Topografie kultury
Wstęp. Topografie i geografie
kultury.
W ostatnich latach kulturę określa się
często za pomocą takich słów, jak
„pole”, „mapa”, „ granice”, tak jakby
miała swoje terytorium, swój teren w
dziejach cywilizacji.
Zróżnicowana, fragmentaryczna, pełna
konfliktów kultura w takim ujęciu
niewątpliwie jest ściśle związana z
obszarami geograficznymi, które sama
wytycza (państwa, miasta, regiony).
Stara i nowa geografia
kulturowa.
Badania w tym kierunku zainspirował Carl
Sauer (1889 – 1975) , w latach 1923 – 1954
profesora University of California w
Berkley. W wydaniu Sauera geografia
kulturowa ujmowała w długich okresach
czasu relacje pomiędzy człowiekiem a
przyrodą na określonym terenie. Innymi
słowy, badania były prowadzone w kierunku
tego, jak człowiek przekształca środowisko
naturalne, tworząc swoisty dla siebie
krajobraz.
C. Sauer :
Krajobraz kulturowy to krajobraz
naturalny przetworzony przez grupę
kulturową. Kultura jest czynnikiem,
naturalny krajobraz – medium, a
rezultatem – krajobraz kulturowy.
C.Sauer:
Kulturowa geografia Sauera miała za
zadanie stworzenie mapy świata, na
której rożne kultury zajmowały by
ukształtowane przez siebie mniej lub
bardziej homogeniczne obszary,
dochodzić zaś miała, studiując
materialne artefakty, do tego, w jaki
sposób odbywa się wymiana kulturowa
obiektów i cech między tymi obszarami.
Peter Jackson i Denis
Cosgrovne
Następne projekty geografii kulturowej
krytykowały podejście Sauera i
wskazywały na to, że podstawą kultury
jest różnica.
Na tych samych terenach różne grupy
ludności budują swoje systemy znaczeń
w wiążących je stosunkach władzy i
oporu. ( obrazy homogenicznych
kulturowo obszarów jest mocno
uproszczony).
Esencjalizm i róznica.
Esencjalizm to koncepcja, która
przypisuje określonym kategoriom ludzi
stały zespół cech.
Ochrona różnic kulturowych
Przestrzeń, miejsce,
krajobraz.
Definiujemy w badaniach kulturowych
jako przestrzenie, zamieszkiwane przez
nas, święte lub świeckie, ściśle
związane z naszymi stylami życia
(relacje przestrzenne)
Miejsca – w jaki sposób konstruujemy
nazwy miejsc, (co npr. znaczy dla nas
dom).
Krajobraz – w jaki sposób obszar i jego
wygląd są nasycone znaczeniami.
Wieś i miasto.
Kultura a tożsamość
narodowa. Nacjonalizm
Kultury Wschodu i Zachodu
Kulturowe obrazy Wschodu i Zachodu
Reprezentacja państwa,
tożsamość narodowa.
Globalizacja i hybrydyzacja
Poczucie miejsca. globalizacja
Kulturowe obrazy globu.
Kultury wędrowne, diasporowe i
globalne.
Paul Gilroy 1993
Rap jest hybrydową formą, która ma
korzenie w synkretycznych stosunkach
społecznych Bronksu Południowego,
gdzie jamajska kultura dźwiękowa,
zaszczepiona tu w latach 70ch XX
wieku, wykorzystując swoiste innowacje
techniczne, dała początek procesowi,
który odmienił własne poczucie czarnej
Ameryki i przekształcił znaczną część
przemysłu muzycznego.
Na podstawie ksiązki:
E. Baldwin, B. Longhurst, S.Mccracken,
M.Ogborn, G. Smith
WSTĘP DO KULTUROZNAWSTWA,
Poznań, 2007.