ZAKAŻENIA W CZASIE

CIĄŻY I PORODU

ZAKAŻENIA W CZASIE

CIĄŻY I PORODU

Klinika Ginekologii II

Katedry Ginekologii i

Położnictwa

Beata Ciszko

Klinika Ginekologii II

Katedry Ginekologii i

Położnictwa

Beata Ciszko

W okresie przedporodowym

jajo płodowe za

pośrednictwem matki może

zostać zakażone przez

wirusy, bakterie, krętki lub

pierwotniaki. W okresie

okołoporodowym dominują

zakażenia bakteryjne.

W okresie przedporodowym

jajo płodowe za

pośrednictwem matki może

zostać zakażone przez

wirusy, bakterie, krętki lub

pierwotniaki. W okresie

okołoporodowym dominują

zakażenia bakteryjne.

Drogi zakażenia można sklasyfikować

wg częstości występowania zakażenia:

- wstępujące – po pęknięciu pęcherza

płodowego lub rzadko – przy

zachowanym pęcherzu;

- zakażenia drogą krwi przez łożysko w

przypadku matczynej wiremii,

bakteriemii lub parazytemii;

- zstępujące zakażenie z jajowodu.

Drogi zakażenia można sklasyfikować

wg częstości występowania zakażenia:

- wstępujące – po pęknięciu pęcherza

płodowego lub rzadko – przy

zachowanym pęcherzu;

- zakażenia drogą krwi przez łożysko w

przypadku matczynej wiremii,

bakteriemii lub parazytemii;

- zstępujące zakażenie z jajowodu.

Los zakażonego jaja płodowego zależy

przede wszystkim od czasu zakażenia.

Szczególnie w okresie blastocysty (3 –

4 tydzień ciąży) i w okresie

zarodkowym (5 – 14 tydzień ciąży) o

skutkach decyduje czas zakażenia a

nie rodzaj drobnoustroju.

Występują znaczne różnice w

stopniach uszkodzenia płodu, aż do

klinicznie zdrowych dzieci.

Los zakażonego jaja płodowego zależy

przede wszystkim od czasu zakażenia.

Szczególnie w okresie blastocysty (3 –

4 tydzień ciąży) i w okresie

zarodkowym (5 – 14 tydzień ciąży) o

skutkach decyduje czas zakażenia a

nie rodzaj drobnoustroju.

Występują znaczne różnice w

stopniach uszkodzenia płodu, aż do

klinicznie zdrowych dzieci.

EMBRIOPATIE SĄ SWOISTE

DLA MOMENTU ZAKAŻENIA,

A NIE DLA RODZAJU

DROBNOUSTROJU!!!

EMBRIOPATIE SĄ SWOISTE

DLA MOMENTU ZAKAŻENIA,

A NIE DLA RODZAJU

DROBNOUSTROJU!!!

W okresie płodowym (od 3

miesiąca ciąży do porodu) rozwija

się u płodu zdolność do reakcji

obronnych. Powoduje to typowe

dla drobnoustroju zmiany

morfologiczne (stan zapalny) i

czynnościowe (zaburzenia

rozwoju)

W okresie płodowym (od 3

miesiąca ciąży do porodu) rozwija

się u płodu zdolność do reakcji

obronnych. Powoduje to typowe

dla drobnoustroju zmiany

morfologiczne (stan zapalny) i

czynnościowe (zaburzenia

rozwoju)

FETOPATIE STANOWIĄ

ZRÓŻNICOWANY OBRAZ

CHOROBOWY TYPOWY DLA

PRZYCZYNY ZAKAŻENIA!!!

FETOPATIE STANOWIĄ

ZRÓŻNICOWANY OBRAZ

CHOROBOWY TYPOWY DLA

PRZYCZYNY ZAKAŻENIA!!!

Kliniczne znaczenie mają późne następstwa

zakażeń przedporodowych, które mogą

ujawnić się nawet w czasie późniejszego

dzieciństwa:

Zaburzenia wzrostu i rozwoju.

Uszkodzenia słuchu, od osłabienia do

głuchoty.

Cukrzyca młodocianych i ewentualnie inne

zaburzenia regulacji przemiany materii.

Kliniczne znaczenie mają późne następstwa

zakażeń przedporodowych, które mogą

ujawnić się nawet w czasie późniejszego

dzieciństwa:

Zaburzenia wzrostu i rozwoju.

Uszkodzenia słuchu, od osłabienia do

głuchoty.

Cukrzyca młodocianych i ewentualnie inne

zaburzenia regulacji przemiany materii.

Zwiększona zapadalność na pewne

schorzenia, jak np. nawracające

biegunki, nawracające choroby dróg

oddechowych.

Prawdopodobnie hepatoma i inne

nowotwory.

Zwiększona zapadalność na pewne

schorzenia, jak np. nawracające

biegunki, nawracające choroby dróg

oddechowych.

Prawdopodobnie hepatoma i inne

nowotwory.

Najważniejsze spośród

przedporodowych zakażeń

są znane pod akronimem

TORCH

Najważniejsze spośród

przedporodowych zakażeń

są znane pod akronimem

TORCH

T = toksoplazmoza

pierwotniak

O = other (inne – kiła, listerioza)

bakterie

R = różyczka wirus

C = cytomegalia wirus

H = herpes simplex wirus

H = hepatitis

wirus

H = HIV wirus

T = toksoplazmoza

pierwotniak

O = other (inne – kiła, listerioza)

bakterie

R = różyczka wirus

C = cytomegalia wirus

H = herpes simplex wirus

H = hepatitis

wirus

H = HIV wirus

PRZEDPORODOWE

ZAKAŻENIE RÓŻYCZKĄ

PRZEDPORODOWE

ZAKAŻENIE RÓŻYCZKĄ

• W 1941 roku australijski okulista Gregg

opisał po raz pierwszy u noworodka zespół
wad wrodzonych , które wiązał z zakażeniem
różyczką podczas ciąży (zespół Gregga).

• Typowa embriopatia różyczkowa występuje w

przypadkach zakażeń przed 16 tygodniem
ciąży. Częstość uszkodzeń płodu zależy
głównie od momentu zakażenia.

• W 1941 roku australijski okulista Gregg

opisał po raz pierwszy u noworodka zespół
wad wrodzonych , które wiązał z zakażeniem
różyczką podczas ciąży (zespół Gregga).

• Typowa embriopatia różyczkowa występuje w

przypadkach zakażeń przed 16 tygodniem
ciąży. Częstość uszkodzeń płodu zależy
głównie od momentu zakażenia.

Enders – Ruckle przyjmuje:

Moment zakażenia różyczką i

względna częstość uszkodzeń płodu (%)

1 miesiąc ciąży -

~ 50

2 miesiąc ciąży -

~ 25

3 miesiąc ciąży -

~ 15

4 miesiąc ciąży -

~ 7 – 10

Enders – Ruckle przyjmuje:

Moment zakażenia różyczką i

względna częstość uszkodzeń płodu (%)

1 miesiąc ciąży -

~ 50

2 miesiąc ciąży -

~ 25

3 miesiąc ciąży -

~ 15

4 miesiąc ciąży -

~ 7 – 10

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

• Klasyczna embriopatia różyczkowa:

• - wady słuchu (głuchota wewnętrzna,

często częściowa)

• - wady wzroku ( zaćma, mikroftalmia)

• - wady serca i naczyń

• - wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu

płodu

• - psychoruchowe zaburzenia rozwoju

(często z mikrocefalią)

• - uszkodzenia zębów mlecznych

(hipoplazje, aplazje).

