Dymorfizm płciowy
Dymorfizm płciowy
Dwupostaciowość – różnice
Dwupostaciowość – różnice
drugorzędowych i
drugorzędowych i
trzeciorzędowych cech
trzeciorzędowych cech
płciowych między organizmami
płciowych między organizmami
męskimi i żeńskimi (
męskimi i żeńskimi (
K.K. Enc.
K.K. Enc.
Biol
Biol
.)
.)
Chromosomy płci
Heterogametyczność męska i żeńska
Plemnik i komórka jajowa
Zapłodnienie
Wyróżnia się cechy płci:
Wyróżnia się cechy płci:
1.
1.
Pierwszorzędowe
Pierwszorzędowe
– determinowane przez
– determinowane przez
chromosomy płci wchodzące w zestaw zygoty co
chromosomy płci wchodzące w zestaw zygoty co
warunkuje rozwój wewnętrznych i zewnętrznych
warunkuje rozwój wewnętrznych i zewnętrznych
narządów płciowych oraz dróg wyprowadzających.
narządów płciowych oraz dróg wyprowadzających.
2.
2.
Drugorzędowe
Drugorzędowe
– zespół cech morfologicznych
– zespół cech morfologicznych
(somatycznych i czynnościowych) różniących
(somatycznych i czynnościowych) różniących
mężczyznę i kobietę. Cechy te rozwijają się pod
mężczyznę i kobietę. Cechy te rozwijają się pod
wpływem hormonów płciowych i dotyczą różnic
wpływem hormonów płciowych i dotyczą różnic
proporcji budowy, umięśnienia, budowy kośćca,
proporcji budowy, umięśnienia, budowy kośćca,
krtani, owłosienia, barwy głosu.
krtani, owłosienia, barwy głosu.
3.
3.
Trzeciorzędowe
Trzeciorzędowe
– uwarunkowane są podobnie jak
– uwarunkowane są podobnie jak
drugorzędowe czynnikami
drugorzędowe czynnikami
wewnątrzwydzielniczymi, lecz w większym stopniu
wewnątrzwydzielniczymi, lecz w większym stopniu
podlegają one wpływom środowiska. Do cech tych
podlegają one wpływom środowiska. Do cech tych
zalicza się również objawy zachowań seksualnych.
zalicza się również objawy zachowań seksualnych.
4.
4.
Czwartorzędowe
Czwartorzędowe
– cywilizacyjno-kulturowe czynniki
– cywilizacyjno-kulturowe czynniki
wzmacniające cechy płci. Cechy te zostały
wzmacniające cechy płci. Cechy te zostały
wypracowane w rozwoju historycznym grup
wypracowane w rozwoju historycznym grup
ludzkich i oddziałują na ludzi od momentu
ludzkich i oddziałują na ludzi od momentu
urodzenia. Należą do nich między innymi różnice
urodzenia. Należą do nich między innymi różnice
formy językowej on, ona, ono, czesania włosów,
formy językowej on, ona, ono, czesania włosów,
sposobu ubierania.
sposobu ubierania.
Dymorfizm płciowy
Dymorfizm płciowy
Regularne różnice wielkości i kształtu
Regularne różnice wielkości i kształtu
cech anatomicznych między
cech anatomicznych między
osobnikami męskimi i żeńskimi
osobnikami męskimi i żeńskimi
danego gatunku.
danego gatunku.
