PSYCHOLOGIA

ARCHITEKTURY

ADAM BEDNARSKI

TEORIA INFORMACJI

WRAŻENIE

– odbicie/ odzwierciedlenie poszczególnej cechy przedmiotu

postrzeganego.

SPOSTRZEŻENIE

– całościowy obraz przedmiotu, zbiór wszystkich

wrażeń.

INFORMACJA / REDUNDANCJA

-W trakcie przebiegu komunikacji
informacja maleje, redundancja rośnie

-Rozpoznajemy pierwsze słowa znanych
komunikatów

-Spostrzegamy całości a potem części,
lub z małych części budujemy całość

PRAWO BLISKOŚCI

Formy, kształty leżące blisko siebie spostrzegamy jako spójne grupy.

KOMUNIKAT

INFORMACJA
REDUNDANCJA

TO CO NIEZNANE

TO CO

ZNANE, STARE

TEORIA INFORMACJI

PRAWO IZOMORFIZMU

Jeżeli mamy kilka elementów podobnych do siebie to wyławiamy je –
zmniejsza to ilość informacji. (Człowiek dąży do redukcji informacji).

PRAWO SYMETRII

Elementy symetryczne postrzegamy jako grupę.

TEORIA INFORMACJI

PRAWO KONTYNUACJI I CIĄGŁOŚCI (DOPEŁNIANIA)

Będziemy kontynuować bazując na redundancji.
Obserwuje się tendencje do zamykania figur.

TEORIA INFORMACJI

PRAWO REDUNDANCJI I ODNIESIENIA

– nasze doświadczenie i

częstość (oraz częstotliwość) bodźców wpływa na ich odbiór.

TEORIA INFORMACJI

PRAWO DOBITNOŚCI

Sposób ograniczania bodźców wizualnych żeby powstała w wyniku tej
organizacji jakaś znacząca całość – musi być zorganizowana trafnie,
dobitnie, (regularność, symetryczność, prostota formy).

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

TEORIA INFORMACJI

REDUNDANTNOŚĆ
SWOBODNOŚĆ INFORMACJI

Trudno zestawiać
……………………………………………………………………………………….łatwiej
zestawiać

RYTM

– potrzeba co najmniej pięć powtórzeń by zorientować się czy

istnieje rytm

Stały

Rozciągający się

Nieregularny

=

+

=

+

=

+

=

+

PERCEPCJA PRZESTRZENI

SZYK OPTYCZNY

– oko nie jest w stanie ocenić precyzyjnie odległości od

punktu.

ZASŁANIANIE

– element, który zasłania interpretujemy jako znajdujący

się bliżej nas.

ROZMIAR, WIELKOŚĆ

– osoby znajdujące się dalej dają mniejszy obraz

na siatkówce. Interpretacja – większy kwadrat jest bliżej nas.
Zmniejszanie przedmiotów jest ważne
do postrzegania głębi.

JASNOŚĆ

– bledszy element klasyfikujemy jako leżący dalej

(

PERSPEKTYWA POWIETRZNA

).

PERCEPCJA PRZESTRZENI

ŚWIATŁOCIEŃ

– przy niektórych oświetleniach ulega zredukowaniu. Przy

widzeniu powstają różnice pomiędzy obrazami na siatkówkach gałek
ocznych – każde oko widzi pod innym kątem –

WIDZENIE

STEREOSKOPOWE

.

PERCEPCJA PRZESTRZENI

PARALAKSA RUCHU

– dalsze plany wydają się słabo poruszać. Paralaksa

informuje nas
o tym w jakiej odległości znajdują się dane fragmenty postrzeganej
przestrzeni.
Wybieramy te spośród wskazówek, które są najprostsze, bo to zwiększa
redundancję.

REDUKCJA PERCEPCYJNA

– konstruowanie obrazów wymaga

zapisywania w pamięci reszty.
Ucząc się tworzymy schematy ułatwiające spostrzeżenia.

PRAWA POSTACI

-Tam gdzie płaska figura ma kontur, tam bryła ma powierzchnie
ograniczoną – analogia brył

-Przestrzeń tłem dla brył

-PRZESTRZEŃ WIZUALNA

– ta, którą w danej chwili widzimy,

-PRZESTRZEŃ KONCEPCYJNA

– przestrzeń, którą wyobrażamy nie

widząc jej,

-PRZESTRZEŃ BEHAWIORALNA

– w której się poruszamy,

-PRZESTRZEŃ FIZYCZNA

– np. : temperatura, wilgotność.

