Ż Ó Ł T A C Z K A

Ż Ó Ł T A C Z K A

Dagmara From gr. II

Rok akademicki 2009/2010

Nr albumu 1085/s

WIRUSOWE

WIRUSOWE

ZAPALENIE WĄTROBY

ZAPALENIE WĄTROBY

I

I

CO TO JEST ŻÓŁTACZKA?

CO TO JEST ŻÓŁTACZKA?



Żółtaczka jest to żółtawe

Żółtaczka jest to żółtawe

przebarwienie na skórze i błonach

przebarwienie na skórze i błonach

śluzowych spowodowane przez

śluzowych spowodowane przez

zwiększony poziom bilirubiny we

zwiększony poziom bilirubiny we

krwi. Kolor skóry różni się w

krwi. Kolor skóry różni się w

zależności od poziomu bilirubiny.

zależności od poziomu bilirubiny.

ŻÓŁTACZKA FIZJOLOGICZNA

ŻÓŁTACZKA FIZJOLOGICZNA



Zażółcenie powłok występuje u każdego

Zażółcenie powłok występuje u każdego

noworodka. Aby żółtaczka mogła zostać

noworodka. Aby żółtaczka mogła zostać

uznaną za fizjologiczną, musi spełniać

uznaną za fizjologiczną, musi spełniać

następujące kryteria:

następujące kryteria:



u noworodków donoszonych pojawia się w

u noworodków donoszonych pojawia się w

drugiej dobie, osiąga maksimum w 4–5

drugiej dobie, osiąga maksimum w 4–5

dobie po czym stopniowo ustępuje,

dobie po czym stopniowo ustępuje,

ustępując do 10 dnia życia noworodka

ustępując do 10 dnia życia noworodka



u noworodków urodzonych przedwcześnie,

u noworodków urodzonych przedwcześnie,

pojawia się zwykle w 3 dobie życia, może

pojawia się zwykle w 3 dobie życia, może

się utrzymywać nawet do 21 dni,

się utrzymywać nawet do 21 dni,

ŻÓŁTACZKA PATOLOGICZNA

ŻÓŁTACZKA PATOLOGICZNA

NOWORODKÓW

NOWORODKÓW



Za patologiczną, żółtaczkę

Za patologiczną, żółtaczkę

noworodków uważa się w

noworodków uważa się w

przypadkach, gdy nie

przypadkach, gdy nie

spełnia kryteriów żółtaczki

spełnia kryteriów żółtaczki

fizjologicznej, czyli:

fizjologicznej, czyli:



pojawia się przedwcześnie

pojawia się przedwcześnie

– w 1 dobie życia – tak

– w 1 dobie życia – tak

zwana

zwana

żółtaczka

żółtaczka

przedwczesna

przedwczesna



przedłuża się ponad 7 dni

przedłuża się ponad 7 dni

lub >14 dni u wcześniaków

lub >14 dni u wcześniaków

–

–

żółtaczka przedłużona

żółtaczka przedłużona

DIAGNOSTYKA WZW

DIAGNOSTYKA WZW

O charakterze i stopniu uszkodzenia wątroby można dowiedzieć się

O charakterze i stopniu uszkodzenia wątroby można dowiedzieć się

wykonując badania biochemiczne i testy czynnościowe wątroby

wykonując badania biochemiczne i testy czynnościowe wątroby

tzw próby wątrobowe np.

tzw próby wątrobowe np.



