PLAN PREZENTACJI
1. Wstęp na temat różnych systemów
zdrowotnych
2. System ochrony zdrowia w:
USA
Niemczech
Wielkiej Brytanii
Szwecji
Holandii
3. Podsumowanie
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
- DEFINICJA
Systemem ochrony zdrowia określa się całość
działań, których podstawowym zadaniem jest:
Poprawa stanu zdrowia populacji
Promowanie zachowywania dobrego stanu zdrowia populacji
Zapewnienie społeczeństwu dostępu do opieki zdrowotnej
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
- HISTORIA
Dwa tzw. klasyczne modele ochrony zdrowia:
1883 r. – pierwsze państwowe ubezpieczenie zdrowotne
wprowadzone przez kanclerza Bismarcka w Niemczech
1948 r. – powstanie angielskiego modelu narodowej służby
zdrowia (tzw. model Beveridge’a)
Otto von Bismarck
Lord William Beveridge
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
- MODELE
Model budżetowy
(zaopatrzeniowy)
Model
typu Bismarcka
Model Beveridge’a
Model Siemiaszki
Klasyczny
model Bismarcka
System hybrydowy
Model rezydualny
(rynkowy)
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
System ochrony zdrowia należy do najbardziej
skomplikowanych na świecie.
W USA obowiązuje rynkowy model opieki
zdrowotnej, w którym tylko
40 %
wydatków
finansowane jest przez władze (federalne lub
stanowe), a
60%
przez sektor
prywatny
-
towarzystwa ubezpieczeniowe i bezpośrednie
wpłaty od pacjentów.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
o
Amerykańska służba
zdrowia przoduje pod
względem nasycenia
technologiami
medycznymi.
o
Jednocześnie Stany Zjednoczone to jedno z
nielicznych państw wysokorozwiniętych, gdzie
bardzo duża liczba obywateli –
ok. 45-47
milionów
- nie posiada żadnego ubezpieczenia
zdrowotnego
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Należy wskazać
dwie cechy
szczególne systemu służby
zdrowia w USA, a mianowicie:
przewaga finansowania przez
stronę trzecią-pacjenci
pokrywają niecałą czwartą
część wszystkich kosztów
opieki zdrowotnej, jeszcze
mniejszą część kosztów usług
lekarzy i
ok.3%
kosztów
szpitalnych,
,,opłata za usługę”,
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Na początku lat dziewięćdziesiątych
ubiegłego stulecia wyodrębnia się
następujące problemy systemu opieki
zdrowotnej w USA:
wysokie, rosnące koszty opieki zdrowotnej,
rosnąca liczba osób nieubezpieczonych,
wzrost federalnych wydatków na opiekę
zdrowotną
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
W amerykańskim systemie ochrony zdrowia ogromną
rolę odgrywa
państwo
, które zaproponowało
następujące programy w celu ograniczenia opisanych
problemów opieki zdrowotnej:
Medicare
– jest to publiczny program zdrowotny
działający od 1966 roku.
Początkowo uprawnienia do korzystania z opieki
zapewnianej w ramach programu Medicare miały
tylko osoby powyżej 65 roku życia, pewna grupa
emerytów oraz osoby wymagające dializowania lub
przeszczepu.
Obecnie program obejmuje także osoby
niepełnosprawne. W programie Medicare pacjenci
muszą płacić
od 7% do 23%
za poszczególne usługi
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Medicaid-
jest to publiczny program zdrowotny
dla rodzin o najniższym poziomie dochodów, kobiet
ciężarnych i dzieci poniżej 6 roku życia, jeśli w ich
rodzinie dochód na osobę wynosi maksymalnie
133%
federalnego progu ubóstwa.
Dodatkowo z programu Medicaid mogą korzystać
osoby znajdujące się w szczególnie złej sytuacji
materialnej, osoby niepełnosprawne, niewidome i
dzieci upośledzone.
