RODZAJE PODEJŚĆ METODOLOGICZNYCH W
BADANIU PROBLEMÓW KADROWYCH:
IDIOGRAFICZNE
NOMOTETYCZNE
KOMPLEKSOWE
PODEJŚCIE
IDIOGRAFICZNE
– JEST TO
BADANIE UKIERUNKOWANE NA
POZNANIE FENOMENU
POJEDYNCZYCH ZJAWISK,
KTÓRE ZE SWEJ NATURY
ŁATWO NIE PODDAJĄ SIĘ
UOGÓLNIENIOM.
PODEJŚCIE NOMOTETYCZNE
–
POSTĘPOWANIE BADAWCZE, KTÓRE
ZMIERZA DO
USTALENIA PODOBIEŃSTW,
UNIWERSALNYCH REGUŁ I
PRAWIDŁOWOŚCI RZĄDZĄCYCH
BADANYMI ZJAWISKAMI
PODEJŚCIE KOMPLEKSOWE
–
POSTĘPOWANIE BADAWCZE
WYKORZYSTUJĄCE KOMBINACJĘ
PODEJŚCIA IDIOGRAFICZNEGO
I NOMOTEMATYCZNEGO
.
PROCEDURY, TECHNIKI
I METODY BADAWCZE:
PROCEDURY BADAWCZE – sposoby
organizowania procesu
pozyskiwania, przetwarzania i
integrowania informacji ważnych dla
rozstrzygnięcia określonych
kategorii problemów badawczych.
METODY BADAŃ – podejmowane
czynności badawcze zmierzające
do pozyskiwania informacji
niezbędnych do realizacji
postawionych celów badawczych.
TECHNIKI BADAŃ-
uszczegółowienie metod,
przełożenie ich na konkretne
narzędzia wykorzystane w
danym badaniu.
ZASADY KONSTRUKCJI
WYBRANYCH METOD
BADAWCZYCH
CELOWOŚĆ –wcześniejsze
ustalenie celu pomiaru i
gromadzenie tych danych,
które ważne są dla ich
realizacji
PLANOWOŚĆ- opracowanie
szczegółowego planu zawierającego
ustalenia dotyczące czasu i kolejności
„kroków badawczych”
ZNAJOMOŚĆ PRZEDMIOTU BADAŃ –
rozpoznanie badanej problematyki, poprzez
ustalenie listy wskaźników świadczących o
zachodzeniu określonych własności badanego
zjawiska
OBIEKTYWNOŚĆ OBSERWACJI –
rejestrowanie tylko faktów, bez
formułowania
wniosków czy interpretacji
DOKŁADNOŚĆ I SZCZEGÓŁOWOŚĆ
– rejestrowanie wszystkich
zachowań ważnych z punktu celu
poznawania.
OBIEKTYWNOŚĆ DIAGNOZY –
kierowanie się przy jej
formułowaniu jedynie
otrzymanymi wynikami.
METODY I TECHNIKI BADAWCZE
OBSERWACJA – polega
na celowym i
prowadzonym według
przyjętego planu
spostrzeganiu danego
obiektu czy zjawiska
oraz interpretacji
zgromadzonych
spostrzeżeń.
Obserwacja
uczestnicząca – gdy
obserwator bierze
aktywny udział w
procesie, będącym
przedmiotem obserwacji
Obserwacja
bierna –
obserwator nie
uczestniczy w
przebiegu
obserwowaneg
o zjawiska
Obserwacj
a ukryta –
obserwow
any nie
zdaje
sobie
sprawy, że
jest
przedmiot
em
badania
Obserwacja
jawna –
obserwowany
ma
świadomość,
że jest
obserwowany
Obserwacja
fotograficzna –
polega na
obserwowaniu
zjawisk w sposób
ciągły,
obserwator
odnotowuje
wszystkie
pojawiające się
zdarzenia, bez
dokonywania ich
selekcji
Obserwacja
wyrywkowa –
polega na
okresowym,
systematycznie
powtarzanym
badaniu
najważniejszych
elementów
determinującyc
h określone
zjawiska czy
procesy
WYWIAD – rozmowa ukierunkowana
na ściśle określony cel badawczy,
składa się z czterech etapów:
•rozpoczęcie wywiadu,
•przedstawienie celu wywiadu,
•zasadnicza część wywiadu
(logiczna kolejność pytań, nie
sugerowanie odpowiedzi, uważne
słuchanie, kontrola nad
przebiegiem wywiadu, itd.),
•zakończenie wywiadu.
Ze względu na funkcję wywiad
dzielimy na:
•Wywiad diagnostyczny –
jego celem jest zdobycie
informacji niezbędnych do
poznania pytanego.
•Wywiad
interwencyjny – polega
na próbie zmiany postaw
i zachowań rozmówcy.
Specyficznymi odmianami wywiadu
diagnostycznego są :
•Wywiad selekcyjny –
celem
jego jest zdobycie
wiarygodnych informacji o kandydacie do pracy w sytuacji
deficytu czasowego
•Wywiad przyjacielski – ma sprzyjać otwarciu
kandydata , zwiększeniu szczerości i rzetelności
podawanych przez niego informacji
•Wywiad sytuacyjny – sprowadza się do pytania o
rzeczywiste zdarzenia krytyczne, w których uczestniczył
badany i o jego konkretne reakcje w tych sytuacjach
•Wywiad stresowy – wykorzystuje się nagłe zmiany
treści pytań, wywołując u badanego stres w celu poprawy
rzetelności uzyskiwanych wypowiedzi
Ze względu na formę
prowadzenia wywiadu
wyróżnia się:
•Wywiad swobodny – stosuje się gdy
rozmówca jest mało znany i trudno
przewidzieć przebieg rozmowy
•Wywiad ustrukturalizowany –
stosowany gdy rozmówca został
wstępnie rozpoznany np. poprzez
analizę jego dokumentów
Ze względu na wiedzę
pytanego na temat celu
rozmowy wyróżniamy:
•Wywiad jawny – gdy
rzeczywisty cel jest znany
rozmówcy
•Wywiad niejawny gdy pytany
nie zna celu rozmowy
ANKIETA - wywiad
standaryzowany, w którym zarówno
zadawanie
pytaN jak i udzielanie odpowiedzi
odbywa
siE w formie
pisemnej.
Ankieta składa się z
następujących części:
• Wstęp - zawiera się w nim informacje o
celu przeprowadzania badania i
wykorzystaniu jego wyników
• Zasadnicza część ankiety – to zbiór
pytań kluczowych, ze względu na cel
badawczy
• Zakończenie ankiety – zawiera
metryczkę, która pozwala na zebranie
podstawowych danych demograficznych
o respondencie
Ze względu na sposób zbierania
informacji wyróżnia się ankiety:
•Wypełniane samodzielnie, lub przy
pomocy ankietera
•Dostarczane respondentom pocztą,
bądź wręczane bezpośrednio
ankieterom
•Ankiety grupowe bądź
indywidualne
•Anonimowe
•Jawne
PARAEKSPERYMENT
-
jest to
metoda zdobywająca coraz
większą popularność w badaniach
problematyki kadrowej, a
zwłaszcza technika próbek
zachowań
zadaniowych
(testy sytuacyjne)
stwarza możliwość wielowymiarowej
diagnozy badanego zjawiska, czyli pomiary
jego poszczególnych własności
pozostających ze sobą w interakcji. Polega
ona na symulowaniu sytuacji
nawiązujących do praktyki danej
organizacji, dzięki czemu możliwe staje się
poznanie zachowań człowieka w
określonych warunkach organizacyjnych.
Technika próbek zachowań
zadaniowych