• Klasyczna embriopatia różyczkowa:

• - wady słuchu (głuchota wewnętrzna,

często częściowa)

• - wady wzroku ( zaćma, mikroftalmia)

• - wady serca i naczyń

• - wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu

płodu

• - psychoruchowe zaburzenia rozwoju

(często z mikrocefalią)

• - uszkodzenia zębów mlecznych

(hipoplazje, aplazje).

Najczęstsze wady

narządowe w embriopatii

różyczkowej dotyczą słuchu,

wzroku i serca.

Najczęstsze wady

narządowe w embriopatii

różyczkowej dotyczą słuchu,

wzroku i serca.

• Poszerzony zespół różyczkowy dotyczy

przypadków późnego zakażenia płodu lub

uogólnieniem zakażenia i utrzymywaniem

się wirusa w ciągu 1r.ż.

• W zespole tym występują objawy

wskazując na uogólnienie zakażenia:

- wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu

płodu

- hepatosplenomegalia z żółtaczką lub bez
- wysypka grudkowo – plamista,

sinawoczerwona, przypominająca czarną

jagodę ( :blueberry muffin”)

- małopłytkowość

• Poszerzony zespół różyczkowy dotyczy

przypadków późnego zakażenia płodu lub

uogólnieniem zakażenia i utrzymywaniem

się wirusa w ciągu 1r.ż.

• W zespole tym występują objawy

wskazując na uogólnienie zakażenia:

- wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu

płodu

- hepatosplenomegalia z żółtaczką lub bez
- wysypka grudkowo – plamista,

sinawoczerwona, przypominająca czarną

jagodę ( :blueberry muffin”)

- małopłytkowość

• - zmiany kostne, np. zaburzenia

uwapnienia nasad kości długich

• - uszkodzenie mięśnia sercowego

(ewentualnie także wrodzone
zwężenia zastawek aorty)

• - jaskra
• - uszkodzenia nerek (np. zwężenie

tętnic nerkowych).

• - zmiany kostne, np. zaburzenia

uwapnienia nasad kości długich

• - uszkodzenie mięśnia sercowego

(ewentualnie także wrodzone
zwężenia zastawek aorty)

• - jaskra
• - uszkodzenia nerek (np. zwężenie

tętnic nerkowych).

Warunkiem

przedporodowego

uszkodzenia płodu jest

wiremia u ciężarnej, która z

reguły występuje podczas

pierwszego zakażenia.

Warunkiem

przedporodowego

uszkodzenia płodu jest

wiremia u ciężarnej, która z

reguły występuje podczas

pierwszego zakażenia.

PROFILAKTYKA

PROFILAKTYKA

• Od 1989 roku do kalendarza

szczepień wprowadzono sczepienie
przeciwko różyczce, któremu
poddawane są dziewczęta w wieku
12lat.

• Od 1989 roku do kalendarza

szczepień wprowadzono sczepienie
przeciwko różyczce, któremu
poddawane są dziewczęta w wieku
12lat.

Każda kobieta, która

chorowała na różyczkę, lub

była szczepiona przeciw

różyczce, jest długotrwale

uodporniona. Ta odporność

w czasie ciąży chroni także

płód. Zaleca się czynne

uodpornienie dziewczynek

przed okresem pokwitania.

Każda kobieta, która

chorowała na różyczkę, lub

była szczepiona przeciw

różyczce, jest długotrwale

uodporniona. Ta odporność

w czasie ciąży chroni także

płód. Zaleca się czynne

uodpornienie dziewczynek

przed okresem pokwitania.

Jednak nie jest pewne czy

szczepienia ochronne

działają wystarczająco

długo, aby w okresie

dojrzałości płciowej jeszcze

stanowić skuteczną

ochronę.

Jednak nie jest pewne czy

szczepienia ochronne

działają wystarczająco

długo, aby w okresie

dojrzałości płciowej jeszcze

stanowić skuteczną

ochronę.

Zatem lepiej byłoby młode

kobiety, które nie chorowały na

różyczkę (ujemne badania

serologiczne) szczepić przed

ciążą. Dlatego wśród badań

wykonywanych przed

planowaną ciążą należałoby

wykonać także test na

obecność przeciwciał przeciw

różyczce.

Zatem lepiej byłoby młode

kobiety, które nie chorowały na

różyczkę (ujemne badania

serologiczne) szczepić przed

ciążą. Dlatego wśród badań

wykonywanych przed

planowaną ciążą należałoby

wykonać także test na

obecność przeciwciał przeciw

różyczce.

U każdej ciężarnej, która

miała kontakt z różyczką,

powinien być określony

stopień uodpornienia. Do

tego celu służą badania

serologiczne:

U każdej ciężarnej, która

miała kontakt z różyczką,

powinien być określony

stopień uodpornienia. Do

tego celu służą badania

serologiczne:

Stwierdzenie obecności

przeciwciał w klasie IgG

przeciw różyczce (test

zahamowania

hemaglutynacji > 1:16)

oznacza istnienie ochrony

immunologicznej dla matki i

płodu.

Stwierdzenie obecności

przeciwciał w klasie IgG

przeciw różyczce (test

zahamowania

hemaglutynacji > 1:16)

oznacza istnienie ochrony

immunologicznej dla matki i

płodu.

Brak przeciwciał przeciw różyczce lub

test zahamowania hemaglutynacji <

1:32 zmusza do podania domięśniowo

10 ml hiperimmunoglobuliny przeciw

różyczce (najpóźniej do 7 dni po

kontakcie z różyczką). Albo do

wykonania badania kontrolnego mniej

więcej po 10 dniach :

Brak przeciwciał przeciw różyczce lub

test zahamowania hemaglutynacji <

1:32 zmusza do podania domięśniowo

10 ml hiperimmunoglobuliny przeciw

różyczce (najpóźniej do 7 dni po

kontakcie z różyczką). Albo do

wykonania badania kontrolnego mniej

więcej po 10 dniach :

zwiększenie miana (> 2stopnie)

lub stwierdzenie swoistych dla różyczki

przeciwciał IgM = świeże zakażenie

W przypadku ciąży poniżej 17 hbd

należy

rozważyć jej przerwanie.

zwiększenie miana (> 2stopnie)

lub stwierdzenie swoistych dla różyczki

przeciwciał IgM = świeże zakażenie

W przypadku ciąży poniżej 17 hbd

należy

rozważyć jej przerwanie.

miano pozostaje niskie

↓

brak zakażenia

miano pozostaje niskie

↓

brak zakażenia

Po wystąpieniu wiremii (wysypka)

podanie immunoglobuliny nie ma

sensu.

Jeśli podczas ciąży w pierwszym

badaniu stwierdzimy wysokie

miano przeciwciał w klasie IgG, np.

1:512, to możliwe jest świeże

zakażenie. Należy wykonać

kontrolne badanie po 7 – 10

dniach.