Księga rodzaju
Księga rodzaju
Biblia Tysiąclecia, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań, 2000
Biblia Tysiąclecia, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań, 2000
Potem Pan Bóg rzekł: „Nie jest dobrze, żeby
Potem Pan Bóg rzekł: „Nie jest dobrze, żeby
mężczyzna był sam; uczynię mu zatem
mężczyzna był sam; uczynię mu zatem
odpowiednią dla niego pomoc” Ulepiwszy z
odpowiednią dla niego pomoc” Ulepiwszy z
gleby wszelkie zwierzęta lądowe…
gleby wszelkie zwierzęta lądowe…
Wtedy Pan sprawił, że mężczyzna pogrążył się
Wtedy Pan sprawił, że mężczyzna pogrążył się
w głębokim śnie, i gdy spał wyjął jedno z
w głębokim śnie, i gdy spał wyjął jedno z
jego żeber, a miejsce to zastąpił ciałem. Po
jego żeber, a miejsce to zastąpił ciałem. Po
czym Pan Bóg z żebra, które wyjął z
czym Pan Bóg z żebra, które wyjął z
mężczyzny, zbudował niewiastę. A gdy ją
mężczyzny, zbudował niewiastę. A gdy ją
przyprowadził do mężczyzny, mężczyzna
przyprowadził do mężczyzny, mężczyzna
powiedział:
powiedział:
-
Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem
Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem
z mego ciała!
z mego ciała!
-
Ta będzie się zwała niewiastą, bo z
Ta będzie się zwała niewiastą, bo z
mężczyzny została wzięta.
mężczyzny została wzięta.
Podstawowe pojęcia płci:
Podstawowe pojęcia płci:
Chromosomalna
Chromosomalna
– jest określana rodzajem chromosomów
– jest określana rodzajem chromosomów
płciowych, które zostały przekazane przez parę rodzicielską.
płciowych, które zostały przekazane przez parę rodzicielską.
Chromatynowa
Chromatynowa
– obecność ciałek Barra (chromatyna
– obecność ciałek Barra (chromatyna
płciowa) w jądrach komórek kobiet lub ich brak u mężczyzn.
płciowa) w jądrach komórek kobiet lub ich brak u mężczyzn.
Płeć chromosomalna i chromatynowa stanowią o płci
Płeć chromosomalna i chromatynowa stanowią o płci
genetycznej.
genetycznej.
Gonadalna
Gonadalna
– zależy od formowania się typu gonady jądra
– zależy od formowania się typu gonady jądra
bądź jajnika.
bądź jajnika.
Hormonalna
Hormonalna
– warunkowana rodzajem i ilością
– warunkowana rodzajem i ilością
wydzielanych hormonów płciowych.
wydzielanych hormonów płciowych.
Somatyczna
Somatyczna
– określana rozwojem zewnętrznych i
– określana rozwojem zewnętrznych i
wewnętrznych narządów płciowych oraz cech
wewnętrznych narządów płciowych oraz cech
trzeciorzędowych.
trzeciorzędowych.
Metrykalna
Metrykalna
– ustalana po urodzeniu na podstawie budowy
– ustalana po urodzeniu na podstawie budowy
narządów płciowych zewnętrznych ( płci genitalnej)
narządów płciowych zewnętrznych ( płci genitalnej)
Psychiczna
Psychiczna
– jest raczej nabytym w rozwoju poczuciem
– jest raczej nabytym w rozwoju poczuciem
przynależności do płci i orientacją psychoseksualną.
przynależności do płci i orientacją psychoseksualną.
Organizacja
Organizacja
społeczna a
społeczna a
dymorfizm płciowy.
dymorfizm płciowy.
(strategie życiowe)
(strategie życiowe)
Monogamia
Monogamia
W układach
monogamicznych
praktycznie brak jest
dymorfizmu płciowego
w zakresie masy ciała
i wielkości kłów. Takim
przykładem w obrębie
naczelnych mogą być
gibony.
Poliginia jednosamcowa
Poliginia jednosamcowa
Jeden dominujący samiec, kilka
dorosłych samic. Typowy układ dla
goryli. Bardzo podobny układ występuje
w społecznościach haremowych.
