POJĘCIA KULTURY
FIZYCZNEJ, METODYKI
I REKREACJI
Joanna Stachoń
Ewelina (Skirlińska) Faron
PWSZ, Nowy Sącz
NPJA, rok II
KULTURA FIZYCZNA
• Kultura fizyczna to wyraz określonej
postawy wobec własnego ciała,
świadoma, aktywna troska o swój
rozwój, sprawność i zdrowie, to
umiejętność organizowania i
spędzania czasu z największym
pożytkiem dla zdrowia psychicznego i
fizycznego.
• Kultura fizyczna jest to względnie
zintegrowany i utrwalony system
zachowań w dziedzinie dbałości o
rozwój fizyczny, sprawność ruchową,
zdrowie i piękno człowieka,
przebiegających według przyjętych w
danej zbiorowości wzorów i norm
postępowania.
DO KULTURY FIZYCZNEJ
ZALICZAMY:
• Wychowanie fizyczne
• Sport
• Rekreacja
• Rehabilitacja ruchowa
WYCHOWANIE FIZYCZNE
• Wychowanie fizyczne stanowi zamierzoną i
świadomą działalność ukierunkowaną na
wytworzenie właściwego zespołu postaw i
nastawień, przekazywanie podstawowych
wiadomości, a także wdrażanie do
hartowania i odporności na bodźce
środowiskowe oraz zdobywanie motorycznej
sprawności, poprawę wydolności i postawy
ciała; kategorie te wyznaczają zachowanie
człowieka w stosunku do jego fizycznej
(cielesnej) postaci
SPORT
• Sport jest to działalność mająca na
celu podnoszenie sprawności
fizycznej i jej manifestację,
uprawiana systematycznie według
pewnych reguł, w której występuje
pierwiastek współzawodnictwa i
dążenie do osiągania możliwie
najlepszych wyników.
• Sport to działalność uprawiana
systematycznie, według pewnych
reguł, odznaczająca się silnym
pierwiastkiem współzawodnictwa
oraz tendencją do osiągania coraz
lepszych wyników, mająca na celu
manifestację sprawności ruchowej.
REKREACJA
• Rekreacja, aktywny wypoczynek –
forma aktywności umysłowej lub fizycznej
podejmowana poza obowiązkami
zawodowymi, społecznymi, domowymi i
nauką. Stosowana w celu odpoczynku i
rozrywki. Przyczynia się ona do rozwoju
zainteresowań i osobowości, podwyższenia
aktywności fizycznej, rozładowania napięcia
nerwowego oraz zapobiega chorobom
cywilizacyjnym. Rekreacja z założenia jest
aktywnością dobrowolną. Jej formy wynikają
głównie z typu zainteresowań i miejsca
pobytu człowieka.
REKREACJA RUCHOWA
• Rekreacja ruchowa – jest ona rodzajem
aktywności fizycznej nastawionej na
rozwój i regenerowanie sił, jest
realizowana zgodnie z
zainteresowaniami w wolnym czasie i
ma wpływ na doskonalenie człowieka za
pośrednictwem celowo dobranych
ćwiczeń fizycznych, dostosowanych do
zainteresowań i potrzeb indywidualnych.
REHABILITACJA
RUCHOWA
• Rehabilitacja ruchowa stanowi zabieg,
opierający się głównie na
wyrozumowanym ćwiczeniu
gimnastycznym, dostosowanym do
leczenia tych odcinków ciała, która – na
skutek schorzenia – uległy zabiegowi
( np. chirurgicznemu) i wymagają
leczenia nie tylko środkami
farmakologicznymi, lecz także ruchem
będącym niezwykle ważnym i
skutecznym środkiem leczniczym.
LEKCJA
Lekcja stanowi podstawową formę
organizacyjną pracy nauczyciela, gdyż
obejmuje w zasadzie wszystkich uczniów. W
istniejącym powszechnie w polskiej szkole
systemie klasowo – lekcyjnym lekcja wf
winna stanowic 45-minutową jednostkę
dydaktyczną. Występuje ona przeciętnie 2
razy w tygodniu, najkorzystniej gdy
przedziela lekcje teoretyczne, przynosząc
odprężenie od pracy umysłowej.
