Niepowodzenia w nauce

Niepowodzenia w nauce

wczesnoszkolnej

wczesnoszkolnej

przyczyny, rodzaje, skutki

Niepowodzenia szkolne-

Niepowodzenia szkolne-

pojęcie

pojęcie

Pojęcie niepowodzeń szkolnych jest
bardzo szerokie. Nie dotyczy ono
samych uczniów ale również
nauczycieli i wszelkich zabiegów
dydaktycznych w szkolnictwie.

NIEPOWODZENI

A

SZKOLNE

=

Brak harmonii

między

wymaganiami szkoły

a postępowaniem

ucznia

Przyczyny niepowodzeń

Przyczyny niepowodzeń

szkolnych wg. Czesława

szkolnych wg. Czesława

Kupisiewicza

Kupisiewicza



społeczno-ekonomiczne – obejmujące całokształt

względnie trwałych warunków materialnych, społecznych,

kulturowych, które powodują niekorzystną sytuację

życiową, np. złe warunki materialne i mieszkaniowe,

rozpad struktury rodziny, niski poziom intelektualny i

kulturalny rodziców, niewłaściwa postawa rodziców wobec

dziecka, brak zrozumienia i zaspokojenia potrzeb dziecka;



biopsychiczne – dotyczące złego stanu zdrowia, wad

fizycznych, zaburzeń w funkcjonowaniu systemu

nerwowego, niedorozwoju umysłowego i innych;



pedagogiczne – tkwiące w samym procesie

dydaktycznym i związane z niedoskonałą pracą

nauczycieli, ich niedostatecznym przygotowaniem,

popełnianiem błędów dydaktycznych, wadliwą postawą

wobec ucznia czyli przyczyny zależne od nauczyciela oraz

związane z niekorzystnymi warunkami obiektywnymi

utrudniającymi pracę szkoły, np. przeładowanie klas

nadmierną liczbą uczniów, brak pomocy dydaktycznych,

czyli przyczyny niezależne od nauczyciela.

Inne klasyfikacje przyczyn

Inne klasyfikacje przyczyn

niepowodzeń szkolnych

niepowodzeń szkolnych

1.

wg. Jana Konopnickiego:
- emocjonalno-społeczne
- intelektualne
- szkolne

2. wg. Haliny Filipczuk:

- wewnętrzne
- zewnętrzne

Rodzaje niepowodzeń

Rodzaje niepowodzeń

szkolnych i ich skutki

szkolnych i ich skutki

1) niepowodzenia ukryte- występują wówczas, gdy

nauczyciele nie dostrzegają mniejszych lub większych

braków w wiedzy i umiejętnościach uczniów, mimo, że

faktycznie one istnieją

*skutki- nie wykryte braki zwiększają się coraz bardziej,

uczeń ma coraz większe trudności zahamowania w nauce,

pojawiają się pierwsze oznaki niezadowolenia ze szkoły i

negatywny do niej stosunek.

2) niepowodzenia jawne- występują wówczas, gdy

nauczyciel stwierdza określone barki w wiedzy i

umiejętnościach ucznia i w rezultacie ocenia wyniki jego

pracy jako niezadowalające.

*skutki- oceny te na ogół zostają poprawnie, lecz kryjące się

za nimi braki i zaniedbywania najczęściej zostają. Jeżeli

ocena odnosi się do całorocznej pracy ucznia i musi on

powtarzać klasę mamy do czynienia z drugorocznością. (jest

to porażka szkoły)

Fazy niepowodzeń w nauce

Fazy niepowodzeń w nauce

szkolnej

szkolnej

1 faza- ujawnione są braki w wiadomościach, głównie w

języku ojczystym i matematyce.

2 faza- braki są już tak duże, że uczeń nie może nadążyć za

nimi, korzysta więc z nielegalnej pomocy.

3 faza- pojawiają się oceny niedostateczne, świadczące o

tym ,że nauczyciel dostrzegł już poważne braki w

wiadomościach i umiejętnościach ucznia.

4 faza- to drugoroczność, a więc powtarzanie klasy- często

jest to początek wykolejania ucznia

Skutki niepowodzeń

Skutki niepowodzeń

szkolnych

szkolnych



Wzrastające i napiętrzające się braki i

zaległości w materiale



Zniechęcenie i znielubienie przedmiotów

stwarzających problemy



Wzrastająca frustracja dziecka;

obniżenie własnej wartości; próby

rozładowania powstałego napięcia złym

zachowaniem



Brak akceptacji otoczenia koleżeńskiego,

odtrącenie, wykluczenie z grupy

rówieśniczej; wyśmiewanie i wyzywanie

Aby pomóc uczniowi w

Aby pomóc uczniowi w

trudnościach szkolnych

trudnościach szkolnych

nauczyciel powinien:

nauczyciel powinien:



przeprowadzić wnikliwą obserwację uczniów na początku

roku szkolnego i prowadzić ją systematycznie przez cały

rok



przeprowadzić wywiad z rodzicami



dobrze poznać swoich uczniów



wnikliwie analizować dokumenty i wytwory dziecka



indywidualizować pracę na lekcji, szczególną opieką

otaczając uczniów z trudnościami



jak najszybciej stworzyć zespół wyrównawczy, aby

dodatkowo pracować z tymi dziećmi



być w stałym kontakcie z psychologiem, pedagogiem,

PPP, w razie potrzeby kierować uczniów do specjalisty



życzliwie, wyrozumiale i cierpliwie pracować z każdym

uczniem, systematycznie kontrolować pracę i udzielać

wskazówek



być w stałym kontakcie z rodzicami uczniów



organizować zespoły samopomocy koleżeńskiej.

SNOS

SNOS

Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć

Szkolnych- to „niewykorzystywanie

możliwości przejawiające się w dużej

rozbieżności pomiędzy ocenami i

zachowaniami szkolnymi dziecka a

jego wysokim potencjałem, takim

jak: inteligencja, twórczość,

mierzonym za pomocą testów, opinii

nauczyciela i rodziców”.

Cechą charakterystyczną Syndromu

Cechą charakterystyczną Syndromu

Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych jest

Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych jest

współwystępowanie trzech rodzajów problemów:

współwystępowanie trzech rodzajów problemów:

osobowościowych, rodzinnych i szkolnych.

osobowościowych, rodzinnych i szkolnych.

OSOBOWOŚCIOWE

4 typy osobowości:

-Dominujący

konformista

-Dominujący

nonkonformista

-Uległy konformista

-Uległy

nonkonformista

RODZINNE

-Złe postawy rodziców

wobec dzieci:

nadopiekuńczość lub

wrogość, odrzucenie,

brak zainteresowania,

wygórowane

oczekiwania,

nadmiernie pobłażliwi

lub surowi

-Dziecko chorowite

-Rywalizacja

rodzeństwa

-Samotne rodzicielstwo

lub rozwód rodziców

SZKOLNE

-Brak właściwej

diagnozy

pedagogiczno-

psychologicznej

-Brak podmiotowości

ucznia w procesie

nauczania i

wychowania

-Negatywne

zachowania nauczycieli

-Tradycyjne metody

nauczania

-Brak dyscypliny, tzw.

zdezorganizowana

klasa szkolna

-Klimat silnej

rywalizacji w klasie

powodujący negatywny

stres

-Brak zasady

indywidualizacji

kształcenia

Bibliografia

Bibliografia

H. Spionek, Psychologiczna analiza
trudności i niepowodzeń szkolnych,
Warszawa 1970

R. Błonik, Przyczyny niepowodzeń
szkolnych, Warszawa 1999