Zasady Tlenoterapii

Tlen



Tlen jest składnikiem powietrza
atmosferycznego niezbędnym do życia;
jego zawartość w powietrzu wynosi
20,95%



Tlen powinien być traktowany jak
każdy inny lek, powinien być
podawany w określonych dawkach i
z reguły z zaleceń lekarskich (nie
dotyczy nagłych przypadków

Niedotlenienie



W razie niedoboru tlenu dochodzi
do niedotlenienia tkanek, sinicy,
pacjent reaguje dusznością.

Definicje



Tlenoterapia-
wszelka forma
podaży tlenu w
stężeniu
wyższym od
atmosferycznego



Wentylacja -
proces wymiany
gazowej w
upowietrznionyc
h strukturach
płuc.

Definicje



Hipoksemia -
stan
niedostatecznego
wysycenia krwi
tlenem.



Hipoksja -

stan

niedostatecznego
zaopatrzenia tkanek w
tlen w stosunku do
zapotrzebowania. Może
być wynikiem
hipoksemii, ale także
niedostatecznego
przepływu krwi, niskiego
stężenia hemoglobiny lub
jej dysfunkcji, czasem
zbyt intensywnego
metabolizmu

Cele stosowania
tlenoterapii



Wzbogacenie wdychanego powietrza
odpowiednia dawką tlenu aby ułatwić
choremu oddychania.



Zwiększenie ciśnienia cząsteczkowego tlenu
we krwi w celu uniknięcia hipoksji.

Wskazania do tlenoterapii



W stanach klinicznych bezpośredniego
zagrożenia życia, gdzie można
domniemywać obecności hipoksemii

.



W stanach gdzie hipoksemia jest

udowodniona na podstawie objawów
klinicznych i pomiarów obiektywnych

.



Oporowe nadciśnienie płucne

Wskazania do tlenoterapii



Hipoksja



Niedokrwistości



Choroby płuc



Wstrząs



Stany pooperacyjne

Przeciwwskazania do
tlenoterapii



Wady serca, gdzie przepływ
systemowy zależy od wysokiego
oporu płucnego.

Warunki techniczne tlenoterapii przy
wentylacji workiem resuscytacyjnym



W resuscytacji

podajemy tlen

stuprocentowy.

Przepływ minimum

5 l/min. Do worka

samorozprężalneg

o należy dołšczyć

rezerwuar tlenu

(np. rurkę

karbowanš) na

zawór wlotowy.

Schemat układu „T”

Schemat układu „T”

Ogólne zasady stosowania
tlenu



Pomijając krótkie epizody terapii tlenem musi
on być ogrzany i nawilżony. Temp.: minimum
34°C, maksimum 37°C, wilgotność
bezwzględna minimum 30 mg/l.



FiO

2

winno być kontrolowane oksymetrem w

sposób ciągły. Wymóg ten nie dotyczy
sytuacji, w których stężenie tlenu wynika z
nastawienia mieszalnika gazów (respiratory).

Ogólne zasady stosowania
tlenu



Tlen musi być podawany w sposób
ciągły, bez nawet najkrótszych przerw
(nawet toaleta i zmiana bielizny)



Należy kontrolować efekt podaży tlenu
opierając się na objawach klinicznych,
wskazaniach aparatury monitorującej i
badaniach gazometrycznych.

Ogólne zasady stosowania
tlenu



Podstawą prowadzenia tlenoterapii jest
pisemne zlecenie lekarza określające
sposób podania, przepływ lub stężenie
tlenu i warunki monitorowania. W
nagłych stanach zagrożenia życia
pielęgniarka ma prawo pod
nieobecność lekarza sama podjąć
decyzję o rozpoczęciu tlenoterapii

.

Ogólne zasady stosowania
tlenu



Pielęgniarka prowadząca tlenoterapię
powinna prowadzić zapis jej przebiegu
(wielkość przepływu, FiO

2

, wskazania

aparatury monitorującej).



Tlen stosowany w celach medycznych
musi odpowiadać polskim normom dla
gazów medycznych.

Ogólne zasady stosowania
tlenu



Przy stosowaniu tlenu należy
przestrzegać przepisów
bezpieczeństwa pożarowego i obsługi
butli ze sprężonym gazem. Szczególnie
niedopuszczalne jest używanie
urządzeń iskrzących i otwartego ognia
oraz smarowanie urządzeń tlenowych
(ryzyko samozapalenia).

Drogi podawania tlenu



. Kaniule (tzw.
Wąsy lub okulary
tlenoew)
wprowadzone do
przewodów
nosowych,
służące do
podawania tlenu

Maski tlenowe



Rys. 3. Maska

twarzowa

zaopatrzona w

zwężkę (Z)

umożliwiającą

regulację stężenia

tlenu w

mieszaninie

oddechowej (O

2

-

dopływ czystego

tlenu)

Maski tlenowe



Maska twarzowa
z workiem
oddechowym (W)
i zastawką (O

2

-

dopływ czystego
tlenu)

Drogi podawania tlenu



Cewnik tlenowy-
zakładany do
nosa, uszczelniany
pianką z tworzywa
sztucznego celem
zapobiegania
martwicy
spowodowanej
uciskiem.

Drogi podawania tlenu



Układ
oddechowy
Jacksona i Reesa
z workiem
oddechowym.



Tlen podawany
bezpośrednio do
rurki
intubacyjnej.

Minimalizowanie szkodliwości

tlenoterapii i ryzyka hipoksemii



Stosować zawsze najniższe FiO

2

zapewniające wystarczające wysycenie
hemoglobiny tlenem.



Unikać wahań stężeń podawanego
tlenu.



Weryfikować stężenie tlenu
oksymetrem w sposób ciągły.

Monitorowanie stopnia
utlenowania krwi



Częstość pomiarów inwazyjnych w
ostrej fazie choroby uzależniona jest
od sytuacji klinicznej i konkretnej
jednostki chorobowej (por.
odpowiedni protokół). Zaleca się
ocenę utlenowania z krwi tętniczej
uzyskanej z kaniuli założonej na
stałe lub punkcji tętnicy.

Monitorowanie stopnia
utlenowania krwi



Pomiar z kaniuli dotętniczej.



Pomiar z nakłucia tętnicy



Pulsoksymetria.

 

Sytuacje w których uzasadnione jest
stosowanie tlenu o stuprocentowym
stężeniu:



resuscytacja krążeniowo-oddechowa



przygotowanie do intubacji

Odstawianie tlenu



Zawsze powolne, by uniknšć ryzyka
skurczu naczyń płucnych - maksimum
0,1 jednorazowo.



W stanie znacznej hiperoksemii
dopuszczalne jest szybsze redukowanie
jego podaży.

Podaż tlenu

% zawartość tlenu

(Fi0

2

)

Skład mieszaniny

oddechowej

Przepływ

całkowity*

powietrza

tlenu

powietr

za

tlen

u

21

1,0

0

4

0

30

0,88

0,12

3,52

0,48

40

0,76

0,24

3,04

0,96

50

0,63

0,37

2,52

1,48

60

0,51

0,49

2,04

1,96

70

0,38

0,62

1,52

2,48

80

0,25

0,75

1,0

3,0

90

0,13

0,87

0,52

3,48

100

0

1

0

4

Bibliografia

1.

Olaf Kirschnick „Pielęgniarstwo” wydanie I polskie
pod red. Juliusza Jakubaszki

2.

Stanisław Nowak „Zasady tlenoterapii w oddziale
neonatologicznym.” praca zbiorowa

3.

Artykuł TERMEDIA „Niewydolność oddechowa „

Dziękuję za uwagę