szkodliwych
dla drzew metali rozpuszczonych w
roztworze glebowym
Powoduje to uszkodzenie korzeni i
zabicie flory
co prowadzi do tego, że rośliny nie
mogą pobrać wystarczających ilości
pożywienia i zmienia się odczyn
gleby. Ponadto zmniejsza się
odporność roślin na choroby i owady.
Tak osłabione drzewo atakują owady
lub pasożytnicze grzyby niszcząc je
doszczętnie.
Uszkodzenia drzewostanu wywołane kwaśnymi
deszczami
Kwaśne deszcze powodują
uszkodzenia budynków, pomników i
zabytków, ponieważ wymywają
wapień .
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA NIE
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA NIE
POZOSTAJE BEZ WPŁYWU NA ZWIERZĘTA
POZOSTAJE BEZ WPŁYWU NA ZWIERZĘTA
:
:
-
rozmnażanie ptaków żyjących przy
brzegach zakwaszonych jezior jest
zaburzone.
- zmiana składu roślinności
spowodowana zanieczyszczeniami
powietrza wywiera też wpływ na
zwierzęta uzależnione od danego
zbiorowiska roślinnego , nie znajdują
w nim właściwych dla siebie gatunków
roślin, co może spowodować nawet
niezdolność do rozmnażania.
Uregulowania prawne
Uregulowania prawne
W 1986 roku państwa Unii
W 1986 roku państwa Unii
Europejskiej podpisały postanowienie,
Europejskiej podpisały postanowienie,
które uzupełniało Konwencję Genewską.
które uzupełniało Konwencję Genewską.
Zakładało ono między innymi
Zakładało ono między innymi
zmniejszenie emisji zanieczyszczeń,
zmniejszenie emisji zanieczyszczeń,
przede wszystkim tlenków siarki i
przede wszystkim tlenków siarki i
azotu.
azotu.
W czerwcu 1992 roku uczestnicy
W czerwcu 1992 roku uczestnicy
Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro wezwali
Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro wezwali
wszystkie kraje do redukcji tzw. gazów
wszystkie kraje do redukcji tzw. gazów
szklarniowych odpowiedzialnych za
szklarniowych odpowiedzialnych za
niekorzystne zmiany klimatyczne.
niekorzystne zmiany klimatyczne.
Unia Europejska zamierzała do roku 2000
Unia Europejska zamierzała do roku 2000
zredukować emisję o 15% w stosunku do
zredukować emisję o 15% w stosunku do
roku 1990.
roku 1990.
Podczas konferencji na temat zmian
Podczas konferencji na temat zmian
klimatu, która odbyła się w grudniu 1997
klimatu, która odbyła się w grudniu 1997
roku w Kyoto, próbowano nałożyć prawne
roku w Kyoto, próbowano nałożyć prawne
ograniczenia na ilość emitowanych
ograniczenia na ilość emitowanych
zanieczyszczeń do atmosfery. Stany
zanieczyszczeń do atmosfery. Stany
Zjednoczone, usiłowały uniknąć
Zjednoczone, usiłowały uniknąć
zobowiązania się do zmniejszenia emisji
zobowiązania się do zmniejszenia emisji
substancji szkodliwych. W tym celu
substancji szkodliwych. W tym celu
zaproponowały, że w przypadku gdyby
zaproponowały, że w przypadku gdyby
jakieś państwo rozwijające się emitowało
jakieś państwo rozwijające się emitowało
mniej zanieczyszczeń niż limit wyznaczony
mniej zanieczyszczeń niż limit wyznaczony
na konferencji, mogłoby sprzedać prawo do
na konferencji, mogłoby sprzedać prawo do
emisji tej różnicy jakiemuś innemu
emisji tej różnicy jakiemuś innemu
państwu.
państwu.
dziękujemy za uwagę...