Poszczególne stany ustalają własny próg ubóstwa,
który pozwala na uzyskiwania świadczeń w ramach
Medicaid.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Opieka zdrowotna nad kombatantami- szpitale
kombatanckie prowadzone przez Urząd ds.
Kombatantów.
Od chwili powstania Urzędu w roku 1930 szpitale
kombatanckie zapewniają opiekę lekarską osobom,
które odniosły obrażenia w czasie służby w siłach
zbrojnych, oraz innym kombatantom.
Starzejący się kombatanci II wojny światowej wymagają
coraz większej opieki lekarskiej, co obciąża cały system.
Wspieranie przez państwo prac badawczo-
rozwojowych.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Istnieją ponadto dwie główne kategorie
subwencji podatkowych:
ubezpieczenia zdrowotne finansowane
przez pracodawców,
odliczenia od podatków wydatków
medycznych przekraczających pewien
poziom
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Rola państwa jest uzasadniona jest tym, że rynek nie
zapewnia efektywnej alokacji zasobów w dziedzinie
ochrony zdrowia, co wynika m.in. z tego, iż:
konsumenci i wierzyciele mają ograniczone
informacje,
konkurencja jest ograniczona,
wielu najważniejszych usługodawców nie jest
nastawionych na zysk,
konsument pokrywa bezpośrednio zaledwie niewielka
część kosztów opieki zdrowotnej.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Dwa ważne przykłady takiej nieefektywności to:
o
świadczenie nadmiernej ilości usług medycznych
o
zapewnienie niewłaściwej opieki zdrowotnej
Zawodność
rynku
usług
medycznych
Nieefektywn
ość
Wzrost kosztów
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA c.d.
Prywatna praktyka i
prywatne szpitale.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Dominują dwie formy (plany) ubezpieczenia
prywatnego
:
Opłata za usługę
w którym, pieniądze wypłaca się
lekarzom w proporcji do świadczonych przez nie
usług.
Ubezpieczenie pokrywa z reguły ustaloną kwotę,
stanowiącą część całego rachunku i
nieprzekraczającą pewnej granicy.
Często firma ubezpieczeniowa wypłaca tylko kwotę
przekraczającą pewien poziom, zwany
udziałem
własnym
.
Opłacona przez pacjenta cześć nadwyżki ponad
udział własny nazywa się
współfinansowaniem.
Polisy ubezpieczeniowe zakładają także pewne
maksymalne kwoty wpłat za pewne usługi.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA c.d.
Organizacje zachowania zdrowia (HMO)
-
których pacjenci uiszczają stała opłatę roczną –opłatę
od osoby (tzw. kapitację)- na pokrycie kosztów
leczenia.
Pacjenci należący do konkretnych HMO muszą się
leczyć u lekarzy wskazanych przez te organizacje.
Jeśli chcą iść do specjalisty, to muszą uzyskać
skierowanie od lekarza rodzinnego pracującego w ich
HMO.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Ubezpieczenie zdrowotne
pokusa nadużycia zwana ryzykiem moralnym
-słabsze bodźce do unikania zdarzenia, od którego
chroni ubezpieczenie.
selekcja negatywna -osoby wybierające daną polisę
mogą różnić się pod względem poziomu ryzyka od
społeczeństwa jako całości. W miarę wzrostu ceny
ubezpieczenia klienci reprezentujący najniższe ryzyko
mogą zrezygnować z kupna polisy. Istniejące bodźce
skłaniają firmy ubezpieczeniowe do podejmowania
prób ubezpieczenia jedynie osób niskiego ryzyka-
,,zbieranie śmietanki”
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
c.d.
