ENTEROTOKSEMIA
ENTEROTOKSEMIA
OWIEC
OWIEC
Kolińska Magdalena
Kolińska Magdalena
gr.1b
gr.1b
Typ Cl.perfringens
Typ Cl.perfringens
A
A
toksyna
toksyna
α
α
, obrzęk gazowy ludzi, zwierząt,
, obrzęk gazowy ludzi, zwierząt,
enterotoksemia, zatrucia pokarmowe
enterotoksemia, zatrucia pokarmowe
B
B
toksyna α β ε , dyzenteria jagniąt,
toksyna α β ε , dyzenteria jagniąt,
biegunka źrebiąt, enterotoksemia owiec i kóz
biegunka źrebiąt, enterotoksemia owiec i kóz
C
C
toksyna α
toksyna α
β
β
, enterotoksemia jagniąt i
, enterotoksemia jagniąt i
cieląt, martwicowe zap.jelit prosiąt -
cieląt, martwicowe zap.jelit prosiąt -
osesków, martwicowe zap.jelit ludzi, kur
osesków, martwicowe zap.jelit ludzi, kur
D
D
toksyna α
toksyna α
ε
ε
, enterotoksemia owiec,
, enterotoksemia owiec,
jagniąt, kóz, bydła czasem ludzi, koni,
jagniąt, kóz, bydła czasem ludzi, koni,
królików
królików
E
E
toksyna α , enterotoksemia owiec i bydła
toksyna α , enterotoksemia owiec i bydła
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
zwierzęta domowe-użytkowe- dzikie
zwierzęta domowe-użytkowe- dzikie
małe przeżuwacze
małe przeżuwacze
duże przeżuwacze
duże przeżuwacze
króliki
króliki
kury
kury
świnie
świnie
PODZIAŁ ENTEROTOKSEMII POD WZGL.
PODZIAŁ ENTEROTOKSEMII POD WZGL.
EPIZOOTIOLOGICZNYM I PATOGENETYCZNYM
EPIZOOTIOLOGICZNYM I PATOGENETYCZNYM
1)
1)
zaraźliwa enterotoksemia noworodków
zaraźliwa enterotoksemia noworodków
– typ B i C , frakcja toksyny: β,
– typ B i C , frakcja toksyny: β,
wrażliwe: młode – jagnięta, prosięta, cielęta
wrażliwe: młode – jagnięta, prosięta, cielęta
2)
2)
niezaraźliwe enterotoksemie
niezaraźliwe enterotoksemie
enzootyczne
enzootyczne
– połączone ze swoistymi
– połączone ze swoistymi
czynnikami predysponującymi: pasza – mało
czynnikami predysponującymi: pasza – mało
błonnika dużo białka i węglowodanów,
błonnika dużo białka i węglowodanów,
przekarmienie nagła zmiana = nagłe
przekarmienie nagła zmiana = nagłe
namnożenie Cl.perfringens oraz produkcja i
namnożenie Cl.perfringens oraz produkcja i
gromadzenie toksyn w jelicie cienkim,
gromadzenie toksyn w jelicie cienkim,
tuczarnie jagniąt i cieląt
tuczarnie jagniąt i cieląt
ENTEROTOKSEMIA OWIEC
ENTEROTOKSEMIA OWIEC
WYWOŁANA PRZEZ
WYWOŁANA PRZEZ
CL.PERFRINGENS TYPU D
CL.PERFRINGENS TYPU D
(CHOROBA MIĘKKIEJ NERKI)
(CHOROBA MIĘKKIEJ NERKI)
nadostre, ostre, podostre zatrucie
nadostre, ostre, podostre zatrucie
jelitowe wywołane przez
jelitowe wywołane przez
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
wrażliwość: jagnięta
wrażliwość: jagnięta
>
>
15 dni
15 dni
występowanie: Europa Środkowa,
występowanie: Europa Środkowa,
Anglia Afryka Południowa, Australia
Anglia Afryka Południowa, Australia
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
wrażliwość: jagnięta w wieku od 2 tygodni
wrażliwość: jagnięta w wieku od 2 tygodni
do 6 miesięcy o dobrej kondycji
do 6 miesięcy o dobrej kondycji
epizootiologia: choroba nie zaraźliwa
