WSPÓŁCZESNE

WSPÓŁCZESNE

WYTYCZNE LECZENIA

WYTYCZNE LECZENIA

ZABURZEŃ

ZABURZEŃ

LIPIDOWYCH

LIPIDOWYCH

Przemysław Kander

Przemysław Kander

IIr. MSUD

IIr. MSUD

Medycyna zapobiegawcza - ćwiczenia

Co to jest

Co to jest

hipercholesterolemia ?

hipercholesterolemia ?

Zwiększone stężenie w surowicy

lipoprotein o małej gęstości ( LDL )

a konkretnie……

≥130 mg/dl ( 3,4 mmol/L )

Jak dzielimy

Jak dzielimy

hipercholesterolemię?

hipercholesterolemię?

1.

Pierwotna

2.

Wtórna

Postać pierwotna

Postać pierwotna

•

Główny czynnik – pożywienie

•

Dieta bogata w nasycone kwasy
tłuszczowe

Postać wtórna

Postać wtórna

•

Przyczyny:

•

Choroby: niedoczynność tarczycy

•

Zespół nerczycowy

•

Leki: diuretyki tiazydowe, β-blokery,

progestageny

Co to jest aterogenna

Co to jest aterogenna

dyslipidemia?

dyslipidemia?

•

Cecha charakterystyczna – zwiększone

stężenie trójglicerydów ( ≥150mg/dl )

…..dlaczego

?

….na skutek zwiększonego stężenie VLDL

i zmniejszonego stężenia HDL oraz

dużej liczby małych cząstek LDL w

osoczu

Zasady postępowania

Zasady postępowania

•

Po pierwsze – oznaczenie stężenia
cholesterolu całkowitego ( TC ),
trójglicerydów, cholesterolu HDL i LDL

•

Po drugie – określenie docelowego
stężenia tych lipidów ( w szczególności
cholesterolu LDL )

Docelowe stężenia lipidów

Docelowe stężenia lipidów

Pożądane stężenia

Cholesterol całkowity

LDL cholesterol

Prewencja
pierwotna

<190 mg/dl

<115 mg/dl

Pacjenci z:

•

Chorobami sercowo-

naczyniowymi

•

Cukrzycą

•

Ryzykiem zgonu sercowo-

naczyniowego w ciągu 10
lat ≥5%

<175 mg/dl

<100 mg/dl

Postępowanie w zależności od

Postępowanie w zależności od

stężenia TC i LDL

stężenia TC i LDL

RYZYKO

<5%

≥5%

TC

≥190

mg/dl

•

zmiana stylu życia celem

obniżenia TC i LDL

•

Ocena ryzyka co najmniej po 5

latach

•

Wykonać lipidogram

•

Obliczyć LDL

•

Zmiana stylu życia przez 3m-

ce

•

Powtórzyć lipidogram

LDL

<115mg/dl

•

Utrzymać zmianę stylu życia

przez rok

•

Gdy po roku ryzyko zwiększy

się – rozważyć farmakoterapię

LDL

≥115mg/dl

•

Utrzymać zmianę stylu życia

•

Rozpocząć farmakoterapię

LECZENIE

LECZENIE

Po pierwsze - dieta

Leczenie dietetyczne

Leczenie dietetyczne

•

Zmiana sposobu żywienia nawet przy
jednoczesnej farmakoterapii

•

Redukcja LDL poprzez zmniejszenie
spożycia tłuszczy nasyconych

•

Zastąpienie tłuszczy zwierzęcych
tłuszczami roślinnymi np. oliwą z oliwek

•

Zwiększenie spożycia warzyw, owoców
i produktów strączkowych

Leczenie dietetyczne cd.

Leczenie dietetyczne cd.

•

Włączenie do diety tłustych ryb
morskich zawierających kwasy z
grupy omega 3, celem redukcji
stężenia trójglicerydów

•

Spożywanie ryb 2-3 razy w tygodniu

LECZENIE

LECZENIE

Po drugie -

farmakoterapia

Farmakoterapia

Farmakoterapia

hipercholesterolemii

hipercholesterolemii

Statyny

•

Są lekami z wyboru

•

Skuteczne działanie osiągane przy małych

dawkach

•

Hamują syntezę cholesterolu w wątrobie

•

Wykazują łagodne działanie zmniejszające

stężenie trójglicerydów

•

Bezpieczne w stosowaniu

•

Przykłady: simwastatyna, lowastatyna,

atorwastatyna, prawastatyna

Farmakoterapia

Farmakoterapia

hipercholesterolemii

hipercholesterolemii

Żywice

•

Hamują transport zwrotny kwasów
żółciowych do wątroby, zmniejszają
zawartość cholesterolu w hepatocytach

•

Niewielki wpływ na HDL

•

Mogą zwiększać stężenie trójglicerydów

•

W skojarzeniu ze statynami zwiększają
efekt hipocholesterolemiczny

•

Przykłady: kolestipol, cholestyramina

Farmakoterapia

Farmakoterapia

hipercholesterolemii

hipercholesterolemii

Ezetymib

•

Nowy lek, hamujący absorpcję
cholesterolu w jelicie

•

Prowadzi do obniżenia dopływu
cholesterolu do wątroby

•

W skojarzeniu ze statynami daje
bardzo dobre efekty terapeutyczne
już przy małych dawkach

Farmakoterapia aterogennej

Farmakoterapia aterogennej

dyslipidemii

dyslipidemii

Fibraty

•

Silnie redukują stężenie trójglicerydów i
zwiększają stężenie HDL

•

Umiarkowane działanie hipocholesterolemiczne

•

Działania niepożądane: zwiększają ryzyko kamicy
żółciowej, zwiększone stężenie aminotransferaz

•

Przeciwwskazania: niewydolność nerek, ciężkie
choroby wątroby, niedoczynność tarczycy

•

Przykłady: bezafibrat, ciprofibrat, fenofibrat

Farmakoterapia aterogennej

Farmakoterapia aterogennej

dyslipidemii

dyslipidemii

Kwas nikotynowy

•

Silnie redukuje stężenie trójglicerydów i
zwiększa stężenie HDL oraz umiarkowanie
zmniejsza stężenie LDL

•

Obserwuje się korzystne działanie w terapii
skojarzonej z żywicami lub statynami

•

Stosowany rzadko, ze względu na działania
niepożądane: wysypka, uderzenia gorąca,
wzrost stężenia glukozy i kwasu moczowego

Farmakoterapia aterogennej

Farmakoterapia aterogennej

dyslipidemii

dyslipidemii

Inhibitory CETP

•

Inhibitory białka transportującego estry
cholesterolu

•

Niezwykle silnie podnoszą stężenie HDL

•

Już niewielkie dawki ( 120mg/24h )
mogą zwiększać stężenie HDL nawet o
60%

•

Przykłady: torcetrapid