aminotransferazy: AspAt i AlAt (enzymy zawarte w komórkach

aminotransferazy: AspAt i AlAt (enzymy zawarte w komórkach

wątroby), których ilość wzrasta we krwi przy uszkodzeniu komórki

wątroby), których ilość wzrasta we krwi przy uszkodzeniu komórki

wątrobowej

wątrobowej



czas protrombinowy wydłuża się, gdyż uszkodzona wątroba

czas protrombinowy wydłuża się, gdyż uszkodzona wątroba

produkuje mniej czynników krzepnięcia, do których zalicza się

produkuje mniej czynników krzepnięcia, do których zalicza się

protrombina

protrombina



wzrasta poziom bilirubiny (żółtaczka) jako wyraz uszkodzonej

wzrasta poziom bilirubiny (żółtaczka) jako wyraz uszkodzonej

funkcji komórki wątrobowej w zakresie przemiany tego barwnika

funkcji komórki wątrobowej w zakresie przemiany tego barwnika

Typy Wirusowego Zapalenia

Typy Wirusowego Zapalenia

Wątroby

Wątroby



Żółtaczka fizjologiczna

Żółtaczka fizjologiczna



Typ A

Typ A



Typ B

Typ B



Typ C

Typ C



Typ D

Typ D



Typ E

Typ E



Typ G

Typ G

WZW typu A

WZW typu A



Wirus WZW typu A należy do grupy

Wirus WZW typu A należy do grupy

wirusów zawierających RNA i

wirusów zawierających RNA i

replikujących się w komórkach

replikujących się w komórkach

wątroby. Wirus HAV ma

wątroby. Wirus HAV ma

prawdopodobnie bezpośrednie

prawdopodobnie bezpośrednie

działanie uszkadzające komórki

działanie uszkadzające komórki

wątroby.

wątroby.

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY



Naturalnym rezerwuarem

Naturalnym rezerwuarem

drobnoustroju w środowisku oraz

drobnoustroju w środowisku oraz

źródłem zakażenia jest człowiek

źródłem zakażenia jest człowiek

wydalający wirusa z kałem.

wydalający wirusa z kałem.

OBJAWY

OBJAWY

Objawy zwiastunowe

Objawy zwiastunowe

, które mogą

, które mogą

wystąpić na kilka, kilkanaście dni przed

wystąpić na kilka, kilkanaście dni przed

wystąpieniem żółtaczki mogą mieć

wystąpieniem żółtaczki mogą mieć

charakter:

charakter:



rzekomo-grypowy: podwyższona

rzekomo-grypowy: podwyższona

temperatura, bóle mięśniowe, ogólne złe

temperatura, bóle mięśniowe, ogólne złe

samopoczucie, uczucie rozbicia,

samopoczucie, uczucie rozbicia,



dolegliwości żoładkowo-jelitowych:

dolegliwości żoładkowo-jelitowych:

nudności, wymioty, brak apetytu, bóle

nudności, wymioty, brak apetytu, bóle

brzucha, biegunka

brzucha, biegunka



rzekomo-reumatyczny:bóle stawowe,

rzekomo-reumatyczny:bóle stawowe,

dotyczące zwykle drobnych stawów.

dotyczące zwykle drobnych stawów.

PROFILAKTYKA

PROFILAKTYKA

Szczepienie

Szczepienie



Jedynym niemal całkowicie

Jedynym niemal całkowicie

skutecznym sposobem,

skutecznym sposobem,

aby ustrzec się zakażenia,

aby ustrzec się zakażenia,

jest zastosowanie

jest zastosowanie

szczepionki ochronnej. W

szczepionki ochronnej. W

Polsce dostępne są dwa

Polsce dostępne są dwa

rodzaje szczepionek;

rodzaje szczepionek;

skojarzona szczepionka

skojarzona szczepionka

przeciwko wirusowemu

przeciwko wirusowemu

zapaleniu wątroby typu A i

zapaleniu wątroby typu A i

B, oraz szczepionka

B, oraz szczepionka

uodparniająca jedynie na

uodparniająca jedynie na

zakażenie wirusem HAV.

zakażenie wirusem HAV.

WZW typu B

WZW typu B



Wirusowe zapalenie

Wirusowe zapalenie

wątroby typu B

wątroby typu B

(

(

hepatitis B, wzw B

hepatitis B, wzw B

)

)

jest chorobą zakaźną

jest chorobą zakaźną

cechującą się

cechującą się

rozlanym, nieropnym

rozlanym, nieropnym

uszkodzeniem

uszkodzeniem

wątroby,

wątroby,

spowodowaną

spowodowaną

zakażeniem wirusem

zakażeniem wirusem

zapalenia wątroby

zapalenia wątroby

typu B (HBV).

typu B (HBV).

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY

Dokładnie poznano strukturę i właściwości wirusa

Dokładnie poznano strukturę i właściwości wirusa

wywołującego zapalenie wątroby typu B. Wirus znajduje się

wywołującego zapalenie wątroby typu B. Wirus znajduje się

praktycznie w każdej wydzielinie i wydalinie człowieka

praktycznie w każdej wydzielinie i wydalinie człowieka

zakażonego np. we krwi, ślinie, pocie, moczu. Zakazić się

zakażonego np. we krwi, ślinie, pocie, moczu. Zakazić się

można:

można:



w czasie porodu od zakażonej matki,

w czasie porodu od zakażonej matki,



poprzez źle wyjałowiony sprzęt

poprzez źle wyjałowiony sprzęt

medyczny (zaniedbania w

medyczny (zaniedbania w

placówkach Służby Zdrowia,

placówkach Służby Zdrowia,

narkomanii)

