Podstawy 

teorii 

zachowań 

konsumenta

 

 

Podstawowym celem 

działalności konsumenta 

jest maksymalne 

zaspokojenie potrzeb. 

Konsument jest 

podmiotem 

gospodarującym, który 

zaspokaja swoje 

potrzeby poprzez 

konsumpcję dóbr i usług

 

 

Użyteczność

suma zadowolenia 

(satysfakcji), jaką 

czerpie indywidualny 

konsument z 

konsumowania lub 

posiadania danego 

dobra

 

 

Środki finansowe 

konieczne do 

nabycia dóbr i usług 

konsumenci 

pozyskują, 

sprzedając 

posiadane przez 

siebie czynniki 

produkcji

 

 

 

Czynniki produkcji 

oferowane do sprzedaży: 

•praca, 
•ziemia, 
•kapitał. 

 

 

Przeznaczanie części 

dochodu na 

oszczędności oznacza 

zmniejszenie 

konsumpcji w danym 

okresie, a 

jednocześnie 

zwiększenie jej w 

przyszłości

 

 

 

Decyzje ekonomiczne 

konsumenta są ukierunkowane 

na:

 

•pozyskiwanie dóbr 

i usług, 

•uzyskiwanie 

dochodów. 

 

 

Plan gospodarowania konsumenta 

składa się z trzech podstawowych 

części:

 

•z planu konsumpcji, 
•z planu pozyskania 

dochodów, 

•z planu oszczędzania 

(lokowania 
oszczędności). 

 

 

Struktura potrzeb 

jest z jednej strony 

uwarunkowana 

subiektywnie, z 

drugiej jednak- 

zdeterminowana 

społecznie

 

 

Zasady teorii użyteczności H.H. 

Gossena

użyteczność jako 

subiektywna 

przyjemność, 

satysfakcja, zadowolenie 

wynikające z 

konsumowania dóbr. 

Określone dobro jest 

użyteczne, jeśli ma 

zdolność zaspokajania 

potrzeb

 

 

Użyteczność całkowita

suma satysfakcji 

(zadowolenia) 

osiągniętej dzięki 

zakupowi n 

jednostek dobra yi

 

 

Użyteczność krańcowa

zmiana użyteczności 

całkowitej, spowodowanej 

zmianą ilości 

konsumowanego dobra o 

jednostkę. Wzrost 

satysfakcji konsumenta 

wynikający ze zwiększenia 

konsumpcji danego dobra o 

kolejną, dodatkową 

jednostkę

 

 

UK = dU/ dyi

gdzie: 

UK – użyteczność krańcowa, 

dU – zmiana użyteczności 

całkowitej (pochodna) 

spowodowana zmianą ilości 

konsumowanego dobra, 

dyi – zmiana ilości 

konsumowanego dobra yi

 

 

 

 

 

 

Prawo malejącej 

użyteczności krańcowej

wraz ze wzrostem 

konsumowanej ilości 

dobra, jego krańcowa 

użyteczność ma 

tendencję do 

zmniejszania się. 

 

 

W teorii użyteczności 

zakłada się, że 

konsument dąży do 

maksymalizacji 

użyteczności 

(satysfakcji) 

uzyskiwanej dzięki 

zakupom dóbr 

konsumpcyjnych

 

 

Gdy jakieś dobro dostarcza 

mniej użyteczności 

krańcowej na jednostkę 

pieniężną niż pozostałe 

dobra, konsument tak 

długo będzie zmniejszał 

zakupy tego dobra, aż 

krańcowa użyteczność 

wydanej na jego zakup 

jednostki pieniężnej nie 

wzrośnie ponownie do 

wspólnego poziomu

 

 

Warunek równowagi 

konsumenta  

UK1/ P1 = UK2/ P2 = 

UK3/ P3 = … = UKn/ 

Pn

 

 

Krzywa obojętności 

przedstawia 

wszystkie 

kombinacje dóbr, 

których 

zamienienie jest 

konsumentowi 

obojętne

 

 

 

 

Każdy z punktów krzywej 

obojętności odpowiada 

innej kombinacji dóbr y1 

i y2, przy czym wszystkie 

kombinacje są dla 

danego konsumenta 

jednakowo pożądane i 

będzie mu obojętne, 

który zestaw otrzyma 

(zestaw w punkcie A, B, 

C czy D)

 

 

 

 

Mapa krzywych 

obojętności 

konsumenta

mapa preferencji lub gustów, 

wyrażająca indywidualne 

upodobania konsumenta. Dla 

dwóch różnych konsumentów 

tych samych dóbr mapa 

preferencji, składająca się z 

krzywych obojętności może 

mieć inny przebieg

 

 

 

 

Krzywa budżetowa

przedstawia najlepsze z 

możliwych koszyki dóbr, 

które może nabyć 

konsument 

rozporządzający 

określonym dochodem, 

przy założeniu, że cały 

dochód przeznacza na 

konsumpcję

 

 

Punkt równowagi

punkt styczności 

krzywej 

budżetowej i 

krzywej 

obojętności

 

 

 

 

Punkt B na rysunku, na 

którym krzywa 

budżetowa jest 

styczna do jednej z 

krzywych obojętności, 

jest poszukiwaną 

kombinacją dóbr, 

najbardziej 

preferowaną i 

równocześnie 

dostępną