Po wystąpieniu wiremii (wysypka)

podanie immunoglobuliny nie ma

sensu.

Jeśli podczas ciąży w pierwszym

badaniu stwierdzimy wysokie

miano przeciwciał w klasie IgG, np.

1:512, to możliwe jest świeże

zakażenie. Należy wykonać

kontrolne badanie po 7 – 10

dniach.

W trudnych przypadkach

zaleca się oznaczanie miana

przeciwciał IgM we krwi

płodu pobranej drogą

kordocentezy między 22 a

24 tygodniem ciąży.

W trudnych przypadkach

zaleca się oznaczanie miana

przeciwciał IgM we krwi

płodu pobranej drogą

kordocentezy między 22 a

24 tygodniem

ciąży.

CYTOMEGALIA:

CYTOMEGALIA:

• W 1904 roku po raz pierwszy opisano

uogólnioną postać cytomegalii u
noworodka. Wirus cytomegalii (wirus
DNA!) często powoduje zakażenia
utajone, tzn. pozostaje saprofitem
komórek zakażonego organizmu.
Podczas ciąży oznacza to ryzyko w
pewnych warunkach powtórnego
zakażenia płodu.

• W 1904 roku po raz pierwszy opisano

uogólnioną postać cytomegalii u
noworodka. Wirus cytomegalii (wirus
DNA!) często powoduje zakażenia
utajone, tzn. pozostaje saprofitem
komórek zakażonego organizmu.
Podczas ciąży oznacza to ryzyko w
pewnych warunkach powtórnego
zakażenia płodu.

CYTOMEGALIA WYSTĘPUJE

CZĘŚCIEJ NIŻ JEST

ROZPOZNAWANA.

CYTOMEGALIA

WYSTĘPUJE

CZĘŚCIEJ

NIŻ

JEST

ROZPOZNAWANA

.

Większość zakażonych

noworodków (~ 90%) nie

wykazuje klinicznych objawów

choroby. Opisano występujące

później zahamowanie rozwoju

umysłowego i zaburzenia

słuchu.

Tylko u około 10% tych dzieci

występują lżejsze lub cięższe

objawy uszkodzenia wirusem

cytomegalii:

Większość zakażonych

noworodków (~ 90%) nie

wykazuje klinicznych objawów

choroby. Opisano występujące

później zahamowanie rozwoju

umysłowego i zaburzenia

słuchu.

Tylko u około 10% tych dzieci

występują lżejsze lub cięższe

objawy uszkodzenia wirusem

cytomegalii:

Małogłowie, zapalenie mózgu i opon

mózgowo rdzeniowych, zwapnienia w

mózgu.

Powiększenie wątroby i śledziony,

niedokrwistość.

Wewnątrzmaciczne zahamowanie

wzrostu płodu, rumień małopłytkowy.

Śródmiąższowe zapalenia płuc,

zapalenie mięśnia sercowego.

Małogłowie, zapalenie mózgu i opon

mózgowo rdzeniowych, zwapnienia w

mózgu.

Powiększenie wątroby i śledziony,

niedokrwistość.

Wewnątrzmaciczne zahamowanie

wzrostu płodu, rumień małopłytkowy.

Śródmiąższowe zapalenia płuc,

zapalenie mięśnia sercowego.

KLINICZNIE JAWNE

ZAKAŻENIE CMV JEST

RZADKIE, OBJAWY SĄ

NIECHARAKTERYSTYCZNE I

PRZEBIEG ZAKAŻENIA JEST

PODOBNY DO INNYCH

CHORÓB OKRSU

NOWORODKOWEGO.

KLINICZNIE JAWNE

ZAKAŻENIE CMV JEST

RZADKIE, OBJAWY SĄ

NIECHARAKTERYSTYCZNE I

PRZEBIEG ZAKAŻENIA JEST

PODOBNY DO INNYCH

CHORÓB OKRSU

NOWORODKOWEGO

.

Z tego powodu wynikają

przyczyny trudności

diagnostycznych.

Rokowanie jest

niepomyślne; u dzieci, które

przeżywają, często

występuje opóźnienie

rozwoju psychoruchowego i

głuchota.

Z tego powodu wynikają

przyczyny trudności

diagnostycznych.

Rokowanie jest

niepomyślne; u dzieci, które

przeżywają, często

występuje opóźnienie

rozwoju psychoruchowego i

głuchota

.

BADANIE

WIRUSOLOGICZNE:

BADANIE

WIRUSOLOGICZNE:

• Ze względu na niecharakterystyczny

przebieg pewne rozpoznanie
cytomegalii jest możliwe tylko dzięki
badaniom wirusologicznym.

• Można próbować stwierdzić obecność

wirusa w moczu, w wydzielinie z
gardła, i szyjki macicy, a także w
materiale z biopsji wątroby, nerek,
płuc i mózgu.

• Ze względu na niecharakterystyczny

przebieg pewne rozpoznanie
cytomegalii jest możliwe tylko dzięki
badaniom wirusologicznym.

• Można próbować stwierdzić obecność

wirusa w moczu, w wydzielinie z
gardła, i szyjki macicy, a także w
materiale z biopsji wątroby, nerek,
płuc i mózgu.

Do chwili obecnej nie

dysponujemy skuteczną

profilaktyką i leczeniem, w

rachubę wchodzi tylko leczenie

objawowe (przetoczenie krwi,

podanie ludzkiej gammaglobuliny,

glikokortykosteroidoterapia).

Do chwili obecnej nie

dysponujemy skuteczną

profilaktyką i leczeniem, w

rachubę wchodzi tylko leczenie

objawowe (przetoczenie krwi,

podanie ludzkiej gammaglobuliny,

glikokortykosteroidoterapia).

OSPA WIETRZNA I

PÓŁPASIEC

OSPA WIETRZNA I

PÓŁPASIEC

• Ospa wietrzna u ciężarnej zdarza się

względnie rzadko, jednak u nieodpornionej
kobiety wiremia podczas zakażenia może
przez łożysko prowadzić d zakażenia płodu.

• Dawniej uważano, że zakażenie w pierwszej

połowie ciąży jest niegroźne, jednak w
ostatnich latach opisano pojedyncze
przypadki wrodzonego zespołu ospy
wietrznej. Ryzyko uszkodzeń płodu ocenia się
na 2%, przy czym chodzi głównie o
niedorozwój kończyn i tułowia.

• Ospa wietrzna u ciężarnej zdarza się

względnie rzadko, jednak u nieodpornionej
kobiety wiremia podczas zakażenia może
przez łożysko prowadzić d zakażenia płodu.

• Dawniej uważano, że zakażenie w pierwszej

połowie ciąży jest niegroźne, jednak w
ostatnich latach opisano pojedyncze
przypadki wrodzonego zespołu ospy
wietrznej. Ryzyko uszkodzeń płodu ocenia się
na 2%, przy czym chodzi głównie o
niedorozwój kończyn i tułowia.

Klinicznie większe znaczenie ma

zakażenie przy końcu ciąży (5-30

dni przed jej ukończeniem),

ponieważ 25% noworodków

występuje wysypka – zwykle

łagodna, ze względu na obecność

matczynych przeciwciał IgG.