Poliginia wielosamcowa
Poliginia wielosamcowa
f
f
f
f
f
f
Samce są ze sobą spokrewnione,
Rozproszona poliginia
Rozproszona poliginia
jednosamcowa
jednosamcowa
f
f
f
f
f
f
f
f
Typowa organizacja społeczna dla
orangutanów
Wielkość jąder
Goryl Szympans Homo sapiens
Definicja
Definicja
psychofizjologiczna
psychofizjologiczna
Pod pojęciem dymorfizmu płciowego
Pod pojęciem dymorfizmu płciowego
rozumiemy zespół różnic
rozumiemy zespół różnic
występujących w budowie, wielkości i
występujących w budowie, wielkości i
proporcjach różnych wymiarów
proporcjach różnych wymiarów
somatycznych, wykształceniu
somatycznych, wykształceniu
szeregu cech funkcjonalnych,
szeregu cech funkcjonalnych,
psychicznych, a zaznaczających się
psychicznych, a zaznaczających się
między należącymi do tego samego
między należącymi do tego samego
gatunku osobnikami męskimi i
gatunku osobnikami męskimi i
żeńskimi.
żeńskimi.
Antropolodzy z Poznania
Antropolodzy z Poznania
Pojęcie płci obejmuje zespół cech
Pojęcie płci obejmuje zespół cech
odróżniających w obrębie gatunku
odróżniających w obrębie gatunku
osobniki męskie wytwarzające
osobniki męskie wytwarzające
plemniki od osobników żeńskich
plemniki od osobników żeńskich
wytwarzających komórki jajowe
wytwarzających komórki jajowe
(Malinowski, Strzałko, 1985)
(Malinowski, Strzałko, 1985)
Nie mamy problemów z
Nie mamy problemów z
odróżnieniem płci ?!
odróżnieniem płci ?!
X
X
X
Y
Dymorfizm w ontogenezie
Dymorfizm w ontogenezie
Dymorfizm płciowy w chwili
Dymorfizm płciowy w chwili
urodzenia dziecka jest mały i dla
urodzenia dziecka jest mały i dla
wymiarów ciała łącznie z masą
wymiarów ciała łącznie z masą
wynosi około 2-3%. (Malinowski,
wynosi około 2-3%. (Malinowski,
1980)
1980)
Cechy dymorficzne kształtują się
Cechy dymorficzne kształtują się
wyraźniej w okresie pokwitania i u
wyraźniej w okresie pokwitania i u
dorosłych ludzi dla wymiarów ciała
dorosłych ludzi dla wymiarów ciała
dochodzą do około 8%.
dochodzą do około 8%.
Jak z tym dymorfizmem?
Jak z tym dymorfizmem?
U ludzi przeciętny mężczyzna
U ludzi przeciętny mężczyzna
jest 10 % wyższy, 20 %
jest 10 % wyższy, 20 %
cięższy, 50% silniejszy w
cięższy, 50% silniejszy w
muskulaturze górnej części
muskulaturze górnej części
ciała i 100 % silniejszy w
ciała i 100 % silniejszy w
uścisku dłoni niż przeciętna
uścisku dłoni niż przeciętna
kobieta.
kobieta.
Strategie rozrodcze
Strategie rozrodcze
naczelnych
naczelnych
Samce zainteresowane są dostępem
Samce zainteresowane są dostępem
do dojrzałych samic
do dojrzałych samic
Samice zainteresowane
Samice zainteresowane
są dostępem do pożywienia
są dostępem do pożywienia
Wskaźnik sprawności
Wskaźnik sprawności
„
„
Wskaźnik sprawności” – to
Wskaźnik sprawności” – to
biologiczna cecha, która
biologiczna cecha, która
wyewoluowała specjalnie w celu
wyewoluowała specjalnie w celu
ogłaszania sprawności
ogłaszania sprawności
(dostosowania). Oznacza ona
(dostosowania). Oznacza ona
skłonność do przetrwania i
skłonność do przetrwania i
pomyślnego rozmnożenia się.
pomyślnego rozmnożenia się.
Jak z dymorfizmem?
U ludzi przeciętny mężczyzna
jest 10 % wyższy, 20 %
cięższy, 50% silniejszy w
muskulaturze górnej części
ciała i 100 % silniejszy w
uścisku dłoni niż przeciętna
kobieta.
Inteligencja a rozród
Inteligencja a rozród
Czy twórcza inteligencja mogła
Czy twórcza inteligencja mogła
być ozdobą seksualną? Czy
być ozdobą seksualną? Czy
samice mogły i chciały ją
samice mogły i chciały ją
preferować?
preferować?
