Turystyka biznesowa –
statystyka
na podstawie danych Instytutu Turystyki
mgr Anatol Bukała
1
Rynek krajowy
• Na podstawie ogólnych szacunków można
stwierdzić, że przyjazdowa i krajowa
turystyka biznesowa generuje przychody
na poziomie co najmniej 15 mld zł rocznie.
• Szacuje się że polskie firmy wydają
rocznie na podróże służbowe ponad 10
mld zł.
(Raport turystyka biznesowa w Polsce
– rynek targowy 2007)
2
Dla gospodarki kraju bardzo interesującym i
obiecującym segmentem rynku są od kilku lat
przyjazdy służbowe, konferencje, kongresy,
przyjazdy w interesach. Wzrost znaczenia tego
segmentu, widoczny zwłaszcza w 2007 roku, należy
wiązać z rozwojem kontaktów biznesowych
wynikających z włączenia Polski do Unii Europejskiej
i znacznym ożywieniem w handlu
międzynarodowym, także z krajami spoza Unii.
Przeciętne wydatki w tym segmencie wyniosły w
2007 roku znacznie więcej niż w poprzednich latach
(aż 319 USD na osobę), liczba zaś wizyt zmalała.
Podobnie jak w poprzednich latach, jest to segment
dość zróżnicowany: obok bardzo wysokich
wydatków turystów biznesowych z krajów
zamorskich i z 15 UE, pojawiają się tu liczni
podróżni z sąsiedzkich krajów południowych i
wschodnich, załatwiający drobne interesy,
deklarujący relatywnie niski poziom wydatków.
3
Tak jak w latach poprzednich, pobyty osób
zaliczonych do tego segmentu są krótsze od
przeciętnych. Jest to tendencja wieloletnia, trwała,
uzasadniona charakterem tych wizyt.
Turyści deklarujący służbowe i zawodowe cele
podróży pozostawili w Polsce w 2007 roku łącznie
około 1 870 mln USD (w 2006 r. – 1 020 mln).
Stanowi to ponad 38,7% ogółu przychodów
zasilających polską gospodarkę z tytułu przyjazdów
turystów (w 2006 r. blisko 30%). W tej liczbie
zawierają się nie tylko wydatki turystów poniesione
na terenie Polski (jak to szacowano do 2003 r.
włącznie), ale także przedpłaty dokonane w
miejscu ich zamieszkania, wpływające na konta
polskich podmiotów gospodarczych. W 2007 roku
dość duże wydatki poniosły także osoby
podróżujące do Polski w celach służbowych, ale nie
korzystające z noclegów (oszacowano je
dodatkowo na ok. 985 mln USD).
4
W 2007 roku najniższy poziom wydatków deklarowali
nierezydenci ze Słowacji i Czech, najwyższy zaś – z krajów
zamorskich. Zróżnicowanie między tymi dwoma biegunami
jest duże i pokazuje, jak w rzeczywistości wygląda obraz
polskiej turystyki biznesowej. Jest ona zdominowana przez
drobnych i bardzo drobnych przedsiębiorców z krajów
ościennych, aczkolwiek przeciętne wydatki turystów
biznesowych z Ukrainy i Białorusi wzrosły w 2007 roku
bardziej niż w odniesieniu do innych krajów; wydaje się, że
należy to wiązać z realizacją rozmaitych zamierzeń
biznesowych przed wejściem Polski do strefy Schengen.
Badania przeprowadzone w 2007 roku pozwalają
oszacować najwyższe wydatki dla turystów z krajów
zamorskich na poziomie 858 USD na osobę (w 2006 r. –
731 USD na osobę), co oznacza, że są one ponad trzy razy
wyższe niż średnia wydatków dla całej badanej
zbiorowości. Spośród krajów Unii Europejskiej zwracają
uwagę wysokie wydatki turystów z Francji (485 USD na
osobę), Włoch (444 USD), krajów Beneluksu (406 USD) i
Skandynawii (320 USD). Turyści biznesowi z krajów
ościennych (poza Niemcami) deklarowali w 2007 roku
najniższy poziom wydatków (ale nie tak niski jak rok
wcześniej): od 118 USD (Słowacja) do 232 USD (Białoruś).
5
Jeśli chodzi o strukturę rodzajową wydatków,
najważniejszą pozycję tradycyjnie stanowią noclegi,
aczkolwiek ich udział nie jest tak wysoki, jak w
poprzednim roku (w 2007 r. 31,1%, w 2006 – 35,8%).