epizootiologia: choroba nie zaraźliwa
wrota: per os
wrota: per os
zarazek znajduje się w glebie
zarazek znajduje się w glebie
zanieczyszczonej paszy i wodzie
zanieczyszczonej paszy i wodzie
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
saprofit
saprofit
sprzyjające warunki
sprzyjające warunki
namnożenie
namnożenie
wytworzenie toksyny ε
wytworzenie toksyny ε
silna koncentracja toksyny już 3-5 godz. przed
silna koncentracja toksyny już 3-5 godz. przed
objawami
objawami
wzrost przepuszczalności bł.śluzowej jelit
wzrost przepuszczalności bł.śluzowej jelit
krwiobieg
krwiobieg
ENTEROTOKSEMIA
ENTEROTOKSEMIA
obrzęk i przekrwienie bł.śluzowej jelit
obrzęk i przekrwienie bł.śluzowej jelit
uszkodzenie śródbłonka naczyń włosowatych
uszkodzenie śródbłonka naczyń włosowatych
uszkodzenie tkanek miąższowych gł.wątroby i nerek
uszkodzenie tkanek miąższowych gł.wątroby i nerek
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
OBJAWY:
OBJAWY:
Nadostry przebieg
Nadostry przebieg
u zwierząt dobrze odżywionych,
u zwierząt dobrze odżywionych,
wieczorem brak objawów- rano martwe,
wieczorem brak objawów- rano martwe,
oszołomienie, zgrzytanie zębami, skurcze toniczno
oszołomienie, zgrzytanie zębami, skurcze toniczno
kloniczne, szybkie pogorszenie stanu całego
kloniczne, szybkie pogorszenie stanu całego
organizmu
organizmu
Przebieg ostry i podostry
Przebieg ostry i podostry
: spadek apetytu, wzdęcia,
: spadek apetytu, wzdęcia,
↑temp., biegunka, objawy nerwowe,
↑temp., biegunka, objawy nerwowe,
Przebieg przewlekły
Przebieg przewlekły
: objawy nerwowe, spadek masy
: objawy nerwowe, spadek masy
ciała, glikozuria
ciała, glikozuria
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
ZMIANY AP:
ZMIANY AP:
charakterystyczne rozmiękanie nerki tuż po śmierci-kora
charakterystyczne rozmiękanie nerki tuż po śmierci-kora
miękka, bryjowata, mętna czerwonoszara,
miękka, bryjowata, mętna czerwonoszara,
nieżytowe/ krwotoczne zap.trawieńca i jelit cienkich
nieżytowe/ krwotoczne zap.trawieńca i jelit cienkich
w jamach ciała znaczna ilość krwawego płynu
w jamach ciała znaczna ilość krwawego płynu
nasierdzie pokryte wybroczynami
nasierdzie pokryte wybroczynami
silny gazowy obrzęk jelit grubych w ciągu 24 godz. po
silny gazowy obrzęk jelit grubych w ciągu 24 godz. po
śmierci = brzęk całych zwłok
śmierci = brzęk całych zwłok
z otworów ciała wydostaje się pienisty, cuchnący,
z otworów ciała wydostaje się pienisty, cuchnący,
śluzowo- krwawy płyn
śluzowo- krwawy płyn
skóra niepokryta wełną ma zabarwienie ciemnoczerwone
skóra niepokryta wełną ma zabarwienie ciemnoczerwone
w mięśniach – pęcherzyki gazu
w mięśniach – pęcherzyki gazu
mózg- ogniska martwicy rozpływnej
mózg- ogniska martwicy rozpływnej
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
LECZENIE:
LECZENIE:
niemożliwe lub spóźnione
niemożliwe lub spóźnione
surowica odpornościowa o wysokim mianie –
surowica odpornościowa o wysokim mianie –
odporność na 2 tyg.
