Nudności i wymioty

Magdalena Grzybek

Nudności i wymioty

Odruchem wymiotnym steruje ośrodek

wymiotny w tworze siatkowatym
rdzenia przedłużonego. Znaczącą rolę w
odbieraniu bodźców powodujących
nudności i wymioty odgrywa
chemoreceptorowa strefa wyzwalająca
znajdująca się w dnie komory czwartej.

Przyczyny nudności i

wymiotów



Podrażnienie żołądka i jelit,



Niedrożność,



Zaparcie,



Krwawienie z przewodu pokarmowego,



Hepatomegalia,



Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe,



Ból,



Kaszel,



Niepokój,



Hiperkalcemia, hiponatremia,



Mocznica.

Przyczyny nudności i

wymiotów cd.



Radioterapia, chemioterapia,



Leki: opioidy, NLPZ, sterydy,
karbamazepina, digoksyna, preparty
żelaza, antybiotyki, teofilina,



Choroby towarzyszące: choroba
Parkinsona, cukrzyca (gastropareza)

Leczenie nudności i wymiotów

1.

Niefarmakologiczne:



Eliminacja drażniących zapachów i
potraw,



Karmienie małymi porcjami,



Edukacja chorego i rodziny co do
przyczyny dolegliwości.

Leczenie nudności i wymiotów

cd.

2.

Farmakologiczne:



Leczenie w zależności od przyczyny,



Odstawienie leków drażniących błonę
śluzową przewodu pokarmowego, ew.
wprowadzenie leku zmniejszającego
wydzielanie kwasu solnego (H2-blokery,
IPP),



Leki przeciwwymiotne.

Leki przeciwwymiotne



Metoklopramid – prokinetyk działający obwodowo i

centralnie, 5HT4 agonista, D2 antagonista,



Cisaprid - prokinetyk działający obwodowo, 5HT4

agonista,



Butylobromek hioscyny – antycholinergik,



Hlaloperidol – D2 antagonista,



Lewomepromazyna – D2, 5HT2 antagonista, lek

antycholinergiczny i przeciwhistaminowy,



Oktreotyd – zmniejszenie wydzielani w p.pokarmowy ,



Ondasetron, granisetron, tropisetron-5HT3 antagonista,



Dimenhydrynat-lek antyhistaminowy.

Wybór leków w zależności od przyczyny nudności i

wymiotów

Przyczyny nudności i wymiotów

Lek z wyboru

Chemiczna



leki,



chemioterapia,



radioterapia

haloperidol lub

lewomepromazyna

Biochemiczne



mocznica,



hiperkalcemia

Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe

deksametazon
dimenhydrat

Refluks żołądkowo-przełykowy i zaleganie

w żołądku

metoklopramid lub

cisaprid

Podrażnienie śluzówki żołądka przez leki

metoklopramid lub

cisaprid, H2-blokery

lub IPP

Niedrożność przewodu pokarmowego bez

bólu kolkowego

metoklopramid lub

cisaprid

Niedrożność przewodu pokarmowego z

bólem kolkowym

butylobromek

hioscyny,

haloperidol, ew.

oktreotyd

Mechanizm nudności i wymiotów -

schemat

Jądra

przedsionka

[H2,ACH]

CTZ

[D2,5HT3
]

Kora mózgu

Ośrodek wymiotny

[H1,ACH,5HT2,mi
]

[+]

[+]

[+
]

[-]

cytostaty
ki

[+]

przewód

pokarmo
wy

Głowa, klatka piersiowa, jama
brzuszna, miednica

5HT3

chemoreceptory
mechanoreceptory

mechanorecepto
ry

n.X

[+]

Leki: opioidy, digoksyna

Hiperkalcemia, mocznica

[+]