Nieco mniej stanowiły rownież wydatki na transport (w
2007 r. 22,6%, w 2006 – 29,1%), bardziej znaczącą
pozycją były natomiast wydatki na wyżywienie (2007 –
23%, 2006 – 19,5%). Zmiana struktury wiąże się ze
wzrostem znaczenia wizyt biznesowych z ościennych
krajów wschodnich, charakteryzujących się nieco
innymi wydatkami (mniej na noclegi i transport, więcej
na zakupy). Jeśli zsumujemy wydatki na trzy główne
składniki produktu turystycznego (nocleg, wyżywienie,
transport) okaże się, że większość pozostawionych w
Polsce sum przeznacza się na usługi typowo
turystyczne. Z drugiej strony zwraca uwagę wciąż
bardzo małe znaczenie usług rekreacyjnych (1,3%).
Czynnikiem obniżającym poziom wydatków na usługi
rekreacyjne może być ponoszenie części z nich przez
odwiedzane firmy bądź włączanie do pakietu usług
oferowanych przez organizatorów konferencji czy
kongresów.
6
W latach 2006-2007 zmiany przeciętnych
wydatków w segmencie turystyki biznesowej
są jednorodne i w odniesieniu do wszystkich
krajów oznaczają wzrost. Jeśli uwzględnić
jednak to, że analizujemy zmiany w dolarach,
a więc walucie, której kurs spadł w relacji do
2006 roku o blisko 11%, należy uznać, że w
niektórych przypadkach wzrost ten jest
stosunkowo niewielki (np. dla krajów
zamorskich) lub w ogóle nie równoważy
spadku wartości dolara (np. w odniesieniu do
Wielkiej Brytanii).
Udział wydatków pokrywanych kartami
płatniczymi był w tym segmencie najwyższy i
wyniósł 42,7%.
7
Przyjazdy turystów do Polski w latach
2000-2007
(w mln.)
dane Instytut Turystyki
2000 2001 2002
2003 2004 2005
2006
2007
Świat
ogółe
m
17,4
15,0
14,0
13,7
14,3
15,2
15,7
15,0
8
Przyjazdy turystów według podstawowych celów pobytu
(w mln)
dane Instytut Turystyki
9
Charakterystyka przyjazdów do Polski w latach 2001-
2006 (%)
Ogółem
2001
Ogółem
2002
Ogółem
2003
Ogółem
2004
Ogółem
2005
Ogółem
2006
Podstawowy cel
pobytu
turystyka,
wypoczynek
25
24
28
21
25
20
odw. u krewnych,
znajomych
21
20
23
20
18
18
sprawy zawodowe,
interesy
26
28
29
26
27
27
dorywcza praca
1
1
0
2
1
1
zakupy
10
9
6
8
7
13
motywy religijne
0
2
1
1
1
1
tranzyt
9
12
9
12
13
16
cel zdrowotny
2
1
1
prywatny przyjazd
szkoleniowy
2
2
0
inne cele
6
5
4
6
5
3
Źródło: badania ankietowe
Instytutu Turystyki.
10
Charakterystyka przyjazdów w celach służbowych do
Polski
w latach 2001-2006 (%)
Ogółem
2001
Ogółem
2002
Ogółem
2003
Ogółem
2004
Ogółem
2005
Ogółem
2006
Struktura przyjazdów
w interesach
udział w targach i
wystawach
14
11
11
10
10
3
udział w kongresie,
konferencji
19
15
14
17
14
8
samodzielne interesy
29
34
34
21
22
33
interesy w imieniu
firmy
17
20
24
31
29
30
transport
10
12
10
11
18
21
inne służbowe
7
6
6
8
4
3
brak danych
4
2
1
2
2
2
Źródło: badania ankietowe
Instytutu Turystyki.
11
Struktura przyjazdów w interesach w 2007 r
(w %)
dane Instytutu Turystyki
12
Podróże służbowe
– trendy wieloletnie w przyjazdach do Polski (w %)
(dane Instytutu Turystyki)
13
Wydatki turystów w 2007 roku według celu
podróży (w USD na osobę)
14
Struktura łącznych wydatków poniesionych przez
turystów w 2007 roku w podziale na podstawowe
segmenty rynku
dane Instytut Turystyki
15
Wydatki osób deklarujących interesy lub sprawy
służbowe jako główny cel podróży – struktura
rodzajowa (w%)
dane Instytut Turystyki
16