narkomanii)



poprzez stosunki seksualne

poprzez stosunki seksualne

OBJAWY

OBJAWY

Objawy zwiastunowe

Objawy zwiastunowe

, które mogą

, które mogą

wystąpić na kilka, kilkanaście dni przed

wystąpić na kilka, kilkanaście dni przed

wystąpieniem żółtaczki mogą mieć

wystąpieniem żółtaczki mogą mieć

charakter:

charakter:



rzekomo-grypowy: podwyższona

rzekomo-grypowy: podwyższona

temperatura, bóle mięśniowe, ogólne złe

temperatura, bóle mięśniowe, ogólne złe

samopoczucie, uczucie rozbicia,

samopoczucie, uczucie rozbicia,



dolegliwości żoładkowo-jelitowych:

dolegliwości żoładkowo-jelitowych:

nudności, wymioty, brak apetytu, bóle

nudności, wymioty, brak apetytu, bóle

brzucha, biegunka

brzucha, biegunka



rzekomo-reumatyczny:bóle stawowe,

rzekomo-reumatyczny:bóle stawowe,

dotyczące zwykle drobnych stawów.

dotyczące zwykle drobnych stawów.

WYSTĘPOWANIE

WYSTĘPOWANIE

PROFILAKTYKA

PROFILAKTYKA



Konieczne jest

Konieczne jest

propagowanie i zalecanie

propagowanie i zalecanie

szczepień wszystkim

szczepień wszystkim

osobom, które nie są

osobom, które nie są

objęte szczepieniami

objęte szczepieniami

obowiązkowymi, a przede

obowiązkowymi, a przede

wszystkim dzieciom i

wszystkim dzieciom i

młodzieży, ponieważ przy

młodzieży, ponieważ przy

istniejącym w naszym

istniejącym w naszym

kraju dość licznych

kraju dość licznych

źródłach zakażenia tylko

źródłach zakażenia tylko

wytworzenie odporności

wytworzenie odporności

indywidualnej może

indywidualnej może

uchronić nas przed

uchronić nas przed

zakażeniem.

zakażeniem.

WZW typu C

WZW typu C



Wirus HCV jest szeroko

Wirus HCV jest szeroko

rozpowszechniony.

rozpowszechniony.

Światowa Organizacja

Światowa Organizacja

Zdrowia szacuje, że na

Zdrowia szacuje, że na

świecie zakażonych

świecie zakażonych

jest około 170

jest około 170

milionów ludzi.

milionów ludzi.

Szacuje się, że na

Szacuje się, że na

świecie tylko w 15

świecie tylko w 15

proc. przypadków

proc. przypadków

wirus ten jest

wirus ten jest

wykrywany

wykrywany

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY

Wirus HCV szerzy się głównie poprzez kontakt z zakażoną krwią oraz

Wirus HCV szerzy się głównie poprzez kontakt z zakażoną krwią oraz

rzadziej na drodze kontaktu płciowego.

rzadziej na drodze kontaktu płciowego.

Do zakażenia może dojść:

Do zakażenia może dojść:



a) w wyniku przetoczenia zakażonej krwi,

a) w wyniku przetoczenia zakażonej krwi,

b) w wyniku bezpośredniego kontaktu

b) w wyniku bezpośredniego kontaktu

uszkodzonej skóry lub śluzówek z zakażoną krwią

uszkodzonej skóry lub śluzówek z zakażoną krwią

(używanie tych samych maszynek do golenia,

(używanie tych samych maszynek do golenia,

nożyczek, szczoteczek do zębów lub poprzez

nożyczek, szczoteczek do zębów lub poprzez

materiały sanitarne oraz zakrwawioną odzież),

materiały sanitarne oraz zakrwawioną odzież),

c) w sytuacjach medycznych i pozamedycznych,

c) w sytuacjach medycznych i pozamedycznych,

w których stosowany jest niewłaściwie

w których stosowany jest niewłaściwie

wysterylizowany (wyjałowiony) sprzęt,

wysterylizowany (wyjałowiony) sprzęt,

OBJAWY

OBJAWY



Zapalenie wątroby typu C

Zapalenie wątroby typu C

jest często nazywane

jest często nazywane

"cichą chorobą". Wiele

"cichą chorobą". Wiele

osób zakażonych tym

osób zakażonych tym

wirusem nie ma objawów i

wirusem nie ma objawów i

nie czuje się źle. Jedynie

nie czuje się źle. Jedynie

jedna trzecia zakażonych

jedna trzecia zakażonych

osób odczuwa jakiekolwiek

osób odczuwa jakiekolwiek

dolegliwości, które często

dolegliwości, które często

są miernie nasilone i nie

są miernie nasilone i nie

sugerują choroby

sugerują choroby

związanej z wątrobą.

związanej z wątrobą.