Klinicznie większe znaczenie ma

zakażenie przy końcu ciąży (5-30

dni przed jej ukończeniem),

ponieważ 25% noworodków

występuje wysypka – zwykle

łagodna, ze względu na obecność

matczynych przeciwciał IgG.

ZAGRAŻAJĄCĄ ŻYCIU

NOWORODKA CHOROBĘ

STANOWI ZAKAŻENIE

WYSTĘPUJĄCE BEZPOŚREDNIO

PRZED LUB PO UKOŃCZENIU

CIĄŻY (OD 4 DNI PRZED DO 4

DNI PO PORODZIE),

ZAGRAŻAJĄCĄ ŻYCIU

NOWORODKA CHOROBĘ

STANOWI ZAKAŻENIE

WYSTĘPUJĄCE BEZPOŚREDNIO

PRZED LUB PO UKOŃCZENIU

CIĄŻY (OD 4 DNI PRZED DO 4

DNI PO PORODZIE),

Umieralność z powodu

zakażenia w przypadku

niepodania immunoglobuliny

przeciw ospie wietrznej –

półpaścowi wynosi około 30%,

ponadto często występują

resztkowe uszkodzenia

neurologiczne.

Umieralność z powodu

zakażenia w przypadku

niepodania immunoglobuliny

przeciw ospie wietrznej –

półpaścowi wynosi około 30%,

ponadto często występują

resztkowe uszkodzenia

neurologiczne.

Postępowanie w przypadku

kontaktu ciężarnej z osobą chorą

na ospę wietrzną:

Ustalić stan odporności na wirus ospy

wietrznej.

Jeśli występuje odporność, to zbędne

jest jakiekolwiek postępowanie.

Jeśli brak jest odporności, należy w

ciągu 72h od kontaktu podać

immunoglobulinę przeciw ospie

wietrznej – półpaścowi.

Postępowanie w przypadku

kontaktu ciężarnej z osobą chorą

na ospę wietrzną:

Ustalić stan odporności na wirus ospy

wietrznej.

Jeśli występuje odporność, to zbędne

jest jakiekolwiek postępowanie.

Jeśli brak jest odporności, należy w

ciągu 72h od kontaktu podać

immunoglobulinę przeciw ospie

wietrznej – półpaścowi.

Postępowanie w razie

kontaktu ciężarnej z ospą

wietrzną:

Postępowanie w razie

kontaktu ciężarnej z ospą

wietrzną:

• Do 20 hbd:
Ryzyko wystąpienia wrodzonego

zespołu ospy wietrznej wynosi 1,5%.
Nie podaje się immunoglobuliny
przeciw ospie wietrznej – półpaścowi.
Należy udzielić wyjaśnień rodzicom.

• Do 20 hbd:
Ryzyko wystąpienia wrodzonego

zespołu ospy wietrznej wynosi 1,5%.
Nie podaje się immunoglobuliny
przeciw ospie wietrznej – półpaścowi.
Należy udzielić wyjaśnień rodzicom.

30 – 5 dni przed ukończeniem

ciąży:

Noworodkowi podać

immunoglobulinę przeciw ospie

wietrznej – półpaścowi. Ten

sposób postępowania jest

uznawany za kontrowersyjny

.

30 – 5 dni przed ukończeniem

ciąży:

Noworodkowi podać

immunoglobulinę przeciw ospie

wietrznej – półpaścowi. Ten

sposób postępowania jest

uznawany za kontrowersyjny

.

Od 4 dni przed do 4 dni po

ukończeniu ciąży:

Immunoglobulinę przeciw ospie

wietrznej – półpaścowi podać

matce oraz noworodkowi

bezpośrednio po porodzie.

Od 4 dni przed do 4 dni po

ukończeniu ciąży:

Immunoglobulinę przeciw ospie

wietrznej – półpaścowi podać

matce oraz noworodkowi

bezpośrednio po porodzie.

Dawkowanie immunoglobuliny

przeciw ospie wietrznej -

półpaścowi : 0,2 – 0,4 ml/kg mc.

preparatu Varizellon lub 1mg.kg

mc. preparatu Varidect.

Konieczne jest izolowanie matki i

dziecka!

Dawkowanie immunoglobuliny

przeciw ospie wietrznej -

półpaścowi : 0,2 – 0,4 ml/kg mc.

preparatu Varizellon lub 1mg.kg

mc. preparatu Varidect.

Konieczne jest izolowanie matki i

dziecka!

OPRYSZCZKA ZWYKŁA

(wirus DNA)

OPRYSZCZKA

ZWYKŁA

(wirus DNA)

• Zakażenie może przebiegać

bezobjawowo lub łagodnie (zmiany
pęcherzykowe na skórze i błonach
śluzowych), jednak możliwe są również
ciężkie przebiegi (opryszczka oka,
ośrodkowego układu nerwowego). Jako
wirusy DNA mają skłonność do
wywoływania zakażeń utajonych z
okresowymi zaostrzeniami.

• Zakażenie może przebiegać

bezobjawowo lub łagodnie (zmiany
pęcherzykowe na skórze i błonach
śluzowych), jednak możliwe są również
ciężkie przebiegi (opryszczka oka,
ośrodkowego układu nerwowego). Jako
wirusy DNA mają skłonność do
wywoływania zakażeń utajonych z
okresowymi zaostrzeniami.

Szczególnie niebezpieczne dla

noworodka jest zakażenie rodzącej

wirusem opryszczki płciowej, w

pewnym stopniu niebezpieczne

jest zakażenia matki lub położnej

wirusem opryszczki wargowej.

Przedporodowe zakażenia

powodujące poronienia lub wady

wrodzone wydają się rzadsze.

Szczególnie niebezpieczne dla

noworodka jest zakażenie rodzącej

wirusem opryszczki płciowej, w

pewnym stopniu niebezpieczne

jest zakażenia matki lub położnej

wirusem opryszczki wargowej.

Przedporodowe zakażenia

powodujące poronienia lub wady

wrodzone wydają się rzadsze.

Rozpoznanie wirusa

opryszczki zwykłej u matki:

Rozpoznanie wirusa

opryszczki zwykłej u matki:

• U 0,1 – 0,5% wszystkich ciężarnych

należy się liczyć z zakażeniem. Ciąża
może uaktywnić zakażenie utajone. W
większości przypadków przebiega
bezobjawowo, może jednak
spowodować wystąpienie
pęcherzyków na błonach śluzowych
lub skórze okolicy narządów
płciowych. Zajęte okolice są bardzo
bolesne.

• U 0,1 – 0,5% wszystkich ciężarnych

należy się liczyć z zakażeniem. Ciąża
może uaktywnić zakażenie utajone. W
większości przypadków przebiega
bezobjawowo, może jednak
spowodować wystąpienie
pęcherzyków na błonach śluzowych
lub skórze okolicy narządów
płciowych. Zajęte okolice są bardzo
bolesne.

!!!Każdy nawet najdrobniejszy,

niepozorny pęcherzyk na

narządach płciowych ciężarnej

oznacza podczas porodu

zagrożenie dla życia płodu.

Przedwczesny odpływ płynu

owodniowego sprzyja każdemu

wstępującemu zakażeniu ,

zatem także wirusem

opryszczki

.