Tak naprawdę twórcza
Tak naprawdę twórcza
inteligencja nie musiała się
inteligencja nie musiała się
odnosić tylko i wyłącznie do
odnosić tylko i wyłącznie do
samców!!!
samców!!!
Płeć biologiczna
Płeć biologiczna
Zespół cech anatomicznych i
Zespół cech anatomicznych i
fizjologicznych, które różnicują
fizjologicznych, które różnicują
osobniki żeńskie i męskie. Rozróżnia
osobniki żeńskie i męskie. Rozróżnia
się anatomiczne cechy płci
się anatomiczne cechy płci
pierwszorzędowe (gonady), cechy
pierwszorzędowe (gonady), cechy
drugorzędne (genitalia) i cechy
drugorzędne (genitalia) i cechy
trzeciorzędne (np.: rodzaj owłosienia,
trzeciorzędne (np.: rodzaj owłosienia,
proporcje wymiarów tułowia itd.).
proporcje wymiarów tułowia itd.).
Cechy fizjologiczne odnoszą się do
Cechy fizjologiczne odnoszą się do
rozrodczości: osobniki żeńskie
rozrodczości: osobniki żeńskie
produkują jaja, przejawiają okresową
produkują jaja, przejawiają okresową
płodność. Osobniki męskie produkują
płodność. Osobniki męskie produkują
plemniki.
plemniki.
(Jan Kaiser, Słownik Psychologii, Wydawnictwo Zielona Sowa,
(Jan Kaiser, Słownik Psychologii, Wydawnictwo Zielona Sowa,
Kraków, 2005)
Kraków, 2005)
Typy skrajne
Typy skrajne
Skrajnie męski
Skrajnie męski
– większe rozmiary
– większe rozmiary
ciała, potężny rozrost górnej części
ciała, potężny rozrost górnej części
ciała, duża głowa z wystającym
ciała, duża głowa z wystającym
profilem twarzy, mocny kark, silna
profilem twarzy, mocny kark, silna
obręcz barkowa, szeroka klatka
obręcz barkowa, szeroka klatka
piersiowa, wąska miednica, silnie
piersiowa, wąska miednica, silnie
umięśnione kończyny.
umięśnione kończyny.
Schwarzenegger i baletnica
Schwarzenegger i baletnica
Typy skrajne
Typy skrajne
Skrajnie żeński
Skrajnie żeński
– mniejsze rozmiary
– mniejsze rozmiary
ciała, mniejsza głowa, drobniejsze
ciała, mniejsza głowa, drobniejsze
rozmiary górnej części ciała. Zarys tułowia
rozmiary górnej części ciała. Zarys tułowia
rozszerza się w kierunku miednicy i bioder,
rozszerza się w kierunku miednicy i bioder,
na których odkłada się obfita tkanka
na których odkłada się obfita tkanka
tłuszczowa.
tłuszczowa.
Ustawienie kończyn, zarówno dolnych jak i
Ustawienie kończyn, zarówno dolnych jak i
górnych jest również odmienne u każdej
górnych jest również odmienne u każdej
płci. U kobiet łokcie i kolana maja
płci. U kobiet łokcie i kolana maja
ustawienie lekko koślawe, to jest w
ustawienie lekko koślawe, to jest w
kształcie litery X, u mężczyzn ustawienie
kształcie litery X, u mężczyzn ustawienie
wykazuje tendencje do szpotawości
wykazuje tendencje do szpotawości
(Gajewski, 1988)
(Gajewski, 1988)
Szkocki polityk, Cyril Smith
Szkocki polityk, Cyril Smith
Para z grupy Dinka
Para z grupy Dinka
Ocena płci na podstawie
szkieletu
Osobnicy dorośli i dzieci
Groby ciałopalne
Podstawowe problemy
Kość łonowa męska i żeńska
Kość łonowa męska i żeńska
Budowa kości łonowej
Budowa kości łonowej
Różnice płciowe dotyczące budowy
Różnice płciowe dotyczące budowy
narządów rozrodczych wydają się
narządów rozrodczych wydają się
oczywiste
oczywiste
Cechy, które wydają się nie mieć
Cechy, które wydają się nie mieć
bezpośredniego związku z
bezpośredniego związku z
rozmnażaniem
rozmnażaniem
:
:
Rozmiary ciała?!