BUDOWA LEKCJI
Na przestrzeni czasu poglądy metodyków i
praktyków dotyczące budowy jednostki
lekcyjnej ulegały zmianom, a to głównie ze
względu na postęp wiedzy w tej dziedzinie.
Wymagano od nauczyciela precyzyjnego
przestrzegania ustalonych schematów
kolejności występowania cwiczeń. Dopiero
na początku lat 70 Kutzner – jeden z
najwybitniejszych metodyków wf w naszym
kraju – stwierdza, że warunkiem
racjonalnego organizowania zajęc winien
być ramowy schemat, bardzo elastyczny,
spełniający rolę pomocniczo-organizacyjną.
ZASADY
BUDOWY
LEKCJI
RACJONALNEGO STOPNIOWANIA
WYSIŁKU
Działalnośc nauczyciela powinna
zmierzac do stopniowego narastania
wysiłku uczniów, dochodzącego do
maksymalnego natężenia w połowie
lub ¾ lekcji. Dobierając cwiczenia
należy pamiętac, że dobry nastrój
uczniów, radośc i zainteresowanie
oddalają moment zmęczenia.
WSZECHSTRONNOŚCI
Przez wszechstronnośc rozumiemy
aktywizowanie w czasie lekcji
wszystkich partii mięśniowych,
oddziaływanie na wszystkie narządy
i układy, a także rozwijanie
wszystkich zdolności motorycznych
uczniów.
ZMIENNOŚCI PRACY MIĘŚNIOWEJ
Zmiennośc ma istotne znaczenie dla
racjonalnego natężenia wysiłku.
Korzystne jest stosowanie cwiczeń
naprzemianstronnie: raz napięcie
mięśni – następnie ich rozluźnienie, po
ruchach żywych – spokojniejsze, po
cwiczeniach statycznych –
dynamiczne.
ZNACZENIE POSZCZEGÓLNYCH
CZESCI LEKCJI
I.
CZesC WSTePNA
– trwa 10-15 minut;
zaliczamy:
a) Zorganizowanie grupy;
b) Nastawienie psychiczne uczniów do
świadomego i aktywnego udziału w
lekcji;
c) Przeprowadzenie cwiczeń
rozgrzewających.
Najczęściej zajęcia rozpoczynamy od
zbiórki powitania, sprawdzenia
obecności, prawidłowego stroju i
obuwia.
II.
CZESC GlÓWNA
– trwa 25 – 30 minut;
zaliczamy:
a) Nauczanie nowych cwiczeń, zabaw czy gier,
kształtowanie umiejętności ruchowych;
b) Doskonalenie poznanych cwiczeń,
powtarzanie znanych i lubianych gier i
zabaw;
c) Usprawnianie pracy organizmu;
d) Wdrażanie do samooceny i samowychowania;
e) Przekazywanie niezbędnych wiadomości
wspomagających motywację do pracy nad
sobą na lekcjach
Organizacja tej części lekcji uważana
jest za najtrudniejszą. Nauczając i
doskonaląc umiejętności ruchowe
staramy się korzystac z szerokiej
gamy cwiczeń zawartych w
programach nauczania. Wysiłek w tej
części lekcji powinien utrzymywac się
na stosunkowo wysokim poziomie.
III. CZESC KONCOWA
– trwa 3-5 minut;
zaliczamy:
a) Uspokojenie organizmu pod względem
fizjologicznym i emocjonalnym;
b) Przeprowadzenie czynności porządkowych
związanych z zakończeniem lekcji;
c) Podsumowanie lekcji, zachęcenie uczniów
do samodzielnych cwiczeń ruchowych w
czasie wolnym.
Ta częśc lekcji ma na celu doprowadzic
organizm cwiczącego do względnego stanu
uspokojenia. Podsumowanie lekcji zawiera
często ocenę postaw cwiczących na
zajęciach.
KONIEC