odporność na 2 tyg.
dożwaczowo preparaty mlekozastępcze lub woda,
dożwaczowo preparaty mlekozastępcze lub woda,
węglan wapnia
węglan wapnia
antybiotyki o szerokim spektrum
antybiotyki o szerokim spektrum
profilaktyka – szczepienie maciorek anatoksyną
profilaktyka – szczepienie maciorek anatoksyną
dwukrotnie – 3tyg przed porodem druga dawka, co
dwukrotnie – 3tyg przed porodem druga dawka, co
zabezpiecza ssące jagnięta na 6 tyg.
zabezpiecza ssące jagnięta na 6 tyg.
higiena środowiska
higiena środowiska
dieta
dieta
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
ROZPOZNANIE:
ROZPOZNANIE:
objawy
objawy
próba biologiczna na myszach –
próba biologiczna na myszach –
wykazanie toksyn charakterystycznych
wykazanie toksyn charakterystycznych
dla typu
dla typu
A,B,C,D,E Cl.perfringens
A,B,C,D,E Cl.perfringens
bakteriologia – mniejsze znaczenie
bakteriologia – mniejsze znaczenie
Cl.perfringens typu D
Cl.perfringens typu D
ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE:
ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE:
enterotoksemia typu A, B, C, E
enterotoksemia typu A, B, C, E
bradsot północny i niemiecki,
bradsot północny i niemiecki,
piroplazmoza,
piroplazmoza,
wąglik,
wąglik,
pasterelloza,
pasterelloza,
zatrucia pokarmowe,
zatrucia pokarmowe,
przewlekła listerioza,
przewlekła listerioza,
choroba bornajska
choroba bornajska
ENTEROTOKSEMIA OWIEC
ENTEROTOKSEMIA OWIEC
WYWOŁANA PRZEZ
WYWOŁANA PRZEZ
CL.PERFRINGENS TYPU C
CL.PERFRINGENS TYPU C
nadostra enterotoksemia owiec w wieku
nadostra enterotoksemia owiec w wieku
ponad 1 roku
ponad 1 roku
przebieg w postaci krwotocznego
przebieg w postaci krwotocznego
zap.jelit
zap.jelit
OBJAWY
OBJAWY
:
:
patrz typ D
patrz typ D
Cl.perfringens typu C
Cl.perfringens typu C
Zima / wiosna
Zima / wiosna
=nagłe przejście
=nagłe przejście
do skarmiania
do skarmiania
soczystą bogatą
soczystą bogatą
w białko paszą
w białko paszą
zieloną i wypas
zieloną i wypas
na mokrej trawie
na mokrej trawie
Cl.perfringens typu C
Cl.perfringens typu C
ZMIANY AP:
ZMIANY AP:
nerki –obrzęk
nerki –obrzęk
ostre zap.otrzewnej
ostre zap.otrzewnej
wysięk w jamach ciała
wysięk w jamach ciała
zap.jelita cienkiego z wybroczynami i
zap.jelita cienkiego z wybroczynami i
ogniskami owrzodzeń błony śluzowej
ogniskami owrzodzeń błony śluzowej
obrzęk węzłów chłonnych
obrzęk węzłów chłonnych
w mięśniach pęcherzyki gazu
w mięśniach pęcherzyki gazu
Cl.perfringens typu C
Cl.perfringens typu C
ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE:
ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE:
Paraszelestnica trawieńca - Cl.
Paraszelestnica trawieńca - Cl.
septicum
septicum
Martwicowe zap.wątroby -Cl. novyi
Martwicowe zap.wątroby -Cl. novyi
Enterotoksemie wyw. przez
Enterotoksemie wyw. przez
Cl.perfringens typu A,B,D,E
Cl.perfringens typu A,B,D,E
KONIEC
KONIEC