Ubezpieczenie zdrowotne
I
II
Zbędna
strata
dobrobyt
u
Popyt na usługi medyczne
Koszt krańcowy
Ilość usług
medycznych
Cena
(koszt)
usług
medyczny
ch
80% kosztu-
opłacone
przez
ubezpieczeni
e
20% kosztu-
opłacone
przez
pacjenta
A
B
C
E
Q0
Q1
Rys.1 Źródło: Stiglitz J.E. (2004):Ekonomia sektora publicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, s.377
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W USA
Po niepowodzeniu kompleksowej reformy opieki
zdrowotnej z 1994 roku , która miała nałożyć na
wszystkich pracodawców obowiązek zapewnienia
pracownikom ubezpieczenia zdrowotnego, uwaga władz
państwowych skupiła się na reformach cząstkowych,
takich jak:
rozszerzenie ochrony ubezpieczeniowej na bezrobotnych
i dzieci,
wyeliminowanie ograniczeń w ochronie obejmującej
schorzenia zaistniałe przed zawarciem ubezpieczenia,
wprowadzenie medycznych rachunków
ubezpieczeniowych, aby zachęcić ludzi do zakupu polis z
wyższym udziałem własnym i współfinansowaniem
.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W
USA-OBECNIE
Dzięki nowemu modelowi
ubezpieczeniami zdrowotnymi
objętych zostanie
36 mln
Amerykanów.
Przewiduje się, iż zmiany te
wejdą w życie w
2010
.
o
Będą kosztować rząd amerykański około
900 miliardów dolarów
w ciągu 10 lat, co
z kolei budzi zastrzeżenia wielu obywateli
USA, przewidujących w następstwie
zwiększenie podatków.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W
USA-PROJEKT USTAWY
Firmy ubezpieczeniowe nie będą mogły odmawiać ubezpieczenia
osobom już chorym, ani cofać polisy pod różnymi pretekstami, co
jest obecnie powszechną praktyką.
Projekt zawiera kontrowersyjną propozycję
tzw. opcji
publicznej
, czyli utworzenia państwowego funduszu
ubezpieczeniowego, który konkurowałby na rynku z firmami
prywatnymi.
W projekcie przewidziano jednak możliwość negocjowania
stawek między rządem a dostawcami usług medycznych, aby
złagodzić opozycję tych ostatnich.
NIEMIECKI SYSTEM OCHRONY
ZDROWIA
1883 – Otto von Bismarck
wprowadza pierwsze państwowe
ubezpieczenie na wypadek
choroby
System oparty na kasach chorych
zasada solidaryzmu – bogatsi
płacą więcej, biedniejsi mniej
NIEMIECKI SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
C.D.
Obowiązuja 2 równolegle funkcjonujące
systemy ubezpieczenia: ustawowy i prywatny
Tabela 1. Różnice między ubepieczeniem ustawowym, a prywatnym
Źródło: opracowanie własne
Wybór kasy, szpitala, lekarza zależy od
chorego
Ustawowe kasy chorych Prywatne kasy chorych
Zarobki
<3800 euro/miesięcznie
>3800 euro/miesięcznie
Składka
Jednolita
Wzrasta wraz z
pogarszającym się
zdrowiem pacjenta
Składka
Wspólna dla dzieci oraz
niepracującego małżonka
Osobna na każdego członka
rodziny
Usługi
Tańsze
Droższe
NIEMIECKI SYSTEM OCHRONY
ZDROWIA C.D.
Niemcy są jedynym krajem w Europie, który
nie ma problemów z kolejkami do zabiegów
(raport wg. Euro Health Consumer Index
2009)
najdłuższy czas pracy
najwięcej zabiegów rocznie
Pacjent posiada kartę ze
specjalnym chipem
NIEMIECKI SYSTEM OCHRONY
ZDROWIA – SYTUACJA SZPITALI
677 szpitali publicznych, 620 szpitali
prywatnych + szpitale działające non profit
Prywatyzacja rozpoczęta w latach 90 ->
przyczyna ogromny deficyt budżetowy
Liczba osób przypadających na łóżko
szpitalne to 6,2 mieszkańca (w 1991 wynosiła
8,3)
6 miejsce w rankingu badającym jakość
opieki zdrowotnej
WYKRES 1. ŁĄCZNA LICZBA PUNKTÓW ORAZ
MIEJSCE W RANKINGU BADAJĄCYM JAKOŚĆ OPIEKI
ZDROWOTNEJ W KRAJACH EUROPEJSKICH
Źródło: http://www.healthpowerhouse.com/files/Report%20EHCI%202009%20091005%20final%20with
%20cover.pdf
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W WIELKIEJ
BRYTANII
o
1942 r. projekt nowego systemu
zabezpieczenia społecznego
lorda Williama Beveridge'a,
o
W 1948 roku wszedł w życie
system Narodowej Służby
Zdrowia (National Health
Service - NHS),
o
Opierał się na idei, że każdy
obywatel ma prawo do dobrego
zdrowia
.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W WIELKIEJ
BRYTANII C. D.