!!!Każdy nawet najdrobniejszy,

niepozorny pęcherzyk na

narządach płciowych ciężarnej

oznacza podczas porodu

zagrożenie dla życia płodu.

Przedwczesny odpływ płynu

owodniowego sprzyja każdemu

wstępującemu zakażeniu ,

zatem także wirusem

opryszczki

.

Rozpoznanie opryszczki u

noworodka:

Rozpoznanie opryszczki u

noworodka:

• Zakażenie wirusem HSV – 2 następuje

wyłącznie drogą płciową, obecność
przeciwciał przeciw HSV – 2 u
noworodka przemawia za zakażeniem
w okresie okołoporodowym.

• Tylko mniej więcej u 50% zakażonych

noworodków choroba przebiega z
typowymi pęcherzykami.

• Zakażenie wirusem HSV – 2 następuje

wyłącznie drogą płciową, obecność
przeciwciał przeciw HSV – 2 u
noworodka przemawia za zakażeniem
w okresie okołoporodowym.

• Tylko mniej więcej u 50% zakażonych

noworodków choroba przebiega z
typowymi pęcherzykami.

Mogą one występować:

albo miejscowo (na skórze,

błonach śluzowych, na oczach)

albo w postaci rozsianej (często z

zajęciem narządów wewnętrznych,

takich jak: wątroba, śledzona,

szpik oraz ośrodkowy układ

nerwowy.

Mogą one występować:

albo miejscowo (na skórze,

błonach śluzowych, na oczach)

albo w postaci rozsianej (często z

zajęciem narządów wewnętrznych,

takich jak: wątroba, śledzona,

szpik oraz ośrodkowy układ

nerwowy.

Najcięższe przypadki nie różnią się

klinicznie od posocznicy u

noworodka. Wskutek narastającej

małopłytkowości mogą nawet

spowodować zakończoną zgonem

koagulopatię ze zużycia

.

Najcięższe przypadki nie różnią się

klinicznie od posocznicy u

noworodka. Wskutek narastającej

małopłytkowości mogą nawet

spowodować zakończoną zgonem

koagulopatię ze zużycia

.

Rozpoznanie ustalamy na

podstawie:

Rozpoznanie ustalamy na

podstawie:

Rozmazu cytologicznego (barwienie

metodą Papanicolaou) z okolic narządów

płciowych kobiety; wynik uzyskujemy po

kilku godzinach;

Stwierdzenia obecności wirusa w płynie

z podejrzanych pęcherzyków lub w

materiale tkankowym, wynik po 1 – 2

dniach;

Rozmazu cytologicznego (barwienie

metodą Papanicolaou) z okolic narządów

płciowych kobiety; wynik uzyskujemy po

kilku godzinach;

Stwierdzenia obecności wirusa w płynie

z podejrzanych pęcherzyków lub w

materiale tkankowym, wynik po 1 – 2

dniach;

Rokowanie:

Rokowanie:

Przedporodowe zakażenie wirusem

opryszczki

↓
poronienia w 30%

Opryszczka płciowa u ciężarnej przed 32 hbd.
↓
W 10 % zakażenie noworodka

Przedporodowe zakażenie wirusem
opryszczki

↓
poronienia w 30%

Opryszczka płciowa u ciężarnej przed 32 hbd.
↓
W 10 % zakażenie noworodka

Opryszczka płciowa u rodzącej

↓

w 40% zakażenie noworodka (po porodzie

drogą pochwową)

nie występuje zakażenie noworodka

(po

rozwiązaniu cięciem cesarskim),

najpóźniej do 4 godzin po odpłynięciu

płynu owodniowego

Opryszczka płciowa u rodzącej

↓

w 40% zakażenie noworodka (po porodzie

drogą pochwową)

nie występuje zakażenie noworodka

(po

rozwiązaniu cięciem cesarskim),

najpóźniej do 4 godzin po odpłynięciu

płynu owodniowego

Zakażenie noworodka wirusem opryszczki

↓

w 50% objawy kliniczne

Kliniczne objawy zakażenia u noworodka

↓

w 30% zejście śmiertelne

w 30% ciężkie uszkodzenia

neurologiczne

Zakażenie noworodka wirusem opryszczki

↓

w 50% objawy kliniczne

Kliniczne objawy zakażenia u noworodka

↓

w 30% zejście śmiertelne

w 30% ciężkie uszkodzenia

neurologiczne

Profilaktyka i próby

leczenia:

Profilaktyka i próby

leczenia:

• Ponieważ brak jest skutecznego

leczenia, największe znaczenie ma
profilaktyka zakażeń noworodka.

• Do postępowania profilaktycznego

należy:

• Ponieważ brak jest skutecznego

leczenia, największe znaczenie ma
profilaktyka zakażeń noworodka.

• Do postępowania profilaktycznego

należy:

Wczesne ustalenie rozpoznania

i ścisła kontrola przebiegu

opryszczki płciowej podczas

ciąży. Szczególnie należy

zwrócić uwagę, czy objawy

ustąpiły przed

spodziewanym terminem

porodu.

Wczesne ustalenie rozpoznania

i ścisła kontrola przebiegu

opryszczki płciowej podczas

ciąży. Szczególnie należy

zwrócić uwagę, czy objawy

ustąpiły przed

spodziewanym terminem

porodu.

Jeśli objawy opryszczki nie

ustąpiły do czasu

wystąpienia porodu, a

wynik badań na obecność

wirusa jest dodatni, to

należy u rodzącej wykonać

cięcie cesarskie (przed

upływem 4 h od odpływu

płynu owodniowego).

Jeśli objawy opryszczki nie

ustąpiły do czasu

wystąpienia porodu, a

wynik badań na obecność

wirusa jest dodatni, to

należy u rodzącej wykonać

cięcie cesarskie (przed

upływem 4 h od odpływu

płynu owodniowego).

W przypadku opryszczki

wargowej u dorosłych

przeniesieniu wirusa na

noworodka można zapobiec

tylko prowadząc ścisłą

izolację. Dlatego należy

zwrócić uwagę na to aby

żadna z osób (matka,

pielęgniarka) nie

pielęgnowała noworodka

W przypadku opryszczki

wargowej u dorosłych

przeniesieniu wirusa na

noworodka można zapobiec

tylko prowadząc ścisłą

izolację. Dlatego należy

zwrócić uwagę na to aby

żadna z osób (matka,

pielęgniarka) nie

pielęgnowała noworodka

Próby leczenia noworodka

zakażonego wirusem

opryszczki:

Próby leczenia noworodka

zakażonego wirusem

opryszczki:

• natychmiastowe wymiennie

przetoczenie krwi lub podanie
ludzkiej gamma – globuliny w
maksymalnych dawkach (20 – 40ml).

• po wystąpieniu pierwszych objawów

– wolny dożylny wlew kroplowy
widarabiny.

• natychmiastowe wymiennie

przetoczenie krwi lub podanie
ludzkiej gamma – globuliny w
maksymalnych dawkach (20 – 40ml).

• po wystąpieniu pierwszych objawów

– wolny dożylny wlew kroplowy
widarabiny.

LISTERIOZA

LISTERIOZA

• Listerioza ma znaczenie patogenne

tylko u ciężarnych i noworodków!!!