Rozmiary ciała?!
Poziom agresji?!
Poziom agresji?!
Zachowania rodzicielskie!?
Zachowania rodzicielskie!?
Długość życia?!
Długość życia?!
(James W. Kalat, „Biologiczne podstawy psychologii”,PWN, 2006.
(James W. Kalat, „Biologiczne podstawy psychologii”,PWN, 2006.
David M. Buss „Psychologia
David M. Buss „Psychologia
ewolucyjna”
ewolucyjna”
Devendra Singh, (1993,1995
Devendra Singh, (1993,1995
),
),
Stosunek obwodu talii do obwodu bioder
Stosunek obwodu talii do obwodu bioder
(WHR) przed okresem dojrzewania jest u
(WHR) przed okresem dojrzewania jest u
obu płci bardzo podobny i wynosi 0.85 do
obu płci bardzo podobny i wynosi 0.85 do
0.95. Potem na skutek gromadzenia dużej
0.95. Potem na skutek gromadzenia dużej
ilości tłuszczu na kobiecych biodrach –
ilości tłuszczu na kobiecych biodrach –
WHR staje się znacznie niższe u kobiet niż
WHR staje się znacznie niższe u kobiet niż
mężczyzn. U zdrowych kobiet i zdolnych
mężczyzn. U zdrowych kobiet i zdolnych
do rozrodu WHR wynosi 0.67 do 0.80,
do rozrodu WHR wynosi 0.67 do 0.80,
podczas gdy u mężczyzn pozostaje w
podczas gdy u mężczyzn pozostaje w
dawnych granicach – od 0.85 do 0.95.
dawnych granicach – od 0.85 do 0.95.
Płeć psychologiczna
Płeć psychologiczna
Przynależność do określonej płci
Przynależność do określonej płci
wynikająca z charakterystycznych
wynikająca z charakterystycznych
cech zachowań społecznych,
cech zachowań społecznych,
zainteresowań itp. W związku ze
zainteresowań itp. W związku ze
zmianami kulturowymi
zmianami kulturowymi
zaobserwowano pewnego rodzaju
zaobserwowano pewnego rodzaju
unifikację płci w wymiarze
unifikację płci w wymiarze
psychologicznym i społecznym.
psychologicznym i społecznym.
Okazało się, że każda osoba może
Okazało się, że każda osoba może
posiadać cechy charakterystyczne
posiadać cechy charakterystyczne
dla płci przeciwnej.
dla płci przeciwnej.
Płeć psychologiczna
Płeć psychologiczna
Wyróżnia się cztery typy płci
Wyróżnia się cztery typy płci
psychologicznej:
psychologicznej:
Androgyniczny (wysokie natężenie zarówno cech
Androgyniczny (wysokie natężenie zarówno cech
męskich, jak i kobiecych)
męskich, jak i kobiecych)
Nieokreślony seksualnie
Nieokreślony seksualnie
Psychologicznie odpowiadający płci biologicznej
Psychologicznie odpowiadający płci biologicznej
Skrzyżowany (kobiecy mężczyźni, męskie kobiety)
Skrzyżowany (kobiecy mężczyźni, męskie kobiety)
Typ androgyniczny traktuje się jako najlepiej
Typ androgyniczny traktuje się jako najlepiej
przystosowany społecznie.
przystosowany społecznie.
(Jan Kaiser, Słownik Psychologii, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków, 2005)
(Jan Kaiser, Słownik Psychologii, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków, 2005)
Zdrada panowie!!!
Zdrada panowie!!!