NHS Zatrudnia ponad 1,3 mln pracowników. Działa w każdym z
czterech krajów oddzielnie, jednak pewne cechy są wspólne, np.
zasada powszechnego dostępu do świadczeń
.
W Wielkiej Brytanii istnieje kilka rodzajów opieki, jaką można
zostać
objętym:
o
General Practitioner (GP) - lekarz rodzinny, ogólny. Odgrywa
decydującą rolę w lecznictwie.
Każdy pacjent zapisuje się na listę
wybranego przez siebie lekarza.
o
Walk-in centre - przychodnia lekarska. Walk-in centre może służyć, gdy
nie można dotrzeć do lekarza ogólnego. Jest to darmowa forma opieki
medycznej.
o
Family planning - poradnia. Ten typ opieki zdrowotnej jest przeznaczony
głównie dla kobiet. Panie mogą tutaj uzyskać informacje np. jak
postępować w przypadku antykoncepcji bądź ciąży itp.
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W
WIELKIEJ BRYTANII C. D.
Zakres oferowanych świadczeń przez NHS:
-
Edukacja prozdrowotna i prewencja,
-
Opieka ambulatoryjna lekarza pierwszego kontaktu,
-
Opieka nad kobietą ciężarną,
-
Leczenie szpitalne,
-
Leczenie stomatologiczne (częściowo – opłata ryczałtowa 80%)
-
Leczenie rehabilitacyjne
-
Transport do szpitala
-
Pielęgniarską opiekę domową
-
Zaopatrzenie w sprzęt pomocniczo-rehabilitacyjny
PRYWATNA SŁUŻBA ZDROWIA
Funkcjonuje zarówno w zakresie lecznictwa otwartego,
jak i zamkniętego, finansowana z indywidualnych,
dodatkowych ubezpieczeń medycznych. Korzysta z niej ok.
8 % populacji.
o
250 niezależnych szpitali,
o
plus 80 niepublicznych jednostek w szpitalach NHS,
o
system prywatny dysponuje 10 tys. łóżek szpitalnych,
o
wykonuje się w nim 1 mln zabiegów chirurgicznych rocznie,
o
w tym samym czasie liczba pacjentów korzystających z
porad lekarskich wynosi ok. 4 mln.
FINANSOWANIE NHS
o
95% z systemu podatkowego
o
5% z innych opłat np. National Lottery
o
Około 3,5% wydatków na opiekę zdrowotną pokrywane jest
z ubezpieczeń prywatnych
o
W przeliczeniu na mieszkańca wydatki wynoszą ok. 3000 $
o
Całkowite wydatki na zdrowie jako % PKB ok. 9%
WYKRES 1. CAŁKOWITE WYDATKI NA OCHRONĘ
ZDROWIA NA GŁOWĘ MIESZKAŃCA W WYBRANYCH
KRAJACH.
Źródło: Raport EHCI 2009
STRUKTURA ODPOWIEDZI DOT.
STANU SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA
WG. OPINII RESPONDENTÓW W
WYBRANYCH KRAJACH UE W 2004
ROKU.
a procenty nie zawsze sumują się do 100 ze względu na procedury ważenia
statystycznego zapewniające międzynarodową porównywalność.