PERCEPCJA PRZESTRZENI

PARAMETRY SPOSTRZEŻEŃ

-JEDNOŚĆ SPOSTRZEŻEŃ

– mimo, że składające się na wrażenia na

przedmiot są różne
to jednak przedmiot odzwierciedla się jako przedmiot – całościowość,

-STRUKTURALNOŚĆ

– spostrzeżenia nie są luźnym zlepkiem wrażeń,

tylko są odbiciem wzajemnych powiązań pomiędzy poszczególnymi
cechami – odbiciem jego struktury,

-STAŁOŚĆ

– spostrzeżenie pozostaje nie zmienione mimo zmieniających

się warunków,

-PRZEDMIOTOWOŚĆ

– cechy przedmiotu odzwierciedlają się w naszej

świadomości jako cechy tego właśnie przedmiotu a nie innego,

-OBIEKTYWIZACJA

– patrząc na przedmiot wiem, że jest to rzecz

istniejąca poza nami,

-SUBIEKTYWIZACJA

– obraz przedmiotu, na który patrzymy jest

dostępny wyłącznie dla nas

PERCEPCJA PRZESTRZENI

PRZESTRZENNE PROGI PATRZENIA:
-MINIMUM VISIBLE

- przy dużej odległości odbieramy w kształcie

bezkształtne plamy

-MINIMUM SEPRARABLE

– średnia odległość, zaczynamy wyróżniać strefy,

podziały

-MINIMUM COGNOSCOBILE

– mała odległość, zaczynamy prawidłowo

rozpoznawać kształt, strukturę, możemy prawidłowo rozpoznać przedmiot

FAZY POSTRZEGANIA:

-To co widzimy jest nieokreślone – wyróżniamy jedynie podstawowe
elementy
-Faza migotania formy – zaczynamy zdawać sobie sprawę z kształtu
przedmiotu ale wahamy się
-Wyróżnianie głównych części składowych, najpierw największych w
górnej prawej części
-Odbiór całości kształtu, faktury – nie odbieramy szczegółów
-Pełne optymalne spostrzeżenie

PERCEPCJA PRZESTRZENI

RUCH W POSTRZEGANIU:

1.MAKRORUCHY

– świadome, związane z ustalaniem przedmiotu w ostrej

części widzenia, zatrzymanie gałek ocznych na pewnym fragmencie.
Przepływ informacji do bodźca.

2.SAKADY

– skokowe ruchy gałek ocznych od jednego przedmiotu do

drugiego.

3.PODĄŻANIE OCZAMI

– śledzenie przedmiotu w ruchu

4.MIKRORUCHY

– nieświadome

5.DRYFT

– oko spoczywa na punkcie ale nie jesteśmy w stanie długo go

utrzymać

6.TREMOR

– niewielki ruch powoduje, że oczy lekko przesuwają się w

stosunku do fragmentu

7.MIKROSAKADY

– drobne ruchy badające przedmiot w niewielkim

fragmencie

POTRZEBA RÓŻNORODNOŚCI

dostarczenia organizmowi coraz to

nowych informacji, wrażeń. Potrzeba stymulowania przez coraz to nowe
bodźce – jest tak silna, że następuje konflikt z potrzebą bezpieczeństwa.

PERCEPCJA PRZESTRZENI

A. MASŁOW

– badał potrzeby człowieka.

- Potrzeby psychiczne na pierwszym miejscu, na 3,4 potrzeba nowych

doświadczeń,

- U pewnej grupy ludzi potrzeba doświadczeń na pierwszym miejscu,

- Istnieje pewne optimum pobudzania, do którego dążymy – reguły

postaci, potrzeba różnorodności.

Percepcja wzrokowa powinna być cały czas trenowana by była sprawna.
Przekroczenie optimum prowadzi do zmęczenia, stresu, zniechęcenia,

apatii, rezygnacji.

ZAPOTRZEBOWANIE NA INFORMACJE

Każdy człowiek ma swój poziom informacji, które chce odbierać.
Czynniki odpowiedzialne za zróżnicowanie zapotrzebowania na

informacje:

- Stan zdrowia

- Stan emocjonalny

- Wiek

PERCEPCJA PRZESTRZENI

ESKPERYMENT 1.

Prowadzony na studentach w Montrealu.

- Osoby zamykano w pomieszczeniach izolowanych, na głowę zakładano

specjalny hełm, na oczy okulary prześwietlające (mleczna poświata,
światło dochodziło ale nie było nic widać). Druga grupa miała okulary
całkowicie zasłaniające dostęp światła.

- Większość studentów zasypiała, bardzo szybko ulegali zmęczeniu,

większość nie wytrzymywała nawet jednego dnia, a niektórzy paru
godzin bez dopływu informacji,

- DEPRYWACJA PERCEPCYJNA

– częściowy dopływ bodźców, których nie

można dekodować, nie można odtworzyć.

- DEPRYWACJA SENSORYCZNA (ZMYSŁOWA)

– całkowite odcięcie

bodźców, lepiej znoszona przez ludzi.

PERCEPCJA PRZESTRZENI

ESKPERYMENT 2.

Prowadzony na młodych szympansach, które po urodzeniu podzielono na

trzy grupy.

1. Grupa – całkowicie ciemne pomieszczenie,
2. Grupa – lekkie światło 1,5-2h przez 7 miesięcy
3. Grupa – mleczne światło

1. Grupa – nie zachowywała się adekwatnie do sytuacji
2. Grupa – bardzo szybko przystosowała się, reagowała prawidłowo
3. Grupa – znacznie dłuższy okres przystosowania

Z 2 Grupy zamknięto ponownie szympansy po 24 miesiącach życia w

ciemnym pomieszczeniu – zatraciły swoje wcześniejsze umiejętności.

