Udział pielęgniarki w różnych
formach wsparcia w geriatrii.
mgr Joanna Owsianowska
Grupa wsparcia:
Składa się z równoprawnych
uczestników, którzy spotykają się w
celu wzajemnego zapewnienia sobie
pomocy i oparcia w radzeniu sobie z
problemami w udoskonalaniu
funkcjonowania psychologicznego i
zwiększenia skuteczności działań.
(Levy 1987)
Wsparcie społeczne:
Jest rodzajem specyficznych interakcji
stanowiących swego rodzaju bufor
emocjonalny dla osób będących w
krytycznych sytuacjach życiowych czy
w stanie przedłużającego się stresu.
Charakterystyka wsparcia
społecznego:
interakcja zostaje podjęta w sytuacji
trudnej
celem interakcji jest zbliżenie się jej
uczestników do rozwiązania problemu,
polepszenie relacji z otoczeniem i
podtrzymanie emocjonalne
C.d.:
w trakcie tego procesu następuje
wymiana informacji, instrumentów
działania, ale przede wszystkim emocji
a często nawet dóbr materialnych
wsparcie oczekiwane powinno
odpowiadać udzielonemu
może być ono jednostronne, a także
wzajemne; relacje wspierający-
wspierany mogą się zmieniać
Zasady funkcjonowania grupy wsparcia
(Dobrzańska-Socha 1992)
1.
Zasada dobrowolności uczestnictwa
2.
Zasada uczenia się nowych
zachowań (w tym lepszego
rozumienia innych ludzi i dobrego
kontaktu interpersonalnego)
C. d.:
4. Zasada partnerstwa – zgodnie z nią
celem prowadzenia grupy jest
przekonanie uczestników, że łączy ich
potrzeba wspólnoty i sposób
przeżywania, a nie sam fakt posiadania
podobnych problemów. Z zasady tej
wynika status osoby prowadzącej, która
powinna występować zarówno w roli
formalnego leadera, jak i
pełnoprawnego członka grupy
C.d.:
4. Zasada ta nie dotyczy form
samopomocowych i mówi, że
terapeuta (trener) występuje w
określonej roli (zgodnie z zasadą
dobrowolności i partnerstwa), lecz nie
powinien się ograniczać jedynie do
dostosowania wiedzy i umiejętności,
ale także powinien czerpać osobistą
satysfakcję ze spotkań
C.d.:
5. Zasada ta określa normy grupy:
zakaz przekazywania informacji o
tym, co się dzieje podczas spotkań
poza grupę
unikanie krytykowania i oceniania
mówienie do kogoś a nie o kimś
C.d.:
mówienie we własnym imieniu
zastępowanie rad, dzieleniem się
swoimi przeżyciami
koncentrowanie się na tu i teraz
Grupa wsparcia:
Może być określona jako zespół osób,
najczęściej opiekujących się najbliższą osobą
w rodzinie z rozpoznaniem tej samej choroby,
które łączy potrzeba niesienia sobie
wzajemnej pomocy, służącej skutecznemu
rozwiązywaniu różnorodnych problemów
dotyczących relacji z chorym, sposobów
porozumiewania się, a także nabywania
wiedzy i umiejętności radzenia sobie w
warunkach przewlekłego i narastającego
stresu.
Główne cele:
podniesienie poczucia własnej
wartości
zwiększenie wiary we własne siły i
możliwości
wspólne radzenie sobie z osobistymi,
trudnymi sytuacjami
dzielenie się spostrzeżeniami,
doświadczeniami, wątpliwościami
C.d.:
edukacja
informacja (np. gdzie szukać pomocy,
do kogo się zwrócić)
poczucie podobieństwa (nie jestem
sam, nie jestem inny)
uczenie społecznych umiejętności
(słuchania, asertywności)
naśladowanie (jak ktoś poradził sobie
wcześniej z podobnymi problemami)
Główne zasady:
mów zawsze od ,,ja” – np.: ,,ja myślę”,
,,ja chcę powiedzieć”
nie oceniaj wypowiedzi innych, nie
krytykuj za to, co mówi
nie dawaj rad – np.: co ktoś powinien
zrobić
pamiętaj – wszyscy mają równe prawa
i pomagają sobie nawzajem
C.d.:
nie przerywaj wypowiedzi innych osób,
każdy ma prawo do własnego zdania,
ma prawo wypowiedzieć się i być
wysłuchanym
mów ,,do osoby” a nie ,,o osobie”
mów wprost i szczerze
mów o sobie tyle, ile chcesz powiedzieć
(,,otwartość w bezpiecznych granicach”)
Grupa wsparcia a terapia grupowa:
formy te różnią się uczestnikami,
celami i osobami prowadzącymi
w terapii grupowej uczestnicy to
często osoby z objawami
patologicznymi, wymagające leczenia
w terapii grupowej celem spotkań jest
dokonanie głębokich zmian w
zachowaniu uczestników
C.d.:
w terapii grupowej osoba terapeuty
pozostaje w stosunku do pacjenta w
relacji hierarchicznej
w grupie wsparcia uczestnicy to osoby
zdrowe psychicznie lecz
osamotnione, wyobcowane będące w
trudnej sytuacji
Istota troski – rady dla opiekuna:
spróbuj odnaleźć się w nowej sytuacji
pogłębiaj świadomość swojej nowej
roli w odniesieniu do własnego
systemu wartości, planów, celów
życiowych i pragnień
uporaj się z własnymi uczuciami:
niepokojem, poczuciem żalu, winy,
gniewu
C.d.:
oceniaj realnie swoje możliwości i
ograniczenia uwarunkowane stanem
zdrowia, statusem materialnym,
dodatkowym wsparciem innych
członków rodziny
dbaj o własne zdrowie
odpoczywaj
C.d.:
staraj się kontynuować (przynajmniej
częściowo) właściwe dla siebie
ulubione zajęcie zawodowe lub hobby
– tzw. pasję życiową