Źródło: ARC Rynek Opinia w ramach międzynarodowych badań „Health
perception around the Globe” ARC Rynek i Opinia/ Iris 2004
BISMARCK / BEVERIDGE - PORÓWNANIE
CECHA
MODEL BISMARCKA
MODEL BEVERIDGE’A
Główne źródło finansowania systemu
ochrony zdrowia
Składka ubezpieczeniowa płacona przez
ubezpieczonego, pracodawcę lub budżet
państwa
Środki budżetowe
Podstawa prawna do uzyskania
świadczeń zdrowotnych przez pacjenta
Opłata składki przez ubezpieczonego lub
budżet państwa (objęci opieką wg listy
pozytywnej)
Wszyscy obywatele lub mieszkańcy kraju.
Wyłączenia na podstawie listy negatywnej
Wybór „trzeciej strony” przez
ubezpieczonego
Szeroka możliwość wyboru „trzeciej
strony” lub regionalny bądź branżowy
monopol „trzeciej strony”
Brak wyboru – monopol państwowy
„trzeciej strony”
Sposób zapewnienia świadczeń
zdrowotnych pacjentom
Zwrot kosztów świadczeń zdrowotnych
lub finansowanie zrealizowanych
świadczeń na rzecz ubezpieczonych
Pośrednie zaopatrzenie obywateli w
świadczenia
Możliwość wejścia do systemu przez
świadczeniodawców
Kontrakt z „trzecią stroną” jako wyraz
uzyskania „koncesji” po spełnieniu
określonych ustawowo warunków
Kontrakt z dysponentem środków
publicznych. Ograniczony do jednostek
publicznych i w drugiej kolejności do
jednostek prywatnych
Metoda redystrybucji środków oraz
metoda ustalania cen i stawek świadczeń
zdrowotnych
Kontrakty oparte na zasadzie
finansowania świadczeń. Kontrakty
otwarte o stałej wycenie świadczeń lub
stawce degresywnej
Kontrakty oparte na zakupie przez
państwo świadczeń zdrowotnych na rzecz
obywateli. Najczęściej kontrakty
wyznaczające budżet świadczeniodawcy.
Brak cen i stawek świadczeń
zdrowotnych lub jedynie ich pomocniczy
charakter
Bieżący dostęp świadczeniodawców do
środków finansowych
Równość w dostępie do środków
ubezpieczeń zdrowotnych
Dostęp ograniczony decyzją
Administracyjną państwa. Prywatni
świadczeniodawcy finansowani w drugiej
kolejności
Wybór świadczeniodawców przez
pacjentów. Ograniczenia w świadczeniach
Nieograniczony w stosunku do
Świadczeniodawców posiadających
umowy z „trzecią stroną”.
Ograniczony w zasadzie i w pierwszej
kolejności do jednostek publicznych
często wraz z monopolem regionalnym i
do wyczerpania się limitu
zaopatrzeniowego
Źródło: Raport o ochronie zdrowia w Polsce, W. Misiński, A. Sośnierz, A. Kozierkiewicz,T. Teluk, Instytut Globalizacji;
http://www.globalizacja.org/raport-wtz.pdf
Uważany za jeden z najlepszych wśród
krajów rozwiniętych
Równy dostęp do świadczeń medycznych
wszystkich obywateli
Dominacja sektora publicznego
Daleko posunięta decentralizacja
Głównych źródłem finansowania są podatki
(głównie samorządowe)
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W SZWECJI
Trzy poziomy organizacji:
narodowy
regionalny
lokalny
Dominująca rola szczebla regionalnego
(wojewódzkiego)
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Szczebel rządowy
za opiekę zdrowotną odpowiada Ministerstwo
Zdrowia i Spraw Socjalnych
przygotowywanie oraz przedkładanie parlamentowi
propozycji zmian w przepisach oraz podział zadań
pomiędzy poszczególne agencje rządowe
Narodowa Rada Zdrowia i Opieki Społecznej
(Socialstyrelsen)
jednostka doradczo-kontrolna; przygotowuje zalecenia
dotyczące programów zdrowotnych, które mogą być
następnie wykorzystane przez władze samorządowe;
ponadto monitoruje i ocenia jakość usług zdrowotnych,
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Szczebel rządowy cd.