• Listerioza u ciężarnych daje kliniczny

obraz zapalenie miedniczek
nerkowych lub odmiedniczkowego
zapalenia nerek: występują bóle w
okolicy lędźwiowej, zmiany w moczu.

• Listerioza ma znaczenie patogenne

tylko u ciężarnych i noworodków!!!

• Listerioza u ciężarnych daje kliniczny

obraz zapalenie miedniczek
nerkowych lub odmiedniczkowego
zapalenia nerek: występują bóle w
okolicy lędźwiowej, zmiany w moczu.

Pewne rozpoznanie możliwe po

bakteriologicznym stwierdzeniu

drobnoustroju w posiewach moczu lub

krwi. Badania serologiczne stanowią

tylko potwierdzenie rozpoznania, a ze

względu na znaczne

rozpowszechnienie choroby nie

stanowią dowodu czynnej choroby.

Pewne rozpoznanie możliwe po

bakteriologicznym stwierdzeniu

drobnoustroju w posiewach moczu lub

krwi. Badania serologiczne stanowią

tylko potwierdzenie rozpoznania, a ze

względu na znaczne

rozpowszechnienie choroby nie

stanowią dowodu czynnej choroby.

Przebieg i objawy listeriozy

u noworodka:

Przebieg

i objawy listeriozy

u noworodka:

• Obraz zależy od momentu zakażenia:

• Wczesne zakażenie (wczesnopłodowe) :

wieloobjawowa posocznica

(granulomatosis infanti septica):

obniżone napięcie, utrata łaknienia,

powiększenie wątroby i śledziony z

hiperbilirubinemią (wzrost bilirubiny

bezpośredniej), skłonność do duszności,

rzadko : zmiany obrazu krwi i białek

osocza.

• Obraz zależy od momentu zakażenia:

• Wczesne zakażenie (wczesnopłodowe) :

wieloobjawowa posocznica

(granulomatosis infanti septica):

obniżone napięcie, utrata łaknienia,

powiększenie wątroby i śledziony z

hiperbilirubinemią (wzrost bilirubiny

bezpośredniej), skłonność do duszności,

rzadko : zmiany obrazu krwi i białek

osocza.

Posocznica noworodka

przebiega nietypowo, tzn.

brak jest praktycznie

wszystkich

charakterystycznych

objawów posocznicy!!!

Posocznica noworodka

przebiega nietypowo, tzn.

brak jest praktycznie

wszystkich

charakterystycznych

objawów posocznicy!!!

Późne zakażenie: (późnopłodowe)

– monosymptomatyczne postaci:

np. zapalenia płuc, opon mózgowo

– rdzeniowych i In.

Późne zakażenie: (późnopłodowe)

– monosymptomatyczne postaci:

np. zapalenia płuc, opon mózgowo

– rdzeniowych i In.

Leczenie:

Leczenie:

• Ampicylina ( u noworodka 100 – 200 mg/kg

mc./d w 2 dawkach ). Jest tym skuteczniejsze

im szybciej rozpoczęte.

• W ciężkich uogólnionych zakażeniach –

dodatkowo gentamycyna (5 – 7 mg/kg mc./d

w 2 dawkach).

• Zapobieganie narażeniu na zakażenie,

szczególne w rejonach wiejskich, gdzie

hodowane są zwierzęta domowe, jest trudne.

Przestrzega się ciężarne przed jedzeniem

surowego mięsa i piciem surowego mleka.

• Ampicylina ( u noworodka 100 – 200 mg/kg

mc./d w 2 dawkach ). Jest tym skuteczniejsze

im szybciej rozpoczęte.

• W ciężkich uogólnionych zakażeniach –

dodatkowo gentamycyna (5 – 7 mg/kg mc./d

w 2 dawkach).

• Zapobieganie narażeniu na zakażenie,

szczególne w rejonach wiejskich, gdzie

hodowane są zwierzęta domowe, jest trudne.

Przestrzega się ciężarne przed jedzeniem

surowego mięsa i piciem surowego mleka.

!!!

Toksoplazmoza i listerioza są

antropozoonozami, tzn. że są

przenoszone przez nie gotowane

produkty zwierzęce, jak mleko,

mięso, jaja itd. lub (rzadziej) przez

kontakt ze zwierzętami.

!!!

Toksoplazmoza i listerioza są

antropozoonozami, tzn. że są

przenoszone przez nie gotowane

produkty zwierzęce, jak mleko,

mięso, jaja itd. lub (rzadziej) przez

kontakt ze zwierzętami.

TOKSOPLAZMOZA

TOKSOPLAZMOZA

• Znana jest od 1908 roku jako choroba

zakaźna zwierząt, a od 1939 roku –

także jako choroba zakaźna ludzi.

• Wymaga szczególnej uwagi jako

zakażenie przedporodowe.

• Jest najczęstszą choroba zakaźną

płodów (1 – 8 na 1000 noworodków).

• Znana jest od 1908 roku jako choroba

zakaźna zwierząt, a od 1939 roku –

także jako choroba zakaźna ludzi.

• Wymaga szczególnej uwagi jako

zakażenie przedporodowe.

• Jest najczęstszą choroba zakaźną

płodów (1 – 8 na 1000 noworodków).

EPIDEMIOLOGIA:

EPIDEMIOLOGIA:

• Kot jest ostatecznym nosicielem Toxoplasma

gondii, jednak w przenoszeniu zakażenia na
człowieka tylko podrzędną rolę odgrywają
znajdujące się w przewodzie pokarmowym
kota obupłciowe formy rozplemowe
Toxoplasma gonidii. Częstszym źródłem
zakażenia mogą być surowe potrawy
(surowe mięso) zawierające cysty
pierwotniaka, pochodzące od zwierząt
domowych (bydło, owce).

• Kot jest ostatecznym nosicielem Toxoplasma

gondii, jednak w przenoszeniu zakażenia na
człowieka tylko podrzędną rolę odgrywają
znajdujące się w przewodzie pokarmowym
kota obupłciowe formy rozplemowe
Toxoplasma gonidii. Częstszym źródłem
zakażenia mogą być surowe potrawy
(surowe mięso) zawierające cysty
pierwotniaka, pochodzące od zwierząt
domowych (bydło, owce).

!!! Zakażenie

toksoplazmami bardzo

rzadko przebiega z

wyraźnymi objawami

klinicznymi, najczęściej ma

przebieg utajony.

!!! Zakażenie

toksoplazmami bardzo

rzadko przebiega z

wyraźnymi objawami

klinicznymi, najczęściej ma

przebieg utajony.

OBJAWY I PATOGENEZA

OBJAWY I PATOGENEZA

• Po przebyciu poporodowego zakażenia

praktycznie nie ma trwałych następstw.
U starszych dzieci i dorosłych najczęściej
(ponad 60%) przebiega bezobjawowo,
czasem (30%) wywołuje łagodne objawy,
jak podwyższona temperatura ciała ,
zapalenie węzłów chłonnych i tylko
rzadko (poniżej 10%) spotykamy cięższe
postacie (zapalenie mózgu).

• Po przebyciu poporodowego zakażenia

praktycznie nie ma trwałych następstw.
U starszych dzieci i dorosłych najczęściej
(ponad 60%) przebiega bezobjawowo,
czasem (30%) wywołuje łagodne objawy,
jak podwyższona temperatura ciała ,
zapalenie węzłów chłonnych i tylko
rzadko (poniżej 10%) spotykamy cięższe
postacie (zapalenie mózgu).

