Zapalenie opłucnej
Zapalenie opłucnej
Gradowska Aleksandra
Masaż I rok
Opłucna
Opłucna to cienka błona, pokrywająca
płuca podwójną warstwą tworzącą
jamę opłucnej. Część wyścielającą
płuca nazywamy opłucną ścienną
(boczną), część pokrywającą płuca
określamy jako opłucną płucną
(trzewną). Pomiędzy tymi dwoma
błonami znajduje się bardzo wąska
przestrzeń wypełniona niewielką
ilością płynu, który ułatwia
przesuwanie się opłucnej płucnej na
opłucnej ściennej
Zapalenie opłucnej
Zapaleniem opłucnej nazywamy ostre lub
przewlekłe zapalenie błony łącznotkankowej,
która wyściela wnętrze jamy opłucnej i
pokrywającej płuca Stany zapalne w jej zakresie
mogą mieć charakter pierwotny, gdy w sposób
izolowany obejmują wyłącznie opłucną (bez
zajęcia miąższu płucnego), lub też charakter
wtórny, np. kiedy szerzący się w tkance płucnej
proces zapalny obejmuje wtórnie również i
opłucną (np. bardzo często przy płatowym
zapaleniu płuc), lub też drogą kontaktu drażni
opłucną, wyzwalając odczynowy proces zapalny
(np. przy rozwijających się w sąsiedztwie
opłucnej ogniskach nowotworowych, w zawale
płuca).
Zapalenie opłucnej
dzielimy na:
suche (bez obecności płynu),
wysiękowe,
wysiękowe ropne,
wysiękowe krwotoczne.
Suche zapalenie opłucnej
Suche zapalenie opłucnej zwane jest też
włóknikowym przebiega z gorączką,
kłującym bólem w okolicy zapalenia i
suchym kaszlem, który nasila ból, co
powoduje, że chory oddycha płytko, aby nie
wprawiać w ruch płuca po stronie zapalenia
Zapalenie suche opłucnej często przebiega
jednocześnie z zapaleniem płuc. Ustępujący
kaszel i ból świadczy o zdrowieniu, bądź o
tym, że początkowo trącące o siebie blaszki
opłucnej są rozdzielane płynem i suche
zapalenie przechodzi w wysiękowe.
Suche zapalenie opłucnej
Leczenie polega na stosowaniu
środków przeciwbólowych,
przeciwgorączkowych, miejscowo
stosuje się bańki i kataplazmy z
gorczycy. W 80-90% zapalenie
opłucnej, zwłaszcza suche, jest
wyrazem zapalenia gruźliczego. Stąd
też po jego przebyciu i zakończeniu
czynnego leczenia chory taki powinien
być przez przynajmniej 2-3 lata pod
kontrolą okresową przychodni
przeciwgruźliczej.
Wysiękowe zapalenie
otrzewnej
Zapalenie opłucnej wysiękowe
charakteryzuje się gromadzeniem
wysięku w jamie opłucnowej.
Objawy zależą w znacznej mierze
od przyczyny wywołującej, ale
zawsze pojawiają się: ból, gorączka,
suchy kaszel i duszność (znaczna
ilość nagromadzonego płynu może
uciskać na płuco, zmniejszać
powierzchnie wymiany gazowej i
powodować uczucie duszności)
Wysiękowe zapalenie
otrzewnej
Leczenie wysiękowego zapalenia
opłucnej polega na podawaniu środków
ogólnie tonizujących, wzmacniających,
antybiotyków. Przy silnej duszności na
skutek narastającego wysięku wykonuje
się nakłucia opłucnej z wypuszczeniem
płynu (ok. 500 ml jednorazowo). Po
pewnym czasie leczenia wysiękowego
zapalenia opłucnej ból może pojawić się
ponownie jako następstwo powtórnego
zbliżenia się blaszek do siebie. Należy to
ocenić jako objaw korzystny,
spowodowany zmniejszeniem się ilości
płynu wysiękowego.
Ropne zapalenie opłucnej
Wysięk opłucnowy może ulec
zropieniu i wówczas mamy do
czynienia z ropnym zapaleniem
opłucnej.
Bibliografia:
„Choroby układu oddechowego”,
pod red. Ewy Rowińskiej-
Zakrzewskiej i Jana Kusia, wyd.
Lekarskie PZWL, Warszawa 2004,
wydanie III, ISBN 83-200-2884-1
„Pneumonologia praktyczna”,
pod red. Ryszardy Chazan, wyd.
alfa-medica, Bielsko-Biała 2005,
ISBN 83-88778-72-2