PERCEPCJA PRZESTRZENI

ESKPERYMENT 3.

Obserwacja nad małymi dziećmi w Anglii (lata 50-te). Obserwacja w jaki

sposób otoczenie wpływało na rozwój dzieci umieszczonych w
przytułkach po utracie rodziny.

- Bardzo słabe bodźce wizualne (niewiele zabawek, schematyczny

kontakt między dziećmi a opiekunem)

- Nieadekwatne reagowanie na bodźce

- Deprywacja percepcyjna – ubóstwo informacji dostarczonej przez

środowisko

ESKPERYMENT 4.

Labirynt i szczury. Na końcu labiryntu pożywienie.

- Drogi były różnej długości i różnego rodzaju (kolor, deseń)

- Szczury wybierały drogę najciekawszą, niekoniecznie najkrótszą

PROCESY POZNAWCZE

1. DETEKCJA STUDIUM WRAŻEŃ

– wykrywanie bodźców w polu

widzenia. Odzwierciedlanie poszczególnych cech bodźców (kolor, kąty,
linia, kształty)

2. INTEGRACJA BODŹCÓW

– synteza, mamy do czynienia z figurami ale

jeszcze nie znaczeniem całości

3. IDENTYFIKACJA

– rozpoznawanie bodźców, próba interpretacji

KATEGORYZACJA PERCEPCYJNA

– przypisywanie spostrzeżenia do

czegoś w naszej świadomości, rozpoznawanie znaczenia.

- KATEGORYZACJA PROTOTYPOWA

– mamy w pamięci zapisane pewne

wzorce, szablony, prototypy. Proces dopasowania to

TEMPLATE

MACHING

- KATEGORYZACJA EGZEMPLARZOWA

– porównanie z konkretnym

egzemplarzem w naszej pamięci (np. wrażenie to trapez,
spostrzeżenie to prostokąt)

PROCESY POZNAWCZE

1. UWAGA

– proces poznawczy, jest mechanizmem, który redukuje

nadmiar informacji, odbieramy tylko część bodźców. Dzięki niej
skupiamy się tylko na niektórych – ma związek ze ŚWIADOMOŚCIĄ.

2. PROCESY PAMIĘCI

– przechowują nabyte doświadczenie,

odpowiedzialne za rejestrowanie, przechowywanie i odtwarzanie
doświadczenia.

3. PROCES WYOBRAŻANIA
4. MYŚLENIE
5. ROZUMOWANIE

– dokonywanie pewnych operacji na pojęciach

6. OSĄDZANIE I PODEJMOWANIE DECYZJI

– dokonuje się

półautomatycznie

Ad. 1.

RODZAJE ŚWIADOMOŚCI:

- ŚWIADOMOŚĆ INTROSPEKCYJNA

– wnikanie w to co się w nas dzieje

- ŚWIADOMOŚĆ PERCEPCYJNA

– zdajemy sobie sprawę z tego co jest w

naszym otoczeniu, co może go dotyczyć

- NATĘŻENIE – SKUPIANIE UWAGI – EKSTENSYWNE ROZPROSZENIE

PROCESY POZNAWCZE

FUNKCJE UWAGI:

- SELEKTYWNOŚĆ

– zdolność do wyboru jednego bodźca kosztem innych

- CZUJNOŚĆ

– zdolność do długotrwałego oczekiwania na pojawienie się

konkretnego bodźca – sygnał przy jednoczesnym ignorowaniu
pozostałych bodźców (szum)

- PRZESZUKIWANIE

– wykrywanie pewnych obiektów w polu widzenia,

bodźce zakłócające (

DYSTRAKTORY

) – im bardziej podobne do

sygnałów tym trudniej je odebrać

- KONTROLA CZYNNOŚCI JEDNOCZESNYCH

RODZAJE PAMIĘCI (wzrokowa, słuchowa, węchu, ruchu) :

- DEKLARATYWNA

– dotyczy naszej wiedzy o przedmiotach, czynności te

mają być wykonywane, wiedza jak co zrobić żeby osiągnąć jakiś skutek

- SEMANTYCZNA

– dotyczy rzeczy i osób

- ULTRAKRÓTKA

– czas przechowywania od 1 -2 sekund, obrazkowa,

dźwiękowa

- KRÓTKOTRWAŁA

– magazynowanie do 20 sek. Chyba, że zastosujemy

procedurę powtarzania. Ma ograniczoną pojemność, możemy
maksymalnie zapamiętać 5-8 elementów, pamięć operacyjna

- DŁUGOTRWAŁA

– czas jest nieograniczony, pozostaje na całe życie

FAZY PAMIĘCI:

• ZAPAMIĘTYWANIE

• PRZECHOWYWANIE

• ODTWARZANIE

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