Szwedzkie Towarzystwo Lekarskie
wspiera działania mające na celu zapewnienie
wysokiego standardu usług medycznych
Szwedzka Rada do spraw Oceny Technologii
Medycznych w Opiece Zdrowotnej (SBU)
ocena efektywności i zasadności wykorzystania
środków przeznaczonych na leczenie w kontekście
medycznym, społecznym i etycznym
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Szczebel regionalny
20 województw + wyspa Gotlandia
odpowiedzialny za całą infrastrukturę
9 szpitali specjalistycznych w 6 okręgach
medycznych, ok. 70 szpitali wojewódzkich, ok.
1000 przychodni
zapewnia opiekę dentystyczną
Szczebel lokalny
zapewnienie długoterminowej opieki zdrowotnej,
opieki psychiatrycznej oraz opieki zdrowotnej
nad osobami niepełnosprawnymi
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Nakłady wynoszą ok. 9% PKB
Finansowanie przede wszystkim z podatków
regionalnych, ale też z budżetu lokalnego i
centralnego
89% budżetu województw przeznaczane na
ochronę zdrowia
Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (plan
ochrony przed nadmiernymi kosztami)
FINANSOWANIE SŁUŻBY
ZDROWIA
Bezpośrednie opłaty pacjentów
Dotacja do zakupu leków
do 900 SEK brak dotacji
od 900 do 1800 SEK dotacja systematycznie wzrasta do
100%
Powyżej 1800 SEK pełny zwrot wydatków
FINANSOWANIE SŁUŻBY ZDROWIA
Usługa
Jednorazowa
opłata
Roczny limit opłat
Wizyta w przychodni 100-150 SEK
900 SEK
Konsultacja u
specjalisty w
szpitalu
250-300 SEK
Pobyt w szpitalu
80 SEK (opłata za
jeden dzień)
Brak
PRZEPŁYWY FINANSOWE SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA W
SZWECJI
DOSTĘPNOŚĆ I ZATRUDNIENIE
Kraj
Zatrudnienie w służbie zdrowia (na 10000
mieszkańców)
Łóżka
szpitalne (na
10000
mieszkańców)
Lekarze
Pielęgniarki i
personel
położniczy
Personel
dentystyczny
Inni
Czechy
36
89
7
6
82
Dania
36
101
8
7
38
Francja
34
80
7
11
73
Niemcy
34
80
8
6
83
Włochy
37
72
6
8
39
Holandia
37
146
5
2
48
Polska
20
52
3
6
52
Rumunia
19
42
2
34
65
Hiszpania
33
76
5
9
34
Szwecja
33
109
8
7
29
Wlk. Brytania
23
128
10
208
39
USA
26
94
16
177
31
Japonia
21
95
7
41
140
Kanada
19
101
12
...
34
Norwegia
38
162
9
7
40
Szwajcaria
40
110
5
6
55
Średnia
*
32,1
87,3
7,3
25,1
57,9
Mediana
*
33
80
7
7,5
54
*
Obliczone dla UE27 + USA, Japonia, Kanada, Norwegia i
Szwajcaria
Niska liczba łóżek szpitalnych
wynik reform: cięcie kosztów, rozwijanie
alternatywnych form opieki otwartej, korzystanie z
nowoczesnych technik medycznych, skrócenie
średniego czasu pobytu pacjenta w szpitalu (obecnie 6
dni)
Dobry dostęp do specjalistycznych świadczeń
medycznych
lekarze specjaliści często zatrudniani w zwykłych
przychodniach, szeroki zakres usług w ośrodkach
zdrowia
DOSTĘPNOŚĆ I ZATRUDNIENIE
Główne problemy
Niewystarczająca ilość lekarzy
odczuwalny brak niektórych lekarzy specjalistów
trudności ze znalezieniem chętnych do pracy na
północy kraju
Niedobór personelu pielęgniarskiego
brak zwłaszcza pielęgniarek legitymujących się
dodatkowymi, specjalistycznymi kwalifikacjami
niedobór personelu specjalizującego się w opiece nad
ludźmi starszymi i niepełnosprawnymi
DOSTĘPNOŚĆ I ZATRUDNIENIE
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII
Drugi raz z rzędu pierwsze miejsce w Europie
w corocznym rankingu Euro Health Consumer
Index 2009
Wynik: 863/1000 pkt
Jako jedyny kraj stale wśród trzech krajów
osiągających najwyższy wynik (od 2005 r.)