Mężczyźni zazwyczaj
Mężczyźni zazwyczaj
bardziej przeżywają
bardziej przeżywają
dowody fizycznej
dowody fizycznej
niewierności partnerki,
niewierności partnerki,
natomiast kobiety w
natomiast kobiety w
większym stopniu dotyka
większym stopniu dotyka
zdrada emocjonalna.
zdrada emocjonalna.
Doreen Kimura „Płeć i poznanie” PIW, 2006
Doreen Kimura „Płeć i poznanie” PIW, 2006
Postrzeganie
Postrzeganie
Słoiki i poziom wody.
Słoiki i poziom wody.
Ciecz
Ciecz
Przestrzeń
Przestrzeń
Trafianie do celu - ++++
Trafianie do celu - ++++
Orientacja przestrzenna - ++++
Orientacja przestrzenna - ++++
Pamięć lokalizacji przestrzennej ++--
Pamięć lokalizacji przestrzennej ++--
Wizualizacja przestrzenna ++--
Wizualizacja przestrzenna ++--
Wyodrębnianie +---
Wyodrębnianie +---
Percepcja przestrzenna ???
Percepcja przestrzenna ???
William Cartwright „Kobiety”
William Cartwright „Kobiety”
Kobiety znieść potrafię, w jednym z dwóch
Kobiety znieść potrafię, w jednym z dwóch
sposobie:
sposobie:
Gdy ma pod sobą pościel, lub całun – na
Gdy ma pod sobą pościel, lub całun – na
sobie.
sobie.
Jaki-taki pożytek jest z niej przez dwie
Jaki-taki pożytek jest z niej przez dwie
chwile:
chwile:
Gdy kładzie się do łóżka, lub znika w mogile.
Gdy kładzie się do łóżka, lub znika w mogile.
By stłumić niechęć, jaką do tej płci
By stłumić niechęć, jaką do tej płci
powziąłem,
powziąłem,
Musi być, jedno z dwojga, ogniem lub
Musi być, jedno z dwojga, ogniem lub
popiołem.
popiołem.
„
„
Fioletowa krowa” Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji
Fioletowa krowa” Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji
niepoważnej” Tłum. Stanisław Barańczak.a5, 1993
niepoważnej” Tłum. Stanisław Barańczak.a5, 1993
Dorothy Parker
Dorothy Parker
„
„
Fioletowa krowa” Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji
Fioletowa krowa” Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji
niepoważnej” Tłum. Stanisław Barańczak.a5, 1993
niepoważnej” Tłum. Stanisław Barańczak.a5, 1993
„
„
Men seldom make passes
Men seldom make passes
At girls who wear glasses.”
At girls who wear glasses.”
Gdy dziewczę nosi okulary,
Gdy dziewczę nosi okulary,
Mężczyzna rzadko ma zamiary.
Mężczyzna rzadko ma zamiary.
Modę na podryw okularnic
Modę na podryw okularnic
Niełatwo jest upopularnić.
Niełatwo jest upopularnić.
Anonim
Anonim
„
„
Fioletowa krowa” Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji
Fioletowa krowa” Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji
niepoważnej” Tłum. Stanisław Barańczak.a5, 1993
niepoważnej” Tłum. Stanisław Barańczak.a5, 1993
Limeryk
Limeryk
W środku pampy śpiewał gaucho
W środku pampy śpiewał gaucho
Bruno:
Bruno:
„
„
Dźwięcz gitary mej miłosna
Dźwięcz gitary mej miłosna
struno!
struno!
Podnieca mnie i dama,
Podnieca mnie i dama,
I pastuch, kawał chama,
I pastuch, kawał chama,
Ale lama to
Ale lama to
numero uno
numero uno
”
”
William Makepeace
William Makepeace
Thackeray
Thackeray
Historia Henryka Esmonda, II,15 (1852)
Historia Henryka Esmonda, II,15 (1852)
We love being in love.
We love being in love.
Kochamy się kochać
Kochamy się kochać
.
.
