Podstawy
teorii
zachowań
konsumenta
Podstawowym celem
działalności konsumenta
jest maksymalne
zaspokojenie potrzeb.
Konsument jest
podmiotem
gospodarującym, który
zaspokaja swoje
potrzeby poprzez
konsumpcję dóbr i usług
Użyteczność
suma zadowolenia
(satysfakcji), jaką
czerpie indywidualny
konsument z
konsumowania lub
posiadania danego
dobra
Środki finansowe
konieczne do
nabycia dóbr i usług
konsumenci
pozyskują,
sprzedając
posiadane przez
siebie czynniki
produkcji
Czynniki produkcji
oferowane do sprzedaży:
•praca,
•ziemia,
•kapitał.
Przeznaczanie części
dochodu na
oszczędności oznacza
zmniejszenie
konsumpcji w danym
okresie, a
jednocześnie
zwiększenie jej w
przyszłości
Decyzje ekonomiczne
konsumenta są ukierunkowane
na:
•pozyskiwanie dóbr
i usług,
•uzyskiwanie
dochodów.
Plan gospodarowania konsumenta
składa się z trzech podstawowych
części:
•z planu konsumpcji,
•z planu pozyskania
dochodów,
•z planu oszczędzania
(lokowania
oszczędności).
Struktura potrzeb
jest z jednej strony
uwarunkowana
subiektywnie, z
drugiej jednak-
zdeterminowana
społecznie
Zasady teorii użyteczności H.H.
Gossena
użyteczność jako
subiektywna
przyjemność,
satysfakcja, zadowolenie
wynikające z
konsumowania dóbr.
Określone dobro jest
użyteczne, jeśli ma
zdolność zaspokajania
potrzeb
Użyteczność całkowita
suma satysfakcji
(zadowolenia)
osiągniętej dzięki
zakupowi n
jednostek dobra yi
Użyteczność krańcowa
zmiana użyteczności
całkowitej, spowodowanej
zmianą ilości
konsumowanego dobra o
jednostkę. Wzrost
satysfakcji konsumenta
wynikający ze zwiększenia
konsumpcji danego dobra o
kolejną, dodatkową
jednostkę
UK = dU/ dyi
gdzie:
UK – użyteczność krańcowa,
dU – zmiana użyteczności
całkowitej (pochodna)
spowodowana zmianą ilości
konsumowanego dobra,
dyi – zmiana ilości
konsumowanego dobra yi
Prawo malejącej
użyteczności krańcowej
wraz ze wzrostem
konsumowanej ilości
dobra, jego krańcowa
użyteczność ma
tendencję do
zmniejszania się.
W teorii użyteczności
zakłada się, że
konsument dąży do
maksymalizacji
użyteczności
(satysfakcji)
uzyskiwanej dzięki
zakupom dóbr
konsumpcyjnych
Gdy jakieś dobro dostarcza
mniej użyteczności
krańcowej na jednostkę
pieniężną niż pozostałe
dobra, konsument tak
długo będzie zmniejszał
zakupy tego dobra, aż
krańcowa użyteczność
wydanej na jego zakup
jednostki pieniężnej nie
wzrośnie ponownie do
wspólnego poziomu
Warunek równowagi
konsumenta
UK1/ P1 = UK2/ P2 =
UK3/ P3 = … = UKn/
Pn
Krzywa obojętności
przedstawia
wszystkie
kombinacje dóbr,
których
zamienienie jest
konsumentowi
obojętne
Każdy z punktów krzywej
obojętności odpowiada
innej kombinacji dóbr y1
i y2, przy czym wszystkie
kombinacje są dla
danego konsumenta
jednakowo pożądane i
będzie mu obojętne,
który zestaw otrzyma
(zestaw w punkcie A, B,
C czy D)
Mapa krzywych
obojętności
konsumenta
mapa preferencji lub gustów,
wyrażająca indywidualne
upodobania konsumenta. Dla
dwóch różnych konsumentów
tych samych dóbr mapa
preferencji, składająca się z
krzywych obojętności może
mieć inny przebieg
Krzywa budżetowa
przedstawia najlepsze z
możliwych koszyki dóbr,
które może nabyć
konsument
rozporządzający
określonym dochodem,
przy założeniu, że cały
dochód przeznacza na
konsumpcję
Punkt równowagi
punkt styczności
krzywej
budżetowej i
krzywej
obojętności
Punkt B na rysunku, na
którym krzywa
budżetowa jest
styczna do jednej z
krzywych obojętności,
jest poszukiwaną
kombinacją dóbr,
najbardziej
preferowaną i
równocześnie
dostępną