Słabszy wynik jedynie w kategorii
dotyczącej długości oczekiwania
na zabiegi
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - STAN PRZED 2006 R.
W latach 1941-2005 istniały dwa oddzielne
systemy
Publiczny – system funduszy zdrowia oparty
na środkach z podatków
Prywatny – oparty na indywidualnie
rozliczanych składkach ubezpieczeniowych
Określony poziom dochodów wyznaczał
przynależność do jednego z systemów
Oba systemy miały charakter obowiązkowy dla
każdego obywatela
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - REFORMA
Niezadowolenie wśród obywateli podziałem na „biednych” i
„bogatych”
1987 r. – początek prac na całkowitą reformą systemu i
opracowaniem rozwiązania opartego na wolnorynkowych zasadach
Styczeń 2006 r. –Zorgverzekeringswet – nowatorskie rozwiązanie i
efekt wielu lat przygotowań
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - STAN PO 2006 R.
W przypadku leczenia wymagającego stałej
hospitalizacji lub rehabilitacji koszty pokrywane są z
obowiązkowego i powszechnego państwowego
ubezpieczenia
Standardowe leczenie podlega systemowi
obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w
prywatnych towarzystwach ubezpieczeniowych
Osoby do 18. roku życia objęte są pełną ochroną
zdrowia bezpłatnie
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - STAN PO 2006 R.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne pokrywane są w:
50% przez pracodawcę
45% przez ubezpieczonego
5% przez państwo
Ubezpieczenie obejmuje
tzw. podstawowy pakiet usług
Istnieje możliwość rozszerzenia
pakietu za dodatkową opłatą
(powiększeniem składki)
Rządowe wsparcie dla osób
o najniższych dochodach
(max. 1 464 € rocznie)
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - STAN PO 2006 R.
Składka dla każdego obywatela, niezależnie od
wieku, ustalona jest na równym poziomie (o
obrębie danego towarzystwa ubezpieczeniowego)
Ubezpieczyciel nie ma prawa odmówić
ubezpieczenia danej osobie
Jest to możliwe dzięki systemowi kompensacji
ryzyka dla ubezpieczycieli przez państwo:
55% składki przeznaczane jest na kontrolowany
przez rząd fundusz
Firmy ubezpieczeniowe z dużymi wypłatami w
danym okresie otrzymują kompensację z tego
funduszu
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - STAN PO 2006 R.
Konkurencja między ubezpieczycielami odbywa
się na zasadach wolnorynkowych
Obywatel może dowolnie wybrać komu chce
przekazać 45% swojej składki
Średnia wysokość części składki pokrywanej przez
ubezpieczonego jest równa ok. 100 € miesięcznie
(różnica może wynosić ok. 5% w zależności od
ubezpieczyciela)
Możliwość zerwania umowy przez
ubezpieczonego w dowolnym momencie
SYSTEM OCHRONY ZDROWIA
W HOLANDII - WZÓR DLA USA?
Analiza rozwiązania holenderskiego jako kierunku
reformy systemu ochrony zdrowia w U.S.A.