LECZENIE

LECZENIE



Podstawowym i zasadniczym celem

Podstawowym i zasadniczym celem

terapii w przypadku WZW C jest:

terapii w przypadku WZW C jest:



eliminacja wirusa z organizmu,

eliminacja wirusa z organizmu,

powrót do prawidłowych wartości

powrót do prawidłowych wartości

wyników testów wątroby,

wyników testów wątroby,

zapobieganie marskości i rozwojowi

zapobieganie marskości i rozwojowi

raka wątroby.

raka wątroby.

Nazwa potoczna

: Żółtaczka wszczepienna D

Nazwa łacińska

: Hepatitis viralis D

Występowanie

:

Głównie w basenie Morza Śródziemnego; w Polsce zakażenie HDV
rozpoznawane jest sporadycznie, nawet w grupie narkomanów
stosujących dożylne środki odurzające.

Drogi zakażenia:
Poprzez przetoczenie

krwi i inne kontakty z krwią; do zakażenia dojść

może także u fryzjera, podczas tatuażu, akupunktury, itp.; szczególnie
narażone są osoby stosujące narkotyki drogą dożylną.

WZW typu D

WZW typu D

Nazwa potoczna

: Żółtaczka pokarmowa E

Nazwa łacińska

: Hepatitis viralis E

Występowanie:

Azja Południowo-Wschodnia; jak

dotąd w Polsce nie stwierdzono występowania zakażeń
HEV.

Drogi zakażenia

: Prawie wyłącznie droga

pokarmowa, poprzez spożycie wody, mleka, owoców,
małży skażonych kałem osoby chorej. Inne drogi
zakażenia (np. przetoczenie krwi) stanowią wybitną
rzadkość.

WZW typu E

WZW typu E

Wirusowe Zapalenie Wątroby

Wirusowe Zapalenie Wątroby

typu G

typu G



Swoją budową zbliżony jest do wirusa zapalenia

Swoją budową zbliżony jest do wirusa zapalenia

wątroby typu C. Droga transmisji tego wirusa jest

wątroby typu C. Droga transmisji tego wirusa jest

podobna do tej, jaką ma HCV. Czas inkubacji

podobna do tej, jaką ma HCV. Czas inkubacji

wynosi 4-12 tygodni, jednak wirus

wynosi 4-12 tygodni, jednak wirus

najprawdopodobniej nie wywołuje żadnych

najprawdopodobniej nie wywołuje żadnych

objawów chorobowych.

objawów chorobowych.



Jeśli chodzi o zakażenie typem G wirusa to należy

Jeśli chodzi o zakażenie typem G wirusa to należy

ono do najmniej poznanych, ponieważ wirusa

ono do najmniej poznanych, ponieważ wirusa

wykryto dopiero w 1995 roku. Wykazano, że

wykryto dopiero w 1995 roku. Wykazano, że

występuje on u prawie 50% narkomanów i u 20%

występuje on u prawie 50% narkomanów i u 20%

chorych na hemofilię.

chorych na hemofilię.

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE



Coraz liczniejsza grupa osób choruje

Coraz liczniejsza grupa osób choruje

na wirusowe zapalenie wątroby

na wirusowe zapalenie wątroby

różnego typu nie wiedząc o tym. Ta

różnego typu nie wiedząc o tym. Ta

cicha epidemia zbiera coraz większe

cicha epidemia zbiera coraz większe

żniwo. Dlatego tak ważna jest

żniwo. Dlatego tak ważna jest

profilaktyka.

profilaktyka.

BIBLIOGRAFIA:

BIBLIOGRAFIA:



„

„

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Choroby zakaźne i pasożytnicze

”

”

Zdzisław Dziubek (red.).

Zdzisław Dziubek (red.).

Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003,

Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003,



"Zarys wirusologii lekarskiej"

"Zarys wirusologii lekarskiej"

Zbigniew Krzemiński, AM w

Zbigniew Krzemiński, AM w

Łodzi, Tom CCXXV, Łódź 1997

Łodzi, Tom CCXXV, Łódź 1997



Strona internetowa WHO

Strona internetowa WHO

Dziękuję za uwagę