Przedporodowe zakażenie

określa się jako

toksoplazmozę wrodzoną.

Przedporodowe zakażenie

określa się jako

toksoplazmozę wrodzoną.

Pierwotniak może przejść przez łożysko

dopiero po ukończeniu 16 tygodnia ciąży.

Bezpośrednio po zakażeniu

wewnątrzmacicznym następuje parazytemia,

wskutek czego zakażeniem zajęte są różne

narządy wewnętrzne (wątroba, śledziona,

węzły chłonne, płuca, serce i in.).

Pierwotniaki umiejscawiają się ostatecznie w

określonych narządach ( ośrodkowy układ

nerwowy, oko) i mogą powodować

wystąpienie objawów chorobowych

(zapalenie mózgu, zapalenie siatkówki).

Pierwotniak może przejść przez łożysko

dopiero po ukończeniu 16 tygodnia ciąży.

Bezpośrednio po zakażeniu

wewnątrzmacicznym następuje parazytemia,

wskutek czego zakażeniem zajęte są różne

narządy wewnętrzne (wątroba, śledziona,

węzły chłonne, płuca, serce i in.).

Pierwotniaki umiejscawiają się ostatecznie w

określonych narządach ( ośrodkowy układ

nerwowy, oko) i mogą powodować

wystąpienie objawów chorobowych

(zapalenie mózgu, zapalenie siatkówki).

Pozapalne uszkodzenia mózgu są

końcowym stadium

przedporodowej toksoplazmozy.

Pozapalne uszkodzenia mózgu są

końcowym stadium

przedporodowej toksoplazmozy.

U każdego noworodka, u

którego podejrzewamy

toksoplazmozę, należy

wykonać badanie

radiologiczne czaszki,

badanie dna oka oraz

badaniem serologicznym

potwierdzić rozpoznanie.

U każdego noworodka, u

którego podejrzewamy

toksoplazmozę, należy

wykonać badanie

radiologiczne czaszki,

badanie dna oka oraz

badaniem serologicznym

potwierdzić rozpoznanie.

Typowy przebieg przedporodowej

toksoplazmozy z orientacyjnym

czasem trwania poszczególnych

stadiów:

Stadium 1. (= rozsiew

pierwotniaka) trwa kilka dni.

Stadium 2. (= objawy narządowe )

trwa kilka tygodni.

Stadium 3. (= uszkodzenia) trwa do

końca życia.

Typowy przebieg przedporodowej

toksoplazmozy z orientacyjnym

czasem trwania poszczególnych

stadiów:

Stadium 1. (= rozsiew

pierwotniaka) trwa kilka dni.

Stadium 2. (= objawy narządowe )

trwa kilka tygodni.

Stadium 3. (= uszkodzenia) trwa do

końca życia.

!!!Parazytemia u ciężarnej

jest koniecznym warunkiem

wystąpienia przedporodowej

toksoplazmozy. A przebyte

wcześniej zakażenia u matki

nie stanowią zagrożenia u

płodu.

!!!Parazytemia u ciężarnej

jest koniecznym warunkiem

wystąpienia przedporodowej

toksoplazmozy. A przebyte

wcześniej zakażenia u matki

nie stanowią zagrożenia u

płodu.

POSTĘPOWANIE PODCZAS

CIĄŻY:

POSTĘPOWANIE PODCZAS

CIĄŻY:

Większość dzieci urodzonych z

następstwami przedporodowej
toksoplazmozy nie poddaje się
leczeniu przyczynowemu, decydujące
znaczenie ma profilaktyka zakażenia
w ciąży!

Większość dzieci urodzonych z

następstwami przedporodowej
toksoplazmozy nie poddaje się
leczeniu przyczynowemu, decydujące
znaczenie ma profilaktyka zakażenia
w ciąży!

Badanie każdej ciężarnej we wczesnej

ciąży ( w miarę możliwości w I

trymestrze) czułym i swoistym testem

wykrywającym toksoplazmozę.

Dalsze postępowanie jest zależne od

wyniku testu:

W przypadku zastosowania

„klasycznych” serologicznych metod

(test Sabina -Feldmana

):

Badanie każdej ciężarnej we wczesnej

ciąży ( w miarę możliwości w I

trymestrze) czułym i swoistym testem

wykrywającym toksoplazmozę.

Dalsze postępowanie jest zależne od

wyniku testu:

W przypadku zastosowania

„klasycznych” serologicznych metod

(test Sabina -Feldmana

):

Wynik silnie dodatni

(bardzo wyskokie miano)

test S-F > 1:1000

↓

= zakażenie nastąpiło niedawno

= potencjalne zagrożenie płodu

Albo natychmiastowe leczenie

Albo badanie kontrolne po 4

tygodniach

↓

zwiększenie miana > 2 stopni – leczymy

brak zwiększenia miana – nie leczymy.

Wynik silnie dodatni

(bardzo wyskokie miano)

test S-F > 1:1000

↓

= zakażenie nastąpiło niedawno

= potencjalne zagrożenie płodu

Albo natychmiastowe leczenie

Albo badanie kontrolne po 4

tygodniach

↓

zwiększenie miana > 2 stopni – leczymy

brak zwiększenia miana – nie leczymy.

Wynik słabo dodatni

(niskie lub średnie miano)

test S-F < 1:1000

= zakażenie nastąpiło dawno

= brak zagrożenia dla noworodka

Wynik słabo dodatni

(niskie lub średnie miano)

test S-F < 1:1000

= zakażenie nastąpiło dawno

= brak zagrożenia dla noworodka

Wynik ujemny

=

zakażenie dotąd nie nastąpiło

= występuje możliwość zakażenia

↓

Kontrolne badanie po 8 tygodniach

↓

zwiększenie miana > 2 stopni –

leczymy

brak zwiększenia miana – nie leczymy

Wynik ujemny

=

zakażenie dotąd nie nastąpiło

= występuje możliwość zakażenia

↓

Kontrolne badanie po 8 tygodniach

↓

zwiększenie miana > 2 stopni –

leczymy

brak zwiększenia miana – nie leczymy

Od niedawna zaleca się

badanie ciężarnej (i

noworodka) na obecność

swoistych dla

toksoplazmozy IgM:

Od niedawna zaleca się

badanie ciężarnej (i

noworodka) na obecność

swoistych dla

toksoplazmozy IgM:

Swoiste dla toksoplazmozy IgM

Obecne:

= podejrzenie niedawnego

zakażenia

= potencjalne zagrożenie płodu

↓

leczymy

Swoiste dla toksoplazmozy IgM

Obecne:

= podejrzenie niedawnego

zakażenia

= potencjalne zagrożenie płodu

↓

leczymy

Nieobecne:

= zakażenie nie nastąpiło

= zakażenie dawno przebyte

= brak zagrożenia płodu

↓

kontrolne badanie w II i III

trymestrze:

↓

Nieobecne:

= zakażenie nie nastąpiło

= zakażenie dawno przebyte

= brak zagrożenia płodu

↓

kontrolne badanie w II i III

trymestrze:

↓

Obecne = podejrzenie świeżego zakażenia

↓

leczymy

Nieobecne = brak zakażenia

↓

nie leczymy

Obecne = podejrzenie świeżego zakażenia

↓

leczymy

Nieobecne = brak zakażenia

↓

nie leczymy

LECZENIE:

LECZENIE:

• Ciężarnej podaje się przez 4 tygodnie

spiramycynę w dawce 2 – 3 g/d, w 4

dawkach. Jest to szczególnie uzasadnione w

I trymestrze ciąży.