Zauważono pewne „punkty ryzyka”:
Ograniczona możliwość kontroli kosztów – t.j.
wysokości składki
Brak pewności co do pełnej racjonalności wyboru
ubezpieczyciela dokonywanego przez obywateli
Potrzeba dłuższej obserwacji działania
systemu w Holandii
PODSUMOWANI
E
PODSUMOWANIE
Kraj
Przewidywana
średnia długość
życia w chwili
narodzin (w
latach)
Wystandaryzow
any
współczynnik
umieralności na
choroby układu
krążenia
(na 100 000
osób)
Wystandaryzow
any
współczynnik
umieralności na
raka (na
100 000 osób)
Współczynnik
umieralności
dorosłych (15-
60 lat) na 1000
osób
Niemcy
80.0
211.0
141.0
81.0
Holandia
80.0
171.0
155.0
70.0
Szwecja
81.0
176.0
116.0
64.0
Wlk. Brytania
79.0
182.0
143.0
80.0
USA
78.0
188.0
134.0
109.0
Polska
75.0
324.0
180.0
145.0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych WHO; http://www.who.int/whosis/en/index.html
PODSUMOWANIE
Kraj
PNB per capita
(parytet siły
nabywczej)
Całkowite
wydatki na
służbę zdrowia
per capita
(parytet siły
nabywczej)
Rządowe
wydatki na
służbę zdrowia
per capita
(parytet siły
nabywczej)
Całkowite
wydatki na
służbę zdrowia
jako procent
PKB
Niemcy
32680.0
3328.0
2548.0
10.4
Holandia
37940.0
3383.0
2768.0
9.3
Szwecja
34310.0
3119.0
2533.0
8.9
Wlk. Brytania
33650.0
2784.0
2434.0
8.4
USA
44070.0
6714.0
3074.0
15.3
Polska
14250.0
910.0
636.0
6.2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych WHO; http://www.who.int/whosis/en/index.html
PODSUMOWANIE
Kraj
Średnie
rządowe
wydatki na
służbę zdrowia
jako procent
całkowitych
wydatków na
służbę zdrowia
Średnie
rządowe
wydatki na
służbę zdrowia
jako procent
całkowitych
wydatków
rządowych
Średnie
prywatne
wydatki na
służbę zdrowia
jako procent
całkowitych
wydatków na
służbę zdrowia
Średnie
indywidualne
(out-of-pocket)
wydatki na
służbę zdrowia
jako procent
całkowitych
prywatnych
wydatków na
służbę zdrowia
Niemcy
76.6
17.6
23.4
56.7
Holandia
81.8
16.4
18.2
33.0
Szwecja
81.2
13.4
18.8
87.9
Wlk. Brytania
87.4
16.5
12.6
92.2
USA
45.8
19.1
54.2
23.5
Polska
69.9
9.9
30.1
85.0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych WHO; http://www.who.int/whosis/en/index.html
PODSUMOWANIE
Kraj
Zatrudnienie w służbie zdrowia (na 10000
mieszkańców)
Łóżka
szpitalne (na
10000
mieszkańców)
Lekarze
Pielęgniarki i
personel
położniczy
Personel
dentystyczny
Inni
Czechy
36
89
7
6
82
Dania
36
101
8
7
38
Francja
34
80
7
11
73
Niemcy
34
80
8
6
83
Włochy
37
72
6
8
39
Holandia
37
146
5
2
48
Polska
20
52
3
6
52
Rumunia
19
42
2
34
65
Hiszpania
33
76
5
9
34
Szwecja
33
109
8
7
29
Wlk.
Brytania
23
128
10
208
39
USA
26
94
16
177
31
Japonia
21
95
7
41
140
Kanada
19
101
12
...
34
Norwegia
38
162
9
7
40
Szwajcaria
40
110
5
6
55
Średnia
*
32,1
87,3
7,3
25,1
57,9
Mediana
*
33
80
7
7,5
54
*
Obliczone dla UE27 + USA, Japonia, Kanada, Norwegia i Szwajcaria
PODSUMOWANIE
Ogromna różnorodność systemów ochrony
zdrowia na świecie
Brak jednego, uniwersalnego rozwiązania
Trudność w porównywaniu systemów w
poszczególnych krajach
Różnice związane z czynnikami gospodarczymi
Różnice związane z czynnikami społecznymi
Różnice związane z czynnikami demograficznymi
Potrzeba indywidualnego podejścia do każdego
przypadku
DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