NOWOTWORY W CIĄŻY

Klinika Onkologii Ginekologicznej

Katedry Ginekologii, Położnictwa i Onkologii

Ginekologicznej

Kierownik Kliniki i Katedry – prof. Marek Spaczyński

• Nie przedstawiono dotychczas żadnych

dowodów, że ciąża sama w sobie ma
niekorzystny wpływ na biologię,
leczenie czy rokowanie nowotworów
rozpoznawanych w okresie ciąży

(Greer, Goff: Cancer in the pregnant patient, 1997;

Philadelphia)

• Niektóre obserwacje kliniczne

wskazują, że ciąża może
przyspieszać rozwój raka wątroby,
chłoniaków, raka tarczycy, jelita
grubego i nowotworów
nosogardzieli.

(Lau, Leung, Ho: Cancer 1995)

• Nowotwory współistnieją z ciążą z

częstością 1 na 1000-1200 urodzeń.

• Ich liczba będzie prawdopodobnie

rosła

• Zawsze są przyczyną dylematów:

- chirurgicznych
- położniczych
- moralnych

• Dylematy dotyczą kontrowersji:

- czy przedwczesne ukończenie ciąży
jest konieczne?
- czy utrzymanie ciąży ma
niekorzystny wpływ na progresję
nowotworu i rokowanie?
- czy szybkie ukończenie ciąży
poprawi rokowanie?

Brak jest badań na ten temat.

• Rozpoznanie nowotworu jest często

spóźnione

• Postępowanie zwykle jest inne

- w I trymestrze
- w II trymestrze
- w III trymestrze

• Rak szyjki macicy

- Dotychczas opisano około 3 tys.
- Jeden rak na 2500 urodzeń, ale CIN
raz

na 750 urodzeń

(Duggan et all: Obstet Gynecol 1993)

- Częstość jest taka sama jak u
nieciężarnych

• Diagnostyka raka szyjki macicy w

ciąży:
- każda kobieta ciężarna powinna
mieć

pobrany wymaz cytologiczny

- nieprawidłowy wymaz ( Papa III, IV,

V; Bethesda: LSIL, HSIL) musi być
zweryfikowany histologicznie

- dalsze postępowanie zależy od
rozpoznania

• Objawy raka szyjki macicy w ciąży:

- krwawienie: 55%
- brak: 45%

39% nieprawidłowy wymaz
6% rak widoczny w badaniu

klinicznym

• CIN

- postępowanie wyczekujące przy
starannie prowadzonej diagnostyce

w czasie całej ciąży

- obowiązuje pobieranie wymazu co

miesiąc

- powtórna diagnostyka histologiczna

około 35 tc.

- poród drogami natury jeśli nadal CIN

Leczenie raka inwazyjnego

• Z wczesną inwazją FIGO Ia

1

, Ia

2

• FIGO Ib
• FIGO II-IV
• Raka wewnątrzszyjkowego
• O typie adenocarcinoma

• FIGO Ia

1

– jeśli inwazja do 3 mm –

konizacja diagnostyczno-terapeutyczna

• FIGO Ia

2

i Ib

:

- I trymestr i wczesny II: RH
- późny drugi i III trymestr: CC+ RH

• FIGO II-IV

(nieoperacyjne):

- I i II trymestr – płód niezdolny do

życia: RT

- płód zdolny do życia – cc+ RT

Rak szyjki macicy

5-letnie przeżycia

• FIGO Ib – 76%
• FIGO II – 55%
• FIGO III/IV – 28%

• Razem: 51%

• I trymestr – 67%
• II trymestr – 62%
• III trymestr – 51%
• Połóg – 46%

• Razem: 51%

Obstet Gynecol 1981; 59:735

Nowotwory jajnika

• Jeden raz na 1000 ciąż rozpoznajemy

guz

jajnika

• Jedną dziesiątą z nich stanowi ciałko

żółte ciążowe

• Rak jajnika rozpoznaje się raz na 18

tys. ciąż

• U nieciężaranych -22% guzów jajnika

jest złośliwych

• U ciężarnych tylko 2-5%.

Nowotwory

jajnika

• Niezłośliwe: najczęstsze nowotwory w

ciąży
-mogą być znacznych rozmiarów i

utrudniać rozwój ciąży

- potworniaki 36%
- cystadenomata 27%
- torbiele lutealne 17%
- inne 16%

• Złośliwe :

– - dysgerminoma 45%
– - entodermal sinus tumor 14%
– - rak 37%
– - mięsak 1%
– - guz Krukenberga 1%
– - inne przerzutowe 2%

• Diagnostyka

- trudna
- Ca 125 bezużyteczne
- USG pomocne ale nierozstrzygające
- proteomika –przyszłość!

(może nie

tak odległa?)

• Postępowanie

- laparotomia przy guzach > niż 6 cm
- guzy złośliwe:

rak – czynniki prognostyczne: FIGO,
BRCA1

- Maksymalna cytoredukcja
- Chemioterapia

• Chemioterapia w ciąży

- blastocysta jest niewrażliwa na
CHT

(do 4 tc.)

- 5 -10 tc. organogeneza CHT silnie

teratogenna; może nastąpić

natychmiastowa śmierć embrionu
- II i III trymestr - IGR

• Ciąża po leczeniu onkologicznym

- po radioterapii miednicy – niemożliwa
- po chemioterapii – możliwa w

odpowiednim czasie