• W przypadkach potwierdzonego świeżego

zakażenia toksoplazmozą zalecane jest

następując leczenie (w II i III trymestrze):

pirymetamina – 1mg/kg mc./d w 2

dawkach, łącznie z sulfadiazyną 50 – 100

mg/kg mc./d, w 4 dawkach.

• Ciężarnej podaje się przez 4 tygodnie

spiramycynę w dawce 2 – 3 g/d, w 4

dawkach. Jest to szczególnie uzasadnione w

I trymestrze ciąży.

• W przypadkach potwierdzonego świeżego

zakażenia toksoplazmozą zalecane jest

następując leczenie (w II i III trymestrze):

pirymetamina – 1mg/kg mc./d w 2

dawkach, łącznie z sulfadiazyną 50 – 100

mg/kg mc./d, w 4 dawkach.

SZCZEPIENIA PODCZAS

CIĄŻY

SZCZEPIENIA PODCZAS

CIĄŻY

Ciężarna jest bardziej podatna na

niektóre zakażenia, zwłaszcza
wirusowe. Ogólnie zwiększona
intensywność przemiany materii
zwiększa możliwość rozmnożenia
wirusów. Dlatego profilaktyka jest
szczególnie ważna.

Ciężarna jest bardziej podatna na

niektóre zakażenia, zwłaszcza
wirusowe. Ogólnie zwiększona
intensywność przemiany materii
zwiększa możliwość rozmnożenia
wirusów. Dlatego profilaktyka jest
szczególnie ważna.

Podczas ciąży zakazane jest

stosowanie szczepionek z żywymi

drobnoustrojami – odra, różyczka

(szybko rosnące tkanki jaja płodowego

stanowią doskonałą pożywkę dla

drobnoustrojów).

Szczepienia powinny być ograniczone

do wskazań życiowych (wścieklizna)

lub przypadków pilnych podróży

zagranicznych (żółta febra, dur

brzuszny, cholera).

Podczas ciąży zakazane jest

stosowanie szczepionek z żywymi

drobnoustrojami – odra, różyczka

(szybko rosnące tkanki jaja płodowego

stanowią doskonałą pożywkę dla

drobnoustrojów).

Szczepienia powinny być ograniczone

do wskazań życiowych (wścieklizna)

lub przypadków pilnych podróży

zagranicznych (żółta febra, dur

brzuszny, cholera).

Szczepionki przeciw

chorobom wirusowym:

Szczepionki przeciw

chorobom wirusowym:

• Poliomyelitis - szczepionka Sabina – nie

(

żywe wirusy).

- szczepionka Salka – tak

(wirusy

nieaktywne).

• Wścieklizna - tak

( w przypadku zagrożenia życia matki)

• Żółta febra - warunkowo tak ( do 12 hbd – nie).
• Odra - nie.
• Grypa - raczej nie
• WZW - nie.

• Poliomyelitis - szczepionka Sabina – nie

(

żywe wirusy).

- szczepionka Salka – tak

(wirusy

nieaktywne).

• Wścieklizna - tak

( w przypadku zagrożenia życia matki)

• Żółta febra - warunkowo tak ( do 12 hbd – nie).
• Odra - nie.
• Grypa - raczej nie
• WZW - nie.

Szczepionki przeciw

chorobom bakteryjnym:

Szczepionki przeciw

chorobom bakteryjnym:

• Tężec - tak
• Błonica - raczej

tak.

• Dur brzuszny i rzekomy - raczej nie.
• Cholera - tak
• Gruźlica - nie.

• Tężec - tak
• Błonica - raczej

tak.

• Dur brzuszny i rzekomy - raczej nie.
• Cholera - tak
• Gruźlica - nie.

Stany zapalne pochwy:

Stany zapalne pochwy:

Zwiększają ryzyko porodu

przedwczesnego i związanych z
wcześniactwem komplikacji.

Najczęstsze czynniki etiologiczne to:

Mycoplasma hominis, Gardnerella
vaginalis, Ureaplasma urealiticum,
Streptokoki z gr. B, Chlamydia
trachomatis, Trichomonas vainalis.

Zwiększają ryzyko porodu

przedwczesnego i związanych z
wcześniactwem komplikacji.

Najczęstsze czynniki etiologiczne to:

Mycoplasma hominis, Gardnerella
vaginalis, Ureaplasma urealiticum,
Streptokoki z gr. B, Chlamydia
trachomatis, Trichomonas vainalis.

Streptokoki z gr B

Streptokoki z gr B

 Wiele osób jest nosicielami tych bakterii,

nie chorując jednocześnie.

 Zainfekowanie noworodka przez matkę

podczas porodu siłami natury może być

przyczyną poważnych powikłań.

 Zakażenie u noworodka może przebiegać

w dwóch postaciach:

 Wiele osób jest nosicielami tych bakterii,

nie chorując jednocześnie.

 Zainfekowanie noworodka przez matkę

podczas porodu siłami natury może być

przyczyną poważnych powikłań.

 Zakażenie u noworodka może przebiegać

w dwóch postaciach:

O wczesnym początku

O wczesnym początku

Objawy pojawiają się w ciągu

pierwszego tygodnia życia,
najczęściej w ciągu kilku godzin.
Zakażenie może przebieg postaci
zapalenia opon mózgowo –
rdzeniowych, zapalenia płuc lub
posocznicy.

Objawy pojawiają się w ciągu

pierwszego tygodnia życia,
najczęściej w ciągu kilku godzin.
Zakażenie może przebieg postaci
zapalenia opon mózgowo –
rdzeniowych, zapalenia płuc lub
posocznicy.

O późnym początku

O późnym początku

Objawy pojawiają się po pierwszym

tygodniu życia w ciągu kilku

pierwszych miesięcy. Połowa tych

przypadków związana jest z

zakażeniem się od matki. Dokładne

źródło pozostałych przypadków nie jest

znane. Objawy są podobne, jednak

przebieg choroby mniej ostry.

Objawy pojawiają się po pierwszym

tygodniu życia w ciągu kilku

pierwszych miesięcy. Połowa tych

przypadków związana jest z

zakażeniem się od matki. Dokładne

źródło pozostałych przypadków nie jest

znane. Objawy są podobne, jednak

przebieg choroby mniej ostry.

Prewencja

Prewencja

Centrum kontroli i prewencji chorób z

Mayo Clinic zaleca każdej ciężarnej w
35 – 37 hbd pobierać wymaz z kanału
szyjki na posiew i antybiogram i
wdrożyć celowane leczenie

Centrum kontroli i prewencji chorób z

Mayo Clinic zaleca każdej ciężarnej w
35 – 37 hbd pobierać wymaz z kanału
szyjki na posiew i antybiogram i
wdrożyć celowane leczenie