„
„
Debiut”
Debiut”
Josif Brodski, 1970 (tłum. Stanisław Barańczak)
Josif Brodski, 1970 (tłum. Stanisław Barańczak)
„
„
Później w pokoju swym składał
Później w pokoju swym składał
wzdłuż kantów
wzdłuż kantów
spodnie, nie patrząc na tracący
spodnie, nie patrząc na tracący
potem
potem
klucz, pasujący do tak wielu
klucz, pasujący do tak wielu
zamków,
zamków,
a tak wstrząśnięty swym
a tak wstrząśnięty swym
pierwszym obrotem.”
pierwszym obrotem.”
Teorie dotyczące rozmnażania
Teorie dotyczące rozmnażania
płciowego
płciowego
John Maynard Smith, Eors Szathmary, „Tajemnica przełomów ewolucji” PWN,
John Maynard Smith, Eors Szathmary, „Tajemnica przełomów ewolucji” PWN,
Warszawa,2000
Warszawa,2000
1. Dobór faworyzuje populacje rozmnażające się płciowo:
1. Dobór faworyzuje populacje rozmnażające się płciowo:
a)
a)
Populacje płciowe szybciej ewoluują
Populacje płciowe szybciej ewoluują
b)
b)
Populacje bezpłciowe akumulują szkodliwe mutacje
Populacje bezpłciowe akumulują szkodliwe mutacje
2. Dobór faworyzuje osobniki rozmnażające się płciowo
2. Dobór faworyzuje osobniki rozmnażające się płciowo
a)
a)
Osobnikowi opłaca się mieć zróżnicowane genetycznie
Osobnikowi opłaca się mieć zróżnicowane genetycznie
potomstwo
potomstwo
b)
b)
Rozmnażanie płciowe ułatwia reperację uszkodzonego
Rozmnażanie płciowe ułatwia reperację uszkodzonego
DNA
DNA
c)
c)
Nawet wewnątrz populacji dobór może faworyzować
Nawet wewnątrz populacji dobór może faworyzować
osobniki rozmnażające się płciowo z tych samych
osobniki rozmnażające się płciowo z tych samych
powodów, co wymienione powyżej: w zmiennym
powodów, co wymienione powyżej: w zmiennym
środowisku ich potomstwo może być lepiej
środowisku ich potomstwo może być lepiej
przystosowane do nowych warunków lub w niezmiennych
przystosowane do nowych warunków lub w niezmiennych
warunkach ich potomstwo ma mniej szkodliwych mutacji
warunkach ich potomstwo ma mniej szkodliwych mutacji
3. Dobór faworyzuje geny, które sprawiają, że osobniki
3. Dobór faworyzuje geny, które sprawiają, że osobniki
zlewają się ze sobą – ponieważ dzięki temu gen obecny w
zlewają się ze sobą – ponieważ dzięki temu gen obecny w
jednej z komórek może się przenieść do drugiej.
jednej z komórek może się przenieść do drugiej.
Podobieństwo
Podobieństwo
(
(
Desmond Morris „Magia ciała
Desmond Morris „Magia ciała
)
)
Marcel Proust
Marcel Proust
W poszukiwaniu straconego czasu. Nie ma Albertyny (1925)
W poszukiwaniu straconego czasu. Nie ma Albertyny (1925)
„
„
Zostawmy ładne kobiety
Zostawmy ładne kobiety
Mężczyznom bez wyobraźni.”
Mężczyznom bez wyobraźni.”
Coco Chanel (zasłyszane)
Coco Chanel (zasłyszane)
„
„
Cytaty mądre i zabawne” – wybrał Henryk Markiewicz, WL, 2001
Cytaty mądre i zabawne” – wybrał Henryk Markiewicz, WL, 2001
„
„
Starość nie chroni przed miłością,
Starość nie chroni przed miłością,
Ale miłość chroni przed starością”
Ale miłość chroni przed starością”
Artystka fotograf Leni
Riefenstahl (1902-
2003) z mężczyzną
ludu Nuba. (Magia
ciała, Desmond Morris)
Leni z Goebelsem
(1937)
Ginący chromosom Y
Społeczeństwa
DINK
- sów
D
ouble - podwójne
I
ncome - dochody
N
o – żadnych
K
ids - dzieci
A jednak kobiety dominują!