POŁÓG
M.Boćkowski
Połóg
Połóg (puerperium) jest to okres 6-8 tyg
po porodzie, w czasie którego cofają
się zmiany powstałe w organiźmie
kobiety podczas ciąży i porodu.
Procesami charakterystycznymi dla
połogu są ponadto laktacja oraz
ponowne podjęcie czynności przez
janiki.
• ZMIANY W NARZĄDACH PŁCIOWYCH
1. Zmniejszenie macicy-inwolucja
- SPADEK STEŻENIA HORMONÓW (HCG, HPL,
PRG, E )
- SKÓRCZE POŁOGOWE ( toniczne, cykliczne
poporodowe,
odruchowe )
- 1000g do 50g ; 500g już w 5 dniu
2. Zamykanie się kanału szyjki
- do 8 doby
3. Wydalanie resztek zmienionego endometrium
- odchody połogowe (lochia: rubra, fusca, flava, alba)
4. Gojenie się miejsca łożyskowego ( 16 dni )
Połóg
Połóg
•
ZMIANY W UKŁADZIE KRĄŻENIA
- wzrost poj. minutowej i bradykardia ( do 2 tyg. )
- obj. krwi wraca do normy ok 4-6tyg połogu
•
W UKŁADZIE MOCZOWYM
- nasilenie diurezy około 12 godz. po porodzie do 2 - 4 l/dobę
- ustąpienia poszerzenia UKM-ów i moczowodów w 2 tyg.
- normalizacja filtracji ok 8 tydz.
•
W SKŁADZIE KRWI
-przesuniecie w lewo w rozmazie krwi, leukocytoza,
zwiększona
ilość płytek krwi i fibrynogeny zaraz po porodzie
- znika oporność na insulinę i spadek stężenia glukozy (2-3
dzień), TG
i LDL powracają do normy po 6 tyg.
•
LAKTACJA
- mammogeneza(pokwitanie)
- laktogeneza
- laktopoeza
Połóg
• Układ hormonalny
– Obniżenie poziomu PRG i E2
– Zwiększenie PRL
• Układ oddechowy
– Powraca brzuszny typ oddychania
– Ustępuje zasadowica oddechowa
• Zmiany skórne
– Znikają przebarwienia skóry (wyjątek brodawki)
– Rozstępy skórne zmieniaja barwę na
srebrzystobiałą i zmniejszają się
Połóg
• Obserwacja przebiegu połogu
– Temp. ciała w połogu-wraca do normy tj 36.5 do 37.0
– Tętno-60 do 80/min (wzrost może świadczyć o
zakarzeniu lub zakrzepicy)
– RR max 140/90mmHg
– Mocz-pierwsze oddanie moczy powinno nastąpić do
12 godz. po porodzie
» Uraz dróg moczowych
» Odruchowy skurcz zwieracza cewki moczowej
» Zmniejszone napięcie ścian pęcherza moczowego
» Psychiczne opory przed oddaniem moczu do
basenu
– Stolec-do 3 doby-zaparcia bo:
» Zmniejszone napięcie jelit
» Zmniejszone ciśnienie śródbrzuszne
» Zwiotczenie powłok brzusznych oraz przepony
miedniczej po porodzie
Połóg
• Obserwacja przebiegu
połogu cd.
– Kontrola wysokości dna
macicy
– Ocena odchodów
połogowych
– Kontrola gojenia się krocza
– Kontrola gruczołów
sutkowych
– Badanie morfologii krwi i Ht
– Opieka psychologa
(depresja poporodowa)
Połóg
• Profilaktyka konfliktu serologicznego
• Uruchamianie położnicy (
6-8 godz po porodzie
)
– Zapobieganie powikłaniom zakrzepowo-zatorowym
– Szybsza inwolucja macicy
– Łatwiejszy odpływ odchodów
– Ułatwione oddawanie moczu
– Poprawa perystaltyki jelit
– Szybszy powrót napięcia mięśni i powięzi brzucha
– Poprawa przemiany materii
– Zapobieganie powikłaniom płucnym
– Korzystny wpływ na samopoczucie
• Gimnastyka w płogu (
oddechowe i Kegla –1-sze 3 dni
)
Połóg o przebiegu
patologicznym
• Zakażenia połogowe
• Krwawienia w połogu
• Choroba zakrzepowa
• Połogowe zapalenie gruczołu
sutkowego
• Rozejście się spojenia łonowego
• Psychozy poporodowe
Połóg o przebiegu
patologicznym
• Zakażenia
połogowe
» Endogenne
» Egzogenne
» krwiopochodne
– Ran krocza i pochwy
– Błony śluzowej jamy
macicy
– Zap. przydatków i
otrzewnej
– Zap. przymacicz
– Posocznica połogowa
Połóg o przebiegu
patologicznym
• Krwawienia połogowe
– Resztki tkanki łożyskowej
– Endometritis
– Zaburzenie gojenia się miejsca łożyskowego
– Hypotonia i atonia macicy
– Uszkopdzenia kanału rodnego
– Koagulopatie
Połóg o przebiegu
patologicznym
• Choroba zakrzepowa
• Zakrzepowe zapalenie żył głębokich
• Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych
Czynniki usposabiające
» Żylaki
» Pozycja leżąca, zwłaszcza po porodach
zabiegowych
» „Nadrzepliwość” w ciąży i płogu
» Zakarzenia połogowe
» Niedokrwistość
Połóg o przebiegu
patologicznym
• Obniżenie nastroju-
około tygodnia po porodzie, zwana
także
„depresją 3-go dnia”
• Depresja poporodowa
• Psychozy poporodowe
Objawy
– Bezsenność
– Rozdrażnienie
– Apatia
– Zachowanie nieadekwatne do sytuacji
– Halucynacje
– Pobudzenie psychoruchowe