Lek.med. Krzysztof Marosz
Lek.med. Magdalena Michalska
Leki poprawiające
trawienie
Substancje roślinne pobudzające wydzielanie
żołądkowo- jelitowe:
goryczki, olejki eteryczne, terpeny, azuleny,
flawonoidy, cukry występujące w:
rumianku, piołunie, dziurawcu,
rozmarynie, majeranku, kminku, koprze
Leki poprawiające
trawienie
Leki zwiększające kwaśność soku
żołądkowego (pepsyna, kw.solny, betaina)
Citropepsin,
Bepepsin
Leki zawierające enzymy trzustowe:
Lipancrea,
Kreon,
Panzytrat,
Combizym,
Neo-Pancreatinum
Leki poprawiające
trawienie
Gotowe preparaty roślinne pobudzające
wydzielanie żołądkowo- jelitowe:
Guttae stomatice (krople żołądkowe)-wyciąg z
mięty, dziurawca, kozłka lek., piołunu)
Herbogastrin- wyciąg z rumianku, dziurawca,
szałwii i mięty)
Leki przeczyszczające
Nasilają czynność motoryczną jelit, ułatwiają
wydalenie mas kałowych. Powinny być
stosowane dopiero gdy zawiodą próby
leczenia dietą, aktywnością fizyczną. Należy je
podawać jak najkrócej i często zmieniać
preparaty. Nadużywanie prowadzi do zaniku
naturalnych odruchów defekacyjnych
Stosowane są także przed niektórymi
zabiegami chirurgicznymi i diagnostycznymi
celem uwidocznienia jelit
Leki przeczyszczające
Substancje masowe (zwiększające objętość
mas kałowych)
Środki osmotyczne
Środki drażniące
Środki poślizgowe
Substancje masowe
Związki te nie wchłaniają się z p.pok, i nie ulegają
trawieniu, pęcznieją zwiększając objętość mas
kałowych. Działają powoli (12-72h), naturalnie
pobudzając odruchy perystaltyczne. Praktycznie
brak przeciwwskazań i dz/niepożądanych
błonnik (otręby, ziarna roślin)
metylceluloza, agar
Leki I rzutu w przypadku przewlekłych zaparć
Stosować z dużą ilością płynów
Środki osmotyczne
Zwiększają ciśnienie osmotyczne treści
jelitowe, powodując zatrzymanie wody w
jelitach, przyspieszając pasaż jelitowy,
poprzez rozciągniecie ściany jelit
Siarczan magnezu
Siarczan sodu
Fosforan sordu
Laktuloza
Makrogol
Środki drażniące
Grupa leków silnie i skutecznie działające.
Liczne działania niepożądane, dlatego
stosowanie powinno być krótkotrwałe w
ciężkich zaparciach
Glikozydy antrachinonowe- kora kruszyny,
kłącze rzewienia, liście senesu, sok aloesu
Bisakodyl (4-6h po podaniu)
Drażnią sploty nerwowe co powoduje skurcze
okrężnicy, zwiększają wydzielanie śluzu i
rozluźnia masy kałowe
Leki przeczyszczające
Działania niepożądane
Stany zapalne śluzówki
Odwodnienie i zaburzenia elektrolitowe
Zaburzenia fizjologicznej regulacji perystaltyki i
wydzielania śluzu
Zaburzenia przyswajania leków i substancji
odżywczych
Zaburzenia równowagi mikrobiologicznej
Prowokacja bólów brzucha, wtórnych zaparć,
wzdęcia
Biegunka
Objaw kliniczny polegający na znacznym
zwiększeniu liczby wypróżnień (trzy lub więcej
w ciągu doby) lub zmianie konsystencji stolca
na płynną bądź półpłynną.
Biegunce może towarzyszyć stan ogólnego
osłabienia, gorączka czy też kurczowe bóle
brzucha. Objaw ten trwający do 14 dni
określany jest jako biegunka ostra, natomiast
utrzymanie się objawów chorobowych ponad 4
tygodnie kwalifikuje do rozpoznania biegunki
przewlekłej.
Biegunka
Według badań klinicznych udowodniono, że
podawanie antybiotyków w trakcie trwania
ostrej biegunki bakteryjnej nie jest wskazane.
Nie dość, że nie zatrzymają one biegunki,
mogą poprzez zniszczenie prawidłowej flory
jelitowej wydłużyć lub nasilić objawy choroby.
Biegunka
ostra- pojawia się nagle i trwa krótko, poniżej
2 tygodni
przewlekła – dłużej niż 2 tygodnie
infekcyjna –bakterie, wirusy, pasożyty-
lamblie, pełzaki
nieinfekcyjna- błąd dietetyczny,
immunologiczna (atopia), enzymatyczna
Biegunka
Pierwotna-
defekty genetyczne
niedobory enzymayczne
alergia pokarmowa
celiakia
Wtórna-
poinfekcyjna
poantybiotykowa
,
Leki p/biegunkowe
Leki zapierające
Zmniejszające perystaltykę jelit
Środki ściągające
Środki absorbujące
W leczeniu biegunki najistotniejszym
elementem utrzymanie prawidłowego
nawodnienia oraz prawidłowy poziom
elektrolitów
Doustne sole
nawadniające
Zawierają odpowiednią ilość elektrolitów,
glukozy i czasem bakterii jelitowych.
Zapobiegają kwasicy i zaburzeniom
elektrolitowym. Podstawowe leczenie
p/biegunkowe w przypadku pacjentów, którzy
nie wymagają nawadniania dożylnego
Gastrolit
Orsalit
Floridral (dodatkowo szczepy bakterii)
Leki zmniejszające
perystaltykę jelit
Agoniści receptorów opioidowych: zwalniają
pasaż jelitowy, opóźniając czas wydalenia
bakterii i ich toksyn, co może wydłużyć biegunkę
Loperamid (Stoperan)
Difenyloksylat- uwaga na przedawkowanie
Działania nipożądane: nudności, wymioty,
suchość w ustach,
Przeciwwskazania: niedrożność jelit, biegunka
poantybiotykowa, biegunka infekcyjna,
toksyczna, ciąża, dzieci do 6 r.ż.
Leki zmniejszające
perystaltykę jelit
Cholinolityki
Atropina- często w połączeniu z
difenyloksylatem
Hioscyna : (Scopolan)
Leki syntetyczne: Oksyfenonium
(Spasmophen), Adyfenina (Vegantin)
Spazmolityki bezpośrednie- Papaweryna,
Drotaweryna (No-spa)
Środki absorbujące
Węgiel leczniczy- biegunki, nadmierna
fermentacja jelitowa, zatrucia (NIE:
kwasy,zasady,alkohol,żelazo)
Smekta- powleka warstwą ochronną błonę
śluzową żołądka i jelit. Zwiększa odporność
bł.śluzowej na czynniki drażniące. Stosowana
w biegunkach szczególnie u dzieci
Leki p/biegunkowe-
szczególne
Leki działające p/zapalnie, znajdują zastosowanie
w leczeniu biegunek, u podłoża których leżą
procesy zapalne, autoimmunologiczne
Glikokortykosteroidy-Budezonid
Pochodne kw.salicylowego-Salazopiryna,
Mesalazyna, Sulfasalazyna
Leki p/biegunkowe-
szczególne
Leki stosowane w biegunkach infekcyjnych:
Przeciwbakteryjne- Nifuroksazyd ,
Furazolidon,, Neomycyna, Nystatyna
Przeciwpełzakowe –Metronidazol,
Paromycyna
P/robakom płaskim -
Pirantel ,
Mebendazol, Albendazol